W środę Sejm rozpatrzy wniosek premiera Donalda Tuska o wotum zaufania dla jego rządu. Kiedy szef rządu może zwrócić się do izby niższej parlamentu o wotum zaufania? Ilu posłów musi wziąć udział w głosowaniu? Co jest konsekwencją braku poparcia Sejmu dla wniosku o udzielenie wotum zaufania? Wyjaśniamy.

Kluczowe fakty:

Sejm zajmie się wnioskiem premiera o wyrażenie wotum zaufania dla rządu.
O rozstrzygnięciu głosowania zadecyduje zwykła większość głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Nieco innymi zasadami rządzi się głosowanie nad wotum zaufania po powołaniu rządu.

Premier Donald Tusk dzień po drugiej turze wyborów prezydenckich zapowiedział, że zwróci się do Sejmu o wotum zaufania dla jego rządu. - Chcę, aby wszyscy zobaczyli - także nasi przeciwnicy w kraju i za granicą - że jesteśmy gotowi na tę sytuację, że rozumiemy powagę chwili, ale że nie zamierzamy cofnąć się ani o krok - powiedział premier w ubiegły poniedziałek.

Sejm zajmie się wnioskiem o wotum zaufania dla rządu w środę.

Wotum zaufania - co to jest

Kwestie dotyczące wotum zaufania dla rządu reguluje Konstytucja RP. "Prezes Rady Ministrów, w ciągu 14 dni od dnia powołania przez Prezydenta Rzeczypospolitej, przedstawia Sejmowi program działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów" - czytamy w art. 154, rozdział VI.

O bezwzględnej większości głosów mówimy wtedy, gdy liczba głosów "za" jest większa niż suma głosów "przeciw" i "wstrzymujących się" - podaje Rządowe Centrum Legislacji.

Dowiedz się więcej:

Czarzasty o expose Tuska. "Każda formacja ma inne marzenia"

Wotum zaufania - nie tylko po powołaniu rządu

Ale premier może też zwrócić się do Sejmu o wyrażenie Radzie Ministrów wotum zaufania w dowolnym momencie swojego urzędowania. Do udzielenia wotum zaufania dochodzi wtedy na nieco innych zasadach, bo decyduje zwykła większość głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. O zwykłej większości głosów mowa wówczas, gdy liczba głosów "za" jest większa niż liczba głosów "przeciw".

Brak poparcia Sejmu dla wniosku o udzielenie wotum zaufania zobowiązuje premiera do złożenia dymisji na ręce prezydenta.

W Sejmie zasiada 460 posłów, a zatem w środowym głosowaniu musi wziąć udział co najmniej 230 posłów. Koalicja rządowa ma w sumie 242 posłów, w tym klub KO - 157, kluby Polski 2050-TD i PSL-TD - mają po 32 posłów, a klub Lewicy - 21. Klub PiS ma 189 posłów, a Konfederacji - 16. Ponadto koła: Razem, Wolnych Republikanów i Konfederacja Korony Polskiej mają odpowiednio 5, 4 i 3 reprezentantów. W izbie zasiada także 1 poseł niezrzeszony. Łącznie to 218 posłów.

Donald Tusk i wotum zaufania dla rządu

Po wniosek o udzielenie rządowi wotum zaufania premier Donald Tusk sięgał już dwukrotnie. Najpierw w październiku 2012 r., prawie rok po powołaniu Rady Ministrów. Po raz kolejny w czerwcu 2014 r. po wybuchu tzw. afery podsłuchowej. W obu przypadkach rząd otrzymał wotum zaufania: w 2012 roku za udzieleniem wotum zaufania głosowało 233 posłów spośród 452 obecnych na sali plenarnej Sejmu. Dwa lata później rząd poparło 237 posłów. Udział w głosowaniu wzięło 440 parlamentarzystów.