Śledztwo w sprawie "bezpodstawnych postępowań dyscyplinarnych" wobec kilkudziesięciu sędziów

W czwartek prokurator z Wydziału Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej, jak poinformował w komunikacie rzecznik PK Przemysław Nowak, wszczął śledztwo "w sprawie przekraczania w okresie od czerwca 2018 roku do maja 2024 roku uprawnień przez Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych i jego dwóch zastępców, tj. o czyn z art. 231 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk".

Rzecznik dyscyplinarny sędziów sądów powszechnych Piotr Schab oraz jego zastępcy Przemysław Radzik i Michał Lasota zostali powołani w czerwcu 2018 przez ówczesnego ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobrę. W komunikacie nie podano ich nazwisk.

Jak wskazał Nowak, "przekroczenie uprawnień miało polegać na bezpodstawnym wszczynaniu i prowadzeniu postępowań dyscyplinarnych wobec kilkudziesięciu sędziów sądów powszechnych, którzy w toku sprawowania wymiaru sprawiedliwości: dokonywali oceny legalności działalności Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku; kwestionowali legalność powołania Izby Dyscyplinarnej przy Sądzie Najwyższym; nie wyrażali zgody na wspólne orzekanie z tzw. 'neo-sędziami' oraz formułowali pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej".

W komunikacie dodano, że "działania te miały być podejmowane na szkodę interesu publicznego i prywatnego sędziów sądów powszechnych".

Rzecznik Prokuratury Krajowej przekazał, że "śledztwo zostało wszczęte również w sprawie brania udziału w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw, w tym przestępstw polegających na bezpodstawnym wszczynaniu i prowadzeniu postępowań dyscyplinarnych wobec sędziów sądów powszechnych, tj. o czyn z art. 258 § 1 kk".

Jak czytamy, zawiadomienie w tej sprawie złożyła Fundacja Otwarty Dialog.

Środowisko sędziowskie alarmowało wielokrotnie, że Schab, wraz ze swoimi zastępcami, stosował represje wobec sędziów broniących praworządności i sprzeciwiających się zmianom wprowadzanym w wymiarze sprawiedliwości przez Prawo i Sprawiedliwość.

CZYTAJ TAKŻE: OKO.press: Prokuratura Krajowa wszczęła śledztwo dotyczące Schaba, Radzika i Lasoty

Jak pisze OKO.press, w zawiadomieniu do PK na Schaba, Radzika i Lasotę Fundacja Fundacja Otwarty Dialog zawarła listę ponad 30 niezależnych sędziów, ściganych za czasów władzy PiS.

Portal zaznacza, że według szacunków w latach 2018-2023 spraw dyscyplinarnych związanych z obroną praworządności było 150-200, jeśli nie więcej, więc Fundacja wskazała tylko część poszkodowanych.

Na liście znaleźli się między innymi: Waldemar Żurek z Sądu Okręgowego w Krakowie, Igor Tuleya z Sądu Okręgowego w Warszawie, Paweł Juszczyszyn z Sądu Rejonowego w Olsztynie, Piotr Gąciarek z Sądu Okręgowego w Warszawie, prezes Iustitii, profesor Krystian Markiewicz, Olimpia Barańska-Małuszek z Gorzowa Wielkopolskiego, Dariusz Mazur z Sądu Okręgowego w Krakowie (obecnie wiceminister sprawiedliwości) czy Monika Frąckowiak z Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda.

OKO.press pisze, że po zmianie władzy niezależni sędziowie nie są już masowo ścigani. Ich około 70 dyscyplinarek przejęli od Schaba, Lasoty i Radzika rzecznicy dyscyplinarni ministra sprawiedliwości, tak zwani rzecznicy ad hoc.

Pod koniec stycznia 2024 roku resort sprawiedliwości informował, że minister Adam Bodnar wyznaczył na stanowiska sędziowskich rzeczników dyscyplinarnych - tak zwanych rzeczników "ad hoc". Powołanie - jak dodano - odbyło się na podstawie wprowadzonej w Prawie o ustroju sądów powszechnych instytucji rzeczników Ministra Sprawiedliwości.

Zgodnie z przywołaną regulacją z Prawa o ustroju sądów powszechnych "Minister Sprawiedliwości może powołać Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości do prowadzenia określonej sprawy dotyczącej sędziego". "Powołanie Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości wyłącza innego rzecznika od podejmowania czynności w sprawie" - stanowi ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Prokuratura Krajowa informowała na początku lipca, że skierowała do Sądu Najwyższego wnioski o uchylenie immunitetów Schabowi, Lasocie, Radzikowi oraz Jakubowi Iwańcowi, który jest zastępcą Rzecznika Dyscyplinarnego przy Sądzie Okręgowym w Warszawie.

Jak informował wówczas rzecznik PK, "podstawą są ustalenia śledztwa dotyczącego przekroczenia uprawnień w związku z odmową wydania i ukryciem akt postępowań dyscyplinarnych".

Wcześniej policja i prokurator weszli do biur Radzika, Lasoty i Iwańca i - jak podano w komunikacie - "zostały zabezpieczone wszystkie nielegalnie przetrzymywane akta procesowe spraw dyscyplinarnych".

Jak mówiła wówczas rzeczniczka prokuratora generalnego Anna Adamiak, chodzi o akta postępowań dyscyplinarnych, które rzecznicy powinni przekazać kilka miesięcy temu rzecznikom dyscyplinarnym ministra sprawiedliwości, tak zwanym rzecznikom ad hoc.