Polak w misji Rosetta. Opowieść Andrzeja Olchawy

Andrzej Olchawa w rozmowie z TVN24 Biznes i Świat
Andrzej Olchawa w rozmowie z TVN24 Biznes i Świat
TVN24 BiS
Andrzej Olchawa w rozmowie z TVN24 Biznes i ŚwiatTVN24 BiS

Na komecie pierwszy raz w historii wylądowała maszyna. To wielkie wydarzenie nadal rozpala emocje. W rozmowie z TVN24 Biznes i Świat Andrzej Olchawa, Polak pracujący w ESA opowiada o wieloletniej pracy zespołów związanych z misją Rosetty.

Przy misji Rosetta pracuje Polak, Andrzej Olchawa. Podczas rozmowy z tvnmeteo.pl i z TVN24 Biznes i Świat opowiada o pracy, szczegółach tego ważnego wydarzenia oraz jakie są wielkie plany Europejskiej Agencji Kosmicznej.

- To było długie 20 lat pracy i poświęcenia, a uczucie, kiedy tego dokonaliśmy było niesamowite - mówi podczas rozmowy na antenie TVN24 Biznes i Świat Andrzej Olschawa.

Udane lądowanie Philae

W środę o godz. 17.03 cały świat obiegła informacja o udanym lądowaniu Philae na komecie.

- Podczas lądowania niespodziewanie Philae odbił się od powierzchni komety, prawdopodobnie trzy razy, po czym osiadł najpewniej w zagłębieniu. Większość paneli słonecznych znajduje się w cieniu – mówi Olchawa. – Philae został uśpiony, jednak otrzymaliśmy wszystkie dane, które potem przesłaliśmy do naukowców. Mamy nadzieje, że podczas zbliżania się do słońca dotrze więcej energii słonecznej i będziemy mogli kontynuować poznawanie komety. Pierwsza, najważniejsza sekwencja badań została wykonana – dodaje.

W ESA od 2013 roku

Andrzej Olchawa dołączył do Europejskiej Agencji Kosmicznej w 2013 roku, uczestniczył w ostatnich etapach misji Rosetta.

- Rosetta została wystrzelona w 2004, ale prace nad nią zaczęły się dużo wcześniej. Dla wielu moich kolegów jest to dzieło ich życia, niektórzy nadal mają pierwsze notatki ręcznie pisane z lat 90, sam pomysł zaś narodził się bodajże w 1989 roku - mówi w rozmowie z tvnmeteo.pl Olchawa. - Ja sam dołączyłem w maju 2013 roku i wtedy przydzielono mnie do misji Rosetta - dodaje.

Sześcioosobowy zespół inżynierów łącznie z Andrzejem Olchawą odpowiedzialny jest za zarządzanie i dystrybucję danych do naukowców, którzy będą je potem szczegółowo analizować.

- Jestem członkiem Mission Control Team i pracuję na stanowisku Data System Manager (menedżer systemów danych). Jestem przydzielony do misji międzyplanetarnych i "deep space" takich jak Mars Express, Venus Express czy właśnie Rosetta - powiedział Olchawa w rozmowie z tvnmeteo.pl - Moja praca ogólnie polega na tworzeniu oraz zarządzaniu systemem do kontroli satelitów, który jest używany przez kontrolerów - dodaje.

Nadzorowanie sytuacji krytycznych

- W kontekście misji Rosetta, dane te to pomiary z instrumentów lądownika Philae oraz orbitera Rosetta, na przykład zdjęcia z instrumentu OSIRIS orbitera, instrumentu CIVA lądownika, czy dane z Penetratora zbudowanego przez Polaków na lądowniku Philae - wyjaśnia mężczyzna. - Podczas operacji krytycznych, jak w tym wypadku lądowanie na komecie, razem z kolegami z innych zespołów przeprowadzamy i nadzorujemy całą operację z Mission Control Room, które mieści się w Europejskim Centrum Operacji Kosmicznych (ESOC, European Space Operations Centre - dodaje.

Wielkie wydarzenie w historii ludzkości

W rozmowie z tvnmeteo.pl mężczyzna opowiadał o istocie misji Rosetta. Naukowcy dogonili pędzącą z ogromną prędkością kometę, wykonali wokół obiektu tak zwane randevu (manewry wykonywane przez kontrolerów z ziemi). Po odpowiednich wyliczeniach lądownik Philae zaczął opadać na powierzchnię komety.

- Dwadzieścia lat starań i wysiłku wielu ludzi, aby znaleźć się tu gdzie jesteśmy teraz, badając nowe miejsca we wszechświecie, otwierając drzwi naukowcom do zbadania tego jedynego, wyjątkowego ciała niebieskiego - opowiada Olchawa.

Zmiana celu misji

Celem misji Rosetta według informacji uzyskanych od Andrzeja Olchawy była zupełnie inna kometa - 46P/Wirtanen. W 2002 roku doszło do katastrofy podobnej rakiety, dlatego naukowcy postanowili, że start misji zostanie odwołany.

- Wtedy jedyne możliwe okno na wystrzelenie Rosetta przepadło. Podczas gdy inżynierowie pracowali nad zrozumieniem katastrofy rakiety i zapobiegnięciem podobnej sytuacji w przyszłości, naukowcy i inni inżynierowie szukali kolejnej komety. Ostatecznie padło na nieco masywniejszą, 67P/Churyumov-Gerasimenko - wyjaśnia Olchawa.

Wyczerpały się baterie

Lądownik Philae jest obecnie w stanie głębokiego uśpienia.

- Mamy nadzieję, że wraz ze zbliżaniem się do słońca, energia słoneczna będzie silniejsza i baterie słoneczne będę odbierać więcej energii, która możliwe, że pozwoli na pełne naładowanie baterii i przebudzenie lądownika - tłumaczy Olchawa.

Rosetta natomiast krąży po orbicie w odległości 20 km od komety. Według informacji podanych przez Olchawę, wkrótce przeniesie się na 30 km. Misja orbitera będzie trwała do końca 2015 roku, do tego czasu będzie badać procesy jakie zachodzą na komecie w trakcie zbliżania się do słońca. Naukowcy planują także zbliżyć się do ciała niebieskiego na 8 km.

Wiedza o początkach Układu Słonecznego

Naukowcy sądzą, że komety dostarczą wiedzy o chemicznych i fizycznych procesach, jakie zachodziły na początku powstawania Układu Słonecznego.

- Pokładane są głębokie nadzieje, że odkryte zostaną cegiełki, z których zbudowane to co my nazywamy życiem i odpowie na jedno z odwiecznych pytań: jak życie zaczęło się na ziemi oraz jak powstał Układ Słoneczny - mówi Olchawa.

Autor: mab/rp / Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Andrzej Olchawa

Pozostałe wiadomości

Zimowa aura nastała w wielu regionach kraju. - Są takie miejsca w Polsce, gdzie leży prawie 30 centymetrów śniegu - powiedział w piątek na antenie TVN24 Tomasz Wasilewski, prezenter tvnmeteo.pl. Na Kontakt24 otrzymujemy zdjęcia z miejscowości, w których zrobiło się biało.

Zimowa aura w Polsce. "Są takie miejsca, gdzie leży prawie 30 centymetrów śniegu"

Zimowa aura w Polsce. "Są takie miejsca, gdzie leży prawie 30 centymetrów śniegu"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

W piątek od samego rana sypie śnieg. W wielu regionach Polski zrobiło się biało. Przed godziną 10 najintensywniej padało na południu kraju.

Najmocniej pada na Podkarpaciu. Sprawdź, gdzie jeszcze sypie śnieg

Najmocniej pada na Podkarpaciu. Sprawdź, gdzie jeszcze sypie śnieg

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24

IMGW wydał prognozę zagrożeń na piątek, sobotę i niedzielę. Wynika z niej, że pojawić się mają oblodzenia i marznące opady. Na drogach zrobi się ślisko. Miejscami powieje też silny wiatr. Sprawdź, gdzie aura może być groźna. 

Niebezpiecznie ślisko na drogach. IMGW wydał prognozę zagrożeń

Niebezpiecznie ślisko na drogach. IMGW wydał prognozę zagrożeń

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś. Piątek 22.11 przyniesie przelotne opady śniegu, które miejscami mogą być obfite. Termometry pokażą maksymalnie 0-3 stopni. Biomet będzie niekorzystny.

Pogoda na dziś - piątek 22.11. Czeka nas kontynuacja zimowych opadów

Pogoda na dziś - piątek 22.11. Czeka nas kontynuacja zimowych opadów

Źródło:
tvnmeteo.pl

Weekend przyniesie opady śniegu, które w części kraju przechodzić będą w deszcz ze śniegiem i deszcz. Miejscami będą one marznące, przez co zrobi się bardzo ślisko. Nowy tydzień zafunduje nam ocieplenie i wzrost temperatury do około 10 stopni.

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wielka Pacyficzna Plama Śmieci gromadzi w rosnącym tempie nieduże, centymetrowej wielkości kawałki plastiku pochodzące z różnych części świata. Rośnie zagrożenie dla miejscowego ekosystemu i potencjalnie - dla globalnego systemu obiegu węgla.

Masa plastikowych odpadów w rejonie Pacyficznej Plamy Śmieci wzrosła prawie pięciokrotnie

Masa plastikowych odpadów w rejonie Pacyficznej Plamy Śmieci wzrosła prawie pięciokrotnie

Źródło:
PAP, theoceancleanup.com, iopscience.iop.org

Zima zagościła w wielu regionach kraju. W Koszalinie w czwartek rano leżało tyle śniegu, ile na Kasprowym Wierchu. Niektórzy narzekają na trudne warunki na drogach i mówią, że to za wcześnie, inni cieszą się z bajkowych widoków. Na Kontakt24 otrzymujemy zdjęcia i nagrania z miejscowości, w których zrobiło się biało.

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Paraliż komunikacyjny, przerwy w dostawie energii elektrycznej oraz w działaniu sieci komórkowych to skutki śnieżyc, które w czwartek przeszły przez Finlandię. Prądu zostało pozbawionych nawet 80 tysięcy odbiorców.

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Źródło:
PAP

Intensywne opady śniegu spowodowały w czwartek duże opóźnienia na paryskim lotnisku Roissy-Charles-de-Gaulle. Przewoźników poproszono o odwołanie 10 procent zaplanowanych na czwartek połączeń - poinformowała agencja AFP.

Duże utrudnienia na paryskim lotnisku. Przez śnieg

Duże utrudnienia na paryskim lotnisku. Przez śnieg

Źródło:
PAP, meteofrance.com, tvnmeteo.pl

Śnieg ostatniej nocy i w czwartek zasypał Irlandię. Warunki na drogach znacznie się pogorszyły. Synoptycy teraz ostrzegają przed mrozem, a na horyzoncie widać ulewne opady deszczu i wichury.

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Źródło:
ENEX, The Irish Times, tvnmeteo.pl

W kilkudziesięciu departamentach Francji obowiązują pomarańczowe ostrzeżenia przed śniegiem, marznącymi opadami i silnym wiatrem. Władze apelują do kierowców o zachowanie szczególnej ostrożności.

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Źródło:
ENEX, Meteo France, connexionfrance.com

W nocy ze środy na czwartek doszło do kolejnej erupcji wulkanu na półwyspie Reykjanes w południowo-zachodniej Islandii. Wybuch poprzedziła seria niewielkich trzęsień ziemi. W związku z erupcją wprowadzono stan alarmowy i ewakuowano około 60 osób z miejscowości Grindavik.

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Źródło:
PAP, Iceland News, Time

Po raz pierwszy w tym sezonie ratownicy TOPR wprowadzili pierwszy stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach. Oznacza to możliwe samoistne schodzenie małych i średnich lawin. Najniższy stopień zagrożenia obowiązuje w Tatrach od wysokości 1800 m n.p.m.

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Źródło:
PAP

Mieszkańcy północno-zachodnich regionów USA oraz części Kanady od wtorku zmagają się z niebezpiecznymi warunkami związanymi z uderzeniem potężnej bomby cyklonowej. Żywioł niesie za sobą wichury oraz ekstremalne ulewy i jest oceniany jako jeden z najsilniejszych od lat. Najnowsze informacje mówią o dwóch ofiarach śmiertelnych.

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

Źródło:
Reuters, CNN, NBC News, PAP

W północnej Hiszpanii potwierdzono pojawienie się szerszenia Vespa soror. Jeśli ten inwazyjny gatunek zacznie występować powszechnie, może zagrozić miejscowym owadom - ostrzegają naukowcy.

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

Źródło:
PAP, Ecology and Evolution

84 procent huraganów, które pojawiły się na Oceanie Atlantyckim w latach 2019-2023, zostało wzmocnionych przez zmianę klimatu - wynika z najnowszych badań naukowców.

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

Źródło:
Nature

Największa rakieta świata Starship odbyła we wtorek szósty lot testowy. Booster statku, czyli pierwszy stopień rakiety, nie został jednak przechwycony przez mechaniczne ramiona wieży startowej, tak jak planowano.

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, SpaceX, tvnmeteo.pl

Tygrys syberyjski zaatakował rolnika w jednej z wiosek na północnym wschodzie Chin. Mężczyzna został ugryziony w rękę. To niejedyna niebezpieczna sytuacja z udziałem tych zwierząt, do jakiej doszło w tej okolicy. Władze wystosowały ostrzeżenie dla mieszkańców.

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Źródło:
Reuters, Global Times, chinadaily.com

We wtorek nad ranem na niebie można było dostrzec księżycowe halo. To rzadkie i efektowne zjawisko zarejestrowano między innymi w Wielkopolsce. Na Kontakt24 otrzymaliśmy wyjątkowe zdjęcia.

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Co najmniej osiem osób zginęło w wyniku przejścia tajfunu Man-yi nad Filipinami. W trakcie ubiegłego weekendu żywioł uderzył w ląd dwukrotnie, niosąc potężne ulewy i porywisty wiatr. W wielu regionach rozpoczęło się wielkie sprzątanie i liczenie strat. Lokalne władze zaapelowały o pomoc dla poszkodowanych mieszkańców.

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

Źródło:
Reuters

Nagrania samotnego delfina pływającego w Morzu Bałtyckim wprawiły w zdumienie naukowców. Słychać na nich, jak ssak wydaje z siebie tysiące różnych dźwięków. Wśród ekspertów pojawiła się teoria, że z powodu odosobnienia mógł on rozmawiać sam ze sobą. Inni uważają, że była to próba skomunikowania się z innymi delfinami.

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Źródło:
Livescience

Dwie osoby zginęły, a ponad 100 tysięcy mieszkańców zostało poszkodowanych w wyniku przejścia burzy tropikalnej Sara przez Honduras. Wiele miejsc jest odciętych od świata po ulewach. Na najbliższe dni zapowiadane są kolejne opady deszczu.

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
CNN Espanol, Diario1, EFE

W Ekwadorze wprowadzono 60-dniowy stan wyjątkowy. W kraju szaleją pożary, brakuje wody i panuje susza. W listopadzie ogień strawił ponad 10 tysięcy hektarów roślinności. Mieszkańcy borykają się też z częstymi przerwami w dostępie do energii elektrycznej.

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Źródło:
PAP, Reuters

Do nietypowego zdarzenia doszło na lotnisku w Ponta Delgada na Azorach. Po pokładzie jednego z samolotów rozpierzchło się ponad 100 chomików. Maszyna przez pięć dni nie mogła wylecieć do stolicy Portugalii.

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Naukowcom po raz pierwszy udało się eksperymentalnie udowodnić społeczne uczenie się u zwierząt niebędących ludźmi, wynikające ze zmiany środowiska. Najnowsze badania ekspertów z Instytutu Maxa Plancka wykazały, że sikorki bogatki po migracji błyskawicznie poznawały nowe zachowania od lokalnej, dopiero co poznanej społeczności.

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Źródło:
ScienceDaily

Ocean wyrzucił na brzeg w Kalifornii rzadką rybę - przedstawicielkę występującego w głębinach gatunku z rodziny Regalecidae, nazywaną "rybą zagłady". Czemu zawdzięcza reputację "przepowiadacza" naturalnych katastrof?

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

Źródło:
NBC News, CBS News tvn24.pl

Blisko 20 procent przypadków zachorowania na dengę, chorobę przenoszoną przez komary, można przypisać zmianom klimatycznym - wynika z najnowszej analizy naukowców. Jeśli nie zostaną podjęte działania mające powstrzymać globalne ocieplenie, liczba zachorowań przypisana kryzysowi klimatycznemu do 2050 roku może wzrosnąć nawet do 60 procent.

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

Źródło:
LiveScience, AFP

Nowe Delhi walczy z duszącymi miasto zanieczyszczeniami powietrza. Dają się one we znaki także zwierzętom z lokalnego ogrodu zoologicznego. Aby im ulżyć, władze postanowiły skorzystać z pewnej prostej metody.

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Źródło:
Reuters, Times of India

Naukowcy przedstawili pierwsze szczegółowe wyniki badań próbek z niewidocznej strony Księżyca dostarczonych przez chińską sondę Chang'e 6. Analiza ich składu wskazała, że między trzema a czterema miliardami lat temu trwała tam aktywność wulkaniczna. To kluczowe informacje dla zrozumienia wyraźnych różnic między półkulami Srebrnego Globu.

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Źródło:
PAP, CNN, tvnmeteo.pl

Duży pożar w kalifornijskim hrabstwie Ventura na początku listopada strawił kilka tysięcy hektarów i wiele budynków. O ogromnych stratach mówią rolnicy. Wskutek żywiołu spłonęły miliony pszczół.

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Źródło:
ABC7