Nowy, lżejszy koszyk. "Zaczęli kombinować, obniżać gramatury, oferować nam mniej za tę samą cenę"

Źródło:
TVN24 Biznes
Grabowski: inflację spowodowały rozrzutne wydatki budżetu, które szły w parze z bardzo prowydatkową polityką pieniężną
Grabowski: inflację spowodowały rozrzutne wydatki budżetu, które szły w parze z bardzo prowydatkową polityką pieniężną TVN24
wideo 2/4
Grabowski: inflację spowodowały rozrzutne wydatki budżetu, które szły w parze z bardzo prowydatkową polityką pieniężną TVN24

Bardzo często mamy do czynienia z oburzeniem społecznym, bo podaje się, że inflacja wynosi 18,4 procent, akurat odczyt lutowy, który oznacza, że koszyk podrożał o taką wartość w stosunku do koszyka z zeszłego roku. Widzimy przecież, że ceny wzrosły jeszcze bardziej - wskazał w rozmowie z TVN24 Biznes Marek Zuber, ekonomista komentując zmianę koszyka zakupowego. Odniósł się też do zjawiska shrinkflacji. - To jest nie do końca uczciwe traktowanie klienta. Gdyby jednocześnie ze zmniejszonym produktem zmniejszono opakowanie, to wtedy byłoby to sprawiedliwie - stwierdził.

Ewa Adach-Stankiewicz, szefowa departamentu handlu i usług GUS poinformowała, że po tegorocznej aktualizacji w koszyku inflacyjnym znajdą się nowe grupy towarów i usług.

- Dostrzegliśmy konieczność włożenia do koszyka np. medycznych usług diagnostycznych, zwiększenia zakresu usług cateringowych, natomiast zrezygnowaliśmy z obserwacji usług, które wiążą się z naprawą różnych sprzętów - wskazała. Pytana o to, w jaki sposób zmiany w koszyku wpłyną na odczyt inflacji w lutym, powiedziała, że wykorzystanie w badaniu nowej aktualnej struktury zakupów nie powinno mieć na to wpływu.

Jak dodała, szczególną uwagę zwracano na specyfikację podstawowych cech jakościowych, takich jak np. gramaturę, skład surowcowy, markę, typ, model czy producenta danego towaru. - W tym roku, poza tym, że weryfikowaliśmy, czy dany towar jest na rynku, czy po prostu z niego znika, szczególną uwagę zwróciliśmy na gramaturę towarów, na skład jakościowy, a nawet producenta, ponieważ takie zmiany jakościowe również odzwierciedlają zmianę ceny - podkreśliła dyrektorka Departamentu Handlu i Usług GUS.

Ewa Adach-Stankiewicz z GUS o aktualizacji koszyka inflacyjnego na 2023 rok
Ewa Adach-Stankiewicz z GUS o aktualizacji koszyka inflacyjnego na 2023 rokTVN24

W rozmowie TVN24 Ewa Adach-Stankiewicz tłumaczyła, że według urzędu taka weryfikacja pozwala na uwzględnianie procesów związanych z tzw. skimpflacją lub shrinkflation. Terminy powstały od połączenia dwóch angielskich słów "skimpy", czyli skąpy lub "shrink", czyli zmniejszać i słowa "inflation", oznaczającym inflację. Jest to zjawisko, w wyniku którego na rynku obserwujemy zwiększoną częstotliwość zmian dotyczących wielkości opakowań, a także składu lub innych cech produktów ujmowanych w badaniu m.in. w kategoriach żywność i napoje

O shrinkflacji: to nie jest etyczne

Marek Zuber, ekonomista, w rozmowie z TVN24 Biznes podkreślił, że Główny Urząd Statystyczny próbuje w uwzględnić w swoich analizach shrikflację, ale nie zawsze jest to łatwe.

- Często oburzamy się, że GUS nie podaje wzrostu cen, bo bochenek chleba nie waży już 700 gram. GUS stara się brać pod uwagę te zmiany, nie zawsze jest to łatwe. Shrinkflacja to jest coś, co obserwujemy nie tylko od kilkunastu miesięcy, ale zjawisko pojawiło wcześniej. Mieliśmy takie produkty, których ceny rosły odczuwalnie, widocznie. Producenci nie chcieli wyróżniać się i tych cen podnosić. Zaczęli kombinować, obniżać gramatury, oferować nam mniej za tę samą cenę - wyjaśnił.

Shrinkflacja, lub inaczej kurczflacjaShutterstock

Zauważył, że zjawisko widoczne jest od wielu lat w przypadku jogurtów. - Ale też zawsze kostka masła to było 250 gram, a teraz wszyscy sprzedają tę podstawową kostkę 200 gramową. Ptasie mleczko kiedyś ważyło 500 gram, a teraz potrafi 380 gram. Tę tendencję widzimy też w napojach słodzonych. W butelkach litrowych jest już często 850 mililitrów produktu - podał przykłady.

W jego ocenie "chodzi o to, aby konsumenci nie mieli świadomości, że producenci podnoszą ceny". - To jest nie do końca uczciwe traktowanie klienta. Gdyby jednocześnie ze zmniejszonym produktem zmniejszono opakowanie, to wtedy byłoby to sprawiedliwie - stwierdził.

- Jeśli jednak opakowanie jest tej samej wielkości, to jest to próba ukrycia czegoś przed klientem. To nie jest etyczne - powiedział.

Większy wzrost cen niż poziom inflacji

Ekonomista odniósł się też w rozmowie do zmiany koszyka zakupowego. Wytłumaczył, że "na początku roku GUS patrzy na ostatnie 12 miesięcy i na podstawie danych, preferencji zakupowych i dochodów buduje nowy koszyk".

- W Polsce ten koszyk składa się z półtora tysiąca dóbr i usług. Nasze preferencje się zmieniają, choćby dlatego, że zmieniają się nasze dochody. Jeśli więcej zarabiamy, to najprawdopodobniej więcej wydajemy. Możemy też kupować droższe rzeczy na przykład te, na które wcześniej nie było nas stać. Jeśli oszczędzamy, to rezygnujemy z jakichś produktów, koncentrując się na tym, co jest najbardziej potrzebne. W związku z tym nie można zbudować takiego koszyka na wieki. On cały czas żyje - przekazał.

Dodał, że na zmiany w koszyku zakupowym ma też wpływ rozwój technologii, które sprawia, że powstają nowe produkty. Jednocześnie zauważył, że zdecydowana większość produktów i usług się powtarza z roku na rok.

- Może się jednak zmienić ich udział. Bardzo często mamy do czynienia z oburzeniem społecznym, bo podaje się, że inflacja wynosi 18,4 procent, akurat odczyt lutowy, który oznacza, że koszyk podrożał o taką wartość w stosunku do koszyka z zeszłego roku. Widzimy przecież, że ceny wzrosły jeszcze bardziej - mówił.

Inflacja w PolscePAP/Maciej Zieliński

Wyjaśnił, że to wynika z tego, że są produkty, które kupujemy często i związku z tym ich ceny są dla nas bardziej widoczne. - Przykładem są wszystkie rzeczy związane z utrzymaniem mieszkania, bo rachunki płacimy co miesiąc - wskazał.

Dodał, że w ostatnich miesiącach wzrost cen z grupy towarowej "Żywność i napoje bezalkoholowe" był większy niż inflacja. - Były takie okresy, że wzrost był grubo dwa razy większy niż inflacja na przykład cena cukru, która dramatycznie podrożała o 85 procent w ujęciu rok do roku - powiedział.

Zmiana koszyka zakupowego: namieszało się trochę w danych

Rafał Mundry, ekonomista w rozmowie z TVN24 Biznes również podkreślił, że "to, że koszyk został zmieniony, to mnie absolutnie nie dziwi, nie zaskakuje. Wszyscy ekonomiści wiedzą, że co roku coś takiego jest".

- Kwestia jest taka, że namieszało się trochę w danych. Główny Urząd Statystyczny zaktualizował dane roczne, ale nie zaktualizował jeszcze według nowych koszyków danych miesięcznych za poprzednie okresy. I one się nie sumują. I to jest zaskoczenie dla ekonomistów - wskazał.

Ocenił, że "najprawdopodobniej wyszły kwestie zaokrągleń". - Inflacja jest tak duża, że bardziej widać te różnice. W poprzednich latach inflacja była rzędu 2 czy 3 procent, tych kwestii zaokrągleń nie było widać - stwierdził.  

Zaznaczył, że "to jest oczywiste, że poziom inflacji może się zmienić w zależności czy używamy tego nowego koszyka z tego roku czy używamy starego".

- Pytanie, jak pewnie miary i wagi zostały obliczone. Natomiast trzeba wierzyć, że zostały obliczone, przedstawione i zaprezentowane zgodnie z wiedzą statystyczną - podkreślił dodając, "nie chcę mieć wątpliwości do GUS i chcę wierzyć, że wszystkie jest prawidłowo obliczone".

Czytaj więcej "Na razie mamy politykę, która maskuje inflację, a nie ją obniża"

Autorka/Autor:jr/ams

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

Do Państwowej Inspekcji Pracy w 2024 roku wpłynęło około 50 tysięcy skarg na brak wypłat. Urząd wydał decyzje na rekordową kwotę 270 milionów złotych. To tak, jakby cały Inowrocław pracował za darmo. Do tego skargi dotyczą także naruszeń związanych z czasem pracy. Niewypałem okazała się także ustawa o ochronie sygnalistów z zeszłego roku. Zgłoszeń praktycznie nie ma.

Polacy skarżą się na brak wypłat. Rekordowa kwota

Polacy skarżą się na brak wypłat. Rekordowa kwota

Źródło:
PAP

W Paryżu doszło w sobotę do wielu lokalnych awarii prądu, których powodem była niedawna fala upałów - poinformował koncern energetyczny Enedis w komunikacie około północy. Awaria dotknęła między innymi część budynków Zgromadzenia Narodowego, niższej izby parlamentu.

Seria awarii prądu w europejskiej stolicy

Seria awarii prądu w europejskiej stolicy

Źródło:
PAP

Sprzedaż produkowanego przez Teslę modelu Cybertruck okazała się daleka od szumnych zapowiedzi Elona Muska - zwraca uwagę CNN. Amerykański serwis pisze wręcz o motoryzacyjnej "klapie", za którą mają stać stosunkowo wysoka cena, liczne akcje serwisowe, a także polityczne zaangażowanie najbogatszego człowieka świata.

CNN: motoryzacyjna klapa pomimo szumnych zapowiedzi Muska

CNN: motoryzacyjna klapa pomimo szumnych zapowiedzi Muska

Źródło:
CNN

W piątek w Pradze i kilku innych czeskich miastach miała miejsce kilkugodzinna awaria prądu. To kolejna taka sytuacja po kwietniowym blackoutcie w Hiszpanii i Portugalii. W ocenie profesora Mariusza Ruszla z Politechniki Rzeszowskiej, by nie doszło do takiego zdarzenia w Polsce konieczne jest zwiększenie odporności naszej sieci i przyśpieszenie jej modernizacji. Na wszelki wypadek w każdym domu powinien jednak być zapas wody, latarka oraz gotówka.

"Zapas wody, lekarstwa, gotówka". Co blackout w Czechach powinien powiedzieć nam

"Zapas wody, lekarstwa, gotówka". Co blackout w Czechach powinien powiedzieć nam

Źródło:
PAP

Branża turystyczna szuka pomysłów, mających do wyjazdów przekonać nawet tych, którzy widzieli już wszystko. Nie każdy trend chwyci, są jednak takie, od których nie ma ucieczki, bo związane są na przykład ze zmianami klimatu.

"Gotowi są oszczędzać na wszystkim, ale nie na podróżach". Nowe trendy

"Gotowi są oszczędzać na wszystkim, ale nie na podróżach". Nowe trendy

Źródło:
tvn24.pl

Mieszkanka Wenecji upadła i złamała rękę, wsiadając do tramwaju wodnego. Domagała się odszkodowania od zakładu transportu miasta twierdząc, że nie zadbał on o bezpieczeństwo na przystanku. Sprawa trafiła do sądu, który orzekł, że cała sytuacja jest winą kobiety, bo ta miała na nogach szpilki i wiedziała, że ryzykuje, wybierając tego typu buty.

Miała szpilki, nie dostanie odszkodowania

Miała szpilki, nie dostanie odszkodowania

Źródło:
PAP

Turecki urząd do spraw konkurencji wszczął dochodzenie przeciwko serwisowi muzycznemu Spotify. Wiceminister kultury twierdzi, że w aplikacji pojawiły się "prowokacyjne" treści uderzające w żonę prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdogana i wartości islamu. 

Turcja twierdzi, że treści w Spotify obrażają żonę Erdogana i islam

Turcja twierdzi, że treści w Spotify obrażają żonę Erdogana i islam

Źródło:
PAP

Michael McGrath, komisarz Unii Europejskiej do spraw ochrony konsumentów, stwierdził, że jest zaniepokojony liczbą małych przesyłek, które codziennie napływają do Unii Europejskiej - głównie z Chin. Wskazał przy tym na zagrożenia dla bezpieczeństwa konsumentów oraz uczciwej konkurencji na rynku.

"Eksplozja" liczby małych paczek. "Taka skala obciążyłaby każdy system"

"Eksplozja" liczby małych paczek. "Taka skala obciążyłaby każdy system"

Źródło:
PAP

Skrócenie czasu pracy w dłuższej perspektywie na pewno będzie miało szansę na realizację, ale dzisiaj jest to zadanie prawie niewykonalne – powiedział główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Zaznaczył, że bardziej niż czterodniowy tydzień pracy może sprawdzić się stopniowe skracanie liczby godzin.

Krótszy tydzień pracy. "Dzisiaj to zadanie prawie niewykonalne"

Krótszy tydzień pracy. "Dzisiaj to zadanie prawie niewykonalne"

Źródło:
PAP

Kilkanaście osób zostało rannych podczas ewakuacji pasażerów samolotu linii Ryanair na lotnisku Palma de Mallorca - informują media. Wcześniej na pokładzie maszyny włączył się alarm przeciwpożarowy. Port lotniczy funkcjonuje bez zakłóceń.

Alarm przeciwpożarowy, pasażerowie wyskakiwali na płytę lotniska. Są ranni

Alarm przeciwpożarowy, pasażerowie wyskakiwali na płytę lotniska. Są ranni

Źródło:
PAP

Pierwszy w sezonie upał spowodował, że w ciągu jednego dnia ceny energii wzrosły pięćdziesięciokrotnie - przekazały Polskie Sieci Elektroenergetyczne. W upalne wieczory klimatyzatory powodują wzrost zużycia prądu, a jeśli nie pracują odnawialne źródła energii, zastąpić je musi droższa energia konwencjonalna.

Ceny prądu wystrzeliły

Ceny prądu wystrzeliły

Źródło:
PAP

30 milionów złotych zapłacił nabywca 600-metrowego apartamentu w warszawskim kompleksie Noho One - podał "Puls Biznesu". Według dziennika to największa oficjalnie potwierdzona transakcja na polskim rynku nieruchomości mieszkaniowych.

To może być najdroższe mieszkanie w Polsce

To może być najdroższe mieszkanie w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Od soboty 5 lipca obowiązuje zakaz sprzedaży nieletnim wszystkich e-papierosów. Także tych, które nie zawierają nikotyny. Zakazane będzie ponadto używanie e-papierosów beznikotynowych w miejscach, w których obecnie obowiązuje zakaz palenia.

Zakaz sprzedaży. Ostrzeżenia w sklepach

Zakaz sprzedaży. Ostrzeżenia w sklepach

Źródło:
PAP

Donald Trump podpisał ustawę budżetową realizującą jego podatkowe obietnice wyborcze. "Jedna wielka piękna ustawa" łączy cięcia podatków z cięciami wydatków socjalnych i jednoczesnym zwiększeniem środków między innymi na deportację migrantów. Eksperci przewidują, że na nowym prawie zyskają najlepiej zarabiający Amerykanie.

Mówi, że to jego największe zwycięstwo. Jest podpis Trumpa

Mówi, że to jego największe zwycięstwo. Jest podpis Trumpa

Źródło:
PAP

Prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński został wezwany do Prokuratury Okręgowej w Warszawie w charakterze świadka. Szef banku centralnego miał zeznawać 8 lipca, ale rzecznik Prokuratury Okręgowej w Warszawie prokurator Piotr Antoni Skiba poinformował, że Glapiński nie stawi się na wtorkowe przesłuchanie.

Prezes NBP wezwany do prokuratury. "Ma inne obowiązki"

Prezes NBP wezwany do prokuratury. "Ma inne obowiązki"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, RMF FM

W związku z pożarem budynku wielorodzinnego w Ząbkach koło Warszawy Polska Izba Inżynierów Budownictwa (PIIB) wskazuje na konieczność podjęcia "natychmiastowych działań prewencyjnych i kontrolnych w skali ogólnopolskiej".

Apel o pilny przegląd poddaszy. Po pożarze w Ząbkach

Apel o pilny przegląd poddaszy. Po pożarze w Ząbkach

Źródło:
tvn24.pl

- Budujemy kolej za 100-150 milionów złotych za kilometr. Ja to bardzo wyraźnie podkreślam, mniej więcej tyle kosztuje budowa tak zwanego Y, no więc nie chcemy, by tabor woził powietrze - stwierdził w "Bez kitu" na antenie TVN24 Maciej Lasek, wiceminister infrastruktury i pełnomocnik rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego.

"150 milionów za kilometr". Lasek o budowie Kolei Dużych Prędkości

"150 milionów za kilometr". Lasek o budowie Kolei Dużych Prędkości

Źródło:
TVN24

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył na sześciu deweloperów kary o łącznej wysokości 1,6 miliona złotych za wprowadzanie klientów w błąd co do powierzchni oferowanego lokalu. Jak podano w komunikacie, problem dotyczył wliczania do metrażu powierzchni pod ściankami działowymi.

Wprowadzali klientów w błąd. Kary dla sześciu deweloperów

Wprowadzali klientów w błąd. Kary dla sześciu deweloperów

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot ponownie nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 210 milionów złotych. W Polsce najwyższa była wygrana czwartego stopnia w wysokości ponad 750 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 4 lipca 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło milion wniosków o rentę wdowią. Aby otrzymać świadczenie za lipiec, wniosek należy złożyć do ostatniego dnia miesiąca - poinformował w piątek ZUS.

Milion wniosków o nowe świadczenie

Milion wniosków o nowe świadczenie

Źródło:
PAP

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o podatku od towarów i usług. Ustawa ta podnosi limit przychodów, poniżej którego przedsiębiorca jest zwolniony z rejestrowania się jako podatnik VAT, do 240 tysięcy złotych z obecnych 200 tysięcy złotych.

Limit podatkowy w górę. Jest podpis prezydenta

Limit podatkowy w górę. Jest podpis prezydenta

Źródło:
PAP

Ryanair zapowiada zwiększenie o 20 procent dopuszczalnych wymiarów bezpłatnego bagażu podręcznego. Zmiana ma związek z nowym standardem Unii Europejskiej dotyczącym minimalnych wymiarów jednej sztuki bagażu, którą pasażerowie mogą zabrać na pokład - podaje portal stacji BBC.

Ryanair zmienia wymiary bagażu podręcznego

Ryanair zmienia wymiary bagażu podręcznego

Źródło:
BBC

Lipcowa obniżka stóp procentowych może być początkiem cyklu łagodzenia polityki pieniężnej - mówi członek Rady Polityki Pieniężnej Ludwik Kotecki w rozmowie z agencją Bloomberg. Jego zdaniem, jeśli dane makroekonomiczne na to pozwolą, do końca 2025 roku możliwe są jeszcze dwie obniżki stóp procentowych.

To może być dopiero początek. Członek RPP Ludwik Kotecki zabiera głos

To może być dopiero początek. Członek RPP Ludwik Kotecki zabiera głos

Źródło:
PAP

Inflacja w tym roku wyniesie 3,9 procent, w 2026 roku spadnie do 3,1 procent, a w roku 2027 zmniejszy się do 2,4 procent - prognozuje Narodowy Bank Polski w "Raporcie o inflacji". Bank centralny przewiduje, że polska gospodarka wzrośnie o 3,6 procent w tym roku.

"Raport o inflacji". NBP pokazał projekcję

"Raport o inflacji". NBP pokazał projekcję

Źródło:
PAP

Im mniejszy ośrodek, tym trudniej znaleźć w nim mieszkanie na wynajem - podał Polski Instytut Ekonomiczny (PIE). Według ekspertów niska podaż lokali do wynajęcia w mniejszych miejscowościach sprzyja zjawisku "gniazdownictwa", czyli zamieszkiwaniu młodych dorosłych z rodzicami.

"Im mniejszy powiat, tym trudniej". To sprzyja "gniazdownictwu"

"Im mniejszy powiat, tym trudniej". To sprzyja "gniazdownictwu"

Źródło:
PAP

Hiszpański sektor turystyczny ostrzega władze, że problemy logistyczne kraju negatywnie wpływają na jego wizerunek. Niedawna awaria kolei i chaos na lotnisku w Barajas w Madrycie zagrażają planom przyciągnięcia rekordowej liczby turystów w tym roku.

Obwiniają rząd. "Odwraca się plecami"

Obwiniają rząd. "Odwraca się plecami"

Źródło:
PAP

Administracja Donalda Trumpa ogłosiła nałożenie nowych sankcji na podmioty eksportujące irańską ropę naftową i ukrywające jej pochodzenie. Departament Stanu zaznaczył przy tym, że jest to element polityki nakładania "maksymalnej presji" na irański reżim.

Element "maksymalnej presji". Decyzja administracji Donalda Trumpa

Element "maksymalnej presji". Decyzja administracji Donalda Trumpa

Źródło:
PAP

Donald Trump zapowiedział, że jego administracja zacznie w piątek wysyłać do rządów innych państw pisma informujące o wysokości ceł, jakie USA nałożą na ich eksport - podała Agencja Reutera.

Donald Trump: kilka państw poinformujemy

Donald Trump: kilka państw poinformujemy

Źródło:
PAP