- Zdaniem ekspertów nieuniknionym tematem rozmów przedstawicieli obu krajów będzie wojna w Ukrainie.
- Rzecznik chińskiego MSZ przekazał, że Chiny "odnotowały kwestię" rosyjskich dronów w Polsce.
- Poprzednio Wang Yi spotkał się gościł w Warszawie w lipcu 2019 roku. Spotkał się wtedy z ówczesnym premierem Mateuszem Morawieckim.
Szef chińskiego MSZ będzie w Warszawie w dniach 14-15 września, gdzie w poniedziałek spotka się z wicepremierem i szefem polskiej dyplomacji Radosławem Sikorskim. To część jego podróży po Europie Środkowej, obejmującej także Austrię i Słowenię i jest pierwsza od sześciu lat wizyta ministra spraw zagranicznych Chin w Polsce.
Rzecznik chińskiego MSZ o celu wizyty
Jak informował rzecznik chińskiego MSZ Lin Jian, rozmowy w Polsce mają na celu "opracowanie głównego planu wymiany i współpracy" oraz wymianę poglądów "na temat stosunków dwustronnych, stosunków Chin z Unią Europejską oraz kwestii międzynarodowych i regionalnych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania".
Pekin oczekuje, że wizyta przyczyni się do pogłębienia "wzajemnego zaufania strategicznego" oraz "wzajemnie korzystnej współpracy".
Według analityków związanych z chińskimi mediami państwowymi, z uwagi na bliskość Polski do Ukrainy "nieuniknionym" tematem rozmów będzie trwająca inwazja Rosji na Ukrainę. Cui Hongjian, ekspert z Pekińskiego Uniwersytetu Studiów Zagranicznych, cytowany przez dziennik "Global Times", stwierdził, że przedstawiciel Pekinu będzie usiłował "umożliwić stronie polskiej i europejskiej pełniejsze i dokładniejsze zrozumienie stanowiska Chin" w kwestii wojny, aby "zredukować nieporozumienia".
Władze Chin deklarują neutralną postawę wobec rozpętanej przez Rosję wojny i nazywają ją "kryzysem na Ukrainie". W ciągu ostatnich trzech lat doszło do zacieśnienia współpracy między Pekinem a Moskwą w wielu dziedzinach, między innymi wojskowej.
>> Czerwony dywan dla Putina. Tak rozpoczął "bezprecedensową" wizytę w Chinach
Chiny "odnotowały kwestię" rosyjskich dronów w Polsce
Wizyta Wanga zbiega się w czasie z rosyjsko-białoruskimi manewrami Zapad-2025 (12-16 września) oraz następuje kilka dni po naruszeniu polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony.
Reakcją Warszawy na ćwiczenia było całkowite zamknięcie granicy z Białorusią, w tym dla ruchu towarowego. Rzecznik chińskiego MSZ Lin poproszony o komentarz w sprawie rosyjskich dronów, stwierdził, że Chiny "odnotowały tę kwestię" i wyraził nadzieję, że "strony będą w stanie rozwiązać spory poprzez dialog i konsultacje".
Taki komentarz padł mimo wcześniejszych deklaracji Pekinu, formułowanych przez rzeczników MSZ, że Chiny apelują do "wszystkich stron o przestrzeganie zasad nieposzerzania pola walki, nieeskalowania walk i niepodejmowania prowokacji przez żadną ze stron".
Lin, odnosząc się z kolei do zamknięcia granicy, zaapelował do władz w Warszawie o podjęcie działań "zapewniających bezpieczne i sprawne kursowanie pociągów ekspresowych (China Railway Express, CRE), gwarantujących stabilność międzynarodowego przemysłu i łańcuchów dostaw". Strona chińska argumentuje, że inicjatywa CRE jest "flagowym projektem współpracy między Chinami a Polską oraz współpracy między Chinami a Unią Europejską, który służy interesom obu stron", a polsko-białoruskie przejście graniczne w Małaszewiczach "odgrywa strategiczną rolę" w handlu z UE.
Statystyki wskazują, że około 90 procent pociągów towarowych w ramach inicjatywy CRE przejeżdża przez ten polski port przeładunkowy lub kończy w nim swój bieg. Jednak dane ERAI (Eurasian Rail Alliance Index) za 2023 roku pokazują ogromny deficyt wolumenów na kierunku Chiny-Małaszewicze, w stosunku do odwrotnej destynacji - zwraca uwagę Polski Instytut Transportu Drogowego.
Duda w Chinach o Łukaszence
W 2024 roku media spekulowały, że ówczesny prezydent Andrzej Duda podczas wizyty w Chinach prosił chińskiego przywódcę Xi Jinpinga o wykorzystanie swoich wpływów w celu wywarcia nacisku na Alaksandra Łukaszenkę. Duda miał zagrozić, że w przeciwnym razie Polska będzie zmuszona do całkowitego zamknięcia granicy z Białorusią. W następstwie wizyty odnotowano "znaczny spadek" liczby nielegalnych imigrantów na polsko-białoruskiej granicy.
To może sugerować, że Pekin jest w stanie skutecznie wywrzeć wpływ na swoich sojuszników, jeśli uzna to za korzystne dla własnej sprawy.
Polska wołowina i borówki na chińskich stołach
Wpisując się w narrację o zacieśnianiu współpracy gospodarczej, ambasador Chin w Polsce Lu Shan podkreślił w artykule opublikowanym na stronie internetowej ambasady z okazji wizyty Wanga, że w pierwszej połowie tego roku wymiana handlowa przekroczyła 23 miliardy dolarów. Zaznaczył, że polska wołowina i borówki trafiły na chińskie stoły, a rozmowy w sprawie ułatwień dla eksportu polskiego drobiu "przynoszą pozytywne postępy" - nie podając jednak szczegółów.
Relacje między Polską a Chinami od 2016 roku mają rangę kompleksowego partnerstwa strategicznego, jednak wyzwaniem pozostaje głęboki deficyt handlowy po stronie polskiej sięgający w 2024 roku 45,6 mld euro. Wartość importu z Chin do Polski wyniosła 49,2 mld euro, podczas gdy eksport polskich towarów do Chin osiągnął 3,6 mld euro – wynika z danych polskiego rządu.
Wang Yi poprzednio gościł w Warszawie w lipcu 2019 roku, spotykając się z ówczesnym premierem Mateuszem Morawieckim. Kontakty na szczeblu szefów dyplomacji były jednak utrzymywane, między innymi w maju 2021 roku Wang spotkał się z ówczesnym szefem polskiej dyplomacji Zbigniewem Rauem w Chinach, a minister Sikorski spotkał się z Wangiem podczas Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa w lutym 2024 roku oraz przeprowadził z nim rozmowę telefoniczną 19 maja, której głównym tematem była wojna w Ukrainie.
Autorka/Autor: kkop//akw
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: PAVEL BEDNYAKOV/EPA/PAP