Opinia Komisji Weneckiej na temat kryzysu wokół Trybunału Konstytucyjnego jest nadal ważna - powiedział we wtorek rzecznik Rady Europy Panos Kakawiatos. W ten sposób odniósł się do odpowiedzi strony polskiej wysłanej do Komisji Europejskiej w sprawie TK.
Komisja Europejska uważa, że polski rząd powinien zrealizować rekomendacje Komisji Weneckiej, organu doradczego Rady Europy, dotyczące rozwiązania kryzysu wokół TK. Zalecenia, jakie wydała Komisja Europejska w sprawie praworządności, są zgodne z wcześniejszymi opiniami Komisji Weneckiej.
Reakcja na odpowiedź polskiego rządu
W poniedziałek polski rząd udzielił KE odpowiedzi na dodatkowe zalecenia w sprawie rządów prawa, wysłane 21 grudnia 2016 roku. Jak poinformowało MSZ, "w odpowiedzi strona polska przedstawiła merytoryczne wyjaśnienia odnoszące się do zastrzeżeń Komisji Europejskiej". Rzecznik Rady Europy podkreślił we wtorek, że "opinia Komisji Weneckiej na temat Polski jest wciąż ważna, a jej zaniepokojenie dotyczące sądownictwa pozostaje obowiązujące". Następnie Panos Kakawiatos dodał: - Nie otrzymaliśmy żadnego formalnego wniosku o ponowny przegląd naszej opinii na temat Polski na tym etapie, a zatem na następnej plenarnej sesji Komisji w Wenecji w przyszłym miesiącu nie planuje się nic, co dotyczyłoby Polski. Rzecznik RE oświadczył, że w mocy pozostaje deklaracja, jaką 16 stycznia tego roku złożył przewodniczący Komisji Weneckiej Gianni Buquicchio. W wydanym wtedy komunikacie opublikowanym na stronie internetowej KW napisał: "Jestem zaniepokojony pogarszającą się sytuacją wewnątrz Trybunału Konstytucyjnego w Polsce". - Po próbach wywierania wpływu na prace Trybunału poprzez szereg zmian legislacyjnych, które były krytykowane przez Komisję Wenecką, podejmuje się teraz praktyczne kroki w oczywistym celu zapewnienia tego, aby Trybunał działał zgodnie z wolą obecnej większości politycznej – stwierdził wówczas szef KW.
Następnie wymienił te kroki, stwierdzając, że "nowy prezes Trybunału został wybrany na podstawie wątpliwej procedury". Jako drugie zastrzeżenie Buquicchio wymienił to, że "nowa prezes TK przekazała swoje uprawnienia innemu sędziemu, wybranemu na podstawie prawnej, która została uznana przez Trybunał za niekonstytucyjną".
Przewodniczący Komisji Weneckiej odnotował też sprawę wiceprezesa TK Stanisława Biernata, który - jak zauważył - "został wysłany na urlop, o który nie prosił". "Wybór trzech zasiadających sędziów został zakwestionowany po 7 latach" - napisał przewodniczący Komisji, odnosząc się do wniosku prokuratora generalnego, który zaskarżył do TK wybór sędziów z roku 2010. "Dotychczas Trybunał Konstytucyjny odgrywał kluczową rolę dla zapewnienia poszanowania praw człowieka, rządów prawa i demokratycznych zasad w Polsce. Alarmujące jest to, że systematycznie uniemożliwia się Trybunałowi pełnienie tej roli, przyznanej mu przez polską Konstytucję" - oświadczył w komunikacie szef Komisji Weneckiej.
Opinia Komisji Weneckiej
W październiku 2016 roku Komisja Wenecka oceniła, że lipcowa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym "nie spełnia dwóch podstawowych standardów równowagi władzy: niezależności sądownictwa i pozycji TK jako definitywnego arbitra w kwestiach konstytucyjnych". KW przyznała, że w nowej ustawie dokonano "pewnych poprawek" po tym, gdy w marcu wydała ona swą pierwszą opinię na temat grudniowej noweli ustawy o Trybunale. Jednakże - podkreślono - "te i inne poprawki są zbyt ograniczone", ponieważ "inne postanowienia przyjętej ustawy mogą znacznie opóźnić i utrudnić pracę Trybunału, sprawić, iż będzie ona nieefektywna, a także podważyć jego niezawisłość poprzez stosowanie nadmiernej legislacyjnej i wykonawczej kontroli nad jego funkcjonowaniem". W grudniu Komisja Wenecka zapoznała się z informacją na temat rozwoju wydarzeń po przyjęciu przez nią w październiku opinii na temat nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym w Polsce.
Odpowiedź Polski
W poniedziałek polski rząd udzielił KE odpowiedzi na dodatkowe zalecenia w sprawie rządów prawa, wysłane 21 grudnia 2016 roku. "W ocenie strony polskiej, przyjęte przez Parlament w ostatnim okresie zmiany dotyczące funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego, w tym zwłaszcza ustawa z dnia 30 listopada 2016 roku o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem, ustawa z dnia 30 listopada 2016 roku o statusie sędziów Trybunału oraz ustawa z dnia 13 grudnia 2016 roku - Przepisy wprowadzające obie te ustawy, są zgodne ze standardami europejskimi dotyczącymi funkcjonowania sądownictwa konstytucyjnego" - zaznaczyło MSZ w oświadczeniu. Według ministerstwa ustawy te "w sposób kompleksowy i ostateczny" regulują problematykę ustroju i funkcjonowania Trybunału, uwzględniając szereg zaleceń przedstawionych Polsce przez Komisję Wenecką. "W szczególności podkreśliliśmy, że powołanie przez Prezydenta RP nowego Prezesa Trybunału Konstytucyjnego w dniu 21 grudnia 2016 r. oraz wejście w życie wyżej wymienionych nowych regulacji prawnych stworzyło właściwe warunki dla normalnego funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego" - czytamy w oświadczeniu. "Strona polska wyraża nadzieję, że od tej pory wszystkie działania Trybunału Konstytucyjnego będą zgodne z obowiązującym prawem" - podkreślono. Jak czytamy w oświadczeniu MSZ, "strona polska pragnie jednocześnie przypomnieć, że w duchu lojalnej współpracy państwa członkowskiego z Komisją Europejską od ponad roku przekazuje merytoryczne wyjaśnienia dotyczące sytuacji w Polsce". "W dialogu z Komisją Europejską powinny obowiązywać takie zasady, jak obiektywizm, szacunek dla suwerenności, pomocniczości i tożsamości narodowej" - ocenił resort spraw zagranicznych.
Autor: mart/adso / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock