Prezydent Duda odmówił powołania sędziów. Sprawą zajmie się Europejski Trybunał Praw Człowieka

"Europejski Trybunał Praw Człowieka zakomunikował (przedstawił Rządowi RP, który ma udzielić odpowiedzi do dnia 29 marca) osiem skarg przeciwko Polsce złożonych przez polskich sędziów. Sędziowie złożyli skargi do Trybunału w związku z postanowieniem Prezydenta RP o odmowie powołania ich na stanowiska sędziowskie" - czytamy w komunikacie Komitetu Obrony Sprawiedliwości.

Jak dodano, ETPCz zdecydował, że "skarżący będą traktowani priorytetowo". "Oznacza to, że Trybunał przyznał tym skargom pierwszeństwo, uznając je za szczególnie istotne ze względu na swój systemowy charakter. W Trybunale jest już ponad 100 spraw, które dotyczą niezawisłości sędziowskiej i działania systemu wymiaru sprawiedliwości w Polsce" - czytamy.

Chodzi o sprawę z końca grudnia 2021 roku, gdy prezydent Andrzej Duda odmówił powołania 11 sędziów, którzy nominowani zostali przez poprzednią Krajową Radę Sądownictwa, przed nowelizacją procedury wyboru członków Rady.

Prezydent nie zgodził się na powołanie do Izby Cywilnej i Izby Karnej Sądu Najwyższego osób rekomendowanych przez Krajową Radę Sądownictwa jeszcze w 2017 roku i na początku 2018 roku. Chodzi o Katarzynę Polańską-Farion, Piotra Kaspryszyna, Wojciecha Kocota i Aleksandra Kappesa.

Prezydent odmówił też powołania sędziego Grzegorza Borkowskiego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Decyzją Andrzeja Dudy do sądów apelacyjnych nie trafią sędziowie Agnieszka Łukaszuk, Grzegorz Miśkiewicz, Tomasz Wojciechowski. Odmowną decyzję o powołaniu do stołecznego sądu okręgowego otrzymali sędziowie Krzysztof Ptasiewicz i Piotr Raczkowski. Z kolei zgody prezydenta na orzekanie w Wojskowym Sądzie Okręgowym w Warszawie nie uzyskał Wojciech Buchajczyk.

W komunikacie Komitetu Obrony Sprawiedliwości zaznaczono, że skargi do ETPCz złożyli sędziowie "z wyjątkiem sędziego Grzegorza Miśkiewicza".

Zgodnie z konstytucją prezydent powołuje sędziów na wniosek KRS na czas nieoznaczony. Głowa państwa nie jest przy tym związana żadnym terminem, nie ma też obowiązku wyrażenia zgody na powołanie sędziego przedstawionego przez Radę. Prezydent Duda w ostatnich latach podejmował jednak decyzje o powołaniu wielu sędziów rekomendowanych przez obecną KRS, w tym m.in. do Sądu Najwyższego.

Kadencja obecnej KRS rozpoczęła się w marcu 2018 roku. Sędziowie w niej zasiadający zostali wybrani przez polityków w znowelizowanej procedurze. Zgodnie ze zmienionymi przepisami ostatecznego wyboru tych członków Rady dokonuje Sejm. Wcześniej wybierały ich środowiska sędziowskie. Reforma ta była i jest krytycznie oceniana przez część środowiska prawniczego i polityków. Ich zdaniem, zmiana sposobu wyboru sędziów - członków KRS - doprowadziła do m.in. braku niezależności tej Rady od władzy ustawodawczej i wykonawczej.