Rekordowa fala upałów w Kanadzie. Naukowcy: praktycznie niemożliwa bez globalnego ocieplenia


Rekordowa fala upałów na przełomie czerwca i lipca nawiedziła zachodnie części Stanów Zjednoczonych i Kanady. W Kolumbii Brytyjskiej zanotowano 49,6 stopnia Celsjusza, co oznacza pobicie rekordu najwyższej temperatury w historii pomiarów Kanadzie. To praktycznie niemożliwe bez udziału globalnego ocieplenia - twierdzi międzynarodowy zespół naukowców.

We wtorek 29 czerwca w Lytton na południu Kolumbii Brytyjskiej odnotowano najwyższą temperaturę w historii obserwacji w Kanadzie. Zmierzono 49,6 stopnia Celsjusza. Tym samym został pobity poprzedni rekord - ustanowiony w Saskatchewan w 1937 roku - o 4,6 stopnia Celsjusza. Niedługo po tym Lytton zniszczył pożar. Jak informowały władze, wskutek kilkudniowej fali upałów w całej prowincji Kolumbia Brytyjska zmarło kilkaset osób.

Jak skomentowała Friederike Otto z Uniwersytetu Oksfrodzkiego, "to, co widzimy jest bez precedensu". - Nie ma czegoś takiego jak bicie rekordów temperatury o cztery-pięć stopni Celsjusza. To jest tak wyjątkowe wydarzenie, że nie możemy wykluczyć scenariusza, w którym dzisiejsze ekstremalne temperatury będą jeszcze wyższe wraz z ociepleniem klimatu - powiedziała.

- Wkraczamy na niezbadane terytorium. Temperatury z Kanady pobiłyby rekordy z Las Vegas i Hiszpanii. Osiągniemy dużo wyższe poziomy gorąca, jeśli nie zdołamy zatrzymać emisji gazów cieplarnianych, powstrzymać globalnego ocieplenia - powiedziała Sonia Seneviratne z Politechniki Federalnej w Zurychu.

Prawdopodobieństwo większe 150-krotnie

Ta rekordowa i zabójcza fala upałów byłaby praktycznie niemożliwa, gdyby nie wpływ globalnego ocieplenia - brzmią wnioski z badania przeprowadzonego przez międzynarodowy zespół naukowców. Jak oszacowali, ocieplenie klimatu wywołane przez emisję gazów cieplarnianych sprawiło, że prawdopodobieństwo takiej fali wzrasta 150-krotnie.

Dlaczego? Badacze mają dwa wyjaśnienia. Według jednego z nich mimo wpływu globalnego ocieplenia, takie upały są wciąż niespotykane w obecnych warunkach klimatycznych. Wcześniejsza susza i niecodzienna cyrkulacja powietrza w atmosferze, znana jako "kopuła cieplna", w połączeniu ze zmianą klimatu, poskutkowały bardzo wysoką temperaturą na zachodzie Stanów Zjednoczonych i Kanady. Jednak w tym scenariuszu, bez wpływu zmian klimatu temperatura maksymalna wzrosłaby do poziomu około 2 st. C niższego niż zanotowano w Kanadzie.

Do momentu, w którym emisje gazów cieplarnianych nie zostaną wstrzymane, globalna temperatura będzie wciąż wzrastać, a fale upałów staną się coraz częstsze. Przykładowo, nawet jeżeli średni światowy wzrost temperatury zostanie ograniczony do 2 st. C, co może wydarzyć się już w 2050 roku, taka fala upałów zdarzałaby się raz na 5-10 lat - twierdzą naukowcy.

Drugim wyjaśnieniem jest to, że system klimatycznych naczyń połączonych uległ większemu rozregulowaniu i nawet minimalne ocieplenie klimatu skutkuje szybszym wzrostem temperatury niż dotychczas. To oznaczałoby, że wydarzenia podobne do kanadyjskich będą zdarzać się dużo częściej niż przewidują modele klimatyczne. Według badaczy takie zjawisko to ostrzeżenie przed tym, że większe upały mogą uderzyć na szerokościach geograficznych takich jak 50°N, dotykając część Polski, Niemiec, Francji, Chin i Japonii.

"Przykład Kanady pokazuje, że powinniśmy uważnie słuchać prognoz meteorologicznych i traktować je poważnie"

- Wiadomo, że wraz ze zmieniającym się klimatem rekordy gorąca padają coraz częściej, wciąż jednak trudno nam ocenić, jak szybko to, co "nierealistyczne", wchodzi w zakres "mało prawdopodobne, ale jednak możliwe". A chwilę potem: "rzadkie, ale nie takie dziwne" - skomentowała Aleksandra Kardaś z portalu "Nauka o Klimacie". I dodała: "Także w Polsce coraz częściej mamy do czynienia z długo utrzymującymi się, rozległymi ośrodkami wyżowymi. To one przynoszą nam latem słoneczną, upalną pogodę. Przykład Kanady pokazuje, że powinniśmy uważnie słuchać prognoz meteorologicznych i traktować je poważnie, nawet jeśli przewidują niespotykane dotąd temperatury. Przy odrobinie pecha mogą się bowiem sprawdzić, zwłaszcza jeśli mieszkamy w mieście".

Jak podkreśliła Kristie L. Ebi z Uniwersytetu Waszyngtońskiego, "w USA zgony związane z upałami są główną przyczyną śmierci w związku z pogodą. Wszystkim im można było zapobiec. Plany ograniczenia gorąca obejmujące systemy wczesnego ostrzegania i reagowania mogą być pomocne. Nadanie im priorytetu może sprawić, że upalna przyszłość może nie być tak śmiertelnie groźna".

Badanie zostało przeprowadzone przez 27 naukowców będących częścią World Weather Attribution. W jej skład weszli eksperci z uniwersytetów i instytutów meteorologicznych z Kanady, USA, Niemiec, Holandii, Szwajcarii, Francji i Wielkiej Brytanii.

By wyliczyć wpływ zmian klimatycznych na wystąpienie upałów, naukowcy przeanalizowali dane pogodowe i symulacje komputerowe. W ten sposób porównali stan klimatu z dziś, po wzroście globalnej temperatury o około 1,2 st. C od końcówki XIX wieku, ze stanem klimatu z wcześniejszych lat. Metoda została zrecenzowana naukowo.

Autor: ps / Źródło: World Weather Attribution, tvnmeteo.pl

Pozostałe wiadomości

Po majówce, która miejscami była gorąca, przyjdzie duże ochłodzenie. Co czeka nas w kolejnych tygodniach maja, kiedy przypadają zimni ogrodnicy i zimna Zośka? Sprawdź autorską prognozę temperatury na kolejne 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Wraca zimno, wracają przymrozki

Pogoda na 16 dni. Wraca zimno, wracają przymrozki

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W północnej Polsce w poniedziałek wieczorem spodziewane są silne podmuchy wiatru. Nad ranem w sześciu województwach mogą wystąpić przymrozki.

IMGW ostrzega. Alarmy w sześciu województwach

IMGW ostrzega. Alarmy w sześciu województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Krew mężczyzny, który przeżył ponad 200 ukąszeń trujących węży, może posłużyć do stworzenia wyjątkowo skutecznej antytoksyny. Aby uzyskać odporność, hodowca kilkaset razy dobrowolnie wstrzykiwał toksyny do swojego organizmu. W ten sposób wytworzył zestaw przeciwciał działających w przypadku pokąsania przez wiele gatunków.

Przez 18 lat wstrzykiwał sobie jad węży. Jego krew może ratować życie

Przez 18 lat wstrzykiwał sobie jad węży. Jego krew może ratować życie

Źródło:
BBC, ScienceAlert

Wyobraźmy sobie wiosenny spacer po mieście. Jest pogodnie, promienie słońca przesączają się przez soczyście zielone liście. Nagle naszą uwagę przykuwa jedna z rosnących przy drodze lip - na pniu drzewa wije się różnobarwna masa. Podchodzimy bliżej. Dziwne zjawisko okazuje się chmarą drobnych, kłębiących się owadów. Widok jest zaskakujący, bo możemy przysiąc, że nigdy wcześniej nie widzieliśmy czegoś podobnego.

Śródziemnomorski pluskwiak podbija Polskę. Czy jest się czego bać?

Śródziemnomorski pluskwiak podbija Polskę. Czy jest się czego bać?

Źródło:
TVN24+

Pogoda na jutro, czyli na poniedziałek 05.05. Noc w całym kraju będzie pochmurna, lokalnie może jeszcze popadać słaby deszcz. Na północy spodziewane są odczuwalne przymrozki. W dzień opady okażą się symboliczne. Niebo będzie częściowo zachmurzone, a termometry pokażą maksymalnie 14 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - poniedziałek 05.05. W nocy mróz zetnie nie tylko przy gruncie

Pogoda na jutro - poniedziałek 05.05. W nocy mróz zetnie nie tylko przy gruncie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Burze przechodziły nad Polską w sobotę. Strażacy interweniowali kilkaset razy. Wyładowaniom atmosferycznym towarzyszyły dość pokaźne opady gradu. To, jak były wielkim utrudnieniem dla kierowców, można zobaczyć na nagraniu z autostrady A1.

Biało na drodze, samochody stanęły. Nagranie z A1

Biało na drodze, samochody stanęły. Nagranie z A1

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W rejonie Bieszczad w sobotę pojawił się wał szkwałowy - groźnie wyglądająca chmura, która zwiastuje nadejście burzy. Zdjęcia zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Nie pamiętam, żebym kiedykolwiek widział coś podobnego"

"Nie pamiętam, żebym kiedykolwiek widział coś podobnego"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

NASA zajrzała pod "powierzchnię" Jowisza. Dane zebrane przez sondę Juno, która krąży dookoła gazowego olbrzyma, dały badaczom wgląd w procesy zachodzące w atmosferze planety. Naukowcy przeanalizowali także procesy wulkaniczne zachodzące na jednym z księżyców Jowisza, Io.

Naukowcy zaobserwowali cyklony "większe niż Australia"

Naukowcy zaobserwowali cyklony "większe niż Australia"

Źródło:
PAP, NASA

Nad częścią Polski w sobotę przechodziły burze. Strażacy interweniowali kilkaset razy, najwięcej w województwie łódzkim. Tam na skutek silnego wiatru i opadów gradu uszkodzonych zostało kilkanaście dachów. Były też miejsca, gdzie po ulewach doszło do podtopień.

Uszkodzone dachy po burzach. Osiem w jednej tylko miejscowości

Uszkodzone dachy po burzach. Osiem w jednej tylko miejscowości

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, PAP

W sobotnie popołudnie nad Paryżem przeszła burza z gradem i ulewnym deszczem. Występowały utrudnienia w kursowaniu metra. Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie pokazujące, jak niebezpieczna pogoda panowała w stolicy Francji.

Nawałnica nad Paryżem. "Nagle zrobiło się ciemno, woda lała się ulicami"

Nawałnica nad Paryżem. "Nagle zrobiło się ciemno, woda lała się ulicami"

Źródło:
PAP, Kontakt24

W nocy z soboty na niedzielę w rejonie stanów Nowy Meksyk oraz Teksas odnotowano serię wstrząsów. Najsilniejszy z nich miał magnitudę 5,4. Zdarzenie było odczuwalne przez wielu mieszkańców.

Trzęsienie ziemi na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku

Trzęsienie ziemi na pograniczu Teksasu i Nowego Meksyku

Źródło:
PAP, NBC News, tvnmeteo.pl

Kolejne dni pozwolą nam odpocząć od gwałtownych zjawisk atmosferycznych. W niedzielę burze spodziewane są jedynie nad częścią kraju, a w przyszłym tygodniu zanikną. Spokojniejszej aurze towarzyszyć ma jednak ochłodzenie. Napływ chłodnych mas powietrza będzie szczególnie odczuwalny nad ranem - temperatura przy gruncie może spadać nawet do -5 stopni Celsjusza.

Pogoda na 5 dni. Arktyczne powietrze przyniesie nam mroźne poranki

Pogoda na 5 dni. Arktyczne powietrze przyniesie nam mroźne poranki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Jak podały lokalne media, pożar lasu wybuchł w gminie Bobrowiec w słowackich Tatrach. Na miejsce skierowani zostali strażacy z Liptowskiego Mikułasza. Nagranie otrzymaliśmy na Kontakt24.

Ogień w słowackich Tatrach

Ogień w słowackich Tatrach

Źródło:
teraz.sk, Kontakt24

Niewielki samolot z pięcioma osobami na pokładzie musiał awaryjnie lądować na boliwijskich bagnach. Zanim udało się dotrzeć do maszyny, jej pasażerowie byli uwięzieni na podmokłym terenie przez 36 godzin, a wokół pływały drapieżne gady. Nikomu jednak nic się nie stało.

Katastrofa samolotu. Spędzili 36 godzin na bagnach

Katastrofa samolotu. Spędzili 36 godzin na bagnach

Źródło:
BBC, Reuters

Wiosna w pełni, wraz z nią pojawiają się kleszcze i ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi przez te pajęczaki. Wirusolożka i immunolożka profesor Agnieszka Szuster-Ciesielska mówiła na antenie TVN24, że obecnie niebezpieczeństwo związane z tymi pasożytami występuje nie tylko w lasach, jak bywało wcześniej.

Są maleńkie "jak główka szpilki", stwarzają duże zagrożenie

Są maleńkie "jak główka szpilki", stwarzają duże zagrożenie

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Burze przechodziły w piątek nad częścią Polski. Strażacy interweniowali ponad 300 razy, głównie usuwając połamane gałęzie. Przejściu zjawisk towarzyszyły groźnie wyglądające zjawiska - w województwie podlaskim na niebie pojawił się wał szkwałowy. Jego nagranie otrzymaliśmy na Kontakt24.

Taki widok nie wróży nic dobrego. Nagranie

Taki widok nie wróży nic dobrego. Nagranie

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24, PAP

3 maja w Polsce przypada Dzień Długu Ekologicznego 2025. To dzisiaj wyczerpana zostanie przypisana dla naszego kraju pula zasobów naturalnych. Po tym będziemy zużywać to, czego natura nie zdąży odnowić, co przyczynia się miedzy innymi do pogłębiania kryzysu klimatycznego.

Gdyby przyjąć polski model, "ludzkość potrzebowałaby dwóch planet"

Gdyby przyjąć polski model, "ludzkość potrzebowałaby dwóch planet"

Źródło:
PAP

W świetle danych meteorologicznych z ostatnich dekad majówki w Polsce to często całe spektrum zjawisk pogodowych, jakie pojawiają się w ciągu całego tego miesiąca, jak i w ciągu całej wiosny. Maj to miesiąc, w którym odnotować możemy zarówno rekordy zimna, jak i ciepła. Zarówno w XX wieku, jak i w ostatnich dekadach na początku maja napływały do naszego kraju masy powietrza z Arktyki, niosące opady śniegu oraz mróz. Płynęły również masy powietrza zwrotnikowego znad północnej Afryki, niosące wzrost temperatury do 30 stopni Celsjusza.

Od upału po śnieg. Te majówki zapamiętamy szczególnie

Od upału po śnieg. Te majówki zapamiętamy szczególnie

Źródło:
TVN24+

W piątek na terenie rezerwatu "Źródliska Jasiołki" niedaleko Woli Wyżnej, w pobliżu granicy ze Słowacją, wybuchł pożar. Strażacy gasili go blisko pięć godzin.

Pożar torfowiska przy granicy ze Słowacją. Gaszenie trwało kilka godzin

Pożar torfowiska przy granicy ze Słowacją. Gaszenie trwało kilka godzin

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, PAP

Organ zajmujący się ochroną praw człowieka bada doniesienia, według których ​​ponad 100 dzieci w indyjskim mieście Mokama zachorowało po zjedzeniu szkolnego obiadu. W posiłku znaleziono martwego węża.

Martwy wąż w jedzeniu. Zachorowało ponad sto dzieci

Martwy wąż w jedzeniu. Zachorowało ponad sto dzieci

Źródło:
BBC

Arapaima to jedna z największych na świecie słodkowodnych ryb. Jak alarmują brazylijscy naukowcy, gatunek szybko rozprzestrzenia się w tamtejszych rzekach, wpływając negatywnie na lokalne ekosystemy. Pokaźnych rozmiarów ryba jeszcze kilkadziesiąt lat temu była uznawana za wymarłą.

Kiedyś prawie wyginęła, teraz jest dużym problemem

Kiedyś prawie wyginęła, teraz jest dużym problemem

Źródło:
PAP, UOL, DOL, tvnmeteo.pl

Radziecka sonda kosmiczna Kosmos 482 ma wejść w atmosferę Ziemi w drugim tygodniu maja. Obiekt, który miał zebrać informacje na temat atmosfery Wenus, na skutek problemu technicznego spędził ponad pół wieku na orbicie okołoziemskiej. Badacze wciąż nie wiedzą, w którym miejscu mogą spaść fragmenty sondy - a niewykluczone, że i cały obiekt.

Radziecka sonda Kosmos 482 spadnie na Ziemię. Możliwe, że w całości

Radziecka sonda Kosmos 482 spadnie na Ziemię. Możliwe, że w całości

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", space.com, EarthSky

Gwałtowna burza przeszła przez zachodnią część amerykańskiego miasta Cleveland położonego w stanie Ohio. Towarzyszący wyładowaniom silny wiatr wyrwał drzewo z korzeniami, które runęło na pobliski dom.

Potężne drzewo runęło na dom. "Uważajcie na wiosenne burze"

Potężne drzewo runęło na dom. "Uważajcie na wiosenne burze"

Źródło:
CNN, cleveland19.com, fox8.com

Czasami rozróżnienie, które drzewa pylą najbardziej, sprawia problemy nawet ekspertom. Naukowcy z kilku amerykańskich uczelni opracowali metodę, która może w tym pomóc. Do jej stworzenia wykorzystano sztuczną inteligencję.

Jak rozróżnić pyłki roślin? Z pomocą może przyjść AI

Jak rozróżnić pyłki roślin? Z pomocą może przyjść AI

Źródło:
University of Texas - Arlington

Na zachód od Jerozolimy szaleją pożary. Ponad sto zastępów strażaków i samoloty gaśnicze wciąż walczą z ogniem trawiącym lasy - poinformowała w czwartek izraelska straż pożarna. Otwarto zamknięte wcześniej drogi i kolej łączącą Jerozolimę z Tel Awiwem.

Kilkanaście osób zostało rannych, dwóch strażaków hospitalizowano

Kilkanaście osób zostało rannych, dwóch strażaków hospitalizowano

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP, Times of Israel, BBC

Alergia na orzechy dotyka nawet jednego na 200 dorosłych - donosi stacja BBC. Może wywołać różne reakcje, od łagodnych, jak swędzenie i pokrzywka, po ciężkie, takie jak wstrząs anafilaktyczny. 28-letniemu Chrisowi udało się pokonać alergię na orzeszki ziemne, choć pewnego dnia prawie przez nią umarł. - Teraz jem je codziennie na śniadanie - powiedział w rozmowie z BBC.

Alergia na orzeszki ziemne prawie go zabiła. "Teraz jem je codziennie"

Alergia na orzeszki ziemne prawie go zabiła. "Teraz jem je codziennie"

Źródło:
BBC

Burze nadciągnęły nad Nową Zelandię. W stolicy kraju Wellington wydane zostało czerwone ostrzeżenie przed porywistym wiatrem - podmuchy są tam najsilniejsze od ponad dekady. Na południowej wyspie, w mieście Christchurch, ulewy spowodowały powodzie błyskawiczne. W regionie ogłoszono stan wyjątkowy.

Czerwony alert w stolicy. Wichury sparaliżowały lotnisko

Czerwony alert w stolicy. Wichury sparaliżowały lotnisko

Źródło:
Reuters, The NZ Herald

Majówka jak co roku przyciąga w Tatry tłumy odwiedzających. Tragedia, do jakiej doszło na Rysach w weekend, pokazuje jednak, że góry pozostają niebezpieczne nawet wtedy, gdy u ich podnóży panuje łagodna, wiosenna aura. Dla osób, które nie mają doświadczenia we wspinaczce, nierozsądna wyprawa może skończyć się tragicznie. O zasadach bezpieczeństwa, które każdy z nas powinien znać przed wyjściem w góry, rozmawialiśmy z przewodnikiem tatrzańskim i edukatorem Tatrzańskiego Parku Narodowego Tomaszem Zającem.

"Nie myślimy w kategoriach wiosny, tylko zimy". Jak zdobywać szczyty w maju i przeżyć

"Nie myślimy w kategoriach wiosny, tylko zimy". Jak zdobywać szczyty w maju i przeżyć

Źródło:
TVN24+

Łosie spacerowały po ulicy na warszawskim Bemowie. Jak opowiadała Reporterka24, która uwieczniła ich wyprawę, zwierzęta nie wydawały się wystraszone. Przedstawiciele tego gatunku czasami pojawiają się w lasach otaczających Warszawę.

Łosie na warszawskiej ulicy. "Jakby po prostu wyszły na spacer"

Łosie na warszawskiej ulicy. "Jakby po prostu wyszły na spacer"

Źródło:
Kontakt24, Lasy Miejskie Warszawa