Najlepsze filmy 2023. TOP10 premier kinowych polskich. "Chleb i sól" Damiana Kocura - recenzja

Kadr z filmu "Chleb i sól" Damiana Kocura
Zwiastun filmu "Chleb i sól"
Źródło: Studio Munka

Damian Kocur w fabule "Chleb i sól" unika prostych ocen, stawania po którejkolwiek stronie opowiadanych zdarzeń czy narzucania swojego sposobu myślenia. Zamiast tego pozostawia publiczność z rezonującymi dźwiękami fortepianu w najlepszym wydaniu. Gdy te znikają, pojawia się zaś cała masa pytań. Także tych bez odpowiedzi.

"Chleb i sól" to kolejny tegoroczny bardzo udany debiut pełnometrażowy. Chociaż to jakoś dziwnie brzmi, bo stoi za nim 39-letni Damian Kocur - reżyser, filmowiec z ugruntowaną pozycją wypracowaną udanymi krótkimi metrażami fabularnymi i dokumentalnymi nagradzanymi nie tylko w Polsce, ale również w najróżniejszych zakątkach świata. Debiutancką pełnometrażową fabułą potwierdził jedynie, że jest utalentowanym wizjonerem z autorską wizją kina. Premiera "Chleba i soli" odbyła się we wrześniu ubiegłego roku w ramach sekcji Orrizonti Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, gdzie Kocur otrzymał Nagrodę Specjalną Jury. Następnie doceniony został podczas festiwali w: Gdyni, Chociebużu (Niemcy), Kairze, Trieście, Antalyi (Turcja) czy Gijon. 

"Chleb i sól" reż. Damian Kocur
"Chleb i sól" reż. Damian Kocur
Źródło: fot. Tomasz Woźniczka/Studio Munka/SFP/Kino Świat

"Chleb i sól" to inspirowana prawdziwymi zdarzeniami historia młodego, wybitnego pianisty - studenta Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, który przyjeżdża na wakacje do rodzinnego miasteczka. Kocur, którego fascynuje łączenie dokumentalnego spojrzenia na rzeczywistość z uniwersalnym językiem filmu fabularnego, umiejętnie miesza te światy. Obsadę "Chleba i soli" stanowią aktorzy i aktorki niezawodowi, w tym Tymoteusz Bies (gwiazdor współczesnej polskiej pianistyki, wykładowca katowickiej Akademii Muzycznej) oraz jego brat Jacek. Ponadto w obsadzie znaleźli się znani ze sceny hip hopowej: Bartosz "Intruz" Olewiński i Wojciech "TPS" Walkiewicz.  

"Chleb i sól". O czym jest film?

A o czym jest fabuła? Tymek wraca do rodzinnego, prowincjonalnego miasteczka, żeby wakacje spędzić z bratem, mamą i kumplami. To mają być ostatnie takie wakacje w jego życiu, po których ma wyruszyć do Niemiec na studia w ramach prestiżowego stypendium.

W miasteczku ma wrażenie, że czas się zatrzymał, a jedyną nowością jest bar z kebabem. Niby wszystko pozostaje takie samo, ale on czuje się wyobcowany. To, co dla innych ważne i oczywiste, dla niego jest niezrozumiałe i - co najmniej - głupie. Karci brata, że nie dba o talent pianistyczny i nie ćwiczy wystarczająco dużo. Wyżywa swój gniew na chłopcu, który uczy się grać na pianinie, chociaż nie wiąże z muzyką przyszłości. Jednocześnie to, co dla niego jest zrozumiałe i oczywiste, okazuje się obce jego rodzinie i znajomym. Przygląda się spirali nienawiści i przemocy wobec "innych" spowodowaną - tak przynajmniej się wydaje - nudą "lokalsów". 

Kadr z filmu "Chleb i sól" Damiana Kocura
Kadr z filmu "Chleb i sól" Damiana Kocura
Źródło: FPFF

"Chleb i sól" nasuwa skojarzenia z warsztatem między innymi Gaspara Noego, którego filmy w dużej mierze są efektem improwizacji na planie. Dokumentalne zacięcie Kocur wykorzystuje po to, żeby unikać prostych ocen, stawania po którejkolwiek stronie czy narzucania swojego sposobu myślenia. Zamiast tego pozostawia publiczność z rezonującymi dźwiękami fortepianu w najlepszym wydaniu. Gdy te znikają, pojawia się zaś cała masa pytań. Także tych bez odpowiedzi. 

CZYTAJ RÓWNIEŻ: "WYBÓR WRONY". NAJLEPSZE POLSKIE PREMIERY KINOWE 2023 R.

Czytaj także: