Już w najbliższą sobotę oficjalnie zostanie uruchomiony system wnioskowania o status osiedlonego dla obywateli państw Unii Europejskiej mieszkających w Wielkiej Brytanii. Termin składania dokumentów upłynie 30 czerwca 2021 roku.
Aby uzyskać status osoby osiedlonej, trzeba udowodnić, że przez ostatnie pięć lat - do końca okresu przejściowego 31 grudnia 2020 roku - przebywało się na terytorium Zjednoczonego Królestwa przez co najmniej sześć miesięcy w każdym z tych lat. W przeciwnym razie osoba składająca wniosek otrzyma tymczasowy status osiedlony, który będzie można wymienić po wypełnieniu wymogu pięciu lat.
Wniosek będą mogły również składać członkowie ich rodzin. "W przypadku dalszej rodziny osoby te muszą zamieszkiwać w Wielkiej Brytanii dnia 31 grudnia 2020 roku, bliższa rodzina (małżonkowie, partnerzy, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie) mogą dołączyć po tej dacie" - poinformowała w komunikacie Ambasada RP w Londynie.
Uzyskanie nowego statusu - opartego na brytyjskim, a nie, jak dotychczas, unijnym prawie - zagwarantuje zachowanie większości dotychczasowych praw, w kwestii między innymi pobytu, pracy, edukacji i dostępu do świadczeń społecznych.
Jak złożyć wniosek?
Procedura uzyskania statusu osiedlonego będzie odbywała się elektroniczne przy pomocy aplikacji.
Na podstawie przekazanych informacji system w czasie rzeczywistym przeprowadzi wstępną ocenę aplikacji i wskaże, czy osoba wypełniająca formularz ma prawo ubiegać się o uzyskanie statusu osoby osiedlonej lub tymczasowego statusu osoby osiedlonej.
"Aplikacja będzie powiązana z danymi HMRC (urząd skarbowy i podatkowy - red.) oraz Department for Work and Pensions (ministerstwo pracy i emerytur - red.), zatem co do zasady osoby zatrudnione, płacące podatki, pobierające emerytury nie będą musiały dodatkowymi dokumentami udowadniać faktu zamieszkiwania w Wielkiej Brytanii" - poinformowała Ambasada RP w Londynie.
Jak dodano, będzie możliwe odwołanie od decyzji.
Bezpłatny wniosek
Od połowy stycznia wnioski w tej sprawie mogą składać w publicznej fazie testowej obywatele UE, którzy mają ważne paszporty biometryczne oraz członkowie rodzin spoza UE dysponujący biometrycznymi kartami pobytu. Wcześniej prowadzono także testy sektorowe, obejmujące między innymi pracowników szkolnictwa wyższego i publicznej służby zdrowia.
Od 30 marca 2019 roku oficjalnie zostanie uruchomiony system wnioskowania o status osiedlonego dla obywateli państw Unii Europejskiej mieszkających w Wielkiej Brytanii.
Złożenie wniosku dotychczas kosztowało 65 funtów w przypadku osoby dorosłej oraz 32,50 funta dla osób poniżej 16. roku życia. Jak poinformował brytyjski rząd, od 30 marca złożenie wniosku będzie bezpłatne.
"Jeżeli uiściłeś opłatę, otrzymasz zwrot po 30 marca. Nie musisz nic robić - automatycznie otrzymasz zwrot pieniędzy" - wskazano w komunikacie. Potwierdzenie wysłania zwrotu będzie również wysyłane drogą e-mailową.
Brytyjski rząd poinformował jednak, że jeśli zainteresowany nie otrzyma e-maila do 20 kwietnia 2019 roku, to powinien skontaktować się telefonicznie lub drogą internetową z Home Office, czyli departamentem rządu Wielkiej Brytanii odpowiedzialnym między innymi za politykę imigracyjną.
Brak rejestracji przed 30 czerwca 2021 roku będzie mógł skutkować uznaniem pobytu danej osoby w Wielkiej Brytanii za niezgodny z prawem.
Ambasada RP w Londynie poinformowała, że nie jest przewidziane wydawanie "fizycznego" dokumentu potwierdzającego posiadanie statusu osiedlonego. "Osoby posiadające status osiedlonego będą mogły wjeżdżać na teren Wielkiej Brytanii na podstawie paszportu lub dowodu osobistego do 31 marca 2025 roku" - dodano.
Według szacunków brytyjskiego urzędu statystycznego za drugi kwartał 2018 roku, w Wielkiej Brytanii mieszka 889 tysięcy Polaków.
Co dalej z brexitem?
Uruchomienie systemu wnioskowania o status osiedlonego jest związane z brexitem. W środę Izba Gmin odrzuciła osiem propozycji w orientacyjnym głosowaniu nad alternatywnymi scenariuszami w sprawie brexitu. Żadna z propozycji nie uzyskała większości głosów.
Tymczasem zgodnie z konkluzjami ubiegłotygodniowej Rady Europejskiej brytyjski rząd ma czas do piątku, 29 marca, aby przyjąć proponowaną umowę z UE i opuścić Wspólnotę na zapisanych w niej warunkach w nowym terminie 22 maja. Komentatorzy spekulowali w ostatnich dniach, że May będzie prawdopodobnie nalegać na poddanie projektu porozumienia pod kolejne, trzecie głosowanie w czwartek lub piątek, maksymalnie zwiększając presję na dotychczasowych krytyków tego rozwiązania z eurosceptycznego skrzydła Partii Konserwatywnej oraz północnoirlandzkiej Demokratycznej Partii Unionistów (DUP). Umowa została wcześniej - w styczniu i w marcu - odrzucona znaczną większością głosów. Wcześniej w środę May zadeklarowała, że jest gotowa odejść ze stanowiska wcześniej niż planowała, aby "doprowadzić do tego, co jest właściwe dla naszego kraju i partii", otwierając drogę do rezygnacji, jeśli posłowie poprą umowę w sprawie brexitu.
Autor: mb / Źródło: tvn24bis.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock