Kminek – właściwości i zastosowanie. Kminek a kmin rzymski

● Kminek to roślina z rodziny selerowatych, znana głównie ze swoich owoców.  ● Suszone nasiona kminku cenione są za swoje walory smakowe, a także właściwości prozdrowotne. ● Od kminku należy odróżnić kmin rzymski, który mimo podobieństw jest inną rośliną. ● Kmin rzymski jest intensywniejszy w smaku, posiada jednak zbliżone do kminku właściwości. ● Od kminku i kminu rzymskiego należy odróżnić także kminek czarny.

Kminek zwyczajny (Carum carvi) to roślina z rodziny selerowatych, która znana i ceniona jest przede wszystkim ze względu na swoje owoce. Owocujący kminek wytwarza niewielkie rozłupki w kolorze brązowym, które są znana przyprawą. Z owoców wytwarzany jest także olejek kminkowy. 

Suszony kminek zwyczajny spotkać można w postaci mielonej lub jako całe ziarna. O ile jego właściwości nie zmieniają się z uwagi na formę, o tyle różne jest ich zastosowanie. Kminek mielony można dodawać do duszonych lub pieczonych dań, dobrze użyć go także do przygotowania ziołowego naparu. Kminek w całości doskonale aromatyzuje kiszonki i co ważne – dłużej zachowuje świeżość. Warto także pamiętać, że w takiej postaci łatwiej o zakup czystego i niefałszowanego innymi roślinami produktu. W Raporcie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 2019 roku, w którym poddano analizie 20 próbek przypraw, wykazano bowiem, że niemal połowa zawierała pewne niezgodności. Wynikały one głównie z braku zachowania czystości, fałszowania innymi roślinami, czy dodatku tańszych składników. O takie zabiegi znacznie łatwiej zaś w przypadku ziół mielonych. 

Najbardziej znanymi właściwościami kminku są jego dobroczynne wpływy na dolegliwości trawienne. Dlaczego? Kminek działa bowiem rozkurczowo na mięśnie gładkie żołądka i jelit, reguluje dopływ żółci i soku trzustkowego do dwunastnicy. Sprawdzi się zatem w przypadku wzdęć, zaparć, nadmiernego odbijania czy nawracającego bólu brzucha. Herbatka z kminku lub jego dodatkiem podawana może być nawet niemowlętom, które cierpią na skurcze i wzdęcia, a nawet lekkie biegunki. Kminek znalazł się także wśród surowców, które odpowiednie są do żywienia małych dzieci w żłobkach według norm żywienia Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie.

Kminek posiada także właściwości przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne. Dlatego warto po niego sięgać w razie infekcji, a także profilaktycznie, wzmacniając układ odpornościowy. Sprawdzi się także w przypadku dolegliwości górnych dróg oddechowych, działa bowiem wykrztuśnie, rozrzedzając nagromadzoną flegmę.

ZOBACZ >> Domowe sposoby na przeziębienie - co pomoże na ból gardła, chrypę, kaszel i katar? Uważa się także, że kminek ma właściwości moczopędne oraz zwiększa laktację. 

Jak stosować kminek zwyczajny? Można wykorzystywać go jako przyprawę do potraw, która nie tylko wzbogaci smak, ale i złagodzi skutki ciężkostrawnego posiłku. Warto także sięgnąć po napary z kminku, które można przygotować samodzielnie ze zmielonych owoców lub skorzystać z gotowych herbatek i mieszanek ziół. Można przyjmować go również w czystej postaci np. łyżeczkę suszonego kminku po posiłku lub w formie eterycznego olejku kminkowego.

Kmin rzymski, inaczej kumin (Cuminum cyminum L.) często mylony jest kminkiem zwyczajnym, jednak należy pamiętać, że jest to inna roślina. Wprawdzie podobnie jak kminek tak i kmin należą do selerowatych, jednak kumin jest uprawiany we wschodnich regionach Morza Śródziemnego. Pochodzi głównie z Maroka, Turcji i Iranu. 

Jak wygląda kmin rzymski? Na wąskiej łodydze wyrastają cieniutkie listki, które wyglądają jak igiełki. Niewielkie kwiaty mają zaś kolor biały lub różowy. Wewnątrz owocu znajdują się zaś nasionka – to właśnie one wykorzystywane są jako przyprawa, a także jako środek prozdrowotny. Który kmin wybrać – mielony czy cały? Podobnie, jak w przypadku kminku warto sięgać po obie formy, jednak należy pamiętać, że to cały kmin jest przyprawą, o którą łatwiej w czystej postaci.

Kumin ceniony jest nie tylko jako aromatyczna przyprawa, ale także jako naturalny środek prozdrowotny. To niezwykle cenne źródło żelaza. Jego niewielka ilość potrafi zaspokoić dzienną dawkę zapotrzebowania dorosłego człowieka na ten składnik – 100 gram suszonego kminu to niemal sześciokrotna dawka. Dlatego tak chętnie sięgają po niego osoby, które borykają się z niedoborami i anemią. Wskazany jest także kobietom podczas obfitych miesiączek. 

Kumin, podobnie jak kminek zwyczajny, korzystnie wpływa na układ trawienny. Stymuluje wydzielanie enzymów trawiennych i żółci przez trzustkę. Wysoka zawartość żelaza oraz witaminy C, nie pozostają bez znaczenia na układ odpornościowy. Znane jest również jego działanie wykrztuśne i rozrzedzające wydzielinę. Kumin obniża ponadto poziom cholesterolu oraz cukru we krwi.

Zarówno kminek zwyczajny, jak i kmin rzymski są coraz bardziej popularną przyprawą w kuchni. Wprawdzie to kminek dodawany jest częściej, zwłaszcza do ciężkostrawnych dań w kuchni polskiej, jednak rosnące zainteresowanie kuchniami świata powoduje, że także aromat kuminu jest chętnie wykorzystywany. 

Czym zastąpić kminek? Czy można stosować go zamiennie z kuminem? Kmin rzymski jest bardziej intensywny niż kminek, a ponadto można wyczuć w nim lekko cytrynową nutę. Dlatego zamiana kminku kuminem nie zawsze wyjdzie potrawie na dobre. 

ZOBACZ >> Lubczyk – uprawa w domu i ogrodzie

Kminek warto dodawać do ciężkostrawnych dań np. z kapusty. Idealnie komponuje się on z mięsami, podkreślając przede wszystkim smak dziczyzny i kaczki. Warto dodawać go jednak także do lekkich sałatek, czy serów.

Ciekawostką jest alasz, czyli klarowny likier kminkowy, produkowany na Łotwie, w Polsce i Niemczech.

Kmin rzymski sprawdza się jako przyprawa do mięs i ryb, gulaszów. Kumin używany jest również jako aromatyczne dopełnienie dań z roślin strączkowych, kasz i ryżu. Indyjski dahl, meksykańskie chili con carne, czy francuskie cassoulet z pewnością się bez niego nie obędą.

Od kminku zwyczajnego i kminu rzymskiego należy odróżnić kminek czarny. Jest to przyprawa kuchni indyjskiej, która występuje jednak pod kilkoma nazwami – zarówno w Indiach, jaki w języku angielski – co rodzi pewne niejasności. Terminy te są bowiem często tłumaczone jako „czarnuszka”, która jest zgoła odmienną rośliną niż pochodzący z rodziny selerowatych kminek.