Chińczycy w Gdyni. "Duża szansa na uporządkowanie tej sytuacji"

Źródło:
TVN24
Marchewka: powinniśmy skupić się, żeby bezpieczeństwo w portach było zapewnione
Marchewka: powinniśmy skupić się, żeby bezpieczeństwo w portach było zapewnioneTVN24
wideo 2/4
Marchewka: powinniśmy skupić się, żeby bezpieczeństwo w portach było zapewnioneTVN24

Sytuacja, z którą mieliśmy do czynienia w 2023 roku, gdy sprzęt jadący na Ukrainę nie mógł zostać wyładowany, pokazuje, że powinniśmy skupić się, żeby bezpieczeństwo, również militarne w portach było zapewnione - powiedział w studiu "Superwizjera" wiceminister infrastruktury Arkadiusz Marchewka. Zapowiedział, że resort będzie analizować możliwości nawet pierwokupu chińskich terenów w porcie w Gdyni.

To, jak doszło w lipcu 2023 roku do zablokowania przeładunku ze statku Cape Ducato ze sprzętem "istotnym dla bezpieczeństwa państwa", przedstawili w reportażu "Chińczycy w gdyńskim porcie" Maciej Duda i Łukasz Ruciński.  

Gdynia to nasz kluczowy port na Bałtyku, a także strategiczny węzeł NATO. To tutaj cumują transporty ze sprzętem wojskowym dla Ukrainy i wojsk sojuszu. Ale w samym sercu portu działa chińska korporacja - Hutchison. Firma ta przez lata umacniała swoją pozycję na polskim wybrzeżu. Blisko dwa lata temu w gdyńskim porcie doszło do międzynarodowego skandalu. Sprzeciw kontrolowanej przez Chińczyków firmy zablokował przeładunek amerykańskiego wojska.

OGLĄDAJ: "Chińczycy w gdyńskim porcie" w TVN24 GO.

Maciej Duda, jeden z autorów reportażu, mówił w piątek na antenie TVN24, że do tej sytuacji doszło w lipcu 2023 roku. - Do portu w Gdyni przybija statek Cape Ducato, który, jak wiemy, i potwierdzają to także oficjele, miał na pokładzie ładunek istotny z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa i istnieje potrzeba jego szybkiego rozładowania - mówił.

- W tym momencie okazuje się, że część nabrzeża, którym zarządza inna firma, która od lat wykonuje usługi na rzecz armii amerykańskiej, jest w remoncie i statek nie może się zmieścić, bo także inny cumuje. Port daje swój teren, ale ten teren jest niewystarczający, dlatego że kawałek statku, kilkadziesiąt metrów, wystawałby na części już tej należącej do chińskiej firmy. I w tym momencie ta chińska firma się nie zgadza. Nie zgadza się jej spółka polska, nie zgadza się centrala na to, by ten statek zacumował - opowiadał.

Dodał, że "potrzeba była tak pilna, że próbowano wszystkich metod, żeby porozumieć się z Chińczykami". Mówił, że "polska spółka tej chińskiej firmy, GCT, twierdzi, że nie mogła obsłużyć tego statku, bo nie miała odpowiednich ubezpieczeń". - Twierdzi także, że statek tylko załadowywał sprzęt wojskowy. Wiemy, że była sytuacja bardziej skomplikowana, trochę inaczej wyglądała niż twierdzi oficjalnie ta firma - powiedział Duda.

Łukasz Ruciński, współautor reportażu, mówił w sobotę na antenie TVN24, że "Chińczycy w gdyńskim porcie swoją pozycję umacniają od około 20 lat". Jak dodał, "znaleźli się tam zaraz po tym, jak Polska weszła do Unii Europejskiej".

- Wykorzystano taką lukę prawną, żeby przejąć te tereny po zadłużonej stoczni bez kontroli MSW w tamtym czasie, ponieważ wtedy, kiedy weszliśmy do Unii, jeżeli jakiś inny podmiot spoza Europy chciał przejąć tak kluczowe ziemie w tak kluczowym miejscu, musiał mieć taką zgodę. A tutaj została założona specjalna spółka w Luksemburgu po to, żeby Hutchison mógł później przejąć i kontrolować te tereny w porcie - powiedział.

Wiceminister infrastruktury: będziemy analizować transakcję

Już po zakończeniu realizacji reportażu "Chińczycy w gdyńskim porcie" przedsiębiorstwo inwestycyjne BlackRock poinformowało, że uzgodniło zakup udziałów większościowych w portach nad Kanałem Panamskim od firmy Hutchison z siedzibą w Hongkongu. Przejęcie kontroli nad portami przez USA było jednym z głównych postulatów Donalda Trumpa w kampanii wyborczej. Dodatkowo BlackRock zgodził się wykupić od hongkońskiej spółki 80 proc. udziałów w firmach zależnych lub stowarzyszonych z Hutchison, które posiadają lub są operatorami 43 portów w 23 krajach.

CZYTAJ WIĘCEJ: Efekt Trumpa. "W Gdyni nie będzie już Chińczyków"

W sobotę w studiu "Superwizjera" po emisji reportażu wiceminister infrastruktury Arkadiusz Marchewka powiedział, że "według naszych informacji właśnie elementem tej transakcji jest też kilkadziesiąt portów znajdujących się na całym świecie, terminali mówiąc wprost, i jednym z tych terminali jest terminal w Gdyni".

Został zapytany, czy w tym okienku, które jest przed nami, jest możliwość przejęcia przez Polskę nabrzeża bułgarskiego w Gdyni.

- Jest kilka możliwości prawnych, które przede wszystkim ma minister infrastruktury, tu jest przede wszystkim wyrażenie zgody na pozycję dominującą, czy skorzystanie z prawa pierwokupu zakupu nieruchomości. Porty są w ten sposób zabezpieczone, że każda transakcja, która jest realizowana w granicach portu, zawsze przy sprzedaży nieruchomości pierwszeństwo ma zarząd portu - dodał.

Marchewka podkreślił, że "ta sytuacja, z którą mieliśmy do czynienia za czasów poprzedniego rządu w 2023 roku, gdzie sprzęt jadący na Ukrainę nie mógł zostać wyładowany, pokazuje, że powinniśmy skupić się, żeby bezpieczeństwo, również militarne w portach było zapewnione".

- Będziemy analizować tę transakcję, bo to wszystko zależy od tego, pomiędzy kim będzie ta transakcja realizowana. Czy to będzie pomiędzy tą spółką matką, która posiada kilkadziesiąt terminali w całej Europie, czy to będzie transakcja bezpośrednio realizowana z firmą w Gdyni - mówił wiceminister.

Jak dodał, "nie ulega żadnej wątpliwości, że jest to dla nas bardzo duża szansa na uporządkowanie tej sytuacji, bo dzisiaj jest to trochę postawione na głowie".

- Duży terminal w porcie jest, można powiedzieć, wyłączony spod nadzoru jurysdykcji zarządu portu, czyli spółki Skarbu Państwa. Każdego roku terminal tego typu płaci naprawdę grube pieniądze idące naprawdę w dziesiątkach milionów złotych za to, żeby móc prowadzić tam działalność, a z racji tego, że kiedyś spółka kupiła po upadłej stoczni udziały, stała się właścicielem kilkudziesięciu hektarów w porcie i nie płaci tej dzierżawy spółce Skarbu Państwa, czyli portowi, tylko płaci rocznie kilkaset tysięcy złotych podatku od nieruchomości, co pokazuje, że zasady gry są bardzo zachwiane - stwierdził Marchewka.

- Więc jeżeli ta transakcja (między USA a CK Hutchison Holdings – przyp.red.) pozwoli nam uporządkować tę sytuację, to my będziemy i tu mogę zadeklarować, współpracować z nowymi nabywcami, z partnerami amerykańskimi po to, aby ta sytuacja mogła być uporządkowana i gwarantowała przede wszystkim jak najlepiej interes Skarbu Państwa - zadeklarował.

Dr Konrad Popławski z Ośrodka Studiów Wschodnich mówił w studiu "Superwizjera", że "z tego co wiemy, to zgodę na tę transakcję będą musiały wyrazić jeszcze organy regulacyjne poszczególnych państw, a ponieważ dotyczy to bardzo wielu państw, to dotyczy między innymi 14 terminali w samej Europie, więc według różnych szacunków branżowych może to potrwać nawet rok". 

Autorka/Autor:js/kris

Źródło: TVN24

Źródło zdjęcia głównego: TVN24

Pozostałe wiadomości

Mniejszość alawicka w Syrii, z której wywodził się obalony dyktator Baszar al-Asad, padła ofiarą krwawej wendety ze strony bojowników wiernych nowym władzom kraju. Jak donosi Reuters, w ciągu niespełna tygodnia zamordowano setki alawickich cywilów. "Pragnęli zemsty" - pisze agencja.

"Módl się za nas. Przybyli". Jak doszło do krwawej wendety

"Módl się za nas. Przybyli". Jak doszło do krwawej wendety

Źródło:
Reuters, PAP

Usłyszałam w rządzie, że jeśli Rafał Trzaskowski wygra wybory, będzie absolutne trzęsienie ziemi w rządzie, zmiana umowy koalicyjnej - mówiła w programie "W kuluarach" Arleta Zalewska. Radomir Wit powiedział z kolei, że wśród Lewicy jest "duże rozczarowanie" kampanią Magdaleny Biejat.

"Jeśli Rafał Trzaskowski wygra wybory, będzie absolutne trzęsienie ziemi w rządzie"

"Jeśli Rafał Trzaskowski wygra wybory, będzie absolutne trzęsienie ziemi w rządzie"

Źródło:
TVN24

Co się stało, że biedna kobieta musiała iść do "łotrów"? Ona poszła zeznawać do prokuratury, dlatego że nie poszedł tam Jarosław Kaczyński - mówił w "Faktach po Faktach" Michał Kamiński (Trzecia Droga). Według niego "Logika, którą przyjął dzisiaj Jarosław Kaczyński jest dla jego przywództwa zabójcza". - Oni ze śmierci stworzyli paliwo polityczne - stwierdził Krzysztof Brejza (Koalicja Obywatelska).

"Logika, którą przyjął Kaczyński, jest dla jego przywództwa zabójcza"

"Logika, którą przyjął Kaczyński, jest dla jego przywództwa zabójcza"

Źródło:
TVN24

Ukraińska armia ma nowego szefa sztabu generalnego. Prezydent Wołodymyr Zełenski mianował w niedzielę na to stanowisko generała brygady Andrija Hnatowa.

Zełenski zmienił szefa sztabu generalnego

Zełenski zmienił szefa sztabu generalnego

Źródło:
PAP, Ukraińska Prawda, RBK-Ukraina

238 domniemanych członków wenezuelskiego gangu zostało deportowanych przez USA i wysłanych do Salwadoru, gdzie trafili do więzienia o zaostrzonym rygorze - przekazał w niedzielę prezydent tego kraju Nayib Bukele. Prezydent USA Donald Trump na mocy przepisów z XVIII wieku zarządził szybką deportację wszystkich wenezuelskich migrantów podejrzanych o członkostwo w gangu Tren de Aragua, jednak niewiele później sędzia sądu federalnego zablokował tę decyzję.

"Ups... za późno". Prezydent "wita" deportowanych z USA

"Ups... za późno". Prezydent "wita" deportowanych z USA

Źródło:
Reuters, PAP, BBC

Karol Nawrocki jako rzekomo obywatelski kandydat na prezydenta miał zdobyć większe poparcie niż PiS, a zdobywa mniejsze. Twierdził, że może wygrać już w pierwszej turze, ale pojawiło się niebezpieczeństwo, że nie dostanie się do drugiej. Dlatego prezes ogłasza: to kandydat PiS-u.

Prezes PiS spieszy z pomocą Nawrockiemu

Prezes PiS spieszy z pomocą Nawrockiemu

Źródło:
Fakty TVN

W Poznaniu volkswagen golf z nieustalonych przyczyn wjechał w latarnię. Samochód prowadził 17-latek, który - jak się okazało - nie miał uprawnień do kierowania pojazdami. Po przewiezieniu do szpitala nastolatek zmarł. Trzech jego pasażerów trafiło do szpitala.

Tragiczny wypadek. 17-latek wjechał w latarnię, nie żyje

Tragiczny wypadek. 17-latek wjechał w latarnię, nie żyje

Źródło:
tvn24.pl

Watykan opublikował w niedzielę pierwsze zdjęcie papieża od początku jego pobytu w rzymskim szpitalu. Franciszka sfotografowano w kaplicy.

Pierwsze zdjęcie papieża Franciszka ze szpitala

Pierwsze zdjęcie papieża Franciszka ze szpitala

Źródło:
PAP

Policjanci zatrzymali 19-latka w związku ze strzałami, które padły w nocy z soboty na niedzielę w Poznaniu. Jak ustalili funkcjonariusze, w kierunku grupy nastolatków oddano strzały z wiatrówki. Jeden z nich, 15-latek, został ranny w głowę.

Strzały w kierunku nastolatków. Jeden ranny w głowę

Strzały w kierunku nastolatków. Jeden ranny w głowę

Źródło:
TVN24

Sytuacja w Ukrainie była jednym z tematów niedzielnej rozmowy telefonicznej między prezydentami USA i Turcji, Donaldem Trumpem i Recepem Tayyipem Erdoganem. Turecki przywódca mówił również o zniesieniu sankcji na Syrię po obaleniu reżimu Baszara al-Asada.

Erdogan rozmawiał z Trumpem. Prezydent Turcji miał kilka próśb

Erdogan rozmawiał z Trumpem. Prezydent Turcji miał kilka próśb

Źródło:
PAP, Reuters

Nad Europą zaczyna się tworzyć bariera wyżowa, której skutki odczujemy od razu po weekendzie. Jakie wartości na termometrach nam przyniesie? Sprawdź długoterminową pogodę na 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Kiedy będzie ciepło?

Pogoda na 16 dni. Kiedy będzie ciepło?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rzecznik PiS Rafał Bochenek opublikował w niedzielę oświadczenie pełnomocnika zmarłej Barbary Skrzypek. Adwokat pisze w nim o środowym przesłuchaniu współpracowniczki Jarosława Kaczyńskiego, członkini zarządów spółki Srebrna oraz Instytutu im. Lecha Kaczyńskiego. "Prokurator prowadzący przesłuchanie jeszcze na korytarzu odmówił dopuszczenia mnie do czynności" - twierdzi mecenas Krzysztof Gotkowicz. Z Kodeksu postępowania karnego wynika, że istnieje możliwość odmowy dopuszczenia do udziału w postępowaniu pełnomocnika.

Oświadczenie pełnomocnika Barbary Skrzypek

Oświadczenie pełnomocnika Barbary Skrzypek

Źródło:
PAP, TVN24

Mężczyzna spacerujący nad Jeziorem Dziekanowskim niedaleko podwarszawskich Łomianek znalazł granat ręczny produkcji radzieckiej. Na miejsce wezwano saperów.

Radziecki granat nad jeziorem. Jego siła rażenia była ogromna

Radziecki granat nad jeziorem. Jego siła rażenia była ogromna

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Kobiety na spotkaniach w całej Polsce mówią: dziewczyny, po waszym reportażu moja mama uwierzyła mi, że jestem chora. I tu pojawiają się łzy u mnie, u Kasi, u tych kobiet, u wszystkich, którzy tego słuchają - mówiła na antenie TVN24 dziennikarka "Faktów" TVN Magda Łucyan. Wraz z dziennikarką Katarzyną Górniak są autorkami reportażu oraz książki "Taka twoja uroda. Jak endometrioza niszczy życie Polek". Górniak podkreśliła, że książka jest nie tylko dla kobiet, ale dla wszystkich w ich otoczeniu.

Łzy u wszystkich, bo w końcu "mama uwierzyła". Choroba, której wielu nie rozumie

Łzy u wszystkich, bo w końcu "mama uwierzyła". Choroba, której wielu nie rozumie

Źródło:
TVN24

Polska wieś nie ma już tylko rolniczego oblicza. Rośnie w siłę nowy typ wsi podmiejskiej, która stanowi już jedną trzecią obszarów wiejskich w kraju - podkreśliła dyrektorka Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk Monika Stanny.

"To absolutny wyjątek w skali europejskiej"

"To absolutny wyjątek w skali europejskiej"

Źródło:
PAP

"Wielkie zwycięstwo Putina i jego autokratycznych sojuszników", "ogromny dar dla wrogów Ameryki" - ze strony polityków, dyplomatów oraz dziennikarzy płyną takie komentarze po ruchu Donalda Trumpa. Amerykański prezydent zdecydował o przerwaniu działalności takich mediów jak Radio Wolna Europa czy Głos Ameryki, które od dekad były alternatywą dla mediów kontrolowanych przez autorytarne reżimy. Rozporządzenie prezydenta USA jest podważane przez część prawników, którzy twierdzą, że tylko Kongres może zamknąć te rozgłośnie.

Na Kremlu "muszą się kończyć zapasy" szampana. "Szok" po decyzji Trumpa

Na Kremlu "muszą się kończyć zapasy" szampana. "Szok" po decyzji Trumpa

Źródło:
PAP, tvn24.pl
Czy ambasador Liwne cieszy się, że wyjeżdża z Polski?

Czy ambasador Liwne cieszy się, że wyjeżdża z Polski?

Źródło:
tvn24.pl
Premium
Między powodzią a niepewnością. "Nie chcę dłużej, nie chcę więcej"

Między powodzią a niepewnością. "Nie chcę dłużej, nie chcę więcej"

Źródło:
tvn24.pl
Premium

W najnowszym "Kadrze na kino" Ewelina Witenberg podsumowała najważniejsze wydarzenia ze świata filmu i muzyki w mijającym tygodniu. W programie między innymi o gorących kinowych premierach - "Mickey 17" i "Bogini Partenope" oraz wyjątkowym albumie Iron Maiden z okazji 50-lecia zespołu.

Pół wieku Iron Maiden, "Mickey 17" w kinach, lista przebojów króla Karola

Pół wieku Iron Maiden, "Mickey 17" w kinach, lista przebojów króla Karola

Źródło:
tvn24.pl