Cząstki z kosmosu na Antarktydzie. Świadczą o przepotężnym "wybuchu w powietrzu"

[object Object]
Orionidy - materiały NASANASA
wideo 2/18

Z analizy maleńkich drobin wydobytych ze szczytu na Antarktydzie wynika, że 430 tysięcy lat temu znalazł się nad nim meteoroid, który eksplodował. Wybuch przypominał ten z Czelabińska, jednak skale obu wydarzeń były nieporównywalne.

Zdaniem naukowców eksplozje meteoroidów występują częściej niż uderzenia asteroid, które tworzą kratery w ziemi - takie jak ten, który zabił dinozaury 66 milionów lat temu. Identyfikacja takich zjawisk jest jednak znacznie trudniejsza, ponieważ pozostawiają one niewiele śladów w zapisie geologicznym.

- Asteroidy muszą być wystarczająco masywne, aby pokonać atmosferę ziemską, i muszą poruszać się z wystarczająco dużą prędkością, aby dotrzeć do Ziemi i uderzając, stworzyć krater. Mniejsze obiekty, których jest znacznie więcej, eksplodują w atmosferze i nie tworzą krateru - wyjaśnia Mark Boslough, naukowiec z University of New Mexico, który bada eksplozje meteoroidów, ale nie brał udziału w najnowszym badaniu.

Mógł dokonać spustoszenia na Ziemi

Podczas ekspedycji w Góry Sør Rondane położone w Antarktydzie Wschodniej, gdzie znajduje się belgijska stacja antarktyczna Princesse-Élisabeth, badacz Matthias van Ginneken zebrał 17 ciemnych, czarnych cząstek, mniejszych niż milimetr.

- Zauważyłem, że niektóre z nich wyglądały jak sklejone razem, co mogłoby się zdarzyć, gdyby zostały stopione. Oznaczałoby to, że wiele z nich oddziaływało ze sobą, gdy znajdowały się pod wpływem bardzo wysokiej temperatury. Jedynym sensownym sposobem na wyjaśnienie tego było ogromne uderzenie - tłumaczył van Ginneken, naukowiec z University of Kent's School of Physical Sciences, główny autor badania, które zostało opublikowane w środę w czasopiśmie "Science Advances".

Van Ginnekenowi udało się ustalić, co się stało, kiedy meteoroid wszedł w ziemską atmosferę poprzez analizę mikroskopijnych cząsteczek. Ich skład chemiczny i wysoka zawartość niklu sugerowały, że pochodzą z kosmosu. Badacze porównali je z podobnymi cząsteczkami znalezionymi w dwóch rdzeniach lodowych, które służą jako archiwa minionych warunków geologicznych. Próbki te, datowane na 430 tysięcy lat, zostały pobrane z innych miejsc Antarktydy Wschodniej. Z analizy rozkładu i gęstości cząstek wynikało, że meteoroid miał szerokość od 100 do 150 metrów.

Chociaż nie utworzył krateru, to wybuchając mógł dokonać spustoszenia na Ziemi. - To było jak eksplozja w atmosferze, która tworzy bardzo gorącą chmurę gazu, przemieszczającą się bardzo szybko w kierunku Ziemi - mówił van Ginneken. Dodał, że gdyby takie zdarzenie miało miejsce nad gęsto zaludnionym obszarem, spowodowałoby katastrofalne w skutkach zniszczenia i pozbawiłoby życia miliony osób.

Inne eksplozje

Na świecie nie brakuje mniejszych, ale bardziej aktualnych "wybuchów w powietrzu".

W 2013 roku asteroida weszła w ziemską atmosferę nad Czelabińskiem w Rosji. Skała eksplodowała, generując jasność większą niż Słońce. Asteroida uszkodziła ponad siedem tysięcy budynków i zraniła ponad tysiąc osób. Fala uderzeniowa rozbiła okna w odległości ponad 90 kilometrów. Nie została wykryta, ponieważ nadleciała z tego samego kierunku i ścieżki, co Słońce.

Autor: anw/map / Źródło: CNN, Science Alert

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Piątek przyniósł w części kraju zimowe opady. Na północnym wschodzie pojawił się deszcz ze śniegiem i mokry śnieg. Bardziej jesienna niż wiosenna aura jest związana z niżem, który znajduje się nad Polską. Czy zimowa aura w połowie maja powinna zaskakiwać? Z historycznych danych wynika, że śnieg na polskich nizinach potrafi pojawić się nawet w czerwcu.

Znów spadł śnieg. Historia pokazuje, że sypnąć może i w czerwcu

Znów spadł śnieg. Historia pokazuje, że sypnąć może i w czerwcu

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Weekend w wielu regionach będzie pochmurny, deszczowy i chłodny. Wszystko to za sprawą panowania niżu Lorenz. Na kolejne dni widać jednak stopniową poprawę pogody, a zwłaszcza wyczekiwany znaczny wzrost temperatury.

Tęsknicie za słońcem i ciepłem? Mamy dobre wieści

Tęsknicie za słońcem i ciepłem? Mamy dobre wieści

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym wiatrem, który tej nocy w porywach może rozpędzać się nawet do 80 kilometrów na godzinę. Synoptycy IMGW alarmują również przed przymrozkami.

Niebezpieczne porywy. IMGW ostrzega

Niebezpieczne porywy. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Noc zapowiada się z kolejną porcją opadów, nawet deszczu ze śniegiem. Miejscami temperatura nie przekroczy 2 stopni Celsjusza. Sobota 17.05 przyniesie deszcz oraz silny wiatr. Nadal będzie chłodno.

Pogoda na jutro - sobota, 17.05. Nocą lokalnie może spaść deszcz ze śniegiem

Pogoda na jutro - sobota, 17.05. Nocą lokalnie może spaść deszcz ze śniegiem

Źródło:
tvnmeteo.pl

W piątek do Grecji dotarła duża porcja pyłu saharyjskiego. Widzialność mocno spadła, zarówno w stolicy, jak i w wielu regionach kraju, co wpłynęło na pogorszenie jakości powietrza.

Niebo w kolorze sepii. Pył saharyjski spowił Grecję

Niebo w kolorze sepii. Pył saharyjski spowił Grecję

Źródło:
eKathimerini, Protothema

Pod jednym z domów w podkarpackiej Wetlinie pojawiła się grupka wilków. Jak relacjonował internauta, który przesłał na Kontakt24 nagranie, zwierzęta w okolicy bywają często.

Rodzina wilków tuż pod domem. "Tak tu sobie wszyscy żyjemy"

Rodzina wilków tuż pod domem. "Tak tu sobie wszyscy żyjemy"

Źródło:
Kontakt24

Władze miasta Jundiai w brazylijskim stanie Sao Paulo badają wpływ wycieku niebieskiego barwnika do pobliskiej rzeki po wypadku cysterny. Woda w niej zrobiła się nienaturalnie błękitna, co odbiło się na żyjących w rzece zwierzętach.

Cysterna uderzyła w słup, kaczki i ryby nabrały błękitnego koloru

Cysterna uderzyła w słup, kaczki i ryby nabrały błękitnego koloru

Źródło:
Reuters, aldianews.com

Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie, na którym widać życie dzikich zwierząt - wilków i jeleni. Wysłał je Reporter24. "Ten film to kolejny niezbity dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda, a różne gatunki dzikich zwierząt mogą żyć w tej samej części lasu" - napisał.

"Ten film to dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda"

"Ten film to dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Tegoroczny zakwit gronorostów (łac. Sargassum) w Oceanie Atlantyckim jest rekordowo duży, a sezon wegetacyjny jeszcze się nie skończył. Pas tych glonów ciągnie się przez prawie dziewięć tysięcy kilometrów.

Masowy zakwit glonów. Mogą "zalać" Karaiby i Florydę

Masowy zakwit glonów. Mogą "zalać" Karaiby i Florydę

Źródło:
CNN

Alergie mogą być utrapieniem dla wielu osób, szczególnie najmłodszych w wieku szkolnym. Eksperci zwracają uwagę, jakie rodzaje tych schorzeń są największą udręką dla dzieci oraz jak można z nimi walczyć.

Przy tym rodzaju alergii dziecko "musi na każdym kroku walczyć o to, żeby dogonić rówieśników"

Przy tym rodzaju alergii dziecko "musi na każdym kroku walczyć o to, żeby dogonić rówieśników"

Źródło:
PAP

Gwałtowne burze, a także tornada nawiedzą w weekend środkową i wschodnią część Stanów Zjednoczonych. Synoptycy z AccuWeather ostrzegają, że niebezpieczne zjawiska zagrażają blisko 200 milionom Amerykanów. W czwartek tornada pojawiły się na północy kraju.

Domy zrównane z ziemią. Burze zagrażają kolejnym 200 milionom osób

Domy zrównane z ziemią. Burze zagrażają kolejnym 200 milionom osób

Źródło:
PAP, AccuWeather

Tornado przetoczyło się w czwartek przez miasto New Richmond położone w stanie Wisconsin. Groźnie wyglądający lej został uchwycony na nagraniu. W stanie tym obowiązywały tego dnia ostrzeżenia przed burzami.

Tornado pojawiło się tuż obok domu. Nagranie

Tornado pojawiło się tuż obok domu. Nagranie

Źródło:
Reuters, fox9.com

W czwartek nad Polską przesuwają się fronty atmosferyczne, które przynoszą ze sobą burze z gradem. Gwałtowna pogoda utrzymuje się w Polsce od rana - na północy pojawiła się krupa śnieżna, a na południu padał śnieg. Zdjęcia zjawisk otrzymaliśmy na Kontakt24.

Załamanie pogody. Z ciemnych chmur sypnęło gradem i śniegiem

Załamanie pogody. Z ciemnych chmur sypnęło gradem i śniegiem

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Sieć Obserwatorów Burz

Ulewy spowodowały w czwartek podtopienia na północy Hiszpanii. W gminie Colunga od północy spadło ponad 72 litrów wody na metr kwadratowy. W regionie trwa usuwanie skutków intensywnych opadów.

"Główna ulica wyglądała jak rzeka"

"Główna ulica wyglądała jak rzeka"

Źródło:
RTPA, La Voz de Asturias

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 5,2 zostało zarejestrowane w czwartek w centralnej Turcji. Jak podały lokalne media, wstrząsy odczuwalne były także w stolicy kraju, Ankarze.

W Turcji "zatrzęsło się dość mocno"

W Turcji "zatrzęsło się dość mocno"

Źródło:
CNN Turk, Volcano Discovery, EMSC

Młody niedźwiedź pojawił się na podwórku mieszkanki jednej z bieszczadzkich miejscowości. Jak opowiadała kobieta, zwierzę najprawdopodobniej skusił pozostawiony poza domem smalec. Niedźwiedzia obserwowała z okna, oczekując na przyjazd policji. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Niedźwiedź na podwórku Reporterki24. "Dojadał sobie smalczyk"

Niedźwiedź na podwórku Reporterki24. "Dojadał sobie smalczyk"

Źródło:
Kontakt24, WWF

W Tatrach w czwartek zrobiło się biało. Miejscami w ciągu doby dosypać może nawet 12 centymetrów. Zimowo-wiosenne krajobrazy zachęciły wiele osób do wyjścia w góry, ale jak ostrzegają ratownicy TOPR, do wędrówek wysokogórskich powinniśmy odpowiednio się przygotować.

Już jest biało, a śniegu może jeszcze dosypać

Już jest biało, a śniegu może jeszcze dosypać

Źródło:
PAP, TVN24

Powodzie błyskawiczne, który były następstwem obfitych opadów deszczu, nawiedziły Maryland i Wirginię. W pierwszym stanie ewakuowano ze szkoły 200 osób, w drugim rwąca woda porwała 12-letniego chłopca.

Woda porwała 12-letniego chłopca, ewakuowano 200 osób ze szkoły

Woda porwała 12-letniego chłopca, ewakuowano 200 osób ze szkoły

Źródło:
CNN

Trzy pożary szaleją w północnej części Minnesoty. Walkę z ogniem utrudnia silny wiatr. Największy z pożarów, o nazwie Jenkins Creek, strawił ponad 80 kilometrów kwadratowych terenów.

Trwa walka z trzema potężnymi pożarami

Trwa walka z trzema potężnymi pożarami

Źródło:
Reuters, CBS News

Środa w części Polski była burzowa. Zjawiskom towarzyszyły miejscami dość ulewne opady deszczu oraz silniejszy wiatr. Na niebie w Białymstoku pojawiły się groźnie wyglądające chmury - można je zobaczyć na zdjęciu.

Takie widoki na niebie w środę nad Polską

Takie widoki na niebie w środę nad Polską

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dobiega połowa maja, a do Teksasu dotarły upały. Temperatura miejscami ma przekroczyć 40 stopni, mogą paść historyczne rekordy. Ostrzeżeniami przed spiekotą objęto kilka milionów Amerykanów.

"Potencjalnie historyczna" fala upałów. Może być ponad 40 stopni

"Potencjalnie historyczna" fala upałów. Może być ponad 40 stopni

Źródło:
CNN, NBC News

Firma Axiom Space poinformowała w środę o nowej dacie startu misji Ax-4 z Polakiem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Wcześniej lot planowano na jeden z ostatnich dni maja.

Lot Polaka w kosmos przełożony. Jest nowa data

Lot Polaka w kosmos przełożony. Jest nowa data

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

W austriackiej Styrii potwierdzono pierwsze przypadki brucelozy u zajęcy. Ta choroba bakteryjna może stanowić potencjalne zagrożenie dla innych dzikich lub hodowlanych zwierząt, a także dla ludzi.

Bruceloza u zajęcy w Austrii. Co to za choroba?

Bruceloza u zajęcy w Austrii. Co to za choroba?

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl, IMP im. prof. J. Nofera, GIS

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,1 wystąpiło w pobliżu wyspy Karpatos na Morzu Śródziemnym, niedaleko Krety. Wstrząsy były odczuwalne także na Rodos oraz w Egipcie. Lokalne władze wprowadziły tymczasowe ostrzeżenie przed tsunami, które w środę zostało odwołane.

Trzęsienie ziemi w pobliżu Krety. "Natychmiast oddal się od wybrzeża"

Trzęsienie ziemi w pobliżu Krety. "Natychmiast oddal się od wybrzeża"

Aktualizacja:
Źródło:
FOX Weather, Reuters, Kathimerini

Mieszkańcy hrabstwa Somerset w stanie Pensylwania w Stanach Zjednoczonych zmagają się z powodzią. Szczególnie trudna sytuacja ma miejsce w dzielnicy Meyersdale, gdzie zalanych zostało wiele domów. W okolicy prowadzona jest akcja ewakuacyjna.

Ewakuują mieszkańców. "Woda sięga nawet do pierwszego piętra"

Ewakuują mieszkańców. "Woda sięga nawet do pierwszego piętra"

Źródło:
CBS, CNN,

Fala zimna obejmująca Polskę potęguje tęsknotę za ciepłem i latem. W świetle najnowszych materiałów prognostycznych termicznie wkroczyć mamy w lato po 25 maja, tuż przed 1 czerwca, kiedy rozpocznie się lato meteorologiczne.

Jaka pogoda na lato? Ten miesiąc może okazać się idealny na urlop w Polsce

Jaka pogoda na lato? Ten miesiąc może okazać się idealny na urlop w Polsce

Źródło:
TVN24+

Od kilku dni w lokalnym sklepiku w samym centrum Polski regularnie słucham, co i komu zmarzło podczas tegorocznej majowej fali chłodu. Na jednej z pobliskich plantacji truskawek w moim regionie ogrodniczo-sadowniczym, między Warszawa a Łodzią, na straty poszło aż 80 procent uprawy. Z wielu regionów Polski - Podlasia, Mazowsza, Ziemi Łódzkiej, Lubelszczyzny i innych - spływają od kilku dni informacje o szkodach, jakie poczyniły przymrozki.

To może być najzimniejszy maj od dekad. Kiedy zrobi się ciepło?

To może być najzimniejszy maj od dekad. Kiedy zrobi się ciepło?

Źródło:
TVN24+

Tegoroczna wiosna w Wielkiej Brytanii może być najsuchsza w historii. Agencja Met Office przekazała, że od początku pory roku w kraju spadło średnio 80 litrów wody na metr kwadratowy, prawie trzy razy mniej niż wynosi średnia wieloletnia. Eksperci ostrzegają, że tak sucha wiosna może oznaczać poważne kłopoty z zasobami wody latem.

Ta wiosna na Wyspach może być rekordowa

Ta wiosna na Wyspach może być rekordowa

Źródło:
Reuters, BBC

Kontakt z gąsienicami kuprówki rudnicy może być niebezpieczny dla zdrowia. Jak ostrzegają leśnicy, larwy tego motyla pokryte są włoskami, których dotknięcie powoduje u niektórych wysypkę i swędzenie. Gatunek ten ma także negatywny wpływ na drzewa.

Żerują na polskich roślinach. "Lepiej nie dotykać tych owadów"

Żerują na polskich roślinach. "Lepiej nie dotykać tych owadów"

Źródło:
Nadleśnictwo Lubliniec, Instytut Ochrony Roślin PAN