W Alabamie przeprowadzono pierwszą w historii egzekucję nową metodą

Gubernator stanu Alabama Kay Ivey poinformowała, że w czwartek stracony został Kenneth Smith, skazany na karę śmierci za morderstwo. Była to pierwsza egzekucja przeprowadzona nową metodą - przez uduszenie azotem. Zgon 58-letniego więźnia potwierdzono o godzinie 20.25 lokalnego czasu.

Niektórzy eksperci oraz prawnicy zajmujący się prawami człowieka starali się temu zapobiec, twierdząc, że nowa metoda jest ryzykowna, a toksyczność azotu może spowodować niepotrzebne cierpienie więźnia i jednocześnie narazić zdrowie innych osób na sali.

Sąd Najwyższy USA odrzucił jednak po południu wnioski skazanego na śmierć zabójcy na zlecenie o wstrzymanie planowanej egzekucji.

Sąd poinformował o swojej decyzji w jednozdaniowym komunikacie, nie notując zdań odrębnych. Odwołanie się do Sądu Najwyższego było ostatnią deską ratunku dla Kennetha Eugene'a Smitha, skazanego przez sąd stanowy w Alabamie za zabójstwo w 1988 roku 45-letniej żony protestanckiego pastora na zlecenie jej męża.

Smith został zabity kilka godzin później.

Metoda, której użyto polega na wpompowaniu skazańcowi przez maskę azotu, aż zastąpi on tlen i doprowadzi do uduszenia. W teorii azot ma pozbawić więźnia przytomności przed jego śmiercią i ograniczyć jego cierpienie, ale jak wskazuje telewizja CBS, eksperci ostrzegają, że jest to niesprawdzona metoda, a toksyczność azotu może spowodować niepotrzebne cierpienie więźnia i jednocześnie narazić zdrowie innych osób na sali.

Choć ta metoda egzekucji jest dozwolona w dwóch innych stanach - Oklahomie i Missisipi - Alabama jest jedynym, w którym sformułowano formalny protokół jej stosowania. Przewiduje on pompowanie azotu przez 15 minut lub do 5 minut po ustaniu akcji serca skazanego.

Smith został skazany w 1989 roku i miał zostać uśmiercony już w ubiegłym roku przez zastrzyk z trucizną, jednak w ostatniej chwili egzekucję wstrzymał sąd apelacyjny. Mimo to - jak zarzucali w skardze jego prawnicy - więzień spędził pięć godzin przywiązany do szpitalnego łóżka, nieświadomy decyzji sądu. W tym czasie pracownicy więzienia mieli kilkakrotnie wstrzykiwać mu nieznane substancje. Po tym incydencie gubernator stanu Kay Ivey wstrzymała egzekucję. Była to wówczas trzecia nieudana egzekucja w Alabamie dokonana tą metodą.

Prawnicy Smitha złożyli skargę do Sądu Najwyższego argumentując, że poddawanie skazanych wielokrotnym próbom egzekucji narusza ósmą poprawkę do amerykańskiej konstytucji, która chroni przed "okrutną i niezwykłą" karą.

Pełnomocnicy argumentują też, że metoda polegająca na zastosowaniu azotu została "niedawno wprowadzona na rynek i nie została przetestowana", co naraża skazanego na ryzyko śmierci poprzez udławienie się własnymi wymiocinami.

Obrońcy Smitha przekazali w środę wieczorem BBC, że złożyli kolejną apelację do Sądu Najwyższego. Na początku tego tygodnia Smith powiedział BBC w pisemnej wiadomości, że oczekiwanie na poznanie jego losu było dla niego "torturą".

Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka Volker Turk stwierdził natomiast, że egzekucja Smitha za pomocą azotu może być równoznaczna z torturami lub innym okrutnym, nieludzkim lub poniżającym traktowaniem i wezwał do zaprzestania tych działań.

Smith wniósł także odrębną skargę prawną do okręgowego sądu apelacyjnego Stanów Zjednoczonych, gdzie zakwestionował legalność protokołu dotyczącego uśmiercania azotem w stanie Alabama. Jednak sąd ten w swoim orzeczeniu wydanym w środę wieczorem również odrzucił wniosek osadzonego.

Pełnomocnik stanu Alabama oświadczył podczas rozprawy, że zgodnie z procedurą oczekuje się, że osoba skazana za pomocą uduszenia azotem w ciągu kilku sekund traci przytomność, umiera zaś w ciągu kilku minut. Prokurator generalny stanu Alabama Steve Marshall stwierdził z kolei, że to "być może najbardziej humanitarna metoda egzekucji, jaką kiedykolwiek wymyślono".

Jak pisze BBC, Alabama ma jeden z najwyższych w USA wskaźników dokonywanych egzekucji w przeliczeniu na jednego na mieszkańca. 165 osób oczekuje obecnie na wykonanie kary śmierci. Od 2018 roku stan jest odpowiedzialny za trzy nieudane próby podania śmiertelnego zastrzyku.