Rząd przyjął we wtorek projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zmienić ma się między innymi definicja przemocy domowej, która ma objąć także przemoc ekonomiczną oraz cyfrową - informuje Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Nowe obowiązki w zakresie walki z przemocą domową mają spaść także na samorządy.
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim rozszerzenie definicji przemocy domowej o przemoc ekonomiczną i cyfrową, ale nie tylko. - To szereg zmian służących większej ochronie rodziny - mówi Anna Schmidt, wiceminister rodziny i polityki społecznej oraz pełnomocnik rządu ds. równego traktowania.
Jeśli doświadczasz problemów emocjonalnych i chciałbyś uzyskać poradę lub wsparcie, tutaj znajdziesz listę organizacji oferujących profesjonalną pomoc. W sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia zadzwoń na numer 997 lub 112.
Rząd: ustawa ma poprawić system przeciwdziałania przemocy domowej
- Pierwsza ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie weszła w życie w 2005 r. W 2020 r. wprowadziliśmy przepisy, dzięki którym możliwa jest natychmiastowa izolacja sprawców przemocy od osób tej przemocy doznających - wskazuje Anna Schmidt. Jak podkreśla, wciąż istnieje jednak potrzeba dostosowania obowiązujących regulacji do zmieniających się uwarunkowań oraz wprowadzenie do porządku prawnego kompleksowych rozwiązań dotyczących zwiększenia skuteczności przeciwdziałania przemocy domowej oraz zniwelowania skali tego zjawiska
"Rozwiązania zawarte w projektowanej ustawie mają na celu ochronę przed przemocą domową oraz poprawę funkcjonowania systemu przeciwdziałania przemocy na szczeblu centralnym, regionalnym oraz na szczeblu samorządu terytorialnego" - wskazano w uzasadnieniu projektu przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.
Co się zmieni?
Zmieni się sama nazwa ustawy. "Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie" zostanie zastąpiona przez "Ustawę o przeciwdziałaniu przemocy domowej". Według projektodawców poprzednia nazwa jest stygmatyzująca, gdyż nie tylko rodzina może być środowiskiem przemocy domowej. "Zachowania przemocowe mogą występować również pomiędzy byłymi małżonkami, którzy w świetle prawa nie są rodziną, czy osobami żyjącymi w związkach nieformalnych. Zatem konieczne jest ponowne określenie, co należy rozumieć pod pojęciem 'przemoc'" - czytamy w uzasadnieniu.
Nowa definicja przemocy domowej zawarta w projekcie brzmi następująco: "jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, mienia, naruszające jej godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienia, krzywdy moralne oraz mające na celu uzyskanie kontroli w zakresie nabywania i korzystania z posiadanych przez tę osobę zasobów ekonomicznych".
Projekt wprowadza też nowe definicje "osoby doznającej przemocy domowej" oraz "osoby stosującej przemoc".
Krąg "osób doznających przemocy domowej" został poszerzony o niezamieszkujących ze sobą byłych partnerów oraz dzieci będące świadkami przemocy.
Jako "osobę stosującą przemoc domową", zgodnie z projektem, rozumieć należy zarówno osobę stosującą przemoc domową, jak i osobę, co do której istnieje samo podejrzenie, że taką przemoc stosuje.
Osoby kierujące specjalistycznymi ośrodkami wsparcia dla osób doznających przemocy domowej będą musiały wylegitymować się trzema latami stażu pracy w pomocy społecznej lub w placówkach realizujących zadania na rzecz przeciwdziałania przemocy oraz specjalizacją z zakresu organizacji pomocy społecznej.
Nowe obowiązki po stronie samorządów
Obecnie gminy mają obowiązek podejmowania działań na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ramach zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych. Projekt przewiduje przypisanie zespołowi interdyscyplinarnemu jedynie zadań o charakterze strategicznym, przez które kształtowana będzie lokalna polityka przeciwdziałania przemocy domowej. Rozpatrywanie spraw indywidualnych będzie należało do zadań grup diagnostyczno-pomocowych, które zastąpią dotychczas funkcjonujące grupy robocze.
Zespoły interdyscyplinarne będą odbywały swoje spotkania częściej. Zamiast jednego spotkania na kwartał, będzie odbywało się ono raz na dwa miesiące. Udział w spotkaniach grupy stanie się obowiązkowy. Wprowadzony zostanie także obowiązkowy udziału członków zespołu interdyscyplinarnego, w ciągu 12 miesięcy od ich powołania w skład zespołu, w szkoleniu w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej.
Ponadto, gdy osoba stosująca przemoc domową uchylać się będzie od podejmowania działań mających na celu zmianę postępowania, przewodniczący zespołu będzie mógł wystąpić do sądu rejonowego z wnioskiem o zobowiązanie tej osoby do udziału w programie korekcyjno-edukacyjnym lub w programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc domową. W takie same kompetencje wyposażeni zostaną komendanci Policji i Żandarmerii Wojskowej (odpowiednio w sprawach funkcjonariuszy Policji lub żołnierzy stosujących przemoc domową).
Pomoc także dla stosujących przemoc
Resort rodziny i polityki społecznej zwraca uwagę, że osoby stosujące przemoc domową niejednokrotnie przenoszą negatywny wzorzec rodzinny, samymi będąc ofiarami przemocy w dzieciństwie. Systemowe podejście do przeciwdziałania przemocy domowej nie może zatem pomijać tych osób. W projektowanej ustawie oprócz realizowanych programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową wprowadzono nową formę oddziaływań - programy psychologiczno-terapeutyczne.
Źródło: PAP