Rodzin ofiar i osób posiadających informacje ws. zamordowania tysiąca pacjentów szpitala psychiatrycznego w Owińskach (Wielkopolskie) poszukuje Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu. W listopadzie 1939 r. pacjenci z Owińsk zostali zagazowani w Forcie VII w Poznaniu.
Poszukiwani są przede wszystkim członkowie rodzin pomordowanych, świadkowie wydarzeń oraz wszelkie dokumenty związane z tymi wydarzeniami.
- Niemcy prawdopodobnie zniszczyli wszystkie dokumenty, nie mamy chociażby spisu osób, które przebywały w tym szpitalu. Szukamy nie tylko członków rodzin, ale wszystkich osób, które mogą mieć wiedzę nt. tych zbrodni i funkcjonowania szpitala w pierwszych miesiącach wojny - powiedział prokurator Mirosław Więckowiak z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu.
16 lat śledztwa
Śledztwo w sprawie zagłady pacjentów szpitala psychiatrycznego w Owińskach jest prowadzone od 1998 roku. Zostało wyłączone z postępowania dotyczącego mordów na pacjentach takich szpitali w całym Kraju Warty.
- W czasie śledztwa zebrano dostępną dokumentację, przesłuchano kilkunastu świadków. Byli to m.in. pracownicy obsługi szpitala, osoby, które mogły mieć wiedzę na temat funkcjonowania placówki. Wśród przesłuchanych nie było jednak nikogo spośród rodzin pomordowanych - podaje Więckowiak.
Śledztwo zostało zawieszone, zaś materiały przesłane do niemieckiego odpowiednika komisji, zajmującego się ściganiem zbrodniarzy hitlerowskiej, celem podjęcia tam postępowania.
- Uzyskaliśmy materiały z prowadzonych w Niemczech i umorzonych postępowań. Teraz koncentrujemy się na tym, by dotrzeć do najbliższych pomordowanych - dodaje Więckowiak.
Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu podjęła z zawieszenia śledztwo w listopadzie 2013 roku.
Marek Michalak, prezes Fundacji Srebrne Lata, o historii budynku:
Zagazowani w poznańskim forcie
Szpital w podpoznańskich Owińskach był jednym ze szpitali psychiatrycznych zlikwidowanych przez hitlerowskie władze w Kraju Warty. Wywożeniem i uśmiercaniem pacjentów z przejętych przez Niemców placówek zajmowało się Gestapo. Osoby przebywające w Owińskach zostały zamordowane w bunkrze Fortu VII w Poznaniu. Zamykano je w uszczelnionym pomieszczeniu, do którego doprowadzono gaz. Następnie ciała były zakopywane w masowych grobach.
Rodziny pomordowanych informowano, że ich bliski zmarł, lub został przeniesiony do innej placówki. W następnych latach wojny ciała ofiar zostały odkopane i spalone celem zatarcia śladów zbrodni.
Pacjentów innych zakładów psychiatrycznych w Kraju Warty mordowano przy użyciu specjalnego samochodu - komory gazowej. Taki samochód wykorzystywano prawdopodobnie również przy zabijaniu pacjentów z Owińsk.
Według szacunków, od listopada 1939 roku, w ciągu kilku miesięcy Niemcy wymordowali ok. 4 tys. pacjentów szpitali psychiatrycznych w Kraju Warty.
Zabytkowe budynki poszpitalne znajdują się w podpoznańskich Owińskach :
Autor: FC/i / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: TVN24 Poznań