Meteory, kosmiczne śmieci czy jakieś tajemnicze zjawisko? Świetliste kule przecinające niebo, które oglądali w nocy z piątku na sobotę mieszkańcy Wielkiej Brytanii i Irlandii, wzbudziły wiele spekulacji. Zagadkę rozwiązało Amerykańskie Towarzystwo Meteorów, które poinformowało o 75 przypadkach świetlistych zjawisk, zarejestrowanych nad Wyspami Brytyjskimi.
"Żółte i pomarańczowe kule", "rodzaj masy światła, złotego światła", "strumień światła", "trójkąt pomarańczowych świateł" - tak mieszkańcy Wielkiej Brytanii i Irlandii opisywali zjawiska, które zaobserwowali na niebie w nocy z piątku na sobotę.
Od Walii po Szetlandy, od Irlandii po Szkocję
Kuliste, świecące obiekty, najczęściej żółte lub czerwone, ale także w innych barwach, dostrzegli mieszkańcy różnych regionów. Widziano je m. in. w Coleraine na północnym wybrzeżu, Strangford Lough na południowym wschodzie, w Szkocji - w rejonie Glasgow, Edynburga czy wysuniętego daleko na północ Caithness, a także w Walii (m. in. pomiędzy Cardiff i Swansea, w Aberystwyth i Criccieth), w Norfolk we wschodniej Anglii, a nawet na Szetlandach. Pojawiły się równiez nad Irlandią.
Efektowne zjawiska zjawiska wywołały wiele spekulacji."Widziałem spadające gwiazdy i deszcz meteorów, ale to było znacznie większe i bardziej kolorowe" - relacjonował Brian Guthrie z Grangemouth niedaleko Edynburga, który uznał, że to musiało być "coś dużego, co rozbiło się w atmosferze".
Dryfujące skały czy kosmiczne śmieci?
Colin Johnston z Planetarium Armagh w Irlandii Północnej, stwierdził, że jest mało prawdopodobne, by światła były częścią deszczu meteorów. - Kilka małych i słabych deszczy meteorów ma wystąpić we wrześniu, ale są one tak mało spektakularne, że mało kto się przejmuje ich obserwacją - wyjaśniał. Dr Tim O'Brien, zastępca dyrektora Jodrell Bank Observatory, powiedział BBC, że trudno okreslić przyczynę tego zjawiska.
- Trudno dokładnie powiedzieć, czy to były fragment skały z kosmosu, które spłonął w atmosferze, czy kosmiczne śmieci, jak to nazywamy, czyli stworzone przez człowieka obiekty pochodzące ze statku kosmicznego.
Amerykanie: to bolidy
Wytłumaczenie znalazło Amerykańskie Towarzystwo Meteorów (AMS). Według tej organizacji, nad Wyspami Brytyjskimi pojawiły się bolidy, czyli meteory większe i jaśniejsze niż przeciętnie - . W różnych krajach przyjmuje się różne jasności, od których meteor zasługuje na miano bolidu (w Polsce jest to -4 magnitudo).
Większość meteorów jest wielkości małych kamyków. Bolidy moga osiągać większe rozmiary i jasność sięgającą skrajnych przypadkach nawet powyżej -20 mag. Takie o ok. 30-centymetrowym obwodzie przez krótką chwilę produkują światło o sile odpowiadającej pełni księżyca - powoduje to duża prędkość, z którą wpadają w atmosferę.
Dlatego widok bolidu jest tak spektakularny. Niektórym ich przelotom towarzyszą dodatkowo efekty akustyczne przypominające grzmoty i piski.
Jasne jak księżyc w pełni
AMS otrzymało relacje o 75 przypadkach bolidów zauważonych w okolicach godz. 23 w nocy z piątku na sobotę nad Wyspami Brytyjskimi. Jak informuje organizacja, szacunki jasności tych zjawisk znacznie się różnią, ale średnio zbliżają się do -13 mag - dorównującej jasności pełni księżyca. Zaobserwowano różne kolory bolidów, ale dominowały zdecydowanie pomarańczowy i żółty.
Autor: js/mj / Źródło: BBC, amsmeteors.org, pkim.org