Książka "Prowadź swój pług przez kości umarłych" Olgi Tokarczuk w tłumaczeniu Antonii Lloyd-Jones znalazła się na długiej liście powieści z szansą na Międzynarodową Nagrodę Bookera. W zeszłym roku nagroda trafiła do Tokarczuk i Jennifer Croft za anglojęzyczną wersję "Biegunów".
Na długiej liście wyróżnionych książek znalazło się trzynaście publikacji, napisanych w dziewięciu językach przez autorów z 12 państw na trzech kontynentach: m.in. z Omanu (Jokha al-Harthi), Chin (Can Xue), Korei Południowej (Hwang Sok-yong), Francji (Hubert Mingarelli) i Hiszpanii (Samanta Schweblin, która była nominowana także w 2017 roku). Pięcioosobowe jury ogłosi 9 kwietnia sześć tytułów, z których ostatecznie zostanie wybrany zwycięzca. Nazwiska autora i tłumacza najlepszej książki poznamy 21 maja.
Opublikowana w środę lista jest wstępną, która 9 kwietnia zostanie zawężona do zaledwie sześciu tytułów. Zwycięzca zostanie ogłoszony 21 maja w Londynie. Szczęśliwa trzynastka wybrana została ze 108 książek.
Nagroda Bookera to prestiżowe i najważniejsze literackie wyróżnienie przyznawane w Wielkiej Brytanii autorowi najlepszej książki przetłumaczonej na język angielski. Główna nagroda w wysokości 50 tys. funtów przeznaczona jest do podziału po równo dla autora i tłumacza.
Międzynarodowa Nagroda Bookera, przyznawana od 2005 roku, jest "młodszą siostrą" Nagrody Bookera, którą otrzymują autorzy najlepszych książek anglojęzycznych z krajów Zjednoczonego Królestwa, Irlandii i Zimbabwe. Już samo znalezienie się w gronie szóstki finalistów jest uważane za wielki zaszczyt.
"Thriller moralny"
Akcja powieści "Prowadź swój pług przez kości umarłych" - którą sama autorka określiła jako "thriller moralny" - rozgrywa się w Kotlinie Kłodzkiej. Główną bohaterką jest Janina Duszejko - kiedyś inżynier mostów, dziś wiejska nauczycielka angielskiego, geografii i dozorczyni domów letniskowych. Jej pasją jest astrologia, a wielką miłością - wszelkie zwierzęta. Gdy dzieje im się krzywda, Janina staje w ich obronie i upomina się o szacunek dla nich.
Nikt nie przejmuje się kobietą, która uważa, że świat jest odbiciem tego, co zapisane w gwiazdach, a w wolnych chwilach czyta Williama Blake'a. W okolicy, gdzie mieszka Janina, zaczynają umierać kłusownicy i krzywdziciele zwierząt. Liczba zgonów rośnie. Janina ma teorię na temat motywu i sprawcy tych zbrodni, ale policja ignoruje ją, traktując jak nieszkodliwą dziwaczkę.
Na podstawie "Prowadź swój pług przez kości umarłych" powstał w 2017 roku film Agnieszki Holland i Kasi Adamik, doceniony m.in. Nagrodą im. Alfreda Bauera podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Berlinie w 2017 roku. W ubiegłym roku Tokarczuk otrzymała Nagrodę Bookera za jej poprzednią książkę "Bieguni" (ang. "Flights") w tłumaczeniu Jennifer Croft.
Pierwsza Polka z Bookerem
Odbierając wyróżnienie podczas ceremonii w Muzeum Wiktorii i Alberta, autorka podkreśliła, że choć jest pierwszą Polką, która została nagrodzona Bookerem, to "nie wierzy w literaturę narodową, traktuje ją jako żywe stworzenie, które pojawia się w jednym języku, a potem może być przełożona do innego, co jest kolejnym cudem".
Na koniec pisarka wspomniała, że na gali wystąpiła w kolczykach, które zakupiła w 1987 roku, kiedy jeszcze w czasie studiów dorabiała sobie, pracując jako pokojówka w jednym z eleganckich londyńskich hoteli. - Teraz noszę je jako laureatka Międzynarodowej Nagrody Bookera - dodała z dumą.
Oba tytuły Polki zostały wydane w Wielkiej Brytanii przez wydawnictwo Fitzcarraldo Editions.
Antonia Lloyd-Jones jest jedną z najwybitniejszych tłumaczek z języka polskiego na język angielski, która przekładała m.in. Jacka Dehnela, Pawła Huelle, Jarosława Iwaszkiewicza, Zygmunta Miłoszewskiego, Jacka Hugo-Badera, Witolda Szabłowskiego, Mariusza Szczygła i Artura Domosławskiego. Jest także jedną z mentorek młodszego pokolenia tłumaczy i tłumaczek. Za swoje zasługi dla polskiej kultury została w 2019 roku odznaczona medalem Gloria Artis.
Autor: tmw/adso/kwoj / Źródło: tvn24.pl, PAP