Andrzej wszystko widział. Był obok żony i córki, gdy doszło do wypadku. Stali na mostku 2,5 metra od jezdni. Krzysztof S. wjechał do przydrożnego rowu, uderzył w ten mostek i przeleciał kilka metrów dalej. Jak ustalili śledczy, lekarz na emeryturze nie udzielił pomocy potrąconym. 36-letnia Małgorzata - będąca w drugim miesiącu ciąży - zmarła na miejscu, trzyletnia Laura w szpitalu. Wyrok pierwszej instancji zapadł w kwietniu, nie usatysfakcjonował żadnej strony. Teraz do sądu wpłynęły apelacje.
Krzysztof S. został skazany za śmiertelne potrącenie 36-letniej Małgorzaty Rodak i jej dwuletniej córki Laury. Sąd Rejonowy w Żywcu, zgadzając się za aktem oskarżenia uznał, że kierowca umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W terenie zabudowanym, gdzie obowiązuje prędkość do 50 kilometrów na godzinę, miał na liczniku 17 kilometrów więcej i nie obserwował należycie przedpola jazdy.
Andrzej Rodak (zgodził się na podawanie swoich danych), mąż Małgorzaty, ojciec Laury oraz ich druga córka Rita, wtedy roczna, zostali oskarżycielami posiłkowymi w procesie.
Nieprawomocny wyrok zapadł 4 kwietnia. Gdyby został utrzymany, Krzysztof S. spędziłby w więzieniu dwa i pół roku, nie mógłby wsiąść za kierownicę przez sześć lat i musiałby zapłacić oskarżycielom posiłkowym po 30 tysięcy złotych nawiązki.
Jednak obie strony procesu złożyły apelacje od wyroku. - Wyrok został zaskarżony na niekorzyść oskarżonego. W apelacji prokurator zarzucił rażącą niewspółmierność kary wymierzonej za popełnione przez oskarżonego przestępstwo - poinformował nas Piotr Sowa, zastępca prokuratora rejonowego w Żywcu. I dodał: - Wypowiedzenie się odnośnie wniosków o wymiar kary oraz argumentacji przedstawionej w apelacji możliwe będzie po rozprawie odwoławczej.
Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego Krzysztof Kowalski oczekuje maksymalnej kary przewidzianej w kodeksie - ośmiu lat więzienia i utraty prawa jazdy na 15 lat. A także zadośćuczynienia dla Andrzeja i Rity po trzy miliony złotych.
Obrońca kierowcy, Jakub Staszkiewicz chce uniewinnienia lub wyroku w zawieszeniu.
Obie strony, chociaż w innym celu, jako argument wskazują zachowanie kierowcy po wypadku.
Od jezdni dzieliło ich 2,5 metra trawiastego pobocza z głębokim rowem
Do wypadku doszło 22 października 2020 roku na ulicy Zakopiańskiej w Gilowicach - tranzytowej drodze wojewódzkiej między Suchą Beskidzką a Żywcem. Nie ma tam chodnika. Andrzej i Malgorzata z córką Laurą byli niedaleko swojego domu. Od drogi dzieliło ich 2,5 metra trawiastego pobocza z głębokim rowem. Stali na mostku przed bramą do posesji sąsiadki. Jak ustalono w trakcie śledztwa, Krzysztof S. zjechał na prawe pobocze, wjechał do rowu, przejechał kilkanaście metrów, uderzył w mostek i przeleciał nad nim, porywając w górę Małgorzatę i Laurę. Kobieta, przygnieciona kołem auta zmarła na miejscu wskutek uduszenia. Laura zmarła cztery dni później w szpitalu, miała ciężki uraz czaszkowo-mózgowy.
Andrzej miał żonę i córkę na wyciągnięcie ręki. Nie słyszał ryku silnika ani pisku opon. Gdy zobaczył nadjeżdżającego rowem hyundaia, nie zdążył nic zrobić. Jemu nic się nie stało, bo stał za drzewem.
Krzysztof S. dotąd był niekarany. Był trzeźwy w chwili wypadku. Jego auto było sprawne. Jest emerytowanym lekarzem laryngologiem, jechał z jednej przychodni do drugiej. Nie oddalił się z miejsca wypadku i zdaniem sądu wyraził skruchę. Cierpi na cukrzycę typu drugiego, co stało się podstawą jego linii obrony w procesie.
Pies czy inne zwierzę? Czy utrata świadomości?
Sędzia Ewa Oleszek wykazała oskarżonemu, że jego wyjaśnienia były sprzeczne. - Oskarżony nie przedstawił w toku postępowania spójnej wersji zdarzenia, początkowo nie kwestionował zasadności przedstawionego mu zarzutu, następnie opisał rozbudowaną wersję przebiegu zdarzenia, zapoczątkowaną wtargnięciem na drogę psa, którego wygląd opisał, wskazując szczegółowo podjęte manewry obronne i sposób poruszania się pojazdu w czasie zdarzenia, dopiero w kolejnych wyjaśnieniach wskazał na fakt chwilowej utraty świadomości, mogącej jego zdaniem stanowić następstwo obniżenia poziomu cukru, po czym w postępowaniu sądowym, odnosząc się do wcześniejszych wyjaśnień oświadczył, że część podanych przez niego danych wynikała jedynie z przypuszczeń i stanowiła przejaw podejmowanej próby udzielenia odpowiedzi na zadawane mu pytania, a przy tym ponownie wskazał na fakt chwilowej utraty świadomości, zaznaczając, że nie jest jednocześnie pewny, czy przed jego samochód wtargnął pies czy inne zwierzę - opisała sędzia.
Wydając wyrok, oparła się między innymi na zeznaniach 10 świadków oraz opiniach biegłych z zakresu ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych oraz z zakresu medycyny. Biegły od wypadków stwierdził, że gdyby Krzysztof S. jechał z przepisową prędkością, nie doszłoby do potrącenia. Stwierdził także, że ślady opon w rowie wskazują, że auto wykonało manewr skrętu w lewo, co oznaczałoby, że kierowca próbował wrócić na jezdnię. Gdyby nie skręcał, według biegłego uderzyłby w najbliższy płot, a nie w mostek, na którym stały piesze.
Biegły lekarz internista miał rozstrzygnąć, czy oskarżony mógł nagle stracić przytomność za kierownicą z powodu spadku cukru. Stwierdził, że zdarza się to bardzo rzadko.
Czytaj też: Małgorzata zmarła od razu, Laura cztery dni później, w szpitalu. Krzysztof S. nie pamięta, jak je zabił
Sędzia odrzuciła wersję oskarżonego, dotyczącą psa. Powołując się na biegłego, wskazała, że większość kierowców hamuje przed nagłą przeszkodą, a na jezdni w Gilowicach nie było żadnych śladów hamowania. Zjechanie do głębokiego rowu to - powtórzyła za biegłym - reakcja nieadekwatna i nieracjonalna. Nie przyjęła także wersji z utratą świadomości. - Za logiczne uznać należy, że w sytuacji utraty świadomości oskarżony już na miejscu zdarzenia, a następnie odnosząc się do treści przedstawionego zarzutu, wskazywałby na stan zdrowia i fakt utraty świadomości w czasie zdarzenia i nie uzupełniałby podawanej wersji o okolicznościach, których nie pamiętał wyłącznie w celu udzielania odpowiedzi na zadawane mu pytania - uzasadniła sędzia.
"Nie jechał brawurowo, przekroczył prędkość nieznacznie, każdemu może się zdarzyć"
Obrona nie kwestionuje wysokości nawiązki, chociaż, jak wskazał adwokat Jakub Staszkiewicz, mniej więcej w tym samym czasie w tym samym sądzie za potrącenie kobiety orzeczono dla kierowcy 11 tysięcy złotych łącznie na rzecz męża i dwóch synów ofiary wypadku. - Oskarżony uważa, że zasądzone mu nawiązki to jedyny sposób, w jaki może zrekompensować ból i cierpienie rodziny potrąconych osób - mówi obrońca.
Obrona punktuje sąd za sześcioletni zakaz prowadzenia pojazdów, ponieważ sam oskarżony zapewniał w procesie, że już nigdy nie wsiądzie za kierownicę. - To wbrew sztuce, tak się nie robi, obrona nie może domagać się surowszej kary, ale chodzi o zwrócenie uwagi na brak logiki sądu. Mój klient ma już 70 lat. Za sześć lat nie będzie miał lepszego refleksu, dlatego sam wnioskował o maksymalny okres zakazu - wyjaśnia adwokat.
Według obrony okoliczności wypadku, fakt, że kierowca zjeżdżając na pobocze i do rowu nie wykonuje żadnych manewrów obronnych i jego zachowanie po wypadku wskazują na jakieś zaburzenie świadomości. - Sąd nie wyjaśnia, dlaczego oskarżony nie troszczy się o pokrzywdzonych, tylko zajmuje się tak błahymi sprawami, jak zbieranie części samochodowych. Doświadczony lekarz, pracownik pogotowia tak się nie zachowuje - mówi Staszkiewicz. Jego zdaniem "sąd wszedł w kompetencje biegłego" i wątpliwości, co do stanu zdrowia oskarżonego rozstrzygnął na jego niekorzyść. - Biegły nie wykluczył spadku cukru, bodaj sześć razy powtórzył, że jest to możliwe - wyliczył obrońca.
Zwrócił też uwagę, że biegły nie jest diabetologiem i w tak ważnej dla opinii publicznej sprawie przedstawił swoją opinię wyłącznie ustnie. - W praktyce jest tak, że opinia sporządzana jest pisemnie, strony mają czas się z nią zapoznać i w trakcie przesłuchania biegłego zadawać pytania - mówi Staszkiewicz.
Uważa, że historię chorobową oskarżonego, prócz specjalisty z diabetologii, o co wnioskował także pełnomocnik pokrzywdzonego, powinien prześledzić także kardiolog, bo powołany biegły sam, niepytany przez strony na rozprawie podkreślił w wynikach badań Krzysztofa S. "granicznie niski poziom potasu", co mogło spowodować arytmię serca i zaburzenia świadomości. Obrona wnioskuje w apelacji także o opinię neurologa, ponieważ Krzysztof S. przechorował COVID-19, na co ma wskazywać oznaczenie przeciwciał.
Na koniec obrońca podkreśla, że kara jest "rażąco niewspółmiernie wysoka" w stosunku do winy oskarżonego, który "nie jechał brawurowo, ale na suchej drodze, w biały dzień przekroczył prędkość nieznacznie, co może się zdarzyć każdemu". - Kto świadomie zdecyduje się kierować, jeśli za takie przewinienie grozić będzie kara bezwzględnego więzienia? Ustawodawca uznał, że każdy, kto naruszył zasady ruchu drogowego i doprowadził do śmierci jednej czy dwóch osób, może uzyskać karę sześciu miesięcy pozbawienia wolności. Jak się trzeba zachować na drodze, by móc z tej kary sześciu miesięcy skorzystać? - pyta obrońca.
Tak surowa - zdaniem obrony - kara nie jest potrzebna ani dla prewencji ogólnej, ani dla indywidualnej, ponieważ Krzysztof S. przed wypadkiem w Gilowicach nie popełnił żadnego wykroczenia drogowego i nie chce więcej jeździć, nie musi więc być motywowany do przestrzegania porządku prawnego.
"Wyszedł z samochodu i zachowywał się, jakby nic się nie stało"
"Rażącą niewspółmierność kary" podkreśla także w swojej apelacji pełnomocnik Andrzeja Rodaka, wskazując że jest "rażąco niewspółmiernie łagodna, nieadekwatna i nieproporcjonalna" w stosunku do ujemnych następstw, spowodowanych działaniem oskarżonego. Przypomina, że zmarła Małgorzata była w drugim miesiącu ciąży.
Krzysztof Kowalski zauważył, że "sąd nie uwzględnił należycie zachowania się oskarżonego po popełnieniu przestępstwa, przejawiającego się w braku podejmowania jakichkolwiek działań zmierzających do udzielenia pomocy pokrzywdzonym, jakiegokolwiek zadośćuczynienia pokrzywdzonym".
Zwątpił w szczerą skruchę Krzysztofa S., bo jego zdaniem nie przyznał się do wszystkich okoliczności wypadku. Analiza zeznań kierowcy zdaniem mecenasa Kowalskiego pokazują, "jak zmiennie, niekonsekwentnie wyjaśniał oskarżony, w sposób oczywisty starając się w ten sposób znaleźć usprawiedliwienie swojego zachowania, a w konsekwencji starając się uniknąć odpowiedzialności karnej".
Przypomniał, że oskarżony zaprzeczał, że przekroczył prędkość i że przyznał się do nieudzielenia pomocy potrąconemu dziecku, ale podane przez niego powody takiego zachowania nie potwierdziły się w zeznaniach świadków. "Nie było takiej sytuacji, aby Andrzej Rodak szarżował na oskarżonego, ani też, aby krzyczał do niego: morderco”.
Pełnomocnik uważa, że brak podjęcia czynności ratujących życie wobec pokrzywdzonych, co sąd przyjął za fakt, powinno być okolicznością ocenianą na niekorzyść Krzysztofa S.
"Z zeznań Andrzeja Rodaka, który był naocznym świadkiem samego zdarzenia jak i zachowań oskarżonego już po jego zaistnieniu wynika, że oskarżony wyszedł z samochodu i zachowywał się tak jakby nic się nie stało, nie pomagał wyciągać pokrzywdzonej Małgorzaty Rodak, nie było z jego strony żadnej reakcji, nie podchodził do pokrzywdzonych - ani do żony, ani do dziecka Andrzeja Rodaka, zajmował się zbieraniem części z uszkodzonego pojazdu. Z dalszych ustaleń i zeznań świadków, w tym syna oskarżonego oraz wyjaśnień oskarżonego wynika, że Krzysztof S. nie wzywał służb ratowniczych na miejsce, a wyłącznie kontaktował się telefonicznie z asystentką, aby powiadomić ją, że nie dojedzie tego dnia do pracy, z kolei syna prosił o zorganizowanie lawety na samochód" - podkreśla w apelacji pełnomocnik męża i ojca zmarłych.
I dodaje: "Zaznaczenia wymaga, że po wypadku oskarżony był pełni świadomy, nie potrzebował żadnej pomocy medycznej, żadna tego rodzaju pomoc nie była mu z tego powodu udzielana. Powyższe pokazuje więc, że zachowanie oskarżonego po zdarzeniu ocenić należy jednoznacznie negatywnie. Bardziej był bowiem skupiony na uszkodzonym pojeździe, zapewnieniu transportu do jego zholowania, niż na działaniach mogących nieść pomoc osobom pokrzywdzonym".
Pełnomocnik uważa, że stopień szkodliwości społecznej czynu nie był znaczny, jak orzekł sąd, ale bardzo wysoki, ponieważ "prędkość, z jaką prowadził pojazd oskarżony, nie dość, że niedozwolona administracyjnie, także nadmierna i niedostosowana do istniejących warunków drogowych, miała wpływ na możliwość uniknięcia wypadku".
Wreszcie wskazał na skutki wypadku - "całkowite zrujnowanie życia rodzinnego męża i ojca pokrzywdzonych" i drugiej córki Rity. "Oskarżyciel posiłkowy Andrzej Rodak przeżył niewyobrażalną traumę widząc tragiczne zdarzenie a następnie śmierć żony i obrażenia córki na własne oczach. Był naocznym świadkiem niewyobrażalnych cierpień żony i malutkiego dziecka. Obraz ten będzie mu towarzyszył przez całe życie".
Źródło: TVN24 Katowice
Źródło zdjęcia głównego: Żywiec112