Jaka pogoda na wakacje? Wstępne przewidywania synoptyków

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB) w swoich prognozach długoterminowych (które określa jako "eksperymentalne") wykorzystuje własne autorskie modele IMGW-Reg oraz IMGW-Bayes. Korzysta także z wyników modeli amerykańskiej Narodowej Administracji Oceanicznej i Atmosferycznej (NOAA) i Europejskiego Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF). Synoptycy zastrzegają, że przewidywania z poszczególnych źródeł mogą się od siebie różnić.

W czerwcu średnia miesięczna temperatura powietrza w całej Polsce, według modeli, ma kształtować się powyżej normy wieloletniej z lat 1981-2010. Miesięczna suma opadów na przeważającym obszarze kraju najprawdopodobniej będzie mieścić się w normie. Na wschodnich krańcach możliwa jest suma opadów powyżej normy, a na północno-zachodnich - poniżej normy.

IMGW podał normy temperatury i opadów dla każdego miesiąca za okres z 1981-2010 w poszczególnych miastach. Średnia temperatura dla czerwca w Gdańsku mieści się w przedziale od 14,6 do 15,5 stopnia Celsjusza, w Krakowie - od 16,7 do 17,3 st. C, w Poznaniu - od 16,1 do 17,1 st. C, w Warszawie - od 15,9 do 17,5 st. C. Norma średniej sumy opadów dla poszczególnych miast wynosi: Gdańsk - od 42,4 do 73,7 litrów wody na metr kwadratowy, Kraków - od 60,4 do 99,0 l/mkw., Poznań - od 37,8 do 75,2 l/mkw., Warszawa - od 44,5 do 86,8 l/mkw.

Lipiec w całym kraju również ma upłynąć ze średnią temperaturą powietrza powyżej normy wieloletniej z lat 1981-2010. Miesięczna suma opadów w całej Polsce powinna natomiast mieścić się w normie.

Średnia miesięczna temperatura dla lipca w Gdańsku osiąga od 16,7 do 18,7 st. C, w Krakowie - od 18,0 do 19,6 st. C, w Poznaniu - od 17,9 do 20,0 st. C, w Warszawie - od 17,9 do 20,0 st. C. Norma średniej sumy opadów w Gdańsku wynosi od 52,4 do 80,2 l/mkw., w Krakowie - od 60,6 do 86,2 l/mkw., w Poznaniu - od 43,6 do 80 l/mkw., a w Warszawie - od 52,4 do 87,7 l/mkw.

W sierpniu zarówno średnia miesięczna temperatura powietrza, jak i miesięczna suma opadów powinna - według przewidywań - kształtować się w zakresie normy wieloletniej z lat 1981-2010.

Norma średniej temperatury dla sierpnia w Gdańsku wynosi od 17,3 do 18,7 st. C, w Krakowie - od 17,6 do 18,4 st. C, w Poznaniu - od 17,9 do 18,9 st. C, w Warszawie - od 17,9 do 18,7 st. C. Średnia miesięczna suma opadów dla sierpnia w Gdańsku waha się od 48,4 do 78,5 l/mkw., w Krakowie - od 52,8 do 86,2 l/mkw., w Poznaniu - od 45,3 do 62,6 l/mkw., w Warszawie - od 45,9 do 68,9 l/mkw.

W IMGW-PIB, podobnie jak w innych ośrodkach meteorologicznych na całym świecie, średnią miesięczną temperaturę/sumę opadów dla danego miesiąca prognozuje się w odniesieniu do tak zwanej normy wieloletniej. Obecnie brany jest pod uwagę okres 1981-2010.

Wartości średniej miesięcznej temperatury lub miesięcznej sumy opadów z tego okresu sortuje się od najniższej do najwyższej. 10 najniższych wartości wyznacza temperaturę/opady w klasie "poniżej normy", 10 środkowych "w normie", a 10 najwyższych - "powyżej normy".

Jeżeli mamy do czynienia z klasą "powyżej normy", możemy zakładać, że miesiąc będzie cieplejszy lub bardziej mokry od co najmniej 20 obserwowanych tych samych miesięcy w latach 1981-2010. Jeśli prognoza określa go jako "poniżej normy", będzie chłodniejszy lub suchszy, natomiast "w normie" - podobny do średnich 10 miesięcy z okresu porównawczego.

Synoptycy IMGW zastrzegają, że prognoza czerwca, lipca i sierpnia ze średnią temperaturą powietrza "powyżej normy" nie jest równoznaczna z tym, że występować będą na przykład dni z temperaturą maksymalną powyżej 30 s. C, a prognoza ze średnią "poniżej normy" na przykład dni z temperaturą minimalną poniżej 5 st. C.

Jednocześnie - jak zwraca uwagę IMGW - prognoza średniej temperatury "poniżej normy" nie wyklucza pojawienia się dni z temperaturą maksymalną powyżej 30 st. C, a prognoza "powyżej normy" - dni z temperaturą minimalną poniżej 5 st. C. Prognozowana średnia temperatura odnosi się bowiem do średniej temperatury całego miesiąca, notowanej zarówno za dnia, jak i w nocy.

Synoptycy podkreślają też, że prognoza sumy opadów "powyżej normy" nie oznacza, że zdarzać się będą intensywne opady deszczu i silne burze, równocześnie prognoza "poniżej normy" nie odrzuca możliwości wystąpienia takich zjawisk. Prognozowana suma opadów odnosi się do sumy opadów ze wszystkich dni w miesiącu. W prognozach nie jest określany rodzaj opadu (śnieg lub deszcz).

Jak podkreśla w swoim komunikacie IMGW, pomimo coraz większej mocy obliczeniowej superkomputerów i szerokiej wiedzy o procesach pogodowych, wciąż nie można uniknąć błędów i różnic w prognozach na tak długi okres w przyszłości. Rozbieżności wynikają zarówno z ryzyka wystąpienia nagłych (często lokalnych) zjawisk meteorologicznych, które mogą zaburzyć prognozowane procesy pogodowe, jak i z samej różnorodności wykorzystywanych w modelach prognostycznych założeń fizycznych oraz równań matematycznych i statystycznych.

Z tak dużym wyprzedzeniem nie jest możliwy dokładniejszy opis przewidywanej pogody. Należy pamiętać o tym, że prognoza jest orientacyjna, a jej charakter jest eksperymentalny oraz że dotyczy średniego przebiegu dla całego prognozowanego regionu i danego okresu prognostycznego - pisze IMGW.

Autor: ps//rzw / Źródło: IMGW