Parzybroda, aprykozy i聽艣lepe ryby. Gastro gwara po聽pozna艅sku

Kulinarny przewodnik po pozna艅skiej gwarzeCity of Pozna艅/Pinterest

Wi臋kszo艣膰 ludzi wie ju偶 jak poznaniacy m贸wi膮 na ziemniaki lub dro偶d偶贸wk臋 z kruszonk膮. Ma艂o kto zdaje sobie jednak spraw臋, 偶e na co dzie艅 zdarza mu si臋 spo偶ywa膰 艣lepe ryby, parzybrod臋, klymki lub trz臋sionk臋.

Niekt贸re nazwy s膮 do艣膰 oczywiste. 艁atwo jest rozszyfrowa膰 co to jest krzan, maryjanek czy pyry. Ma艂o kto jednak wie, nawet w艣r贸d poznaniak贸w, 偶e na kapu艣niak m贸wi si臋 np. parzybroda, a na zup臋 ziemniaczan膮... 艣lepe ryby.

- To chyba moja ulubiona nazwa. Nie mia艂em poj臋cia, 偶e tak si臋 m贸wi na t臋 zup臋 - przyznaje nawet rzecznik Poznania, Pawe艂 Marciniak.

Dla poznaniaka te偶 zaskoczenie

Urz臋dnicy postanowili chroni膰 kulinarne nazwy przed zapomnieniem, a jednocze艣nie pochwali膰 si臋 pozna艅sk膮 gwar膮. St膮d pomys艂 na stworzenie galerii Pozna艅 FOOD w serwisie Pinterest, gdzie umieszczono kilkadziesi膮t zdj臋膰 z odpowiednim opisem.

- Dwie trzecie nazw to dla mnie zaskoczenie, po艂owa to zupe艂na nowo艣膰 - przyznaje Filip Czeka艂a, dziennikarz TVN24 i rodowity poznaniak. Przyznaje te偶, 偶e sam pomys艂 bardzo mu si臋 podoba.

Redyski, sznytlochy i klymki

Do tej pory w ilustrowanym multimedialnym s艂owniku znalaz艂y si臋 mi臋dzy innymi : redyska (rzodkiewka), trz臋sionka (galareta mi臋sna), parzybroda (kapu艣niak), 艣lepe ryby (zupa ziemniaczana), damasceny (艣liwki w臋gierki), korbol (dynia), aprykozy (morele), klymki (landrynki), strzel贸nka (cebula dymka), sznytloch (szczypior) czy smoloch ze skrzyczkami (smalec ze skwarkami).

- Kilka hase艂 bym jednak doda艂, chocia偶by plyndze (placki ziemniaczane) i ajntopf (g臋sta zupa na mi臋sie). Tak czy inaczej kierunek jest dobry - ocenia Czeka艂a.

- S艂ownik ca艂y czas si臋 powi臋ksza. Gwar臋 pozna艅sk膮 trzeba promowa膰 i ocali膰 od zapomnienia. Sam w domu mam s艂ownik gwary. 呕yczymy wszystkim smacznego - m贸wi 偶artobliwie Marciniak.

Autor: kk/par / 殴r贸d艂o: TVN24 Pozna艅

殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽City of Pozna艅/Pinterest

Pozosta艂e wiadomo艣ci

- My艣l臋, 偶e Wo艂odymyr Ze艂enski powinien by膰 troszk臋 bardziej wdzi臋czny - odpowiedzia艂 Donald Trump, pytany, czego potrzebowa艂by od prezydenta Ukrainy, aby powr贸ci膰 do rozm贸w na temat umowy o minera艂ach. Dopytywany, czy porozumienie upad艂o, stwierdzi艂, 偶e "nie s膮dzi", ale wi臋cej powie o tym we wtorek. Prezydent USA po raz kolejny powieli艂 te偶 nieprawdziwe informacje na temat wysoko艣ci kwoty, jak膮 Stany Zjednoczone wspar艂y Ukrain臋.

Trump o tym, czego oczekiwa艂by od Ze艂enskiego

Trump o聽tym, czego oczekiwa艂by od聽Ze艂enskiego

Aktualizacja:
殴r贸d艂o:
PAP, BBC, tvn24.pl, AP

- Trudno wyt艂umaczy膰 to inaczej ni偶 kampani膮 wyborcz膮 - komentuj膮 rz膮dz膮cy. Po dyplomatycznej k艂贸tni w Bia艂ym Domu polska opozycja frontalnie atakuje prezydenta Ukrainy, nie przebieraj膮c w s艂owach. To wygl膮da, jakby PiS 艣ciga艂o si臋 z Konfederacj膮 na antyukrai艅sko艣膰.

Politycy PiS po k艂贸tni w Bia艂ym Domu atakuj膮 Ze艂enskiego. "Obrzydliwa zmiana kierunku"

Politycy PiS po聽k艂贸tni w聽Bia艂ym Domu atakuj膮 Ze艂enskiego. "Obrzydliwa zmiana kierunku"

殴r贸d艂o:
Fakty TVN

Papie偶 Franciszek mia艂 dwa epizody ostrej niewydolno艣ci oddechowej聽i wymaga艂 nieinwazyjnej, mechanicznej wentylacji - przekaza艂 w poniedzia艂ek wieczorem Watykan.

Watykan o stanie papie偶a Franciszka. "Dwa epizody ostrej niewydolno艣ci oddechowej"

Watykan o聽stanie papie偶a Franciszka. "Dwa epizody ostrej niewydolno艣ci oddechowej"

殴r贸d艂o:
Reuters, PAP

- Mamy plany na wypadek na艂o偶enia ce艂 przez USA i prezydenta Donalda Trumpa - podkre艣li艂a prezydentka Meksyku Claudia Sheinbaum. Waszyngton zapowiedzia艂, 偶e c艂a maj膮 zosta膰 wprowadzone we wtorek.

"Jakakolwiek b臋dzie ta decyzja, my podejmiemy w艂asne"

"Jakakolwiek b臋dzie ta decyzja, my podejmiemy w艂asne"

殴r贸d艂o:
PAP

S艂owacki premier zagrozi艂 zablokowaniem czwartkowego szczytu Unii Europejskiej w sprawie pomocy finansowej i wojskowej dla Ukrainy. Robert Fico domaga si臋, by Wsp贸lnota popar艂a jego 偶膮dania przywr贸cenia przez Kij贸w tranzytu gazu przez terytorium Ukrainy. Odrzuci艂 te偶 uczestnictwo Bratys艂awy w dozbrajaniu atakowanego przez Rosj臋聽kraju.

Fico grozi zablokowaniem szczytu w sprawie pomocy dla Ukrainy. I stawia 偶膮dania

Fico grozi zablokowaniem szczytu w聽sprawie pomocy dla Ukrainy. I聽stawia 偶膮dania

殴r贸d艂o:
PAP, Hospod谩rske noviny

- Kiedy zaczyna艂a si臋 wojna, to rz膮d Prawa i Sprawiedliwo艣ci zachowa艂 si臋 tak, jak powinien si臋 zachowa膰 polski rz膮d - m贸wi艂 wicemarsza艂ek Senatu Micha艂 Kami艅ski (PSL-Trzecia Droga). - Tak nale偶a艂o w贸wczas robi膰 i tak nale偶y oczywi艣cie robi膰 tak偶e i teraz - oceni艂 pomoc Polski dla Ukrainy pose艂 PiS Marcin Przydacz.

W tej sprawie "nie ma spor贸w" mi臋dzy obecnym i poprzednim rz膮dem

W聽tej聽sprawie "nie ma spor贸w" mi臋dzy obecnym i聽poprzednim rz膮dem

殴r贸d艂o:
TVN24

Do tej pory dobra wola kierowana by艂a w stron臋 sojusznik贸w z Europy i to w艂a艣nie ameryka艅ski wywiad ostrzega艂 przed rosyjskimi przesy艂kami, kt贸re mia艂y eksplodowa膰 na europejskich lotniskach. Teraz nawet nie b臋dzie mia艂 o nich wiedzy. Decyzj臋 podj膮艂 w ubieg艂ym tygodniu ameryka艅ski sekretarz obrony. To nie jedyny gest dobrej woli w kierunku Putina. Prasa pisze te偶 o ruchach wok贸艂 odbudowy Nord Stream 2.

"To bandyta, kt贸ry rozumie jedn膮 rzecz: si艂臋". Demokraci ostrzegaj膮 Trumpa

"To bandyta, kt贸ry聽rozumie jedn膮 rzecz: si艂臋". Demokraci ostrzegaj膮 Trumpa

殴r贸d艂o:
Fakty o 艢wiecie TVN24 BiS

Producenci aut b臋d膮 mieli wi臋cej czasu na spe艂nienie europejskich cel贸w dotycz膮cych norm emisji CO2聽- zapowiedzia艂a szefowa Komisji Europejskiej (KE) Ursula von der Leyen.

Co z unijn膮 rewolucj膮? Zapowied藕 Brukseli

Co z聽unijn膮 rewolucj膮? Zapowied藕 Brukseli

殴r贸d艂o:
PAP

Dwa autobusy zderzy艂y si臋 w poniedzia艂ek w centrum Barcelony. Ponad 50 os贸b zosta艂o rannych. Cztery z nich s膮 w stanie krytycznym i trafi艂y do szpitala. Na miejsce zdarzenia skierowano 19 karetek pogotowia, wozy policyjne i stra偶ackie oraz zespo艂y psycholog贸w.

Zderzenie dw贸ch autobus贸w w Barcelonie. Dziesi膮tki rannych

Zderzenie dw贸ch autobus贸w w聽Barcelonie. Dziesi膮tki rannych

殴r贸d艂o:
PAP

Osoby, kt贸re z艂o偶y艂y wniosek o wcze艣niejsz膮 emerytur臋 przed 6 czerwca 2012 roku, a prawo do 艣wiadczenia uzyska艂y po roku 2012, b臋d膮 mog艂y ponownie przeliczy膰 wysoko艣膰 emerytury - wynika z za艂o偶e艅 projektu resortu rodziny, kt贸ry znalaz艂 si臋 w wykazie prac rz膮du. Zmiany mog膮 obj膮膰 oko艂o 200 tysi臋cy Polak贸w.

Zmiany dla tysi臋cy emeryt贸w. Nowe plany rz膮du

Zmiany dla tysi臋cy emeryt贸w. Nowe plany rz膮du

殴r贸d艂o:
PAP

20-latek podejrzany o pr贸b臋 zgwa艂cenia 13-latki w Rabce-Zdroju trafi do tymczasowego aresztu. S膮d rozpatrzy艂 za偶alenie prokuratury na wcze艣niejsz膮 decyzj臋 s膮du, kt贸ry zgodzi艂 si臋, by podejrzany wyszed艂 na wolno艣膰 po wp艂aceniu 50 tysi臋cy z艂otych por臋czenia maj膮tkowego. 20-latkowi grozi nawet do偶ywocie.

Podejrzany o pr贸b臋 zgwa艂cenia 13-latki trafi jednak do aresztu

Podejrzany o聽pr贸b臋 zgwa艂cenia 13-latki trafi jednak do聽aresztu

殴r贸d艂o:
PAP / tvn24.pl

W wieku 88 lat zmar艂 James Harrison, dawca krwi z Australii, kt贸ry pom贸g艂 ocali膰 偶ycie nawet 2,4 miliona dzieci. M臋偶czyzna zyska艂 s艂aw臋 za spraw膮 swojej unikalnej krwi, pozwalaj膮cej na produkcj臋 szczepionek zapobiegaj膮cych konfliktowi serologicznemu u noworodk贸w. Informacj臋 o 艣mierci Harrisona przekaza艂a jego rodzina.

Nie 偶yje "cz艂owiek ze z艂otym ramieniem", jego krew uratowa艂a 2,4 miliona dzieci

Nie聽偶yje "cz艂owiek ze聽z艂otym ramieniem", jego krew uratowa艂a 2,4 miliona dzieci

殴r贸d艂o:
BBC, tvn24.pl

Z audi wysiad艂 pasa偶er, podszed艂 do kierowcy innego auta i zacz膮艂 si臋 z nim bi膰. Nagranie ze zdarzenia na drodze wojew贸dzkiej trafi艂o do sieci. - Niestety, to so艂tys, jest mi niezmiernie przykro. Ofiary te偶 s膮 mieszka艅cami naszej gminy, wyrazi艂em pe艂ne wsparcie dla poszkodowanych i zdecydowanie pot臋pienie zachowania pana so艂tysa - m贸wi portalowi tvn24.pl Robert Zieli艅ski, w贸jt gminy Sztutowo. Zapowiada te偶 dalsze kroki wobec so艂tysa. W艂adze gminy wyda艂y w tej sprawie o艣wiadczenie.

Agresja i b贸jka na drodze. "Niestety, to so艂tys"

Agresja i聽b贸jka na聽drodze. "Niestety, to聽so艂tys"

殴r贸d艂o:
TVN24

Samoch贸d wjecha艂 w t艂um ludzi w centrum Mannheim w zachodniej cz臋艣ci Niemiec. Nie 偶yj膮 co najmniej dwie osoby, jest wielu rannych. Podejrzany zosta艂 uj臋ty, to obywatel Niemiec. Nie jest jasne, czy zdarzenie w Mannheim by艂o nieszcz臋艣liwym wypadkiem czy aktem terroru. "Po raz kolejny op艂akujemy Mannheim, po raz kolejny op艂akujemy rodziny ofiar bezsensownego aktu przemocy" - napisa艂 na X kanclerz Olaf Scholz.

Samoch贸d wjecha艂 w t艂um ludzi. "Kolejny raz op艂akujemy Mannheim"

Samoch贸d wjecha艂 w聽t艂um ludzi. "Kolejny raz op艂akujemy Mannheim"

Aktualizacja:
殴r贸d艂o:
Reuters, "Bild", PAP

Dziennikarz, kt贸ry pyta艂 prezydenta Ukrainy o brak garnituru, pojawi艂 si臋 w Bia艂ym Domu niedawno, gdy administracja Donalda Trumpa zacz臋艂a sama decydowa膰, kogo wpuszcza na wydarzenia z prezydentem. To Brian Glenn, pracuj膮cy dla znanej z rozpowszechniania teorii spiskowych stacji Real America Voice. Jak oceniaj膮 media, pytanie zadane przez Glenna by艂o "ciosem poni偶ej pasa" wobec prezydenta Ukrainy, kt贸re "zmieni艂o nastr贸j" spotkania w Gabinecie Owalnym.

"Pan posiada garnitur?". Kim jest dziennikarz, kt贸ry zada艂 Ze艂enskiemu "cios poni偶ej pasa"

"Pan posiada garnitur?". Kim jest dziennikarz, kt贸ry聽zada艂 Ze艂enskiemu "cios poni偶ej pasa"

殴r贸d艂o:
Reuters, The New York Times, The Telegraph, PAP, BBC, tvn24.pl

Wi臋kszo艣膰 Amerykan贸w negatywnie ocenia dzia艂ania Donalda Trumpa jako prezydenta i uwa偶a, 偶e wskutek jego polityki kraj zmierza w z艂ym kierunku. Wi臋kszo艣膰 ankietowanych jest te偶 zdania, 偶e g艂owa pa艅stwa nie po艣wi臋ca wystarczaj膮cej uwagi "najbardziej pal膮cym problemom kraju" - wskazuj膮 wyniki najnowszego sonda偶u, przeprowadzonego na zlecenie CNN.聽聽

Amerykanie ocenili pierwsze tygodnie prezydentury Trumpa. Sonda偶

Amerykanie ocenili pierwsze tygodnie prezydentury Trumpa. Sonda偶

殴r贸d艂o:
CNN

Prokuratura wszcz臋艂a 艣ledztwo dotycz膮ce podejrzenia, 偶e prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego Rados艂aw Piesiewicz m贸g艂 pope艂ni膰 tak zwan膮 zbrodni臋 VAT - wynika z nieoficjalnych informacji tvn24.pl. W 艣ledztwie nadzorowanym przez Prokuratur臋 Regionaln膮 w Gda艅sku we藕mie udzia艂 Krajowa Administracja Skarbowa, a tak偶e Centralne Biuro Antykorupcyjne.

Rusza 艣ledztwo dotycz膮ce zbrodni VAT-owskiej w Polskim Komitecie Olimpijskim

Rusza 艣ledztwo dotycz膮ce zbrodni VAT-owskiej w聽Polskim Komitecie Olimpijskim

殴r贸d艂o:
tvn24.pl

Zachowanie innych kierowc贸w nie przyczyni艂o si臋 do 艣mieci m臋偶czyzny, kt贸ry zgin膮艂 natychmiast po uderzeniu w bariery energoch艂onne, przez co nie mo偶e tu by膰 mowy o聽rozpatrywanie tego zdarzenia pod k膮tem przest臋pstwa nieudzielenia pomocy - tak prokuratura t艂umaczy umorzenie 艣ledztwa w sprawie 艣miertelnego wypadku motocyklisty na obwodnicy Zambrowa (Podlaskie). W czasie gdy dosz艂o do tego zdarzenia, drog膮 przeje偶d偶ali by艂a I prezes S膮du Najwy偶szego Ma艂gorzata Gersdorf i jej m膮偶, by艂y prezes Trybuna艂u Konstytucyjnego Bohdan Zdziennicki.

Zgin膮艂 motocyklista. Obok przeje偶d偶ali by艂a prezes S膮du Najwy偶szego i jej m膮偶. Koniec 艣ledztwa

Zgin膮艂 motocyklista. Obok przeje偶d偶ali by艂a prezes S膮du Najwy偶szego i聽jej m膮偶. Koniec 艣ledztwa

殴r贸d艂o:
PAP

Dzia艂acze studenccy w Irlandii m贸wi膮 o "alarmuj膮cym wzro艣cie" liczby ofert wynajmu mieszka艅 w zamian za seks i apeluj膮 do w艂adz o pilne dzia艂ania. Zielona Wyspa pozostaje popularnym kierunkiem w艣r贸d zagranicznych student贸w, a jednocze艣nie mierzy si臋 z kryzysem braku nieruchomo艣ci, podaje brytyjska Sky News.

Mieszkanie za seks. "Alarmuj膮cy wzrost" ofert wynajmu

Mieszkanie za聽seks. "Alarmuj膮cy wzrost" ofert wynajmu

殴r贸d艂o:
Sky News

W Tr贸jmie艣cie oko艂o dwukrotnie wzros艂a w ofercie deweloper贸w liczba mieszka艅 z cen膮 ponad 20 tysi臋cy z艂otych za metr kwadratowy - wynika z danych portalu Rynekpierwotny. Podano r贸wnie偶 dane dotycz膮ce cen nowych lokali w najwi臋kszych miastach Polski.

20 tysi臋cy z艂otych za metr. W tym mie艣cie podwoi艂a si臋 liczba ofert

20 tysi臋cy z艂otych za聽metr. W聽tym mie艣cie podwoi艂a si臋 liczba ofert

殴r贸d艂o:
PAP
Przekraczaj膮 granic臋 i znikaj膮. Co si臋 sta艂o z tymi dzie膰mi?

Przekraczaj膮 granic臋 i聽znikaj膮. Co si臋 sta艂o z聽tymi dzie膰mi?

殴r贸d艂o:
tvn24.pl
Premium
Gotowo艣膰 do wyjazdu to jeszcze nie udzia艂 w wojnie. "To jest m膮dro艣膰 tych rz膮d贸w"

Gotowo艣膰 do聽wyjazdu to聽jeszcze nie聽udzia艂 w wojnie. "To jest m膮dro艣膰 tych rz膮d贸w"

殴r贸d艂o:
tvn24.pl
Premium

Oscary 2025 za nami. "Anora" 艂膮cznie otrzyma艂a a偶 pi臋膰 Nagr贸d Akademii. Zosta艂a najlepszym filmem, jeden z jego producent贸w - Sean Baker - wygra艂 tak偶e w kategoriach: najlepsza re偶yseria, najlepszy scenariusz oryginalny oraz najlepszy monta偶, a gwiazda produkcji Mikey Madison otrzyma艂a Oscara dla najlepszej aktorki.

Oscary 2025. "Anora" wielkim zwyci臋zc膮

Oscary 2025. "Anora" wielkim zwyci臋zc膮

殴r贸d艂o:
tvn24.pl