Już 100 tysięcy osób z niepełnosprawnościami potrzebuje pomocy asystenta. Ministerstwo szuka pieniędzy

Grzegorz Wojak z Władysławowa, który napisał do nas na Kontakt 24, stracił sprawność gdy miał 17 lat. To był wypadek podczas zaliczenia z wychowania fizycznego. Od tego czasu porusza się na wózku inwalidzkim.

Aby funkcjonować potrzebuje stałej pomocy. Od ubierania się, poprzez higienę osobistą, toaletę, po przygotowanie posiłków i wyjście z domu.  

Pomaga mu mama, a w ostatnich latach – dzięki programowi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – również asystent osobisty osoby z niepełnosprawnościami. Taka pomoc daje mu większą niezależność, a jego mamie - chwilę wytchnienia.

- Mama jest uśmiechnięta, stara się pomagać, robi co może. Ale coraz bardziej bolą ją plecy. Opiekuje się mną już 30 lat - powiedział pan Grzegorz przed kamerą TVN24.

W zeszłym roku mógł skorzystać z 70 godzin pomocy asystenta w miesiącu. W tym roku liczba godzin skurczyła się do zaledwie 24.

Jak dowiadujemy się w Ośrodku Pomocy Społecznej we Władysławowie, gdzie pan Grzegorz składał wniosek, w zeszłym roku z programu korzystało 21 osób, które miały do dyspozycji 6300 godzin. W 2024 roku z pomocy asystentów korzysta już 25 osób. A godzin jest mniej – 4780. W urzędzie wojewódzkim, który dostaje rządowe pieniądze na realizację programu (i przekazuje je takim podmiotom jak wspomniany OPS we Włodawie) dowiadujemy się natomiast, że w 2024 roku finansowanie zostało zmniejszone o 45 procent.

Informacje o skromniejszym zakresie pomocy płyną od osób z niepełnosprawnościami z całej Polski.

- Wynika to z tego, że jest większe zainteresowanie programem. Zgłosiło się więcej osób i więcej samorządów. Środki, które w tym roku i tak są wyższe, niestety rozkładają się na większą liczbę osób - powiedział przed kamerą TVN24 Adam Zawisny ze stowarzyszenia Instytut Niezależnego Życia.  

ZOBACZ TEŻ: 380 złotych za parkowanie przy szpitalu. "Opiekowałam się chorym synem, wprowadzono mnie w błąd"

Według danych ministerstwa, o ile w 2019 roku z programu korzystało 112 osób, to w 2022 roku liczba ta wynosiła 37,7 tysięcy, a w 2023 roku sięgnęła aż 75 tysięcy, by w 2024 roku wzrosnąć do około 100 tysięcy. W 2023 roku program kosztował 660 mln zł, w 2024 roku jest to już 985 mln zł.

Łukasz Krasoń, pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnościami, powiedział w rozmowie z reporterką magazynu "Polska i Świat" TVN24 Anną Wilczyńską, że bardzo by chciał wprowadzenia przesunięć budżetowych, żeby zwiększyć finansowanie programu. Tak aby jeszcze w tym roku beneficjenci mogli korzystać z większej liczby godzin.   

- W poprzednich latach tak się zdarzało. Chciałbym, żeby i teraz tak było – podkreślał.

Na biurko marszałka Sejmu trafił właśnie - tworzony od lat - prezydencki projekt ustawy, która ma zastąpić program rozwiązaniem systemowym. Zakłada od 40 do 200 godzin asystencji miesięcznie. Do projektu poważne zastrzeżenia ma jednak zarówno strona społeczna, jak i ministerstwo.

W projekcie brakuje bowiem możliwości indywidualizacji wsparcia. Uniemożliwia on też asystentom wykonywania czynności okołomedycznych.

- Są osoby, które mają żywienie pozajelitowe, czy też inne formy wsparcia – chociażby respiratory. Asystent nie może powiedzieć: ja jestem tylko od tego, żeby umyć, przebrać i wyjść – stwierdziła na antenie TVN24 Bogumiła Siedlecka-Goślińska z Fundacji Avalon.

Natomiast Łukasz Krasoń zapowiedział, że próbuje podjąć współpracę z kancelarią prezydenta, by wypracować wspólne rozwiązania. Możliwe jednak, że konieczne będzie stworzenie rządowej wersji projektu ustawy.

- Spotkałem się z przedstawicielami kancelarii prezydenta, aby sprawdzić na ile jesteśmy w stanie znaleźć elementy wspólne i przesunąć ten – wysoce niewystarczający – projekt do formy, którą bylibyśmy w stanie zaakceptować – stwierdził.