Prezydent Andrzej Duda skierował do Sejmu projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. "Celem projektowanej ustawy jest ustanowienie 27 grudnia świętem państwowym dla upamiętnienia zrywu z lat 1918-1919" - poinformowała we wtorek Kancelaria Prezydenta.
- Mam nadzieję, że będziecie państwo - a my razem z państwem - mogli obchodzić narodowe święto zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego 27 grudnia już tego, 2021 roku. Zrobię wszystko, co w mojej mocy, aby tak właśnie się stało - zapewniał przed tygodniem prezydent Andrzej Duda.
Jak zapowiedział, tak zrobił. Projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego własnie został skierowany do Sejmu.
Pomysł z Wielkopolski
Inicjatywa ustawodawcza prezydenta to odpowiedź na wystąpienie przedstawicieli społeczności i władz samorządowych z regionu Wielkopolski.
"Sygnatariuszami powyżej wskazanej inicjatywy, mającej szerokie poparcie społeczne i samorządowe, byli: Wielkopolskie Muzeum Niepodległości, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski, Fundacja Zakłady Kórnickie, Muzeum Narodowe w Poznaniu" - napisano w uzasadnieniu projektu.
Według projektu 27 grudnia miałby zostać ustanowiony świętem państwowym, Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, dla upamiętnienia zrywu z lat 1918-1919 i złożenia hołdu jego bohaterskim uczestnikom.
"Powstanie Wielkopolskie rozpoczęło się 27 grudnia 1918 roku, nazajutrz po przybyciu Ignacego Jana Paderewskiego do Poznania i spontanicznym wiecu przed hotelem Bazar, skąd wygłosił on słynne przemówienie. Siły polskie składały się z Armii Wielkopolskiej - pod dowództwem mjr. Stanisława Taczaka, a następnie gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego - którą stopniowo zasilali ochotnicy z innych części kraju. W walkach poległo ponad dwa tysiące powstańców, a około sześciu tysięcy zostało rannych. Po zawarciu rozejmu w Trewirze 16 lutego 1919 roku nastąpiło zawieszenie broni i wytyczenie linii demarkacyjnej. Na mocy traktatu pokojowego, podpisanego w Wersalu w czerwcu 1919 roku, stała się ona zachodnią granicą państwową Rzeczypospolitej Polskiej" - przypomniano w uzasadnieniu.
Bez powstania mogło nie być wolnej Polski
Podkreślono znaczenie Powstania Wielkopolskiego dla przywrócenia Polski na mapę polityczną Europy. "Można stwierdzić, że nie byłoby II Rzeczypospolitej w znanym nam kształcie, a być może w ogóle nie zdołałaby ona przetrwać, gdyby nie zryw Wielkopolan" - zaznaczono. W dokumencie zwrócono uwagę, że Powstanie Wielkopolskie "było najdobitniejszym wyrażeniem woli przynależności do odrodzonej Rzeczypospolitej przez społeczność 'dzielnicy poznańskiej'" i było zwieńczeniem 125 lat, a w północnej części regionu aż 146 lat "oporu wobec germanizacji ze strony pruskich zaborców, pielęgnowania narodowej tożsamości i nadziei na odzyskanie własnego państwa, a przede wszystkim wielkiego wysiłku pracy organicznej". Zgodnie z projektem ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od momentu ogłoszenia.
W lipcu Rada Miasta Poznania jednogłośnie poparła ustanowienie 27 grudnia świętem państwowym. Za uchwałą zagłosowało 30 radnych - wszyscy obecni na sali radni.
Zryw, dzięki któremu Wielkopolska jest w Polsce
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część miasta. Ostatecznie zostało ono wyzwolone 6 stycznia 1919 roku, kiedy przejęto lotnisko. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 roku. W myśl jego ustaleń front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.
Źródło: PAP, TVN 24 Poznań