Prognoza na kwiecień. Wstępne przewidywania IMGW

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB) w swoich prognozach długoterminowych (które określa jako "eksperymentalne") wykorzystuje własne autorskie modele IMGW-Reg oraz IMGW-Bayes. Korzysta także z wyników modeli amerykańskiej Narodowej Administracji Oceanicznej i Atmosferycznej (NOAA) i Europejskiego Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF). Przewidywania z poszczególnych źródeł mogą się od siebie różnić.

Według numeryczno-statystycznego modelu IMGW-Reg średnia miesięczna temperatura powietrza prawie w całej Polsce będzie kształtować się poniżej normy wieloletniej. Wyjątkiem jest Dolny Śląsk, dla którego przewiduje się średnią temperaturę w normie.

Zgodnie ze statystycznym modelem IMGW-Bayes średnia temperatura na obszarze wszystkich regionów osiągnie wartość powyżej normy wieloletniej lub będzie znajdować się w jej zakresie. Wysokie prawdopodobieństwo (ponad 90 procent) wystąpienia średniej temperatury powyżej normy model ten prognozuje głównie na Pomorzu Środkowym i Zachodnim, Suwalszczyźnie, Podlasiu, w południowej części Ziemi Lubuskiej, na Opolszczyźnie i Śląsku. Średniej temperatury w normie z wysokim prawdopodobieństwem należy spodziewać się głównie w południowo-wschodniej części kraju (Podkarpacie, Lubelszczyzna, Kielecczyzna) oraz na Mazowszu, Ziemi Łódzkiej, Dolnym Śląsku, Warmii oraz w północnej części Ziemi Lubuskiej.

IMGW podaje normy temperatury i opadów dla każdego miesiąca za okres z 1981-2010 w poszczególnych miastach. Norma średniej temperatury dla kwietnia w Gdańsku wynosi od 6,4 do 7,3 st. C, w Krakowie - od 8,1 do 9,3, w Poznaniu - od 8,2 do 9,2 st. C, a w Warszawie - od 8 do 9,1 st. C.

Miesięczna suma opadów na terenie większości Polski będzie plasować się powyżej normy wieloletniej - wynika z modelu IMGW-Reg.

Drugi model prognozuje wystąpienie sumy opadów prawie w całym kraju w zakresie poniżej normy. Wysokie prawdopodobieństwo (ponad 75 proc.) wystąpienia sumy opadów poniżej normy możliwe jest na Podkarpaciu, w Małopolsce, na Kielecczyźnie, Dolnym Śląsku, Ziemi Łódzkiej i w południowej części Ziemi Lubuskiej, natomiast sumy powyżej normy - na Pomorzu Zachodnim.

Średnia miesięczna suma opadów dla kwietnia w Gdańsku waha się od 18,2 do 29,8 litra wody na metr kwadratowy, w Krakowie - od 33 do 48,1 l/mkw., w Poznaniu - od 22,2 do 35,7 l/mkw., w Warszawie - od 24,9 do 38,4 l/mkw.

Według modelu IMGW-Reg miesięczna liczba dni z opadem na obszarze całej Polski będzie znajdować się nieznacznie powyżej normy wieloletniej lub w jej zakresie.

Natomiast zgodnie ze statystycznym modelem IMGW-Bayes, w większości regionów należy oczekiwać liczby dni z opadem poniżej normy wieloletniej. Wysokie prawdopodobieństwo (ponad 90 proc.) wystąpienia liczby dni poniżej normy ten model przewiduje na Podlasiu, Suwalszczyźnie, Warmii, Pomorzu Zachodnim, Kujawach, w Wielkopolsce, na Ziemi Łódzkiej, Dolnym Śląsku i Podkarpaciu, natomiast liczby w normie - w północnej części Ziemi Lubuskiej, na Śląsku i w Małopolsce.

Średnia liczba dni z opadem dla kwietnia w Gdańsku mieści się od 10 do 12, w Krakowie - od 11 do 16, w Poznaniu - od 10 do 12, natomiast w Warszawie - od 9 do 14.

W IMGW-PIB, podobnie jak w innych ośrodkach meteorologicznych na całym świecie, średnią miesięczną temperaturę/sumę opadów dla danego miesiąca prognozuje się w odniesieniu do tak zwanej normy wieloletniej. Obecnie brany jest pod uwagę okres 1981-2010.

Wartości średniej miesięcznej temperatury lub miesięcznej sumy opadów z tego okresu sortuje się od najniższej do najwyższej. 10 najniższych wartości wyznacza temperaturę/opady w klasie "poniżej normy", 10 środkowych "w normie", a 10 najwyższych - "powyżej normy".

Jeżeli mamy do czynienia z klasą "powyżej normy", możemy zakładać, że miesiąc będzie cieplejszy lub bardziej mokry od co najmniej 20 obserwowanych tych samych miesięcy w latach 1981-2010. Jeśli prognoza określa go jako "poniżej normy", będzie chłodniejszy lub suchszy, natomiast "w normie" - podobny do średnich 10 miesięcy z okresu porównawczego.

Synoptycy IMGW zastrzegają, że prognoza kwietnia ze średnią temperaturą powietrza "powyżej normy" nie jest równoznaczna z tym, że występować będą na przykład dni z temperaturą maksymalną powyżej 20 stopni Celsjusza, a prognoza ze średnią "poniżej normy" np. dni z temperaturą minimalną poniżej 0 st. C.

Jednocześnie - jak zwraca uwagę IMGW - prognoza średniej temperatury "poniżej normy" nie wyklucza pojawienia się dni z temperaturą maksymalną powyżej 20 st. C, a prognoza "powyżej normy" - dni z temperaturą minimalną poniżej 0 st. C. Prognozowana średnia temperatura odnosi się do średniej temperatury całego miesiąca, do temperatury notowanej zarówno za dnia, jak i w nocy.

Synoptycy podkreślają, że z kolei prognoza sumy opadów "powyżej normy" nie oznacza, że zdarzać się będą intensywne opady deszczu lub silne burze, równocześnie prognoza "poniżej normy" nie odrzuca możliwości wystąpienia takich zjawisk. Prognozowana suma opadów odnosi się do sumy opadów ze wszystkich dni w miesiącu. W prognozach nie jest określany rodzaj opadu (śnieg lub deszcz).

Jak podkreśla w swoim komunikacie IMGW, pomimo coraz większej mocy obliczeniowej superkomputerów i szerokiej wiedzy o procesach pogodowych, wciąż nie można uniknąć błędów i różnic w prognozach na tak długi okres w przyszłości. Rozbieżności wynikają zarówno z ryzyka wystąpienia nagłych (często lokalnych) zjawisk meteorologicznych, które mogą zaburzyć prognozowane procesy pogodowe, jak i z samej różnorodności wykorzystywanych w modelach prognostycznych założeń fizycznych oraz równań matematycznych i statystycznych.

Z tak dużym wyprzedzeniem nie jest możliwy dokładniejszy opis przewidywanej pogody. Należy pamiętać o tym, że prognoza jest orientacyjna, a jej charakter jest eksperymentalny oraz że dotyczy średniego przebiegu dla całego prognozowanego regionu i danego okresu prognostycznego - pisze IMGW.

Autor: ps/map / Źródło: IMGW