Wzięli pod lupę kule gradu. Pierwszy raz odkryli coś takiego

Źródło:
sloveniantimes.com, gov.si, The Guardian, tvnmeteo.pl
Wzrasta ilość śmieci w oceanach - materiał archiwalny
Wzrasta ilość śmieci w oceanach - materiał archiwalnyWorld Viewers Stop
wideo 2/7
Wzrasta ilość śmieci w oceanach (materiał archiwalny)World Viewers Stop

Słoweńscy naukowcy dowiedli obecności mikroplastiku w kulach gradowych. Jak podkreślają, to pierwsze takie odkrycie na świecie. Twierdzą, że mikroskopijne cząstki plastiku mogą przyczyniać się do powstawania gradzin dużych rozmiarów, takich jak te o średnicy kilkunastu centymetrów.

Mikroplastik wykryto w próbkach gradu, który spadł w okolicach gminy Črnomelj na południowym wschodzie kraju w czerwcu 2019 roku. Do zbadania tych kul gradowych skłonił naukowców fakt, że w ciągu dwóch lat na tym obszarze doszło do dwóch rekordowych gradobić. Jak powiedział Matej Butala z Uniwersytetu Lublańskiego, "to złożone zjawisko, które rożni się od siebie w różnych lokalizacjach" i to samo tyczy się prawdopodobnie przyczyn jego powstawania.

Ważną rolę w procesie badań odegrali niektórzy mieszkańcy, którzy postanowili zamrozić większe od przeciętnych gradziny. 

Naukowcy zbadali cztery były lodu o średnicy siedmiu, 10, 12 i 13 centymetrów, uważane za największe kule gradu, jakie kiedykolwiek spadły w Słowenii. Jak poinformowano, powstały one w troposferze (najniższa warstwa planety) na wysokości 11 tysięcy kilometrów nad powierzchnią Ziemi. W laboratoryjnych warunkach kule lodu, warstwa po warstwie, analizowano pod kątem bakterii, grzybów i okrzemków. W warstwach zewnętrznych znalezione zostały głównie cząstki piasku pustynnego.

Mikroplastik wykryty wewnątrz kul gradowych

W warstwach wewnętrznych, oprócz naturalnych włókien celulozy i ligniny, wykryto włókna pochodzące z tworzyw sztucznych, takich jak politereftalan etylenu (PET) należący do rodziny poliestrów, służący do produkcji na dużą skalę włókien syntetycznych i plastikowych butelek.

Znaleziono również bawełniane włókna farbowane barwnikami stosowanymi w przemyśle tekstylnym, co ma być dowodem na to, że cząsteczki włókien są w stanie przemieszczać się tysiące kilometrów nad powierzchnią Ziemi i wysoko w troposferze - podkreśliła Manca Kovač Viršek z Instytutu Wodnego. Dodała, że przemysł włókienniczy, ruch drogowy i rolnictwo to jedne z głównych źródeł mikroplastiku. 

To pierwszy raz, kiedy wykryto obecność cząstek mikroplastiku w gradzie. Kovač Viršek podkreśliła, że jako pierwszy zespół naukowców udowodnili oni również obecność mikroplastiku w troposferze. Dodała, że poprzednie badania na ten temat prowadzono tylko kilka metrów nad ziemią.

Zdaniem badaczy, obecność mikrodrobin plastiku w wewnętrznej części kul gradowych może przyczyniać się do tego, że powstają ich tak duże rozmiary, jak te, które były przedmiotem badania. Dodano, że mikroplastik nie jest tego jedyną przyczyną, a składają się na to różne czynniki, ale udowodnić mogą to dalsze badania.

MikroplastikMaciej Zieliński/PAP

Mikroplastik znajdowany w wielu miejscach

Mikroplastik to mikrodrobinki plastiku powstałe przy rozpadzie większych kawałków plastiku lub produkowane celowo - o wielkości do pięciu milimetrów. Co roku do środowiska trafia około 3,2 miliona ton mikroplastiku - najczęściej z powodu zanieczyszczenia i nieodpowiedniego gospodarowania odpadami komunalnymi. Wraz z jedzeniem i wodą mikroplastik dostaje się do układów pokarmowych zwierząt oraz ludzi.

W ciągu ostatnich kilku miesięcy naukowcy donosili o odkryciu mikroplastiku w przewodach pokarmowych ptaków, ludzkich płucach i krwi, w wodzie zgromadzonej na liściach jednej z pospolitych roślin łąkowych, w mleku i mięsie zwierząt hodowlanych, czy w wodzie mineralnej lub w próbkach świeżego śniegu z Antarktydy.

Na początku października włoscy badacze poinformowali o wykryciu po raz pierwszy mikroplastiku w mleku matki. Próbki mleka pobrano od 34 zdrowych matek tydzień po porodzie w Rzymie. Mikrodrobiny plastiku znaleziono w 75 procentach z nich. Autorzy badania zaznaczyli, że karmienie piersią pozostaje nadal najlepszym sposobem karmienia niemowląt.

Jak zwrócili niedawno uwagę naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego, cząsteczki mikroplastiku, które obecne są w zooplanktonie, mogą wpływać na wyniki konkurencji międzygatunkowej.

Na początku tego roku eksperci z Florida Atlantic University badający głębiny oceanów stwierdzili, że największe zagrożenie dla środowiska i ludzi stanowią najmniejsze cząstki mikroplastiku, często pomijane podczas badań.

Plastik zalewa światAdam Ziemienowicz/PAP

Autorka/Autor:ps

Źródło: sloveniantimes.com, gov.si, The Guardian, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed przymrozkami. Alarmy wydano na terenie 13 województw. Sprawdź, gdzie ściśnie lekki mróz.

Wiele regionów objętych ostrzeżeniami IMGW

Wiele regionów objętych ostrzeżeniami IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W najbliższych dniach pogoda w Polsce będzie kształtowana przez wiry niżowe znad Atlantyku. Przyniosą one w wielu regionach kraju opady deszczu. Temperatura przekraczać ma miejscami 20 stopni.

Polska pod wpływem atlantyckich wirów niżowych. Co to dla nas oznacza?

Polska pod wpływem atlantyckich wirów niżowych. Co to dla nas oznacza?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na niedzielę 25.05. Nocą lokalnie popada deszcz. W dzień wystąpi zmienne zachmurzenie - od małego do dużego. Termometry wskażą maksymalnie 20 stopni.

Pogoda na jutro - niedziela 25.05. Słońce będzie się przebijać zza chmur, lokalnie pokropi

Pogoda na jutro - niedziela 25.05. Słońce będzie się przebijać zza chmur, lokalnie pokropi

Źródło:
tvnmeteo.pl

Błazenki plamiste, niewielkie ryby, które sławę zyskały dzięki filmowi "Gdzie jest Nemo", posiadły niezwykłą zdolność adaptacyjną. Potrafią się kurczyć, gdy temperatura wody podnosi się do niebezpiecznie wysokiego poziomu.

Rybki znane z "Gdzie jest Nemo" posiadły niezwykłą umiejętność

Rybki znane z "Gdzie jest Nemo" posiadły niezwykłą umiejętność

Źródło:
CNN

Pomimo że mamy koniec maja, śniegu w Tatrach jest coraz więcej. Biało zrobiło się między innymi na Polanie Chochołowskiej, a w wyższe partie gór wróciło zagrożenie lawinowe

Dosypało 15 centymetrów śniegu. W tej części kraju zima trzyma mocno

Dosypało 15 centymetrów śniegu. W tej części kraju zima trzyma mocno

Źródło:
PAP

W sobotę 24 maja - osiem dni wcześniej niż zwykle - monsun pojawił się w Kerali, stanie leżącym na południu Półwyspu Indyjskiego. To jego najwcześniejsze przybycie od 16 lat.

Monsun przyszedł najwcześniej od 16 lat

Monsun przyszedł najwcześniej od 16 lat

Źródło:
Reuters

Mgła morska, inaczej nazywana napływową, pojawiła się w sobotę wcześnie rano nad Bałtykiem w Gdańsku.

Mgła morska pojawiła się dziś nad Bałtykiem. Czym jest

Mgła morska pojawiła się dziś nad Bałtykiem. Czym jest

Źródło:
tvnmeteo.pl

Astronautka Ann McClain nagrała z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) film pokazujący burze, które przechodziły nad częścią USA. Przyznała, że była zaskoczona skalą tych zjawisk atmosferycznych.

Błyskawice "duże jak miasta". Skala burz zdumiała astronautkę

Błyskawice "duże jak miasta". Skala burz zdumiała astronautkę

Źródło:
Reuters

W ostatnich dniach z południowego zachodu nad Węgry nadciągnęło niestabilne powietrze. Przyniosło silne burze z opadami gradu i ulewy prowadzące do powodzi błyskawicznych.

Zwały gradu trzeba było usuwać łopatami

Zwały gradu trzeba było usuwać łopatami

Źródło:
ENEX

W prognozach widać ciepło - i to duże. Po 25 maja zmieni się sytuacja baryczna w Europie, a to dlatego, że do głosu dojdą układy niżowe znad Atlantyku oraz Wyż Azorski. Dzięki nim częściej będą napływać do nas ciepłe masy powietrza z zachodu i południa.

Koniec z blokadą ciepła. Dostaniemy zastrzyk znad Afryki

Koniec z blokadą ciepła. Dostaniemy zastrzyk znad Afryki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Fala upałów nawiedziła pakistańską prowincję Sindh. W piątek termometry pokazały tam prawie 50 stopni Celsjusza. Służby meteorologiczne wydały ostrzeżenia przed wysoką temperaturą.

Prawie 50 stopni. Żar leje się z nieba

Prawie 50 stopni. Żar leje się z nieba

Źródło:
Reuters

Grecja przygotowuje się do nadchodzącego sezonu pożarowego. Jak podały władze, liczba specjalistycznych dronów ma zostać podwojona. - Warunki będą w tym roku szczególnie trudne - powiedział Ioannis Kefalogiannis, minister do spraw kryzysu klimatycznego i obrony cywilnej.

Pełna mobilizacja. "Warunki będą w tym roku szczególnie trudne"

Pełna mobilizacja. "Warunki będą w tym roku szczególnie trudne"

Źródło:
PAP

Alergia to choroba XXI wieku. Według Światowej Organizacji Alergii (WOA) u 30-40 proc. populacji świata występuje co najmniej jedno ze schorzeń alergicznych. Z kolei Polskie Towarzystwo Alergologiczne (PTA) szacuje, że z alergią zmaga się blisko połowa Polaków. Najczęstszym czynnikiem, który ją wywołuje, są pyłki roślin. Jak radzić sobie z uciążliwymi objawami? 

Kalendarz pylenia - sprawdź, co i kiedy pyli w Polsce. Praktyczne porady dla alergików 

Źródło:
Otrivin

Pasożyt powodujący malarię może stać się "niewidzialny" dla układu odpornościowego nawet przez wiele lat. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez ekspertów z nowojorskiej akademii medycznej Weill Cornell Medicine, w regionach, w których malaria jest endemiczna, dorośli mogą być bezobjawowymi nosicielami pasożytów.

Przez ten mechanizm pasożyty wywołujące malarię stają się "niewidzialne"

Przez ten mechanizm pasożyty wywołujące malarię stają się "niewidzialne"

Źródło:
Weill Cornell Medicine

Polak spadł we włoskich Górach Sybillińskich podczas lotu na paralotni. Do wypadku doszło w czwartek wieczorem. Jak podali strażacy, akcja ratunkowa była trudna - mężczyzna został uwięziony na niedostępnym terenie, a dookoła panowały niemal zimowe warunki pogodowe.

Polak spadł podczas lotu na paralotni we Włoszech

Polak spadł podczas lotu na paralotni we Włoszech

Źródło:
Corriere Adriatico, RAI News

Ulewy spowodowały zejście serii osuwisk w południowych Chinach. W prowincji Kuejczou masy błota i gruzu porwały ze sobą budynki - cztery osoby zginęły, a 17 jest poszukiwanych. Do poważnego zdarzenia doszło także w sąsiednim regionie, gdzie osuwisko uszkodziło 10 domów.

Osuwisko porwało domy. Służby poszukują 17 osób

Osuwisko porwało domy. Służby poszukują 17 osób

Źródło:
Reuters, Xinhua

Co najmniej pięć osób zginęło w wyniku powodzi, które nawiedziły australijski stan Nowa Południowa Walia - przekazały w piątek lokalne władze. Szacuje się, że kataklizm odciął od świata około 50 tysięcy osób.

Katastrofalne powodzie. Rośnie bilans ofiar

Katastrofalne powodzie. Rośnie bilans ofiar

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, ABC News

Fotografia Drogi Mlecznej wykonana przez Polkę otrzymała tytuł Astronomicznego Zdjęcia Dnia przyznawany przez NASA. Ujęcie powstało na Hawajach. Jak tłumaczyła autorka kadru Marzena Rogozińska, astrofotografia wymaga sporo cierpliwości, ale efekt końcowy jest wart pracy.

NASA wyróżniła zdjęcie wykonane przez Polkę

NASA wyróżniła zdjęcie wykonane przez Polkę

Źródło:
PAP

Pustoszące Stany Zjednoczone tornada biją rekordy - 2025 rok już teraz przyniósł najwięcej zgłoszeń tego typu zjawisk od 2011 roku. Statystyki pokazują, że cztery stany - Missisipi, Illinois, Missouri i Teksas - szczególnie wyróżniają się na tym tle. Eksperci przewidują, że nadchodzący sezon może dorównać najbardziej ekstremalnym latom w historii.

W USA tornado goni tornado. 2025 idzie na rekord

W USA tornado goni tornado. 2025 idzie na rekord

Źródło:
PAP

Czwartek w części kraju upływa pod znakiem groźnej aury - grzmi, mocno pada i wieje. Lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej, pojawił się Strzelnie na Dolnym Śląsku.

Zalążek trąby powietrznej pojawił się na Dolnym Śląsku

Zalążek trąby powietrznej pojawił się na Dolnym Śląsku

Źródło:
tvnmeteo.pl, Sieć Obserwatorów Burz

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku Mumford Bar Trailhead w kalifornijskim hrabstwie Placer. Akcja ratunkowa została uchwycona na nagraniu.

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku. Nagranie z akcji ratunkowej

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku. Nagranie z akcji ratunkowej

Źródło:
CNN, CBS News

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,2 odnotowano w pobliżu północno-wschodniego wybrzeża Krety. Z tego powodu wszystkie służby na wyspie zostały postawione w stan najwyższej gotowości, a lokalne władze ogłosiły ostrzeżenie przed tsunami. Europejscy sejsmolodzy zwracają uwagę, że wysokie fale mogą pojawić się nie tylko w Grecji.

Trzęsienie ziemi na Krecie. Nagranie

Trzęsienie ziemi na Krecie. Nagranie

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, Greek Reporter, Independent, Kontakt24

Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie, na którym widać rodzinę żurawi. "Wspaniale jest obserwować i nagrywać maluchy cieszące się każdą chwilą, odkrywające kolejne leśne zakamarki, uważając przy tym, by nie oddalić się zbytnio od swoich rodziców" - napisał autor filmu.

Niezdarny młody żuraw naśladuje rodzica. "To piękne"

Niezdarny młody żuraw naśladuje rodzica. "To piękne"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

We wtorkowy wieczór mieszkańcy Wilna byli świadkami niecodziennego widoku - przez samo centrum miasta przepływał łoś. Zwierzę najwyraźniej zabłądziło i postanowiło spróbować sił w pokonaniu rzeki Neris.

Łoś w centrum stolicy. Mieszkańcy przecierali oczy ze zdumienia

Łoś w centrum stolicy. Mieszkańcy przecierali oczy ze zdumienia

Źródło:
ENEX

To miał być dzień jak co dzień, jednak pogoda zadecydowała inaczej. Studentka z Missisipi Maya Grimes znalazła się w samym środku tornada, które dosłownie wyrzuciło ją z samochodu na ulicę. Cudem przeżyła. Dziś dzieli się swoją historią.

Tornado wyrzuciło studentkę z samochodu

Źródło:
CNN

Burze przechodziły w środę nad Polską. Front przesuwał się z zachodu na wschód, po południu zahaczając o Mazowsze i przynosząc efektowne, lokalne opady deszczu. W jaki sposób doszło do powstania widocznego na zdjęciu zjawiska?

Słup wody nad Mazowszem. W jaki sposób powstał?

Słup wody nad Mazowszem. W jaki sposób powstał?

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl

W której fazie życia kleszcza jest on najniebezpieczniejszy dla człowieka? Zanim pajęczak osiągnie dojrzałość, przechodzi przez kilka stadiów rozwojowych, a w większości z nich może przenosić choroby.

Od pyłku do ziarnka grochu. Która forma kleszcza jest najgroźniejsza?

Od pyłku do ziarnka grochu. Która forma kleszcza jest najgroźniejsza?

Źródło:
ECDC, pzh.gov.pl

Po raz pierwszy naukowcy zaobserwowali zdarzenie rozerwania pływowego gwiazdy (ang. tidal disruption event, w skrócie TDE) przez masywną czarną dziurę znajdującą się daleko od centrum galaktyki. Co ciekawsze, niezwykły układ oddalony o 600 milionów lat świetlnych od Ziemi zawiera nie jedną, a dwie supermasywne czarne dziury.

Po tej galaktyce krąży wyjątkowo rzadka czarna dziura

Po tej galaktyce krąży wyjątkowo rzadka czarna dziura

Źródło:
PAP, University of California, Berkeley

Za nami trzy koszmarne tygodnie maja. Średnia temperatura maksymalna dla Warszawy wynosi na dziś zaledwie 14,6 stopnia Celsjusza, podczas gdy średnio w maju osiąga około 19-20 stopni Celsjusza. Po pierwszych ciepłych dniach maja, które napompowały tę wartość, notujemy nieubłagany spadek. Wiry niżowe, nurkujące z rejonów podbiegunowych nad wschodnią i środkową Europę, wtłoczyły kolejne porcje zimnego powietrza w nasz rejon, zamieniając maj w marzec.

Upał po koszmarnie zimnym maju? Co mówią prognozy

Upał po koszmarnie zimnym maju? Co mówią prognozy

Źródło:
TVN24+