Sondaż: co drugi Polak chce JOW-ów, co piąty się sprzeciwia

Jak najlepiej byłoby wybierać posłów w Polsce? 35 proc. badanych przez CBOS za najlepszy sposób uważa system większościowy w JOW-ach, 14 proc. - system proporcjonalny, taki ja obowiązuje obecnie, a 17 proc. - mieszany.

Według 25 proc. ankietowanych nie ma znaczenia, jaki system wyborczy obowiązuje. 9 proc. nie umie wybrać, który jest najkorzystniejszy.

W porównaniu z poprzednim badaniem dotyczącym systemu wyborczego, który CBOS przeprowadziło w październiku 2007 roku, o 3 punkty procentowe zwiększyła się liczba osób popierających system większościowy – to znaczy taki, w którym w jednym okręgu wyborczym wybierany jest jeden poseł, który uzyskał największą liczbę głosów.

O 5 punktów procentowych w stosunku do 2007 r. spadła liczba zwolenników systemu proporcjonalnego, w którym z jednego okręgu wybiera się kilku, a nawet kilkunastu posłów, a mandaty dzieli się proporcjonalnie do liczby głosów, jakie padły na listy poszczególnych partii w skali kraju. O 7 punktów procentowych wzrosła liczba osób, według których najlepszym rozwiązaniem byłby system mieszany, gdzie część posłów wybiera się głosując na listy, część w okręgach jednomandatowych. O 11 punktów procentowych wzrosła liczba osób, dla których kwestia systemu wyborczego nie ma znaczenia; o 9 punktów procentowych zmniejszyła się grupa tych, którzy nie mają wyrobionego zdania w tej sprawie.

Na nieco inaczej postawione pytanie, bardziej podobne do tego, które znajdzie się we wrześniowym referendum – o stosunek do pomysłu wprowadzenia JOW-ów – 52 proc. respondentów odpowiada twierdząco, w tym 26 proc. popiera ten pomysł zdecydowanie.

Przeciwnicy wprowadzenia w Polsce JOW-ów stanowią 20 proc. (zdecydowanie przeciw – 8 proc.). 16 proc. na tak postawione pytanie odpowiada, że jest im wszystko jedno a 12 proc.: "trudno powiedzieć".

Wprowadzenie JOW-ów popiera 44 proc. wyborców PO; 35 proc. jest przeciw, a 21 proc. nie ma zdania. "Za" jest 52 procent wyborców PiS (wraz z Polską Razem, Prawicą Rzeczypospolitej i Solidarną Polską); 22 proc. jest przeciw, a 27 proc. nie ma zdania. Takie rozwiązanie popiera 42 proc. elektoratu SLD, 31 proc. jest przeciw, 27 proc. nie ma zdania. Za JOW-ami jest 36 proc. wyborców PSL i tyle samo przeciw; 28 proc. nie ma zdania. 85 proc. zwolenników Pawła Kukiza popiera wprowadzenie JOW-ów w Polsce, 4 proc. jest temu przeciwne, a 11 proc. nie ma zdania. Wśród zwolenników Ryszarda Petru i jego formacji Nowoczesna PL stosunek do JOW-ów jest rozłożony po równo - 48 popiera ich wprowadzenie w Polsce, również 48 proc. jest temu przeciwnych, 4 proc. nie ma zdania na ten temat.

Największa różnica między zwolennikami systemu większościowego a proporcjonalnego występuje w grupie respondentów w wieku od 25 do 34 lat: 38 proc. popiera JOW-y a 11 proc. system proporcjonalny.

Najmniejsza różnica występuje wśród osób najstarszych, powyżej 65 roku życia: 25 z nich preferuje system większościowy, 15 proc. – proporcjonalny. W grupie osób młodych (25–34 lata) i w grupie respondentów w wieku 55–64 lata jest najwięcej zwolenników systemu mieszanego (po 23 proc.).

Najwięcej zwolenników systemu większościowego jest w dużych miastach, liczących 100–500 tys. mieszkańców (39 proc.), a także wśród ankietowanych z wyższym wykształceniem - 40 proc. Jednocześnie, im wyższe wykształcenie, tym większe poparcie dla systemu mieszanego. W grupie osób z wyższym wykształceniem system mieszany preferuje 30 proc. Im niższy poziom wykształcenia, tym większa obojętność wobec reguł wyborczych: wśród badanych z wykształceniem podstawowym 37 proc. deklaruje, że sposób wyboru posłów nie ma dla nich znaczenia, 16 proc. nie potrafi określić, który system jest lepszy. W grupie badanych z wyższym wykształceniem te odsetki wynoszą odpowiednio 10 proc. i 5 proc. Badanie pokazuje, że również kobiety zdecydowanie częściej niż mężczyźni wyrażają swoją obojętność wobec systemu wyborczego.

Spośród różnych grup zawodowych, wyraźną preferencję dla systemu większościowego w JOW-ach wykazują przedsiębiorcy. W grupie pracujących na własny rachunek system ten popiera 46 proc, podczas gdy obecnie obowiązujący system proporcjonalny – 15 proc. Zwolenników systemu większościowego jest więcej wśród badanych określających swoje poglądy jako prawicowe. W tej grupie system większościowy w JOW-ach za najlepszy uważa 42 proc. badanych, system proporcjonalny – 14 proc., a system mieszany – 21 proc. Wśród badanych o poglądach lewicowych zwolenników systemu większościowego jest 32 proc., proporcjonalnego – 14 proc., a mieszanego – 22 proc. CBOS przeprowadził sondaż w dniach 11–17 czerwca 2015 roku na liczącej 1011 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.

Autor: db//rzw / Źródło: PAP