Bitwa na... muszle i piasek. Naukowcy nagrali ośmiornice

Naukowcy z uczelni w Anchorage na Alasce przeanalizowali 24-godzinny materiał wideo zarejestrowany za pomocą podwodnych kamer w 2015 i 2016 roku w rejonie Zatoki Jervis u południowych wybrzeży australijskiego stanu Nowa Południowa Walia.

Badaczom udało się zaobserwować 102 przykłady nietypowego zachowania około 10 ośmiornic z gatunku Octopus tetricus. Zwierzęta chwytały piasek, części glonów lub muszle z dna morskiego i rzucały nimi. W niektórych przypadkach "pociski" uderzały w inne ośmiornice, a także ryby czy kamery. Pierwszy raz zaobserwowano takie zachowanie u ośmiornic.

Artykuł na ten temat ukazał się w czwartek w czasopiśmie naukowym "PLOS One". 

Niezwykłe zachowanie zaobserwowano zarówno u samic, jak i samców, ale dwie samice wykonywały około 66 procent zarejestrowanych "rzutów". Z analizy wynika również, że w 53 proc. wszystkich przypadków ośmiornice chwytały piasek, glony i muszle w czasie interakcji z inną ośmiornicą, rybą lub gdy w jej pobliżu była kamera. Nagrania pozwoliły stwierdzić, że ośmiornice zostały uderzone odłamkami 17 razy.

Co ciekawe, naukowcy stwierdzili, że do wykonania rzutu ośmiornice nie korzystają wyłącznie z siły swoich macek. Najpierw używają swoich ramion, by zebrać materiał z dna morskiego, a następnie napędzają go za pomocą syfonu umieszczonego pod nimi. Z syfonu korzystają na co dzień do przemieszczania się odrzutem.

- Robienie tego pod wodą, nawet na niewielką odległość, wydaje się szczególnie niezwykłe i dość trudne do wykonania, co sprawia, że to zachowanie jest jeszcze bardziej efektowne - stwierdził współautor badania David Scheel, profesor biologii morskiej na Uniwersytecie Alaska Pacific w Anchorage.

Zachowania ośmiornic, które naukowcy uchwycili na wideo, jest nietypowe dla zwierząt - tylko kilka rodzajów ssaków wykazujących zachowania społeczne wykazuje podobne tendencje. Jak wskazały badania, dla zwierząt, które żyją w bliskich społecznościach, takich jak szympansy, małpy kapucynki i delfiny - rzucanie przedmiotami w członków tej samej populacji, może być ważną informacją społeczną.

Ale czy ośmiornice starały się w ogóle trafić w swoje ofiary, czy była to raczej kwestia przypadku?

- Rzuty podczas interakcji różniły się od rzutów, gdy nie było innych ośmiornic. Te, które trafiły w pozorny cel, były nieco inne - sugerowały celowanie, w porównaniu do rzutów, które w nic nie trafiały - dodał Scheel.

Ośmiornice znane są ze swoich niezwykle zręcznych ramion, dzięki którym manipulują różnymi przedmiotami. Na przykład osobniki gatunku Amphioctopus marginatus potrafią układać i przenosić łupiny orzecha kokosowego, które wykorzystują do budowy "ruchomego domu". Ale ośmiornice z reguły nie są zwierzętami społecznymi - zazwyczaj żyją samotnie, a kiedy napotykają inne potrafią walczyć z nimi nawet na śmierć.

W ostatnich dekadach pojawia się coraz więcej dowodów sugerujących, że interakcje ośmiornic niektórych gatunków są bardziej złożone niż sądzono. Rzucanie przedmiotami może być więc jednym ze sposobów komunikacji.