"Cała Polska kaszle". Kraków apeluje do prezydenta o podpis pod ustawą

Na portalu TVN24 Biznes i Świat pisaliśmy o apelu Polskiego Alarmu Smogowego do prezydenta Andrzeja Dudy o podpisanie nowelizacji prawa ochrony środowiska, czyli tzw. ustawy antysmogowej. Jego działacze podkreślali, że nowe przepisy dadzą samorządom możliwość walki o czyste powietrze w Polsce.

Działacze z Krakowskiego Alarmu Smogowego inicjatywę ogólnopolską postanowili zilustrować filmikami, w których apelują do prezydenta o podpis nad ustawą.

Filmowa prezentacja składa się z dwóch części. Pierwsza to dwudziestosekundowe, czarno-białe nagranie, na których widać kilku mieszkańców miasta. Łączy je jedna rzecz: wszyscy kaszlą.

Filmik kończy czarno-biała grafika z prostym przesłaniem: "Cała Polska kaszle. Przez jakość naszego powietrza. Rocznie umiera 43 000 osób". Ostatnia klatka to zachęta do podpisania apelu do prezydenta na stronie internetowej.

Druga część prezentacji jest już w kolorze. Tam również występują mieszkańcy miasta. Tym razem, zamiast kaszleć, zwracają się bezpośrednio do prezydenta. – Panie Prezydencie, chcę móc odprowadzić syna do przedszkola bez maski – mówi młody mężczyzna. Na swoich barkach trzyma kilkuletniego chłopca, na ustach ma założoną maskę ochronną. - Mamy dosyć chorób, spalin i pyłów – zaznacza na nagraniu inny z mieszkańców.

Jedno z kolejnych ujęć przedstawia czteroosobową rodzinę: matkę, ojca, starszego chłopca i niemowlę. Matka zwraca się do prezydenta: - Wszyscy mamy astmę , on jeszcze nie ma – mówi, wskazując na młodsze z dzieci. – Żeby było dobre powietrze – wtóruje jej starszy syn.

- Znajome wyjeżdżają z Krakowa na weekendy, by ich dzieci były zdrowsze – mówi na kolejnym ujęciu młoda kobieta. - Nie robi pan tego dla lewej strony ani dla prawej, tylko dla nas, dla ludzi – apeluje kolejna z bohaterek filmiku.

Prezentację również kończy czarno-biała grafika głosząca, że" los ustawy jest w rękach prezydenta Andrzeja Dudy" i apel o podpisanie petycji.

Polski Alarm Smogowy zaznaczał, że w ich apelu do prezydenta nie chodzi tylko o stolicę Małopolski, ale o cały kraj.

- Polska ma najgorsze powietrze w UE. Normy jakości powietrza są łamane od 10 lat i czas najwyższy coś z tym zrobić. Każdego roku na choroby wywoływane zanieczyszczeniem powietrza umiera w kraju 45 tys. osób, czyli tyle, ile mieszka w małym miasteczku - mówiła Anna Dworakowska z Polskiego Alarmu Smogowego. Dodała, że nowelizacja ustawy nie uzyskała w Sejmie poparcia wszystkich opcji politycznych, a problem jest bardzo poważny. - Na konieczność zmian legislacyjnych wskazują nie tylko ruchy społeczne takie, jak nasz, ale też eksperci i samorządy - dodała.

Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego mówił, że wokół ustawy narosło w ostatnich tygodniach wiele mitów. Jednym z nich jest to, że ustawę przygotowano pod kątem Krakowa. - Nie jest to prawdą. Ta ustawa ma pomóc w rozwiązaniu problemu fatalnej jakości powietrza w całej Polsce. Z problemem niskiej emisji borykają się setki miejscowości, niekoniecznie tylko wielkie aglomeracje -mówił Guła. - Ustawa daje możliwość stosowania innych narzędzi niż przyjęte w Krakowie, czyli całkowity zakaz stosowania węgla - dodał. Jak zauważył ustawa niczego nie nakazuje samorządom, to od sejmików wojewódzkich będzie zależeć, czy chcą z tych narzędzi skorzystać i w jakim zakresie.

Działacze Alarmu podkreślają, że ustawa daje możliwość określenia norm emisyjnych urządzeń do spalania, a to oznacza, że będzie można nadal korzystać z węgla pod warunkiem, że stare piece zostaną zastąpione nowymi, które spełniają określone standardy. To z kolei - jak argumentują – sprawi, że koszty ogrzewania nie wzrosną, bo nowoczesne kotły są sprawniejsze. Jak mówiła Dworakowska, jeśli prezydent nie podpisze ustawy samorządy nie będą mieć narzędzi, by zmotywować mieszkańców do wymieniania pieców, a jeśli skieruje ustawę do Trybunału Konstytucyjnego zamrozi cały proces zmian na 2-3 lata.

Polski Alarm Smogowy i Akcja Demokracja zbierają w internecie podpisy pod apelem do prezydenta o podpisanie nowelizacji przepisów. Wcześniej podobny apel wystosowali do prezydenta Dudy politycy PO z Małopolski. Sejm przyjął na początku września poprawki Senatu do nowelizacji prawa ochrony środowiska. Teraz czeka ona na podpis prezydenta. Zgodnie z nowelizacją przepisów sejmiki wojewódzkie będą mogły określać rodzaje i jakość paliw stałych dopuszczonych do stosowania oraz parametry techniczne lub parametry emisji urządzeń do spalania. Uchwała w tej sprawie będzie jednak musiała określać obszar, na jakim obowiązują ograniczenia. Sejmik będzie mógł ustalić czas obowiązywania ograniczeń w ciągu roku i określić, które podmioty bądź instalacje będą wyłączone z ograniczeń lub zakazów. Zmiany mają na celu to, by uchwały sejmików nie były później kwestionowane przez sądy administracyjne. Przykładem jest właśnie Kraków, gdzie sejmik województwa uchwalił zakaz stosowania paliw stałych, w tym węgla, do ogrzewania mieszkań i domów. Uchwała przyjęta w listopadzie 2013 r. została zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który stwierdził jej nieważność. Sprawą tą ma się zająć 25 września Naczelny Sąd Administracyjny.

Autor: mmw/kv / Źródło: TVN24 Kraków / TVN24 Biznes i Świat