Smugi kondensacyjne tworzone przez samoloty chłodzą Ziemię w ciągu dnia, a w nocy zatrzymują jej ciepło - twierdzą naukowcy z Uniwersytetu Karola III w Madrycie. Wnioski z badań mogą pomóc w zrozumieniu wpływu smug na ocieplenie klimatu.
Smugi kondensacyjne to charakterystyczne białe chmury tworzące się za lecącym samolotem. Powstają, gdy gorące spaliny spotykają się z zimnym, wilgotnym powietrzem. Smugi potrafią utrzymywać się w powietrzu nawet przez kilkanaście godzin.
Zespół naukowców z Uniwersytetu Karola III w Madrycie postanowił dokładnie zbadać właściwości smug kondensacyjnych i ich wpływ na ocieplenie klimatu. Wyniki opublikowano w połowie września w serwisie arXiv.
Chłodzą w dzień, grzeją w nocy
W badaniu, przy pomocy sztucznej inteligencji, przeanalizowano około 700 tysięcy smug kondensacyjnych z obrazów satelitarnych obejmujących Europę, Afrykę Północną oraz otaczające oceany. Zdjęcia obejmowały dwa tygodniowe okresy w styczniu 2023 i 2024 roku.
Wyniki sugerują, że smugi wytworzone przez samoloty w ciągu dnia odbijają światło słoneczne z powrotem w przestrzeń kosmiczną, co daje efekt chłodzący. Jednocześnie utrudniają wypromieniowywanie ciepła w kosmos, ale ma to o wiele mniejsze znaczenie niż ograniczanie dopływu ciepła ze Słońca.
Z kolei w nocy, gdy Słońce nie świeci smugi kondensacyjne tylko blokują wypromieniowywanie ciepła przez nagrzaną powierzchnię Ziemi, co sprzyja globalnemu ociepleniu.
Większość przypadków zaobserwowanych w badaniu, 62 proc., to smugi, które utworzyły się w nocy, dlatego efekt netto wszystkich smug kondensacyjnych jest ocieplający. Jednak badanie dotyczyło tylko półkuli północnej zimą, kiedy to noce są dłuższe niż dnie.
Wnioski z badań
Zdaniem naukowców loty odbywające się w ciągu dnia mogą ograniczyć wpływ emisji dwutlenku węgla na globalne ocieplenie. Z drugiej strony niektóre smugi potrafią utrzymywać się przez kilkanaście godzin, co oznacza, że w nocy ich działanie byłoby negatywne.
Innym sposobem na ograniczenie wpływu smug mogłoby być takie kierowanie samolotów, aby omijały one obszary z wyjątkowo wilgotnym powietrzem, w którym powstają smugi kondensacyjne - lecąc wyżej lub niżej. Wiązałoby się to jednak z wydłużeniem trasy lotu i zwiększeniem zużycia paliwa.
Zespół planuje powtórzyć badanie w innych porach roku, aby sprawdzić, czy i jak zmieni się ogólny wpływ smug na klimat.
Źródło: PAP, arxiv.org
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock