Sinice - czym są, jak wyglądają i co powodują? Ile trwa zakwit wody?

[object Object]
Sinice nadal przeszkadzają w kąpielach (nagranie archiwalne)Kontakt 24/Internauta Michał
wideo 2/14

Sinice potrafią zakłócić odpoczynek nad wodą. Kiedy się pojawią nad Bałtykiem albo na jeziorach, wywołują z jednej strony niepokój, a z drugiej zdenerwowanie. Przez nie zamykane są kąpieliska, a kontakt z nimi może mieć groźne dla zdrowia konsekwencje. Sprawdź, czym są sinice, gdzie i kiedy się pojawiają i co powodują.

Po czym poznać sinice? Kożuch na wodzie i nieprzyjemny zapach.

Sinice często mylone są z makroglonami lub pyłkami roślin.

Kontakt z sinicami jest niebezpieczny dla naszego zdrowia.

Czym są sinice?

Sinice, czyli cyjanobakterie, według najnowszej taksonomii zaliczane są do bakterii. Co ciekawe, należą też do najstarszych organizmów na Ziemi. Znanych jest ponad 1500 gatunków sinic. Niestraszne im są nawet najbardziej niegościnne ekosystemy, ponieważ mają dużą zdolność przystosowywania się. Znaleźć je można nie tylko w morzu czy jeziorze, ale również w glebie, na skałach, a nawet w gorących źródłach. Chociaż kojarzą się nam negatywnie, to jeżeli ich zagęszczenie nie jest zbyt duże, są ważnym składnikiem ekosystemów wód naturalnych - produkują tlen.

Jak wyglądają sinice w morzu lub jeziorze?

Kiedy glony się masowo namnażają, woda zmienia barwę - ten proces nazywamy zakwitem wody. Taki stan, gdy rozwija się i trwa długo, wpływa negatywnie na jakość, użyteczność i wygląd zbiornika wodnego. Wpływ zakwitu przejawia się obniżeniem bioróżnorodności przez dominację jednego lub najwyżej kilku gatunków fitoplanktonowych. Wyróżnić można dwa rodzaje zakwitu sinic: na powierzchni wody i w głębszych jej warstwach.

To wtedy na wodzie pojawia się kożuch sinicowy, a woda staje się mętna. Kożuch może mieć różne kolory: zielonkawo-brązowy, szaro-zielony, niebiesko-zielony, a czasami czerwono-brązowy. Wygląd kożucha zależy od wielu czynników, m.in. gatunku sinic, wieku zakwitu i intensywności światła. Niektóre gatunki wydzielają też nieprzyjemny zapach - stęchły, ziemisty, trawiasty. Czasami przy brzegu pojawia się piana.

Wystarczy, że nad wodą nie będzie wiatru, a sinicowy kożuch będzie unosił się na powierzchni, wyglądem przypominając galaretkę lub rozlaną farbę.

Sinice czy glony?

Bardzo często sinice są mylone z makroglonami. Te drugie czasami unoszą się na powierzchni wody przy brzegu jezior czy Morza Bałtyckiego. Mimo że makroglony wyrzucone na plażę również wydzielają nieprzyjemny zapach, same w sobie nie stanowią zagrożenia i nie są źródłem toksyn.

Jak rozpoznać sinice?

Sinice pomylić można również z dużą ilością pyłków drzew (zwłaszcza sosny). Pyłki przenoszone są przez wiatr na duże odległości i mogą opadać na powierzchnię wody. Fale spychają je na brzeg, gdzie tworzą niezbyt przyjemną dla oka żółtą "pianę".

Kiedy występują sinice?

Sinice kojarzą nam się już od lat z wakacyjnymi miesiącami. Nie bez przyczyny. Czynniki, które wpływają na pojawienie się sinicowych kożuchów, to:

- temperatura wody powyżej 16-20 stopni Celsjusza;

- dostępność soli biogenicznej;

- bezwietrzna pogoda;

- brak opadów;

- niewielkie mieszanie kolumny wody.

Nawet specjalistom trudno jest przewidzieć zakwit wody, ponieważ jest on uzależniony od zmiennych warunków pogodowych. Trudno jest też założyć, jak długo będzie się utrzymywał. W zatoce, która jest osłonięta od wiatru, istnieje większe prawdopodobieństwo, że zakwit utrzyma się dłużej.

Sinice w Bałtyku i w jeziorze

W Morzu Bałtyckim za toksyczne zakwity odpowiada gatunek o nazwie Nodularia spumigena. W przybrzeżnych wodach licznie występują również gatunki typowo słodkowodne - z rodzaju Dolichospermum i Microcystis. Oba te gatunki produkują związki toksyczne.

Gdzie są sinice? Zamknięte kąpieliska

W Polsce - zgodnie z Ustawą z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne - sezon kąpielowy trwa od 1 czerwca do 30 września. Jednak dokładny czas funkcjonowania kąpieliska określa jego organizator. Okres ten musi się mieścić w ramach czasowych określonych ustawą.

Jeżeli woda w kąpielisku nie spełnia wymagań określonych w przepisach, w szczególności w przypadku wystąpienia krótkotrwałego zanieczyszczenia lub nadmiernego zakwitu sinic, organizator kąpieliska musi podjąć działania. W razie konieczności wprowadzony zostaje wtedy zakaz kąpieli w danym sezonie kąpielowym albo tymczasowy zakaz.

Przez cały sezon kąpielowy dane dotyczące jakości wody w kąpieliskach na terenie całego kraju sprawdzać można w ogólnopolskim internetowym serwisie Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

Sprawdź mapę: zamknięte kąpieliska - sinice

Sinice - co powodują?

Kontakt z tymi gatunkami sinic, które produkują toksyny, może wywołać wysypkę na skórze i zachorowania po przypadkowym połknięciu wody, na przykład podczas pływania. Zagrożeniem jest nawet wdychanie zawierającego toksyny powietrza nad kąpieliskiem.

Nie wszystkie gatunki sinic produkują toksyny. Niestety, na podstawie samego wyglądu wody niemożliwe jest określenie, czy zakwit jest niebezpieczny, czy nie.

Toksyny sinicowe dzieli się ze względu na miejsce działania:

hepatotoksyny - działają głównie na komórki wątroby. To one odpowiedzialne są za zaburzenia żołądkowe, jelitowe, wątrobowe, gorączkę, wymioty, uszkodzenia wątroby, wysypkę, biegunkę;

neurotoksyny - odpowiedzialne są za zaburzenia funkcjonowania układu nerwowo-mięśniowego. Po zatruciu mogą pojawić się objawy: drżenie mięśni, zachwianie równowagi, dolegliwości brzuszne;

dermatotoksyny - są przyczyną chorób skórnych. Objawy to swędzenie skóry, pieczenie, obrzęk, zaczerwienienie;

pozostałe cytotoksyny.

Po kontakcie z toksycznymi sinicami mogą pojawić się następujące objawy:

- wysypka na skórze;

- bóle mięśni i stawów;

- swędzenie i łzawienie oczu;

- duszności;

- gorączka;

- biegunka;

- wymioty.

Objawy możemy obserwować bezpośrednio po kontakcie z sinicami lub wypiciu wody albo kilka dni później.

Jak chronić się przed sinicami?

Główny Inspektorat Sanitarny radzi, jak uchronić się przed negatywnymi skutkami zakwitu. Należy:

unikać kontaktu z kożuchem sinicowym i wodą o zmiennej barwie oraz nieprzyjemnym zapachu;

nie poić taką wodą zwierząt domowych;

nie używać jej do podlewania warzyw.

Źródło: Główny Inspektorat Sanitarny, Ustawa Prawo wodne, Wiadomości Botaniczne, "Kosmos problemy nauk biologicznych"

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Pozostałe wiadomości

Burza Darragh przemieszcza się nad zachodnią Europą. W Walii i części Anglii obowiązuje najwyższy stopień ostrzeżeń meteorologicznych - podmuchy wiatru mają osiągać prędkość powyżej 145 kilometrów na godzinę. Na wichury przygotowuje się również północna Francja.

Czerwony alert w Wielkiej Brytanii, wstrzymane pociągi we Francji. Darragh szaleje

Czerwony alert w Wielkiej Brytanii, wstrzymane pociągi we Francji. Darragh szaleje

Źródło:
Met Office, BBC, RTE, cnews.fr

Popioły ze spalania węgla mogą zawierać duże ilości pierwiastków ziem rzadkich. Najnowsze badania pokazują, że w składowanych w Stanach Zjednoczonych odpadach zamknięte są metale o wartości 8,4 miliarda dolarów. Wyzwaniem może być jednak ich odzyskanie.

"Są tego ogromne ilości". Odpady warte miliardy dolarów

"Są tego ogromne ilości". Odpady warte miliardy dolarów

Źródło:
CNN, University of Texas

IMGW wydał prognozę zagrożeń meteorologicznych. Nadchodzące dni przyniosą powrót zimowych zagrożeń - miejscami intensywnie dosypie śniegu, a drogi skuje lód. Sprawdź, gdzie będzie niebezpiecznie.

Powrócą intensywne opady śniegu i szklanka na drogach

Powrócą intensywne opady śniegu i szklanka na drogach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś. W sobotę 7.12 niebo zasnują chmury, ale lokalnie jest szansa na rozpogodzenia. Deszcz pokropi lokalnie, będzie słaby i przelotny. Termometry pokażą maksymalnie 6 stopni.

Pogoda na dziś - sobota 7.12. Lokalnie pokropi, do 6 stopni

Pogoda na dziś - sobota 7.12. Lokalnie pokropi, do 6 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Najbliższe dni przyniosą pochmurną aurę. Miejscami pojawią się słabe, przelotne opady deszczu. W nowym tygodniu pogodę będzie kształtował wyż, który sprawi, że w dzień chwyci mróz.

Pogoda na 5 dni. Zrobi się zimno. Mróz ściśnie za dnia

Pogoda na 5 dni. Zrobi się zimno. Mróz ściśnie za dnia

Źródło:
tvnmeteo.pl

Niedźwiedź polarny zaatakował małżeństwo z Kanady. Do zdarzenia doszło w mieście Fort Severn w prowincji Ontario. Mężczyzna wskoczył na zwierzę, aby ochronić żonę przed atakiem i sam został ranny. Jak podała miejscowa policja, odniósł poważne obrażenia.

Skoczył na niedźwiedzia, aby uratować żonę przed atakiem

Skoczył na niedźwiedzia, aby uratować żonę przed atakiem

Źródło:
CNN, CTV News, tvnmeteo.pl

W Chorzowie spadł śnieg i zrobiło się biało. Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie zabielonego krajobrazu. "Akurat na Mikołaja" - napisał autor materiału.

Na Śląsku sypnęło śniegiem. "Akurat na Mikołaja"

Na Śląsku sypnęło śniegiem. "Akurat na Mikołaja"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Policja znalazła w piątek ciało poszukiwanej kobiety, która poszła szukać kota i miała wpaść do leja krasowego na terenie jednego z hrabstw w Pensylwanii. Akcja poszukiwawcza, w którą zaangażowanych było około stu osób, trwała kilka dni.

Szukała kota, wpadła do dziury w ziemi. Po kilku dniach znaleziono jej ciało

Szukała kota, wpadła do dziury w ziemi. Po kilku dniach znaleziono jej ciało

Źródło:
CNN , tvnmeteo.pl

W Demokratycznej Republice Konga na nieznaną chorobę, podobną do grypy, zmarły 143 osoby - podała agencja Reuters. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przekazała w piątek, że ma wysłać do kraju swoich ekspertów, aby pomóc miejscowej służbie zdrowia znaleźć źródło choroby.

Na tajemniczą chorobę zmarło ponad 140 osób. WHO zapowiedziała pomoc

Na tajemniczą chorobę zmarło ponad 140 osób. WHO zapowiedziała pomoc

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Trzech wspinaczy, którzy zaginęli podczas próby zdobycia najwyższego szczytu Nowej Zelandii, prawdopodobnie nie żyje - poinformowała lokalna policja. Mężczyźni byli poszukiwani od poniedziałku, kiedy nie stawili się na lot powrotny do domów. Według ratowników szanse na ich przeżycie są znikome.

"Uważamy, że spadli. To nie jest wiadomość, jaką chcieliśmy przekazać"

"Uważamy, że spadli. To nie jest wiadomość, jaką chcieliśmy przekazać"

Źródło:
Reuters

Ponad sto lotów zostało odwołanych na lotnisku Schiphol w Amsterdamie. Przyczyną jest silny wiatr towarzyszący orkanowi Darragh. Poważne utrudnienia wystąpiły także w ruchu kolejowym i drogowym.

Orkan Darragh sparaliżował lotnisko w Amsterdamie

Orkan Darragh sparaliżował lotnisko w Amsterdamie

Źródło:
PAP, NL Times

Ten pająk od dawna zadziwiał naukowców. Theridiosoma gemmosum, zwany też klejnotnikiem, charakteryzuje się nietypowym sposobem polowania. Aby zdobyć pożywienie, wystrzeliwuje swoją sieć w kierunku insektów. Najnowsze badania odkrywają, w jaki sposób pajęczak mniejszy od ziarenka ryżu namierza swoje ofiary.

Ten pająk używa pajęczyny, jakby strzelał z procy

Ten pająk używa pajęczyny, jakby strzelał z procy

Źródło:
CNN, Science, Journal Of Experimental Technology

W czwartek przed godziną 11 czasu lokalnego u północnych wybrzeży amerykańskiego stanu Kalifornia wystąpiło trzęsienie ziemi o magnitudzie 7. Przez następne godziny lokalne służby zarejestrowały kilkadziesiąt kolejnych wstrząsów wtórnych. Obowiązywał także alarm ostrzegający przed tsunami.

Trzęsienie ziemi w Kalifornii. "Czułem się jak na tratwie na środku morza"

Trzęsienie ziemi w Kalifornii. "Czułem się jak na tratwie na środku morza"

Źródło:
Reuters, USGS

Przed świętami Bożego Narodzenia może znacząco się ochłodzić - przekazała synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek, która uważnie śledzi prognozy na grudzień.

"Jęzor zimna" może zahaczyć o Polskę przed świętami

"Jęzor zimna" może zahaczyć o Polskę przed świętami

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rejon Wielkich Jezior w USA nawiedzają śnieżyce. Z prognoz wynika, że w stanie Pensylwania może spaść ponad metr śniegu. Obfite opady spowodowane są przez zjawisko nazywane "efektem jeziora".

Atak śnieżyc. Przyczyną jest "efekt jeziora"

Atak śnieżyc. Przyczyną jest "efekt jeziora"

Źródło:
ENEX, usatoday.com

Misja Proba-3 wystartowała w czwartek z centrum kosmicznego w Indiach. Urządzenia, które dzięki niej zostały wyniesione w kosmos, będą prowadziły obserwację korony słonecznej, wytwarzając setki zaćmień Słońca. Misja będzie również okazją do przetestowania ważnej, nowatorskiej technologii.

Ruszyła przełomowa misja. Wytworzy setki zaćmień Słońca

Ruszyła przełomowa misja. Wytworzy setki zaćmień Słońca

Źródło:
PAP, POLSA

Przeszczep grzybów może pomóc w rozwoju nowych obszarów leśnych. Eksperyment z przenoszeniem starej, przerośniętej grzybnią gleby na tereny młodych lasów przeprowadzono w Anglii. Jak podkreślają naukowcy, bogactwo gatunków grzybów może poprawiać odporność ekosystemu i zmniejszać degradację gleb.

Przeszczep grzybów może uratować "najważniejszy zasób"

Przeszczep grzybów może uratować "najważniejszy zasób"

Źródło:
Reuters

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nastąpić jeszcze w tej dekadzie - najwcześniej w 2027 roku. Międzynarodowy zespół naukowców przeanalizował ponad 300 scenariuszy wygenerowanych przez modele klimatyczne. Według większości z nich nieuchronnie zbliżamy się do stopnienia pokrywy lodowej Arktyki w okresie letnim.

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nadejść już za trzy lata

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nadejść już za trzy lata

Źródło:
University of Colorado Boulder

Świetlne punkty pojawiły się niedaleko Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Niezwykłe nagranie udostępnił astronauta NASA, Donald Petit, który obecnie przebywa na ISS. To, co z daleka mogło przypominać "kosmiczne świetliki", w rzeczywistości ma jednak wiele więcej wspólnego z Ziemią.

"Kosmiczne świetliki" niedaleko ISS. Czym są?

"Kosmiczne świetliki" niedaleko ISS. Czym są?

Źródło:
CNN, NASA

Prezydent elekt USA Donald Trump w środę ogłosił, że przyszłym szefem Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA) zostanie Jared Isaacman. Dyrektor generalny firmy Shift4 Payments to bliski współpracownik Elona Muska, założyciela SpaceX.

Trump wskazał przyszłego szefa NASA

Trump wskazał przyszłego szefa NASA

Źródło:
Reuters

Jeden z najbardziej bioróżnorodnych rezerwatów przyrody w Europie - Park Narodowy Albufera w Hiszpanii - został zaśmiecony tonami plastikowych śmieci, wrakami samochodów i produktami farmaceutycznymi. Odpady są związane z powodziami, które nawiedziły Walencję.

Śmieci z powodzi dotarły do niezwykle cennego rezerwatu przyrody

Śmieci z powodzi dotarły do niezwykle cennego rezerwatu przyrody

Inżynierowie NASA przywrócili kontakt z bezzałogową sondą kosmiczną Voyager 1. Nie wiadomo jednak, jak długo statek będzie przesyłał dane. - Moc obu Voyagerów się wyczerpuje - powiedział Kareem Badaruddin, kierownik misji Voyager.

Przywrócono kontakt z Voyagerem 1

Przywrócono kontakt z Voyagerem 1

Źródło:
CNN

Tajlandia zmaga się z falą powodzi wywołaną przez ulewne opady deszczu monsunowego. Najnowsze informacje mówią o 29 ofiarach śmiertelnych i dziesiątkach tysięcy ewakuowanych. Trudna sytuacja wystąpiła również w Malezji, gdzie rosną obawy o wybuch epidemii chorób zakaźnych.

Powodzie w Tajlandii i Malezji. Dziesiątki ofiar i obawy o wybuch epidemii

Powodzie w Tajlandii i Malezji. Dziesiątki ofiar i obawy o wybuch epidemii

Źródło:
AFP, Reuters

Tatrzański Park Narodowy apeluje o niewchodzenie na tafle zamarzających górskich stawów. Służby ostrzegają, że lód w wielu miejscach jest bardzo cienki i z łatwością może się załamać.

"Nie wchodzić pod żadnym pozorem". Apel do turystów

"Nie wchodzić pod żadnym pozorem". Apel do turystów

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Chwile grozy przeżył snowboardzista, który zjeżdżał ze stoku w stanie New Hampshire na północnym wschodzie Stanów Zjednoczonych. W trakcie jego przejazdu na zboczu góry Waszyngtona powstała niewielka lawina, która niebezpiecznie zbliżała się do mężczyzny. Cała sytuacja została uchwycona na nagraniu.

Snowboardzista zjeżdża ze stoku, za nim sunie lawina. Nagranie

Snowboardzista zjeżdża ze stoku, za nim sunie lawina. Nagranie

Źródło:
CNN, WMUR

Lekarze pod powieką u 41-letniej kobiety z Pekinu znaleźli nicienie, czyli pasożytnicze organizmy powodujące telazjozę. To groźna choroba, która najczęściej występuje u zwierząt. Objawia się między innymi obrzękiem i swędzeniem oka, a w ciężkich przypadkach może doprowadzić do ślepoty.

W jej oku zalęgły się robaki

W jej oku zalęgły się robaki

Źródło:
LiveScience

Zaplanowany na środę start misji Proba-3 został odwołany. Po raz pierwszy zostaną wykorzystane w niej dwa satelity poruszające się w precyzyjnej formacji. W tworzeniu tej badawczo-eksperymentalnej misji Europejskiej Agencji Kosmicznej wzięło udział siedem polskich firm i instytucji.

"Wykryto problem". Start przełomowej misji przełożony

"Wykryto problem". Start przełomowej misji przełożony

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Zespół naukowców odkrył głęboko ukrytą wodę w stanie ciekłym w wiecznie zamarzniętym Jeziorze Enigma na Antarktydzie. Dotąd sądzono, że ten naturalny zbiornik jest całkowicie skuty lodem.

Myśleli, że jest kompletnie zamarznięte. To odkrycie zaskoczyło naukowców

Myśleli, że jest kompletnie zamarznięte. To odkrycie zaskoczyło naukowców

Źródło:
Cosmos Magazine, Nature

W znajdującym się poza Układem Słonecznym nietypowym układzie z planetami o bardzo niskiej gęstości znajduje się czwarty obiekt - wynika z obserwacji amerykańskich naukowców. Dzieli je od nas odległość około 2600 lat świetlnych.

Planety jak wata cukrowa. Odkryto kolejną

Planety jak wata cukrowa. Odkryto kolejną

Źródło:
PAP

W kilku miastach amerykańskiego stanu Karolina Północna pierwszy raz od ponad trzech lat spadł śnieg. Choć opady były bardzo małe, to i tak doprowadziły do znacznych utrudnień na drogach i wpłynęły na codzienne życie mieszkańców.

Ostatni raz śnieg spadł tu ponad 1000 dni temu

Ostatni raz śnieg spadł tu ponad 1000 dni temu

Źródło:
wral.com, tvnmeteo.pl