Pjongczang na tej samej szerokości geograficznej co Ateny i Sewilla. Dlaczego jest tam tak zimno?

Pjongczang - tam odbywają się Igrzyska Olimpijskie
Pjongczang - tam odbywają się Igrzyska Olimpijskie
visualhunt.com/KOREA.NET - Official page of the Republic of Korea (CC BY-SA 2.0)
Pjongczang - tam odbywają się Igrzyska Olimpijskievisualhunt.com/KOREA.NET - Official page of the Republic of Korea (CC BY-SA 2.0)

Pjongczang leży na tym samym równoleżniku,co między innymi greckie Ateny, a mimo to odbywają się tam zimowe igrzyska olimpijskie. Co więcej - mróz bywa przejmująco przenikliwy. Tłumaczymy, dlaczego tak się dzieje.

WIĘCEJ O IGRZYSKACH OLIMPIJSKICH W SERWISIE SPORT.TVN24.PL

Średnia roczna temperatura w Pjongczangu wynosi 7 stopni Celsjusza. Nie byłoby w tym nic zadziwiającego - w końcu odbywają się tam zimowe Igrzyska Olimpijskie, a na co dzień znajduje się tam popularny kurort narciarski. Jednak region ten znajduje się w tej samej szerokości geograficznej co miejsca, w które ruszamy, żeby zaznać więcej ciepła i powygrzewać się na słońcu. Na 37. równoleżniku, wraz z Pjongczangiem znajdują się między innymi greckie Ateny, hiszpańska Sewilla, czy północny kraniec Tunezji.

Pjongczang a Ateny

Pierwszym, choć nie najważniejszym elementem kształtującym klimat Pjongczangu, jest jego wysokość nad poziomem morza. Region ten wyniesiony jest ponad poziom morza średnio na 750 metrów. W Atenach, które usytuowane są na wysokości 70 m. n.p.m., możemy się cieszyć w lutym średnią wartością temperatury wynoszącą 10 stopni. Uwzględniając fakt, że temperatura obniża się wraz z wysokością o średnio 0,6 stopnia Celsjusza na każde 100 metrów, to - uogólniając - w Pjongczangu powinno być zimniej o nieco ponad 4 stopnie. Jednak temperatura w lutym wynosi tam średnio -5 stopni. Co sprawia, że jest tam tak zimno?

Przyczyną jest wyż syberyjski

Zimowe miesiące w Pjongczangu są zazwyczaj zimne i suche. Jak podaje serwis meteorologiczny Accuweather, średnia temperatura maksymalna waha się tam między -1 st. C a 4 st. C, a minimalna między -11 a -5,5 st. C.

Góry Taebaek, w których znajduje się Pjongczang, znane są z panującego tam przenikliwego zimna oraz silnego wiatru pochodzącego z głębi kontynentu azjatyckiego (pamiętajmy, że wiatr mocno obniża odczucie temperatury). Jest to związane z cyrkulacją powietrza w tym regionie, którą częściowo warunkuje wyż syberyjski. Mroźne powietrze znad Syberii, które przemieszcza się wokół ośrodka wysokiego ciśnienia, wysyłane jest nad obszar, w którym znajduje się między innymi Pjongczang. Wyż syberyjski pojawił się również w trakcie trwania igrzysk olimpijskich w tym roku.

Sportowcy oraz organizatorzy odczuli mroźną pogodę na własnej skórze. Niska temperatura oraz wiatr dały się we znaki. W ubiegłym tygodniu pojawił się wiatr, który zrywał elementy konstrukcyjne i ranił tym kilkanaście osób. Był on tym silniejszy, że w górach ma przemieszczające się powietrze ma szansę rozwinąć jeszcze większe prędkości w związku z efektem tunelowym, który powstaje, gdy wiatr musi "przecisnąć się" pomiędzy barierami terenowymi.

Było kilka wariantów

Jeszcze w kwietniu powstał raport pogodowy dotyczący igrzysk olimpijskich w Pjongczangu. Specjaliści z komitetu organizacyjnego Igrzyska Olimpijskie w Pjongczang zajmujący się klimatem i pogodą zakładali pięć scenariuszy pogodowych, związanych z oscylacją mas powietrza w regionie Góry Taebaek.

Pojawienie się zimnego i suchego powietrza znad Syberii związanego z ośrodkiem wysokiego ciśnienia było najbardziej prawdopodobnym wariantem.

Zakładano również możliwość wkroczenia ciepłego i wilgotnego strumienia powietrza z południowego zachodu lub zimnego i wilgotnego powietrza ze wschodu. W obu tych przypadkach podczas wydarzenia prawdopodobnie pojawiłyby się opady śniegu.

Trzeci wariant zakładał, że pojawienie się przejrzystego nieba i braku wiatr w górskim terenie doprowadziłoby do powstawania mgieł, które mogłyby być bardzo uciążliwe dla sportowców.

Ostatnim prognozowanym wariantem była pogoda przejściowa - od początkowego napływu powietrza z zachodu, przez zmianę cyrkulacji i jego napływ ze wschodu, po efekt wychłodzenia w górach, powodujący mgły.

Klimat kształtowany nie tylko przez szerokość

Warto pamiętać, że zasada "im bliżej równika, tym cieplej" nie zawsze się sprawdza. Klimat jest kształtowany przez szereg różnych czynników, do których, poza szerokością geograficzną, należą odległość od mórz i oceanów, ukształtowanie powierzchni, czy prądy morskie.

Pjongczang nie jest jedynym miejscem znajdującym się na 37. równoleżniku, gdzie panuje bardzo niska temperatura. W miejscowości Alamosa w stanie Kolorado w USA średnia temperatura w lutym wynosi -7 stopni Celsjusza. Klimat w tym miejscu jest kształtowany głównie przez wysokość nad poziomem morza oraz odległość od oceanu. Wyniesienie na 2299 metrów nad poziom morza oraz usytuowanie wewnątrz kontynentu sprawia, że zimy są tam bardzo mroźne.

Z kolei na Islandii, która leży tuż przed kołem podbiegunowym, na 64. równoleżniku, zimą jest znacznie cieplej. Średnia temperatura wynosi 0 stopni Celsjusza za sprawą ciepłego Prądu Północnoatlantyckiego, który znacznie ociepla klimat wyspy.

[object Object]
Kubacki i Kot o podium w konkursie drużynowymtvn24
wideo 2/2

Autor: amm,AP/map / Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: visualhunt.com/KOREA.NET - Official page of the Republic of Korea (CC BY-SA 2.0)

Pozostałe wiadomości

Koniec majówki to również koniec bardzo ciepłej pogody. Jakie jeszcze niespodzianki przyniesie nam aura? Sprawdź długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: nieuchronnie zbliża się ochłodzenie

Pogoda na 16 dni: nieuchronnie zbliża się ochłodzenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał alarmy meteorologiczne. W poniedziałek w części kraju pojawią się kolejne burze - ostrzeżenia przed nimi obowiązują w siedmiu województwach. Sprawdź, gdzie może być niebezpiecznie.

Burze powrócą. IMGW ostrzega

Burze powrócą. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Krowy poturbowały pielgrzymów idących słynną trasą Camino de Santiago. Jedna osoba odniosła ciężkie obrażenia. To nie pierwszy podobny przypadek w ciągu ostatnich tygodni - do ataku na pątników doszło także w marcu.

Krowy zaatakowały pielgrzymów na Camino de Santiago

Krowy zaatakowały pielgrzymów na Camino de Santiago

Źródło:
PAP, ABC Castilla y León, hoy.es

Rośnie bilans ofiar śmiertelnych powodzi w Brazylii. Jak podały lokalne władze, w samym stanie Rio Grande do Sul zginęło co najmniej 78 osób. W ponad 300 gminach ogłoszono stan klęski żywiołowej, a dziesiątki tysięcy osób musiały opuścić swoje domy.

"Zbiorowy koszmar" trwa. Nie żyje prawie 80 osób

"Zbiorowy koszmar" trwa. Nie żyje prawie 80 osób

Źródło:
Reuters, G1 Globo, CNN, Estado RS

Pogoda na dziś. Poniedziałek 6.05 przyniesie części kraju przelotne opady deszczu oraz burze. Wyładowaniom towarzyszyć będą silne porywy wiatru. Termometry pokażą od 16 do 24 stopni.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 6.05. Burzowo w części kraju, jest szansa na rozpogodzenia

Pogoda na dziś - poniedziałek, 6.05. Burzowo w części kraju, jest szansa na rozpogodzenia

Źródło:
tvnmeteo.pl

Niedziela upływa pod znakiem burz. W części kraju spadł też grad. Towarzyszący wyładowaniom ulewny deszcz spowodował, że doszło do podtopień. Na Kontakt 24 otrzymujemy Wasze pogodowe relacje.

Nawałnice w Polsce. Po ulewach zalane zostały ulice

Nawałnice w Polsce. Po ulewach zalane zostały ulice

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt 24

Kobieta zmarła na skutek upadku ze słynnych klifów Moheru w Irlandii. Do zdarzenia doszło w sobotnie popołudnie. Jak przekazały lokalne media, gdy doszło do tragedii, kobieta była na wycieczce ze znajomymi.

Tragiczny wypadek w kultowym miejscu

Tragiczny wypadek w kultowym miejscu

Źródło:
RTE, BBC

Indonezyjscy wolontariusze niosą pomoc zwierzętom, które pozostały na terenach w pobliżu wulkanu Ruang. Po erupcji konieczna była ewakuacja tysięcy ludzi, którzy nie zawsze mieli możliwość zabrać ze sobą czworonożnych przyjaciół. Akcja ratunkowa jest trudna, ponieważ wulkan grozi kolejnym wybuchem.

Ruszyli na pomoc zwierzętom, ale sami są w niebezpieczeństwie

Ruszyli na pomoc zwierzętom, ale sami są w niebezpieczeństwie

Źródło:
Reuters, Straits Times

Powodzie nawiedziły wschodni Teksas. Trudna sytuacja panuje w Houston, gdzie pod wodą znalazły się całe dzielnice, a do tej pory konieczne było uratowanie ponad 170 uwięzionych osób. To kolejne z serii gwałtownych zjawisk pogodowych, jakie nawiedzają stan od miesiąca.

Całe dzielnice pod wodą, a deszcz nie przestaje padać

Całe dzielnice pod wodą, a deszcz nie przestaje padać

Źródło:
Reuters, CNN

Niezwykle wyglądające chmury, nazywane mammatusami, pojawiły się w sobotę na dolnośląskim niebie. Udało się je uchwycić na zdjęciach Reporterce 24.

Mammatusy pojawiły się nad Dolnym Śląskiem

Mammatusy pojawiły się nad Dolnym Śląskiem

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Ulewy spowodowały powodzie i osunięcia ziemi na indonezyjskiej wyspie Sulawesi (Celebes). Jest kilkanaście ofiar śmiertelnych. Uszkodzeniu uległo ponad 1800 domów.

Co najmniej 15 osób nie żyje, wiele musiało opuścić domy

Co najmniej 15 osób nie żyje, wiele musiało opuścić domy

Źródło:
PAP, Reuters

W taki sposób na Słońce nie możemy patrzeć na co dzień. Sonda ESA Solar Orbiter zarejestrowała z bliska wyrzuty plazmy z korony słonecznej - dzięki temu nasza gwiazda przypomina puszystą kulę. Ten niesamowity i hipnotyzujący widok można zobaczyć na nagraniu.

Słońce niczym puszysta kula. Nagranie

Słońce niczym puszysta kula. Nagranie

Źródło:
ESA, Universe Today, tvnmeteo.pl

Burze z ulewami nawiedziły w czwartek wschodnią Chorwację. Jak przekazały lokalne media, woda szybko wypełniła ulice miasta Slavonski Brod, porywając ze sobą samochody. Żywioł przyniósł ze sobą również intensywne opady gradu.

Auta spływały ulicami, miasto pokryła płachta gradu

Auta spływały ulicami, miasto pokryła płachta gradu

Źródło:
PAP, startnews.hr

O dużym szczęściu może mówić pewien funkcjonariusz policji z Teksasu, który wpadł samochodem do dziury w drodze powstałej w wyniku opadów deszczu. Mężczyzna trafił do szpitala, doznał tylko powierzchownych obrażeń.

Policjant wpadł autem do dziury w drodze

Policjant wpadł autem do dziury w drodze

Źródło:
KWTX, tvnmeteo.pl

Powodzie w Kenii, będące konsekwencją ulewnych deszczy, doprowadziły do śmierci co najmniej 210 osób. Jak przekazał prezydent kraju William Ruto, prognozy na najbliższy czas są niepokojące. - Sytuacja będzie eskalować - mówił. Do lądu zbliża się cyklon Hidaya, który oprócz opadów niesie ze sobą silny wiatr i niebezpieczne fale.

"Nie widać końca tego niebezpiecznego okresu"

"Nie widać końca tego niebezpiecznego okresu"

Źródło:
Reuters

W czwartek późnym wieczorem na niebie nad Polską można było zobaczyć nietypowe zjawisko. Była to rozległa, jasna chmura, kierująca się na północ. Jej zdjęcia otrzymaliśmy na Kontakt 24. Pojawiły się pytania na temat tego, co mogło być przyczyną tego widoku.

Tajemnicze światło na niebie. Co leciało nad Polską

Tajemnicze światło na niebie. Co leciało nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl, Kontakt 24

Węże coraz częściej atakują mieszkańców południowej Chorwacji. Do ostatniego ataku doszło w tym tygodniu, kiedy to gad pokąsał kobietę na jej własnym podwórku. W kraju żyją trzy gatunki jadowitych żmij, których populacje stają się coraz większe.

Ataki jadowitych węży coraz częstsze w Chorwacji. "Mieszkańcy są zaniepokojeni"

Ataki jadowitych węży coraz częstsze w Chorwacji. "Mieszkańcy są zaniepokojeni"

Źródło:
PAP, Slobodna Dalmacija, dnevno.hr

Jest kilka gatunków drzew, które będą w stanie przeżyć tak szybko zachodzące zmiany klimatu. To właśnie je powinno się wykorzystać do ponownego zalesiania terenów. Jednak, jak ustalili badacze z Austrii, nawet te gatunki nie podołają wyzwaniu stworzenia lasów odpornych na zagrożenia i zapewniające stabilność ekosystemu.

Europejskie lasy poważnie zagrożone

Europejskie lasy poważnie zagrożone

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, EurekAlert

Sonda księżycowa Chang'e-6 rozpoczęła w piątek swoją misję. Jej celem jest niewidoczna strona Srebrnego Globu - statek kosmiczny ma wylądować na jego powierzchni i pobrać próbki, które następnie trafią na Ziemię. Chiny przygotowują się także do wysłania ludzi na Księżyc.

Chcą zabrać na Ziemię kawałek "ciemnej strony Księżyca"

Chcą zabrać na Ziemię kawałek "ciemnej strony Księżyca"

Źródło:
PAP, phys.org

Kenia w ostatnim czasie zmaga się z katastrofalnymi powodziami. W czwartek z narodowego rezerwatu przyrody Masai Mara ewakuowano turystów. Konsekwencje gwałtownej pogody odczuwalne są jednak w całym kraju - z powodu braku prądu zapanowały ciemności. Do tej pory żywioł doprowadził do śmierci blisko 200 osób.

"Ludzie przeskakiwali przez krokodyle"

"Ludzie przeskakiwali przez krokodyle"

Źródło:
Reuters, PAP

Frankfurt nad Menem nawiedziły w czwartek burze z ulewami. Deszcz powodował zalania ulic i zaparkowanych na nich samochodów. Występowały spore utrudnienia w lotach samolotów. Strażacy interweniowali kilkaset razy.

Gwałtowna burza we Frankfurcie nad Menem. Woda wdzierała się do samochodów

Gwałtowna burza we Frankfurcie nad Menem. Woda wdzierała się do samochodów

Źródło:
Reuters, Frankfurter Rundschau, Tagesschau

W Bieszczadach, między szczytami Obnoga a Krzemień, w czwartek wybuchł pożar. Z ogniem walczyło prawie 100 osób, zarówno z ziemi, jak i z powietrza. W akcji brał udział śmigłowiec Straży Granicznej.

W Bieszczadach płonęły połoniny. Śmigłowiec i prawie 100 osób w akcji

W Bieszczadach płonęły połoniny. Śmigłowiec i prawie 100 osób w akcji

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, PAP

Za kierowcą z miasta Turkey w amerykańskim stanie Teksas chwila, której nie zapomni do końca życia. Mężczyzna stanął oko w oko z przechodzącym tornadem, a spotkanie to zostało uwiecznione na nagraniu.

Był w aucie, kiedy tornado przeszło tuż przed nim

Był w aucie, kiedy tornado przeszło tuż przed nim

Źródło:
ENEX, thenationaldesk.com

Lawina błotna zeszła na dom w miejscowości Courmelles na północy Francji. Zginęła 57-letnia kobieta, a jej mąż został ranny.

Ziemia osunęła się na dom, nie żyje kobieta

Ziemia osunęła się na dom, nie żyje kobieta

Źródło:
ENEX