Co najmniej połowie przypadków raka można zapobiec, a niezdrowa dieta jest jednym z tych czynników, które można modyfikować - podkreślają autorzy badania, którego wyniki opublikowano 31 stycznia na łamach czasopisma akademickiego "eClinicalMedicine". Naukowcy wskazali na powiązania między spożywaniem wysoko przetworzonego jedzenia a zachorowalnością na nowotwory i prawdopodobieństwem śmierci z powodu raka. Studium objęło ponad 197 tysięcy osób.
"Nowotwory są odpowiedzialne za co szósty zgon na świecie. Wyprzedziły choroby układu krążenia i są główną przyczyną przedwczesnej śmierci w wielu wysoko rozwiniętych państwach" - zauważają naukowcy. Jak jednak dodają, "co najmniej połowie przypadków raka można zapobiec, a niezdrowa dieta jest jednym z tych czynników, które można modyfikować".
- Żywność ultra przetworzona jest produkowana ze składników pochodzenia przemysłowego. Do jej produkcji często wykorzystywane są dodatki, mające na celu poprawę koloru, smaku, konsystencji, tekstury lub przedłużenie okresu przydatności do spożycia - podkreśla w rozmowie z CNN współautorka badania dr Kiara Chang. Jako przykłady takich produktów wymienia zupy w puszkach, sosy, mrożoną pizzę i inne dania gotowe do spożycia, a także hot dogi, kiełbaski, frytki, napoje gazowane, kupowane w sklepie ciasteczka, ciasta, cukierki, pączki, lody i wiele innych słodyczy.
19-procentowy wzrost zachorowalności na raka jajnika
W ramach opublikowanego we wtorek badania naukowcy porównali dane na temat nawyków żywieniowych 197 426 Brytyjczyków z informacjami na temat ich zachorowalności na 34 rodzaje nowotworów. W pierwszym etapie studium naukowcy zbadali udział żywności wysoko przetworzonej w diecie poszczególnych osób. Jak ustalili, wahał się on od 9,1 do 41,4 procent.
Następnie akademicy porównali te informacje z danymi na temat zachorowalności uczestników na nowotwory oraz odnotowanych wśród nich zgonów spowodowanych rakiem. Na tej podstawie oszacowali, że 10-procentowy wzrost udziału żywności przetworzonej w diecie skutkował dwuprocentowym wzrostem ryzyka zachorowania na jakikolwiek typ raka oraz aż 19-procentowym wzrostem zachorowalności na raka jajnika.
Znaczący wzrost ryzyka zgonu z powodu nowotworu
Co więcej, wzrost udziału przetworzonego jedzenia we wszystkich spożywanych pokarmach o 10 procent, powodował sześcioprocentowy wzrost ryzyka zgonu z powodu jakiegokolwiek rodzaju nowotworu oraz 30-procentowy wzrost ryzyka śmierci na raka jajnika. Co ważne, jak podkreślają autorzy badania, "zależności te utrzymywały się nawet po dostosowaniu szeregu czynników społeczno-demograficznych".
- Badanie to zapewnia dodatkowe dowody na poparcie tezy, że żywność ultra przetworzona może mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie, w tym na ryzyko zachorowania na raka - podkreśliła w rozmowie z CNN jeden ze współautorów badania, dr Eszter Vamos.
Należy jednak zaznaczyć, że opublikowane na łamach "eClinicalMedicine" studium nie wykazuje związku przyczynowo-skutkowego, a jedynie zależność. Dodatkowo, jak zaznaczają w rozmowie z CNN niezwiązani z badaniem eksperci, przyczyną tej zależności może być nie tyle sama żywność wysoko przetworzona, co ogół złych nawyków żywieniowych towarzyszących zwykle spożywaniu ultra przetworzonego jedzenia.
Zachorowalność na nowotwory w Polsce
Zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Nowotworów w Polsce odnotowuje się rocznie ponad 160 tys. nowych zachorowań na nowotwory złośliwe oraz około 100 tys. zgonów. Ponad 1 mln osób żyje z chorobą nowotworową rozpoznaną w ciągu poprzedzających 15 lat. Nowotwory złośliwe stanowią drugą przyczynę zgonów w Polsce, po chorobach układu krążenia. Najczęstszym nowotworem w grupie mężczyzn pod względem zachorowalności jest rak gruczołu krokowego, a za nim rak płuca i rak jelita grubego. Wśród kobiet najczęstszym nowotworem złośliwym jest rak piersi, następnie rak płuca oraz rak jelita grubego.
Nowotwór jajnika rocznie wykrywany jest u około czterech tysięcy kobiet. Jak wskazuje portal Zwrotnik Raka, aż 80 proc. zachorowań dotyczy kobiet po 50. roku życia. Najczęściej jest on diagnozowany w momencie, gdy nowotwór jest już rozsiany w jamie brzusznej, co znacznie utrudnia jego skuteczne leczenie.
Źródło: eClinicalMedicine, CNN, Krajowy Rejestr Nowotworów, Zwrotnik Raka
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock