Chrześcijanie na całym świecie obchodzą dziś wigilię Bożego Narodzenia, czyli pamiątkę przyjścia na świat Jezusa Chrystusa. Zgodnie z tradycją wieczerzę wigilijną rozpoczyna się wraz z pojawieniem się na niebie pierwszej gwiazdy.
Kolację poprzedza modlitwa i czytanie Ewangelii o narodzeniu Jezusa. Potem przychodzi czas na dzielenie się opłatkiem i składanie świątecznych życzeń. Wigilii towarzyszy obdarowywanie się prezentami składanymi pod choinką albo wręczanymi dzieciom przez Mikołaja.
Pasterki o północy
O północy we wszystkich kościołach Polski zostaną odprawione uroczyste msze święte, tzw. pasterki. W warszawskim kościele św. Ignacego Loyoli na Bielanach uroczystą pasterkę będzie celebrować metropolita warszawski, kard. Kazimierz Nycz, który wygłosi okolicznościową homilię.
O północy uroczystej pasterce w warszawskiej katedrze polowej Wojska Polskiego przewodniczyć będzie biskup polowy Józef Guzdek, który też wygłosi homilię. Poprzedzą ją życzenia biskupa dla polskich żołnierzy przebywających na misjach wojskowych, które zostaną przekazane za pośrednictwem telemostów. Biskup Guzdek, a także dowódcy wojskowi pozdrowią żołnierzy pełniących służbę w Afganistanie, Bośni i Hercegowinie, Kosowie i w kwaterze głównej NATO w Mons. Uczestnicy tej uroczystości przyjmą także życzenia od pełniących służbę poza granicami kraju.
Wcześniej - za pośrednictwem telewizji publicznej - przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik zwróci się do rodaków z orędziem bożonarodzeniowym i noworocznym.
W XX wieku stała się powszechną tradycją
Wigilia przypomina dawne agapy (uczty), na których chrześcijanie gromadzili się wieczorem przed dniem świątecznym, by przez czuwanie, modlitwy i śpiewy przygotować się na obchody święta.
Początkowo wigilię praktykowano przed wszystkimi uroczystościami kościelnymi. W czasach nowożytnych upowszechniła się wigilia w przeddzień Bożego Narodzenia, by dzisiaj stać się wyłącznie określeniem wieczerzy przed uroczystością pamiątki narodzin Chrystusa.
W Polsce wigilia zyskała popularność w XVIII wieku, a w XX wieku stała się powszechną tradycją. Tego dnia w wiejskich chatach i dworach umieszczało się w czterech rogach głównej sali (izby) cztery snopy zbóż: pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa, aby Boże Dziecię nie skąpiło w Nowym Roku niezbędnego pokarmu dla zwierząt i ludzi. Pod obrus na stole kładziono siano na pamiątkę narodzenia się Chrystusa w stajence betlejemskiej i położenia go w żłóbku na sianie. Stawiano osobne nakrycia dla członków rodziny zmarłych w mijającym roku, a także dla gościa, który może się niespodziewanie pojawić.
Ojciec rodziny lub najstarszy wiekiem rozpoczynał wieczerzę modlitwą, odczytaniem opisu narodzenia Pańskiego z Ewangelii św. Łukasza. Następnie dzielono się opłatkiem i składano sobie życzenia. Do tych zwyczajów doszła później tradycja ubierania choinki, która jest chrześcijańskim symbolem drzewa rajskiego. Przez swoją zieleń zachowywaną nawet w zimie jest dla wierzących symbolem Chrystusa jako "drzewa życia". Ozdobiona świecami lub lampkami elektrycznymi symbolizuje Chrystusa - "światłość świata".
Pod choinką ustawia się często żłóbek, dla upamiętnienia narodzenia Pana Jezusa w Betlejem. Układa się pod nią także prezenty dla najbliższych. Są one wyrazem uczuć, przyjaźni i życzliwości.
Wigilia w polskiej obyczajowości jest świętem bardzo rodzinnym, powszechnie uważanym za najważniejszy dzień w roku (w wielu krajach nie ma on aż takiego znaczenia). Podobnie jak w Polsce Wigilię obchodzi się na Litwie, w Czechach i na Słowacji. Nieznany poza Polską i Litwą jest zwyczaj łamania się opłatkiem.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: sxc.hu