Bez pierwszeństwa w zgromadzeniach dla władzy i Kościoła? Poprawki PiS do ustawy

W Senacie od godziny 11 trwa debata nad nowelą ustawy, która wprowadza m.in. możliwość otrzymania na trzy lata zgody na cykliczne organizowanie zgromadzeń i brak możliwości organizacji konkurencyjnego zgromadzenia w tym samym miejscu.

Marek Martynowski (PiS) złożył dwie poprawki. Jedna z nich wykreśla przepisy dające władzy publicznej, Kościołowi i związkom wyznaniowym pierwszeństwo w wyborze miejsca i czasu przed innymi zgromadzeniami. Druga wprowadza 14-dniowe vacatio legis. Sejm zaproponował, aby nowela weszła w życie z dniem jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. O tym, że do noweli zostanie zgłoszonych kilka poprawek, mówił wcześniej marszałek Senatu Stanisław Karczewski.

Senatorowie PO chcą odrzucenia ustawy. - Ustawa jest zła, ponieważ ogranicza drastycznie prawo do zgromadzeń. Nikt z nas nie podniesie za tym ręki. Trwa zawłaszczanie państwa i tworzenia państwa PiS - powiedział w czasie debaty senator Piotr Florek (PO). Przypomniał, że jednoznaczne, negatywne i "miażdżące" opinie do ustawy przedstawiły różne organizacje oraz instytucje, w tym Sąd Najwyższy oraz Rzecznik Praw Obywatelskich. - Nie znam żadnej opinii, która by była pozytywna. Ustawa jest niekonstytucyjna i sprzeczna z prawem europejskim - powiedział Florek.

Wcześniej senator Arkadiusz Grabowski (PiS), przedstawiając sprawozdanie dwóch komisji rozpatrujących ustawę, poinformował, że rekomendują one przyjęcie ustawy bez poprawek.

Na briefingu marszałek Senatu Stanisław Karczewski był pytany, czemu Senat pracuje nad nowelizacją Prawa o zgromadzeniach w sytuacji, gdy krytykują ją m.in. opozycja, Sąd Najwyższy, Rzecznik Praw Obywatelskich, a także przedstawiciele OBWE i gdy pojawiają się zarzuty, że ustawa jest niezgodna z konstytucją. Dziennikarze wskazywali, że poprawki do ustawy zgłaszało też Biuro Legislacyjne Senatu.

- To bardzo dziwne, że ktoś stwierdza, że coś jest niekonstytucyjne; niekonstytucyjne mogą być zapisy ustawy, te które są stwierdzone przez orzeczenie TK - ocenił Karczewski. Według niego "w tej chwili wszyscy, również ci, którzy pisali te opinie, bardzo rozpędzili się w swoich opiniach, twierdząc, że coś jest niekonstytucyjne". - Oczywiście wszystkie opinie bierzemy pod uwagę, również opinie Biura Legislacyjnego - dodał marszałek Senatu.

Przyjęcie noweli ustawy Prawo o zgromadzeniach bez poprawek zarekomendowały senackie komisje praw człowieka, praworządności i petycji oraz samorządu terytorialnego i administracji państwowej. Wnioskował o to senator PiS Waldemar Bonkowski, argumentując, że nie stanowi ona żadnego zagrożenia dla wolności i demokracji.

Komisje nie przyjęły z kolei wniosku o odrzucenie całej ustawy, zgłoszonego przez senatora PO Piotra Florka. Przygotowane przez posłów PiS zmiany popiera resort spraw wewnętrznych i administracji, według którego zwiększą one bezpieczeństwo uczestników manifestacji oraz pomogą służbom w ich zabezpieczeniu. MSWiA zapewnia, że nowe rozwiązania nie ograniczają wolności zgromadzeń.

Ustawę krytykują m.in. opozycja, Sąd Najwyższy, Rzecznik Praw Obywatelskich, a także przedstawiciele OBWE. O odrzucenie zmian w Prawie o zgromadzeniach, które - ich zdaniem - ograniczają wolności obywatelskie, zwróciło się do Senatu 77 organizacji pozarządowych. Wśród sygnatariuszy stanowiska są m.in.: Amnesty International Polska, Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja Panoptykon, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Kampania Przeciw Homofobii oraz Sieć Obywatelska Watchdog Polska.

Zgodnie z uchwaloną prze Sejm nowelą, wojewoda będzie mógł wydać zgodę na cykliczne organizowanie zgromadzeń publicznych w tym samym miejscu przez trzy lata z rzędu. Ustawa daje pierwszeństwo zgromadzeniom organizowanym przez organy władzy publicznej oraz odbywanym w ramach działalności kościołów i innych związków wyznaniowych. W myśl nowych przepisów, organ gminy będzie wydawał decyzję o zakazie zgromadzenia, jeżeli ma ono odbyć się w miejscu i czasie, w którym odbywa się zgromadzenie cykliczne. Za cykliczne będą uważane takie zgromadzenia, które są organizowane przez ten sam podmiot w tym samym miejscu lub na tej samej trasie, co najmniej cztery razy w roku według opracowanego terminarza lub co najmniej raz w roku w dniach świąt państwowych i narodowych, pod warunkiem, że odbywały się w ciągu ostatnich trzech lat i miały na celu upamiętnienie "w szczególności uczczenie doniosłych i istotnych dla historii Rzeczypospolitej Polskiej wydarzeń". Zaproponowano, że "jeżeli wniesiono zawiadomienia o zamiarze zorganizowania dwóch lub większej liczby zgromadzeń, które mają zostać zorganizowane chociażby częściowo w tym samym czasie i miejscu, w szczególności w odległości mniejszej niż 100 m pomiędzy zgromadzeniami, i nie jest możliwe ich odbycie w taki sposób, aby ich przebieg nie zagrażał życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach, o pierwszeństwie wyboru miejsca i czasu zgromadzenia decyduje kolejność wniesienia zawiadomień" - wskazano.

Autor: js/sk, adso / Źródło: PAP