Szybkie i bezbolesne negocjacje Brexitu? Kluczowy polityk rozwiewa iluzje


Komisja Europejska przedstawiła w środę projekt mandatu do negocjacji warunków wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Główny negocjator ze strony Wspólnoty Michel Barnier rozwiewał iluzje Brytyjczyków, że Brexit będzie bezbolesny.

Podobnie jak sobotnie wytyczne przyjęte przez szczyt 27 państw unijnych, zaproponowany przez KE mandat wytycza ramy, w jakich będą się mogli poruszać negocjatorzy. Ograniczony jest on jednak tylko do pierwszej fazy rozmów, podczas której UE chce rozwiązać kwestie m.in. praw obywateli i rozliczeń finansowych z Wielką Brytanią.

Cztery główne obszary

- Dziś Komisja proponuje rekomendacje, które przekładają wytyczne na dyrektywy negocjacyjne. Zgodnie z dwuetapowym podejściem dyrektywy te dotyczą tylko pierwszej fazy negocjacji - powiedział Barnier w środę na konferencji prasowej w Brukseli. W ten sposób UE wyznacza jeszcze przed rozpoczęciem negocjacji korzystny dla siebie harmonogram rozmów. Wielka Brytania nie ma bowiem innych wielkich atutów negocjacyjnych, które dawałyby jej mocną pozycję przetargową, niż kwestie finansowe i obywatele. Brytyjska premier Theresa May mówiła, że prawa obywatelskie należy zabezpieczyć na początku, ale przekonywała, że kwestie finansów należy negocjować wraz z przyszłą umową handlową. Poza trudnymi z perspektywy Londynu warunkami, podczas konferencji Barniera nie zabrakło też przytyków pod adresem przedstawicieli brytyjskich władz.

- Niektórzy stworzyli iluzje, że Brexit nie będzie miał znaczącego wpływu na nasze życie, albo że negocjacje mogą być zakończone szybko i bezboleśnie. Tak nie będzie - podkreślił Francuz.

Przedstawione przez KE wytyczne obejmują cztery główne obszary. Głównym priorytetem negocjacji w ciągu najbliższych kilku miesięcy ma być ochrona statusu i praw obywateli - zarówno obywateli krajów UE-27 w Zjednoczonym Królestwie, jak i obywateli Zjednoczonego Królestwa w UE-27 - a także ich rodzin.

Chodzi o 3,2 mln obywateli unijnych mieszkających w Wielkiej Brytanii i 1,2 mln Brytyjczyków żyjących obecnie w którymś z 27 krajów UE. Mandat przewiduje zagwarantowanie tym osobom oraz członkom ich rodzin prawa do uzyskania stałej rezydencji po pięcioletnim okresie zamieszkiwania.

Jakie cele

- Nasz cel jest bardzo jasny: ci mężczyźni, kobiety, dzieci, ich rodziny muszą mieć możliwość mieszkania na obecnych zasadach do końca życia - podkreślił Barnier. KE chce, żeby datą graniczną, po której obywatele UE będą mogli być traktowani przez Wielką Brytanię jak obywatele państw trzecich, była data Brexitu, jednak nie jest przesądzone, że uda się to wynegocjować. Przyznał to sam Barnier, podkreślając na konferencji, że pewność co do kwestii praw obywateli zapanuje dopiero po zawarciu umowy z Brytyjczykami. Ci zatem, którzy obecnie zastanawiają się nad wyjazdem na Wyspy Brytyjskie, nie mogą być pewni, że nie zostaną zmuszeni do powrotu do kraju po Brexicie, choć UE chce uniknąć takiego scenariusza. KE chce, by gwarancje prawne dotyczyły też osób, które w przeszłości mieszkały w Wielkiej Brytanii lub tylko w niej pracują, mieszkając jednocześnie w innym kraju UE. Nie wiadomo, ile w sumie jest takich osób, ale samych pracowników transgranicznych doliczono się ok. 60 tys. - Nie chcemy tylko chronić praw dotyczących rezydowania, ale również tych związanych z prawem pracy, dostępu do edukacji, ochrony zdrowia oraz uznawania dyplomów i kwalifikacji - wyliczał negocjator Komisji. Wszystkie te prawa mają być chronione na podstawie prawa unijnego gwarantowanego przez Trybunał Sprawiedliwości UE. Takie podejście oznacza, że w razie sporów ostatnie słowo w sprawie praw obywateli już po Brexicie miałyby nie brytyjskie sądy, ale unijny trybunał w Luksemburgu.

Rozliczenie finansowe

Drugi z kluczowych elementów projektu mandatu dotyczy rozliczenia finansowego. W zaleceniu KE zapisano, że umowa dotycząca zasad porozumienia finansowego musi być gotowa, zanim rozpocznie się drugi etap negocjacji. - Wielka Brytania będzie musiała respektować pojedyncze rozliczenia finansowe, które będą obejmowały wszystkie zależności finansowe pomiędzy Zjednoczonym Królestwem i UE, wszystkie zobowiązania, które podjęła Wielka Brytania jako państwo członkowskie - wyjaśnił Barnier. Chodzi m.in. wieloletni budżet UE obejmujący lata 2014-2020 (czyli kończący się już po Brexicie), zobowiązania wynikające np. z umowy z Turcją w sprawie napływu migrantów do UE (chodzi o 3 mld euro) czy płatności na inne fundusze i instrumenty. - To nie jest kara czy jakiegoś rodzaju podatek za wyjście (ze Wspólnoty). UE i Wielka Brytania mają wzajemne zobowiązania. Zobowiązały się wspólnie finansować programy i projekty - mówił Barnier podkreślając, że chodzi o uregulowanie tych rozliczeń.

"Financial Times" podał w środę, że UE będzie zabiegać o to, by Wielka Brytania zapłaciła ok. 100 mld euro "rachunku" za wyjście z Unii. Minister ds. Brexitu David Davis zapewnił natychmiast, że takiej sumy Londyn nie zapłaci. Barnier nie chciał mówić o konkretnych kwotach podkreślając, że UE cały czas podejmuje zobowiązania. Nieoficjalnie źródła unijne informowały, że w grę wchodzi płacenie przez Wielką Brytanię za programy realizowane w ramach np. polityki spójności przez lata po Brexicie. Jej rozliczenia są realizowane nawet z trzyletnim opóźnieniem, więc faktury dotyczące obecnego wieloletniego budżetu mogą spływać aż do 2023 roku.

Kwestia irlandzkiej granicy

Trzecią kwestią, którą KE chce załatwić na początku negocjacji, jest granica między Irlandią i Irlandią Północną. UE chce zapobiec utworzeniu tam "twardej granicy" po Brexicie. Wreszcie czwartym blokiem rozmów mają być ustalenia w kwestii rozstrzygania sporów i zarządzania umową o wystąpieniu. KE chce, by zawsze, gdy w grę wchodzi stosowanie prawa UE (jak np. w kwestii praw obywateli czy rozliczenia finansowego), ewentualne spory rozstrzygał Trybunał Sprawiedliwości UE. - Nasze rekomendacje pokazują, gdzie chcemy wylądować, zanim skończymy pierwszą fazę negocjacji - tłumaczył były komisarz. Nad dokumentem będą teraz pracować ambasadorowie i eksperci państw członkowskich, a jego przyjęcie ma nastąpić 22 maja podczas spotkania unijnych ministrów ds. europejskich.

Autor: mb / Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Ustawa przewidująca między innymi zamrożenie cen energii na poziomie 500 złotych za megawatogodzinę dla gospodarstw domowych to jedno z pierwszych wyzwań, z którymi będzie musiał zmierzyć się prezydent Karol Nawrocki. We wtorek Sejm poparł większość poprawek Senatu. Zapis został wpisany do przepisów liberalizujących zasady inwestycji w wiatraki na lądzie. Prezydent Andrzej Duda stwierdził, że taka forma to "wymuszanie podpisu".

Mrożenie cen energii czeka już tylko na podpis nowego prezydenta

Mrożenie cen energii czeka już tylko na podpis nowego prezydenta

Źródło:
PAP

Rząd zapowiada Osobiste Konto Inwestycyjne (OKI), które ma pozwolić na inwestowanie do 100 tysięcy złotych bez podatku od zysków kapitałowych. Jak zauważa Jarosław Sadowski, główny analityk Rankomat.pl, dla wielu Polaków może to być mniej korzystne, niż się wydaje.

Miało być 100 tysięcy złotych bez podatku. Jest haczyk

Miało być 100 tysięcy złotych bez podatku. Jest haczyk

Źródło:
tvn24.pl

Mężczyzna kupił w supermarkecie kiełbasę z chrząstkami, bo nie były one dokładnie zmielone. Twarde elementy uszkodziły mu sztuczną szczękę, co miało spore konsekwencje finansowe. Naprawa protezy to nie jest tania rzecz - opowiada w rozmowie z TVN24 + Piotr Stosio, radca prawny. - W Polsce też mamy odszkodowania w stylu amerykańskim - dodaje.

Poślizgnęła się na malinach. Odszkodowania w amerykańskim stylu

Poślizgnęła się na malinach. Odszkodowania w amerykańskim stylu

Źródło:
TVN24+

Tak zwane emerytury czerwcowe do przeliczenia. Sejm przegłosował we wtorek rządową ustawę, która zakłada, że świadczenia osób, które pobierają emerytury i renty rodzinne po emerytach, którym prawo do emerytury ustalono w czerwcu w latach 2009-2019, zostaną ponownie przeliczone i poddane waloryzacji.

Emerytury do ponownego przeliczenia. Decyzja Sejmu

Emerytury do ponownego przeliczenia. Decyzja Sejmu

Źródło:
PAP

Rząd zapowiada nowe konto oszczędnościowe OKI. Zgromadzone na nim środki mają być zwolnione z podatku od zysków kapitałowych do 100 tysięcy złotych. Minister finansów i gospodarki Andrzej Domański poinformował, że start programu planowany jest na połowę 2026 roku. Według szacunków MF w ciągu trzech lat na OKI może trafić nawet 100 miliardów złotych.

Do 100 tysięcy złotych bez podatku. Zapowiedź ministra

Do 100 tysięcy złotych bez podatku. Zapowiedź ministra

Źródło:
PAP

Komisja Europejska wszczęła w trybie pilnym procedurę, która ma zapobiec wejściu w życie w czwartek ceł odwetowych na towary sprowadzane z USA o wartości 93 miliardów euro - poinformował rzecznik Komisji Europejskiej Olof Gill. W rozumieniu KE cła w wysokości 15 proc. wejdą w życie 8 sierpnia, przy czym administracja USA wskazuje jako datę 7 sierpnia.

Jest decyzja Brukseli w sprawie ceł odwetowych na USA. "Niezbędne kroki"

Jest decyzja Brukseli w sprawie ceł odwetowych na USA. "Niezbędne kroki"

Źródło:
PAP

Brytyjski koncern petrochemiczny BP poinformował, że odnalazł gigantyczne złoża ropy naftowej i gazu. To największe tego typu odkrycie koncernu w tym wieku. Złoże znajduje się około 400 kilometrów od wschodniego wybrzeża Brazylii. Po opublikowaniu informacji cena akcji BP wzrosła o ponad 1 procent.

Odkryli największe złoża ropy i gazu w tym wieku

Odkryli największe złoża ropy i gazu w tym wieku

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) poinformował o wykryciu bakterii salmonelli w partii jaj z chowu na wolnym wybiegu. "Producent wdrożył procedurę wycofania produktu z rynku" - napisano w komunikacie.

Salmonella w partii jaj. Ryzyko zatrucia pokarmowego

Salmonella w partii jaj. Ryzyko zatrucia pokarmowego

Źródło:
tvn24.pl

Ceny ropy na giełdzie paliw w Nowym Jorku nieznacznie się zmieniają po trzech sesjach spadków, a inwestorzy oceniają zaostrzenie gróźb ze strony prezydenta USA Donalda Trumpa wobec Indii za kupowanie rosyjskiej ropy.

Donald Trump nie odpuści. "Kluczowe i bardzo realne zagrożenie"

Donald Trump nie odpuści. "Kluczowe i bardzo realne zagrożenie"

Źródło:
PAP

Premier Albanii Edi Rama dąży do całkowitego wyeliminowania gotówki do końca bieżącej dekady. Problem stwarza jednak fakt, że Albańczycy nie ufają bankom i od lat gotówkę "woleli trzymać pod materacem" - opisuje Politico.

To ma być pierwszy kraj w Europie bez gotówki

To ma być pierwszy kraj w Europie bez gotówki

Źródło:
PAP

W koalicji rządowej jest zgoda, że trzeba przeprowadzić reformę systemu zasiłków dla osób niepracujących - zaznaczyła Katherina Reiche, ministra gospodarki i energii Niemiec. Jej resort przygotowuje ustawę, która ma zmniejszyć nadużycia.

Zasiłek dla niepracujących. Rząd zapowiada reformę

Zasiłek dla niepracujących. Rząd zapowiada reformę

Źródło:
PAP

Ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska powołała Adama Wasiaka na stanowisko dyrektora generalnego Lasów Państwowych.

Jest nowy szef Lasów Państwowych

Jest nowy szef Lasów Państwowych

Źródło:
PAP

W ciągu ostatnich pięciu lat na gruntach zarezerwowanych pod biurowce lub już zabudowanych powstało bądź powstanie ponad 600 tysięcy metrów kwadratowych mieszkań - wynika z raportu firmy JLL. Zmiana strategii deweloperów spowodowana jest spadającym zainteresowaniem powierzchniami biurowymi w Polsce.

Zmiana na rynku. Deweloperzy z nową strategią

Zmiana na rynku. Deweloperzy z nową strategią

Źródło:
PAP

W ciągu kilkunastu godzin reaktor jądrowy MARIA ma pracować z pełną mocą - zapowiedział minister energii Miłosz Motyka. Rząd planuje także jego modernizację.

Minister: w ciągu kilkunastu godzin reaktor będzie działać z pełną mocą

Minister: w ciągu kilkunastu godzin reaktor będzie działać z pełną mocą

Źródło:
PAP

Austriacy zostaną największym zagranicznym graczem w naszym sektorze bankowym. Jednak nie zdominują rynku - pisze "Rzeczpospolita". Dodaje, że kapitał zagraniczny w Polsce jest zróżnicowany, co jest dobrą informacją dla stabilności sektora.

Kapitał w bankach. "Wyszliśmy z sytuacji niezdrowej"

Kapitał w bankach. "Wyszliśmy z sytuacji niezdrowej"

Źródło:
PAP

USA chcą wprowadzić kaucję w wysokości nawet 15 tysięcy dolarów za wjazd do kraju. Chodzi tu zarówno o wizy turystyczne, jak i biznesowe - podaje agencja Associated Press. Polacy nie muszą się martwić - zmiany nie będą ich dotyczyć.

Chcą 15 tysięcy dolarów kaucji za wjazd do kraju. Nowy plan USA

Chcą 15 tysięcy dolarów kaucji za wjazd do kraju. Nowy plan USA

Źródło:
PAP

Jeszcze w 2025 roku spółka Centralny Port Komunikacyjny złoży wniosek o pozwolenie na budowę lotniska pod Baranowem - zapowiada pełnomocnik rządu do spraw CPK Maciej Lasek. W 2026 roku ma zostać podpisana umowa na budowę terminala. Wtedy też ruszą prace. Otwarcie planowane jest na 2031 rok.

Co z CPK? Pełnomocnik rządu wyjaśnia

Co z CPK? Pełnomocnik rządu wyjaśnia

Źródło:
PAP

W Janowie Podlaskim w czwartek rozpoczynają Dni Konia Arabskiego. Odbędzie się też aukcja Pride of Poland, na której licytowanych będzie 15 klaczy. Dyrektor Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Henryk Smolarz zapewnia, że konie nie zostaną sprzedane poniżej ustalonych cen.

Zbliża się aukcja w Janowie Podlaskim

Zbliża się aukcja w Janowie Podlaskim

Źródło:
PAP

Pełna blokada gospodarcza Rosji jest potrzebna do zmiany trajektorii wojny - apeluje na łamach "Washington Post" Andrij Jermak. Szef gabinetu prezydenta Ukrainy dziękuję Donaldowi Trumpowi za decyzję o nałożeniu sankcji na Rosję.

Apel do Donalda Trumpa o "pełną gospodarczą blokadę Rosji"

Apel do Donalda Trumpa o "pełną gospodarczą blokadę Rosji"

Źródło:
PAP

Rząd Szwajcarii wciąż próbuje porozumieć się z administracją Donalda Trumpa w sprawie ceł. W zeszłym tygodniu ogłoszono 39-procentowe taryfy na eksport szwajcarskich produktów do USA.

Zaskoczeni ruchem Trumpa. Kraj "wkracza w nową fazę"

Zaskoczeni ruchem Trumpa. Kraj "wkracza w nową fazę"

Źródło:
PAP

Donald Trump zapowiedział, że nałoży wyższe cła na towary z Indii za kupowanie ropy naftowej z Rosji. Prezydent USA stwierdził, że Indie kupują tańszy rosyjski surowiec nie tylko na własne potrzeby, ale też odsprzedają go z zyskiem. Przedstawiciel indyjskiego rządu stwierdził, że atakowanie Indii jest jest nieuzasadnione i bezzasadne.

"Nie obchodzi ich, ile osób w Ukrainie ginie". Jednoznaczna zapowiedź Trumpa

"Nie obchodzi ich, ile osób w Ukrainie ginie". Jednoznaczna zapowiedź Trumpa

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Elon Musk dostał od zarządu Tesli pakiet akcji spółki o wartości ponad 29 miliardów dolarów. "Nagroda za wyniki" ma być "pierwszym krokiem" do tego, by miliarder skupił energię na Tesli - wskazały członkinie zarządu firmy Robyn Denholm i Kathleen Wilson-Thompson.

Elon Musk dostał gigantyczną "nagrodę za wyniki"

Elon Musk dostał gigantyczną "nagrodę za wyniki"

Źródło:
PAP

Meta, Microsoft, Amazon i Alphabet przeznaczyły w tym roku już kwotę 155 miliardów dolarów na sztuczną inteligencję (AI) - podaje brytyjski "Guardian". Dodaje, że to więcej niż wydatki rządu USA na edukację, szkolenia, zatrudnienie i pomoc społeczną. A to nie koniec, bo giganci technologiczni planują jeszcze większe inwestycje.

Wydatki większe niż na edukację, miejsca pracy i usługi społeczne razem wzięte

Wydatki większe niż na edukację, miejsca pracy i usługi społeczne razem wzięte

Źródło:
"Guardian"

Ministra klimatu i środowiska odwołała Witolda Kossa ze stanowiska dyrektora generalnego Lasów Państwowych - przekazał resort w mediach społecznościowych.

Szef Lasów Państwowych odwołany

Szef Lasów Państwowych odwołany

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie będzie wymagało wydania decyzji przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) - wynika z projektu, za którym opowiedziały się komisje sejmowe. Podczas prac omawiana była też nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zmiany w zasiłku pogrzebowym. Jest decyzja komisji

Zmiany w zasiłku pogrzebowym. Jest decyzja komisji

Źródło:
PAP