W wieku 83 lat zmarł Maciej Moszew, legenda krakowskiego szopkarstwa. Z zawodu architekt, a z zamiłowania twórca tradycyjnych bożonarodzeniowych szopek, przez 60 lat tworzył charakterystyczne konstrukcje i aż 40 razy został laureatem tradycyjnego konkursu szopek krakowskich. "Śmierć Macieja Moszewa jest wielką stratą nie tylko dla środowiska twórców i miłośników szopki krakowskiej (...), lecz dla całego Krakowa" - napisał w mediach społecznościowych dyrektor Muzeum Krakowa Michał Niezabitowski.
Muzeum Krakowa poinformowało we wtorek (1 sierpnia) o śmierci Macieja Moszewa - twórcy tradycyjnych krakowskich szopek. Miał 83 lata. Jak przekazano w komunikacie, artysta zmarł w czwartek (27 lipca).
Maciej Moszew z zawodu był architektem, dużą część swojego życia poświęcił pracy dla krakowskich teatrów, wykonując między innymi mechanizmy do spektakli czy kierując pracownią plastyczną. Najbardziej znany jest jednak ze swojego zamiłowania do szopkarstwa. "Najbardziej utytułowany w historii szopkarz krakowski, twórca wyjątkowych dzieł, będących formą zmechanizowanego teatru szopkarskiego, stanowiących, niczym 'migoczący klejnot', ozdobę każdej pokonkursowej wystawy szopek krakowskich od ponad 60 lat" - czytamy we wpisie Centrum Dziedzictwa Niematerialnego (oddział Muzeum Krakowa).
Wystawa krakowskich szopek następuje co roku po tradycyjnym konkursie, w którym rywalizują twórcy tych bożonarodzeniowych konstrukcji. Maciej Moszew był laureatem aż 40 konkursów organizowanych przez Muzeum Krakowa.
"Wielka strata dla Krakowa"
"Odszedł Mistrz. Śmierć Macieja Moszewa jest wielką stratą nie tylko dla środowiska twórców i miłośników szopki krakowskiej, naszego Muzeum, lecz dla całego Krakowa i jego niematerialnego dziedzictwa" - napisał w mediach społecznościowych dyrektor Muzeum Krakowa Michał Niezabitowski.
Jak czytamy w opublikowanym przez muzealników biogramie Macieja Moszewa, "charakterystyczna dla jego twórczości jest bardzo rozbudowana mechanizacja, w której figurki poruszają się rytmicznie, odgrywając przy tym odpowiednią rolę. Rzadko umieszczał figurki Trzech Króli i nie nawiązywał do wydarzeń politycznych lub historycznych. Są natomiast przedstawienia postaci Pana Twardowskiego na księżycu, Lajkonika, smoka wawelskiego, a typowymi dla jego prac są postacie halabardników, które strzegą bram w szopce".
W 2012 roku Maciej Moszew otrzymał medal św. Krzysztofa z Muzeum Historycznego Miasta Krakowa za wkład w rozwój tradycji szopek krakowskich. W 2017 roku przyznano mu odznakę honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej", a dwa lata później odznakę "Honoris Gratia" za zasługi dla Krakowa.
Szopkarstwo krakowskie
W Krakowie żyje około 50 profesjonalnych szopkarzy. Krakowska szopka zawiera charakterystyczne dla architektury stolicy Małopolski detale, najczęściej prace są budowane na wzór krakowskich kościołów. Szopkarze chętnie odtwarzają fronton bazyliki Mariackiej oraz wieże i kopuły katedry na Wawelu.
"Wyjątkowość zjawiska podkreśla wpisanie go w 2014 roku na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Ponadto od roku 2018 tradycja wykonywania szopek jest pierwszym wpisem z Polski na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO" - podkreślali przy okazji 80. edycji konkursu przedstawiciele Muzeum Krakowa.
Konkurs organizowany jest od 1937 r. Do rywalizacji stanęło wówczas 86 osób. Po przerwie spowodowanej wybuchem wojny konkurs wznowiono w 1945 r., kiedy na miejscu zburzonego pomnika Adama Mickiewicza znów pojawili się szopkarze. Od tej pory konkursy są organizowane nieprzerwanie co roku.
Źródło: Muzeum Krakowa, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Muzeum Krakowa