Podkomisja smoleńska chciała złożyć skargę kosztującą niemal milion złotych. Sikorski podjął decyzję

Ministerstwo poinformowało w wydanym w poniedziałek komunikacie, że szef MSZ Radosław Sikorski "wydał oświadczenie o niekontynuowaniu współpracy i tym samym zakończeniu obowiązywania Listu intencyjnego, podpisanego 10 października 2023 roku przez ówczesnego Ministra Spraw Zagranicznych Zbigniewa Raua, ówczesnego Przewodniczącego Podkomisji do Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego Antoniego Macierewicza oraz Pana Bena Emmersona, adwokata reprezentującego spółkę Emmerson Consulting International Ltd".

MSZ zaznaczyło, że list podpisano tuż przed wyborami parlamentarnymi "mimo poważnych zastrzeżeń co do skuteczności wybranego modelu działania".

"W Liście intencyjnym strony zadeklarowały wolę współpracy, która miała dotyczyć przygotowania skargi międzypaństwowej przeciwko Rosji do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka 'w związku ze zdarzeniem lotniczym z udziałem samolotu Tu 154 M nad lotniskiem Smoleńsk Siewiernyj na terytorium Federacji Rosyjskiej w dniu 10 kwietnia 2010 r.'" - przypomniało MSZ.

MSZ zaznaczyło, że w związku z likwidacją Podkomisji do Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego decyzją Ministra Obrony Narodowej z dnia 18 grudnia 2023 roku "jedna ze stron Listu intencyjnego przestała istnieć".

"W tej sytuacji Minister Spraw Zagranicznych, przekazał do Mecenasa Bena Emmersona informację o zakończeniu obowiązywania listu intencyjnego i odstąpieniu od jego realizacji. Jednocześnie szef dyplomacji podziękował Panu Emmersonowi za gotowość współpracy z Polską i za jego inne działania mające na celu ochronę praw człowieka na arenie międzynarodowej" - przekazał resort dyplomacji.

"Warto w tym kontekście odnotować, że w dniu 16 marca 2022 roku Rosja została wykluczona z Rady Europy w następstwie agresji przeciw Ukrainie, a 16 września 2022 roku przestała być stroną Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności" - czytamy w komunikacie MSZ.

W zeszłym tygodniu reporter "Czarno na białym" Piotr Świerczek ujawnił, że politycy Prawa i Sprawiedliwości na pięć dni przed wyborami chcieli zaskarżyć Rosję do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka za katastrofę smoleńską.

Miała ona dotyczyć "odpowiedzialności Federacji Rosyjskiej za naruszenia praw człowieka popełnione w związku ze zdarzeniem lotniczym" 10 kwietnia 2010 roku w Smoleńsku i uwzględnić m.in. zarzuty naruszenia art. 2 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, który dotyczy prawa do życia, oraz "naruszenia praw rodzin ofiar tego zdarzenia".

CZYTAJ WIĘCEJ: "Wybiórcza, swobodna interpretacja materiałów". Skarga dla podkomisji smoleńskiej za milion

Za dostarczenie materiału dowodowego i faktografii, koniecznych do napisania skargi, odpowiedzialna - zgodnie z listem intencyjnym - miała być Podkomisja. Koszt usługi – złożenia skargi - którą miał ponieść budżet państwa, to ponad 213,5 tys. euro czyli niemal milion złotych.

>>> ZOBACZ PEŁNĄ TREŚĆ LISTU INTENCYJNEGO

- Sprawa jest bulwersująca - komentował rzecznik prasowy MSZ Paweł Wroński. - Jest zresztą pytanie prawne, czy jest możliwość zawierania tego typu umów z tego typu kancelarią - dodał. W MSZ istnieje bowiem komórka, która mogłaby taką skargę przygotować. 

>>> ZOBACZ NAJNOWSZY REPORTAŻ PIOTRA ŚWIERCZKA O PRACY PODKOMISJI SMOLEŃSKIEJ

Rzecznik MSZ zwrócił uwagę, że "szanse uzyskania pozytywnego wyniku były, nawet teoretycznie, minimalne". – Z wielu przyczyn. Ze względu na błędy dotyczące tworzenia samej tej skargi. I podstawowy problem: Rosja nie jest w tej chwili członkiem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wystąpiła z niego.

A to oznacza, że Rosja nie jest już stroną Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, a ETPCz od 16 września 2022 roku nie rozpatruje takich skarg.

18 stycznia w reakcji na ustalenia dziennikarza "Czarno na białym" Sikorski poinformował, że "zamierza jednostronnie wypowiedzieć list intencyjny w sprawie wniosku do ETPCz w oparciu o tzw. Raport Smoleński z kancelarią Emmerson Consulting zawarty z inicjatywy p. Antoniego Macierewicza". "Złożenie wniosku, który nie ma nawet teoretycznych szans na powodzenie, jest narażeniem powagi państwa, a podatników na nieuzasadnione wydatki" - dodał.

CZYTAJ TAKŻE: Sikorski reaguje na ustalenia TVN24. "Zamierzam jednostronnie wypowiedzieć list intencyjny"

10 kwietnia 2010 roku w katastrofie samolotu Tu-154M pod Smoleńskiem zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński i jego małżonka Maria, najwyżsi dowódcy Wojska Polskiego oraz ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. Polska delegacja zmierzała na uroczystości z okazji 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.