Nowe przepisy mają pomóc w walce z pandemią. Oto ich najważniejsze punkty

Projekt zakłada wydłużenie okresu realizacji recept do 150 dni od dnia wystawienia na leki, które są obecnie niedostępne. 150 dni, czyli 5 miesięcy, to tyle, jak uzasadniono, ile może trwać tzw. sezon grypowy. Projekt ma na celu również m.in. wyłączenie odpowiedzialności karnej za określone czyny popełniane przez osoby wykonujące zawód medyczny, gdy działania lecznicze są podejmowane w celu zwalczania epidemii COVID-19.

POSELSKI PROJEKT NOWELIZACJI

Jak podkreślono w uzasadnieniu projektu, w czasie epidemii "powinno następować wyłączenie odpowiedzialności karnej za określone czyny popełniane przez osoby wykonujące zawód medyczny, gdy działania lecznicze są podejmowane w celu zwalczania epidemii COVID-19 (np. w sytuacji realizacji świadczeń przez osoby, które w warunkach nieepidemicznych nie udzielałyby tych świadczeń – vide udzielanie świadczeń przez lekarzy w trakcie specjalizacji, czy lekarzy specjalistów w innych niż posiadana przez nich specjalizacja)".

Jeśli osoba wykonująca zawód medyczny doprowadzi do śmierci pacjenta lub do ciężkiego uszczerbku na jego zdrowiu, "naruszy czynność narządu ciała lub doprowadzi do rozstroju zdrowia lub też narazi człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu" w wyniku rażącego nadużycia uprawnień lub rażącego niedopełniania obowiązków, to będzie podlegała odpowiedzialności karnej.

Według zapisów projektu samorządy zawodów medycznych mają przekazywać, na wniosek wojewody albo ministra zdrowia, w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania wniosku, wykaz osób wykonujących zawody medyczne, które mogą być skierowane do pracy przy zwalczaniu epidemii, zawierający: imię, nazwisko, adres miejsca zamieszkania i numer prawa wykonywania zawodu medycznego, jeżeli został nadany.

Ponadto do pracy przy walce z koronawirusem skierowani mogą zostać studenci kierunków przygotowujących do wykonywania zawodu medycznego, doktoranci w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinach naukowych: nauki medyczne, nauki farmaceutyczne i nauki o zdrowiu, osoby kształcące się w zawodzie medycznym oraz osoby mające wykształcenie w zawodzie medycznym, które ukończyły kształcenie w tym zawodzie w okresie ostatnich pięciu lat. Na wniosek wojewody lub ministra zdrowia, rektorzy uczelni kształcących na wyżej wymienionych kierunkach, mają przekazywać wykazy studentów i doktorantów wliczających się do wyżej wymienionych grup w terminie siedmiu dni. Okres pracy powołanych w ten sposób studentów, doktorantów oraz osób kształcących się w zawodzie medycznym zaliczany będzie na poczet odbycia odpowiedniej części zajęć lub grup zajęć kształtujących umiejętności praktyczne, w tym zajęć praktycznych i praktyk zawodowych.

Według zapisów projektu w przypadku, gdy dziecko w wieku do 18 lat jest wychowywane przez dwoje osób, którym przysługuje władza rodzicielska, do pracy przy zwalczaniu epidemii może zostać skierowana wyłącznie jedna z nich.

Osobom skierowanym do walki z koronawirusem przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości nie niższej niż 200 proc. (dotychczas było to 150 proc.) przeciętnego wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego na danym stanowisku pracy w zakładzie wskazanym w tej decyzji lub w innym podobnym zakładzie, jeżeli w zakładzie wskazanym nie ma takiego stanowiska. W projekcie zaznaczono, że wynagrodzenie nie może być niższe niż wynagrodzenie, które osoba skierowana do pracy przy zwalczaniu epidemii otrzymała w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym wydana została decyzja o skierowaniu jej do pracy przy zwalczaniu epidemii.

Zmiany zawarte w projekcie dotyczą wzmocnienia kompetencji wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego w zakresie skutecznego umieszczenia w szpitalach pacjentów w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia. Temu samemu celowi ma służyć umożliwienie ministrowi zdrowia powołania krajowego koordynatora ratownictwa medycznego. W zakresie właściwości obu stanowisk znajdą się uprawnienia do wydawania decyzji administracyjnych zobowiązujących szpitale do przyjęcia osób wymagających pilnej hospitalizacji. W odniesieniu do szpitali w tym samym województwie, w którym przebywa pacjent, decyzję będzie podejmował wojewódzki koordynator ratownictwa medycznego, a w sytuacji, gdy pacjent będzie wymagał hospitalizacji w innym województwie niż to, na którego terenie przebywa – właściwy będzie krajowy koordynator ratownictwa medycznego.

W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pracownicy i inne osoby zatrudnione, poddane obowiązkowej kwarantannie, mogą – za zgodą pracodawcy albo zatrudniającego – świadczyć w trybie pracy zdalnej pracę określoną w umowie i otrzymywać z tego tytułu wynagrodzenie. W trakcie świadczenia pracy w trakcie kwarantanny nie przysługuje wynagrodzenie z tytułu niezdolności do pracy, ani świadczenie pieniężne z tytuły choroby określone w odrębnych przepisach.

Zmiany zawarte w projekcie pozwalają, by do zamówień na usługi lub ustawy niezbędne do przeciwdziałania COVID-19 nie stosować przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych (zawartych w Dzienniku Ustaw z 2019 roku pod pozycją 1843 i z 2020 roku pod pozycją 1086), jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego.

Zgodnie z projektem ustawy naruszenie przez przedsiębiorcę ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii, stanowi podstawę odmowy udzielenia pomocy publicznej – w szczególności wsparcia finansowego udzielanego w ramach tak zwanej tarczy antykryzysowej.

Z kolei przedsiębiorca ubiegający się o udzielenie pomocy publicznej w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, jest obowiązany złożyć oświadczenie, że nie był karany za czyn stanowiący wykroczenie. W przypadku złożenia fałszywego oświadczenia, przedsiębiorca zobowiązany jest do zwrotu kwoty stanowiącej równowartość udzielonej pomocy łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Osoby chore lub podejrzane o to, że są chore na gruźlicę, choroby weneryczne lub inne choroby zakaźne, a które nie przestrzegają zakazów, nakazów, ograniczeń lub obowiązków określonych w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych, albo osoby, które nie przestrzegają decyzji wydanych przez organy inspekcji sanitarnej, podlegają karze grzywny albo karze nagany. Tej samej karze podlega osoba, która sprawując pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, nie dopełnia obowiązku spowodowania, aby osoba ta zastosowała się do określonych zakazów i nakazów.

Zapisami projektu ustawy Sejm ma zająć się we wtorek.