"Wdech", "wydech" - tak najczęściej wyobrażamy sobie to, co nazywamy oddychaniem. Jednak każdy żywy organizm - w tym człowiek - oddycha na poziomie pojedynczej komórki. W jaki sposób? - Z perspektywy biochemicznej oddychanie to cała seria skomplikowanych reakcji. Są one inicjowane w cytozolu - w wodnej części komórki. Później reakcje te przebiegają w przedziale komórkowym, nazywanym mitochondriami, a które można określić jako "elektrownie" komórki - mówi prof. Agnieszka Chacińska, biolożka molekularna, dyrektorka Międzynarodowego Instytutu Mechanizmów i Maszyn Molekularnych Polskiej Akademii Nauk (IMol). Badaczka jest też członkinią Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej, Academia Europea i Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina.

A zatem życie komórki uzależnione jest od pozyskiwania właściwej ilości tlenu. W przypadku mózgu, który konsumuje 20 proc. dostarczanego do organizmu tlenu, ta właściwa ilość ma ogromne znaczenie. Dlatego od kondycji płuc w dużej mierze zależy właściwe oddychanie pozostałych narządów, ich poszczególnych elementów.

Wirus SARS-CoV-2 zaliczany jest do "wirusów oddechowych" - czyli infekujących przede wszystkim układ oddechowy. Wiadomo już, że potrafi docierać do innych narządów, w tym do mózgu. Już sam fakt, że może zaburzać pracę układu oddechowego, może być niebezpieczny dla prawidłowego oddychania całego organizmu.

Tomasz-Marcin Wrona: Raczej mało kto zastanawia się na co dzień nad oddychaniem. Czy wymiana gazowa w mózgu przebiega inaczej niż w innych narządach?

Prof. Agnieszka Chacińska: Zacznę od tego, że wdychanie i wydychanie powietrza czujemy cały czas. W trakcie tego procesu dostarczamy tlen do organizmu oraz wydalamy dwutlenek węgla. Natomiast procesy biochemiczne, które leżą u podłoża zmiany tlenu w dwutlenek węgla, są bardzo skomplikowane.

Całe nasze ciało oddycha, każda jego komórka. Z perspektywy biochemicznej oddychanie zachodzi nie tylko w płucach, ale w każdej komórce. A zatem oddycha również mózg.