Mitologia Wołynia. Skąd bierze się problem z ekshumacjami szczątków ofiar?
"Przełom" - tak o ogłoszonym 26 listopada porozumieniu w sprawie ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej mówią zgodnie Radosław Sikorski i Andrij Sybiha, ministrowie spraw zagranicznych Polski i Ukrainy. - Słowa polityków przyjmuję z nadzieją, ale tylko z nadzieją. Chciałbym wierzyć, że za tymi słowami pójdą czyny, ale dopóki tak się nie stanie, proszę mi pozwolić zachować zdrowy sceptycyzm - mówi tvn24.pl historyk prof. Grzegorz Motyka.
- Politycy przekonują, że nic już nie stoi na przeszkodzie, by rozpocząć ekshumacje szczątków ofiar rzezi wołyńskiej.
- Od 2017 roku proces jest wstrzymany - na przeszkodzie stanęły spory o pamięć historyczną.
- Dwie polityki historyczne - polska i ukraińska - są budowane na mitach; zdaniem historyków to one uniemożliwiają rzetelną debatę publiczną na temat morderstw na Wołyniu.
- - Żeby zrozumieć, co stało się na Wołyniu i w Galicji Wschodniej, trzeba mieć minimum empatii i przynajmniej starać się zrozumieć motywy, emocje, pamięć czy wrażliwość drugiej strony - mówi historyk prof. Igor Hałagida.
- Czy tym razem uda się przełamać impas?
Rzeź wołyńska to jedna z czarnych kart II wojny światowej. Chodzi o masowe zabójstwa, których nacjonaliści ukraińscy wraz z mieszkańcami dokonali na mniejszości polskiej zamieszkującej Wołyń i Wschodnią Galicję; potem nastąpiły działania odwetowe polskiego podziemia polegające na pacyfikacji ukraińskich wsi. Tereny te znajdowały się wówczas pod okupacją niemieckiej III Rzeszy, a do kulminacji mordów doszło latem 1943 r. Dokładna liczba ofiar nie jest znana. Polscy historycy szacują, że zginęło między 80 a 100 tys. Polaków i - w odwecie - ok. 10-20 tys. Ukraińców.
Ekshumacje szczątków ofiar rzezi wołyńskiej były przeprowadzane w latach 1992-2015, głównie w miejscowościach Ostrówki, Wola Ostrowiecka i Gaj. W 2017 roku strona ukraińska powiedziała: stop. Nie pozwoliła na kolejne ekshumacje. Dlaczego?
Powodem miało być rozebranie w Hruszowicach koło Przemyśla pomnika upamiętniającego bojowników UPA (Ukraińska Powstańcza Armia).
Czytaj dalej po zalogowaniu
Uzyskaj dostęp do treści premium za darmo i bez reklam
Informujemy, że z bezpłatnego dostępu do treści Premium możesz korzystać tylko do 23.04.2025 r. Po tej dacie artykuły zostaną przeniesione do oferty subskrypcyjnej.