Nowy, lżejszy koszyk. "Zaczęli kombinować, obniżać gramatury, oferować nam mniej za tę samą cenę"

Źródło:
TVN24 Biznes
Grabowski: inflację spowodowały rozrzutne wydatki budżetu, które szły w parze z bardzo prowydatkową polityką pieniężną
Grabowski: inflację spowodowały rozrzutne wydatki budżetu, które szły w parze z bardzo prowydatkową polityką pieniężną TVN24
wideo 2/4
Grabowski: inflację spowodowały rozrzutne wydatki budżetu, które szły w parze z bardzo prowydatkową polityką pieniężną TVN24

Bardzo często mamy do czynienia z oburzeniem społecznym, bo podaje się, że inflacja wynosi 18,4 procent, akurat odczyt lutowy, który oznacza, że koszyk podrożał o taką wartość w stosunku do koszyka z zeszłego roku. Widzimy przecież, że ceny wzrosły jeszcze bardziej - wskazał w rozmowie z TVN24 Biznes Marek Zuber, ekonomista komentując zmianę koszyka zakupowego. Odniósł się też do zjawiska shrinkflacji. - To jest nie do końca uczciwe traktowanie klienta. Gdyby jednocześnie ze zmniejszonym produktem zmniejszono opakowanie, to wtedy byłoby to sprawiedliwie - stwierdził.

Ewa Adach-Stankiewicz, szefowa departamentu handlu i usług GUS poinformowała, że po tegorocznej aktualizacji w koszyku inflacyjnym znajdą się nowe grupy towarów i usług.

- Dostrzegliśmy konieczność włożenia do koszyka np. medycznych usług diagnostycznych, zwiększenia zakresu usług cateringowych, natomiast zrezygnowaliśmy z obserwacji usług, które wiążą się z naprawą różnych sprzętów - wskazała. Pytana o to, w jaki sposób zmiany w koszyku wpłyną na odczyt inflacji w lutym, powiedziała, że wykorzystanie w badaniu nowej aktualnej struktury zakupów nie powinno mieć na to wpływu.

Jak dodała, szczególną uwagę zwracano na specyfikację podstawowych cech jakościowych, takich jak np. gramaturę, skład surowcowy, markę, typ, model czy producenta danego towaru. - W tym roku, poza tym, że weryfikowaliśmy, czy dany towar jest na rynku, czy po prostu z niego znika, szczególną uwagę zwróciliśmy na gramaturę towarów, na skład jakościowy, a nawet producenta, ponieważ takie zmiany jakościowe również odzwierciedlają zmianę ceny - podkreśliła dyrektorka Departamentu Handlu i Usług GUS.

Ewa Adach-Stankiewicz z GUS o aktualizacji koszyka inflacyjnego na 2023 rok
Ewa Adach-Stankiewicz z GUS o aktualizacji koszyka inflacyjnego na 2023 rokTVN24

W rozmowie TVN24 Ewa Adach-Stankiewicz tłumaczyła, że według urzędu taka weryfikacja pozwala na uwzględnianie procesów związanych z tzw. skimpflacją lub shrinkflation. Terminy powstały od połączenia dwóch angielskich słów "skimpy", czyli skąpy lub "shrink", czyli zmniejszać i słowa "inflation", oznaczającym inflację. Jest to zjawisko, w wyniku którego na rynku obserwujemy zwiększoną częstotliwość zmian dotyczących wielkości opakowań, a także składu lub innych cech produktów ujmowanych w badaniu m.in. w kategoriach żywność i napoje

O shrinkflacji: to nie jest etyczne

Marek Zuber, ekonomista, w rozmowie z TVN24 Biznes podkreślił, że Główny Urząd Statystyczny próbuje w uwzględnić w swoich analizach shrikflację, ale nie zawsze jest to łatwe.

- Często oburzamy się, że GUS nie podaje wzrostu cen, bo bochenek chleba nie waży już 700 gram. GUS stara się brać pod uwagę te zmiany, nie zawsze jest to łatwe. Shrinkflacja to jest coś, co obserwujemy nie tylko od kilkunastu miesięcy, ale zjawisko pojawiło wcześniej. Mieliśmy takie produkty, których ceny rosły odczuwalnie, widocznie. Producenci nie chcieli wyróżniać się i tych cen podnosić. Zaczęli kombinować, obniżać gramatury, oferować nam mniej za tę samą cenę - wyjaśnił.

Shrinkflacja, lub inaczej kurczflacjaShutterstock

Zauważył, że zjawisko widoczne jest od wielu lat w przypadku jogurtów. - Ale też zawsze kostka masła to było 250 gram, a teraz wszyscy sprzedają tę podstawową kostkę 200 gramową. Ptasie mleczko kiedyś ważyło 500 gram, a teraz potrafi 380 gram. Tę tendencję widzimy też w napojach słodzonych. W butelkach litrowych jest już często 850 mililitrów produktu - podał przykłady.

W jego ocenie "chodzi o to, aby konsumenci nie mieli świadomości, że producenci podnoszą ceny". - To jest nie do końca uczciwe traktowanie klienta. Gdyby jednocześnie ze zmniejszonym produktem zmniejszono opakowanie, to wtedy byłoby to sprawiedliwie - stwierdził.

- Jeśli jednak opakowanie jest tej samej wielkości, to jest to próba ukrycia czegoś przed klientem. To nie jest etyczne - powiedział.

Większy wzrost cen niż poziom inflacji

Ekonomista odniósł się też w rozmowie do zmiany koszyka zakupowego. Wytłumaczył, że "na początku roku GUS patrzy na ostatnie 12 miesięcy i na podstawie danych, preferencji zakupowych i dochodów buduje nowy koszyk".

- W Polsce ten koszyk składa się z półtora tysiąca dóbr i usług. Nasze preferencje się zmieniają, choćby dlatego, że zmieniają się nasze dochody. Jeśli więcej zarabiamy, to najprawdopodobniej więcej wydajemy. Możemy też kupować droższe rzeczy na przykład te, na które wcześniej nie było nas stać. Jeśli oszczędzamy, to rezygnujemy z jakichś produktów, koncentrując się na tym, co jest najbardziej potrzebne. W związku z tym nie można zbudować takiego koszyka na wieki. On cały czas żyje - przekazał.

Dodał, że na zmiany w koszyku zakupowym ma też wpływ rozwój technologii, które sprawia, że powstają nowe produkty. Jednocześnie zauważył, że zdecydowana większość produktów i usług się powtarza z roku na rok.

- Może się jednak zmienić ich udział. Bardzo często mamy do czynienia z oburzeniem społecznym, bo podaje się, że inflacja wynosi 18,4 procent, akurat odczyt lutowy, który oznacza, że koszyk podrożał o taką wartość w stosunku do koszyka z zeszłego roku. Widzimy przecież, że ceny wzrosły jeszcze bardziej - mówił.

Inflacja w PolscePAP/Maciej Zieliński

Wyjaśnił, że to wynika z tego, że są produkty, które kupujemy często i związku z tym ich ceny są dla nas bardziej widoczne. - Przykładem są wszystkie rzeczy związane z utrzymaniem mieszkania, bo rachunki płacimy co miesiąc - wskazał.

Dodał, że w ostatnich miesiącach wzrost cen z grupy towarowej "Żywność i napoje bezalkoholowe" był większy niż inflacja. - Były takie okresy, że wzrost był grubo dwa razy większy niż inflacja na przykład cena cukru, która dramatycznie podrożała o 85 procent w ujęciu rok do roku - powiedział.

Zmiana koszyka zakupowego: namieszało się trochę w danych

Rafał Mundry, ekonomista w rozmowie z TVN24 Biznes również podkreślił, że "to, że koszyk został zmieniony, to mnie absolutnie nie dziwi, nie zaskakuje. Wszyscy ekonomiści wiedzą, że co roku coś takiego jest".

- Kwestia jest taka, że namieszało się trochę w danych. Główny Urząd Statystyczny zaktualizował dane roczne, ale nie zaktualizował jeszcze według nowych koszyków danych miesięcznych za poprzednie okresy. I one się nie sumują. I to jest zaskoczenie dla ekonomistów - wskazał.

Ocenił, że "najprawdopodobniej wyszły kwestie zaokrągleń". - Inflacja jest tak duża, że bardziej widać te różnice. W poprzednich latach inflacja była rzędu 2 czy 3 procent, tych kwestii zaokrągleń nie było widać - stwierdził.  

Zaznaczył, że "to jest oczywiste, że poziom inflacji może się zmienić w zależności czy używamy tego nowego koszyka z tego roku czy używamy starego".

- Pytanie, jak pewnie miary i wagi zostały obliczone. Natomiast trzeba wierzyć, że zostały obliczone, przedstawione i zaprezentowane zgodnie z wiedzą statystyczną - podkreślił dodając, "nie chcę mieć wątpliwości do GUS i chcę wierzyć, że wszystkie jest prawidłowo obliczone".

Czytaj więcej "Na razie mamy politykę, która maskuje inflację, a nie ją obniża"

Autorka/Autor:jr/ams

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

Donald Trump ogłosił w niedzielę, że Stany Zjednoczone i Unia Europejska osiągnęły porozumienie w sprawie umowy handlowej. Stało się to po rozmowach prezydenta z USA z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen w Turnberry w Szkocji. W ramach porozumienia ustanowiono stawkę celną w wysokości 15 procent na przeważającą część eksportu unijnego do Stanów Zjednoczonych.

Jest porozumienie handlowe między UE a USA

Jest porozumienie handlowe między UE a USA

Źródło:
PAP

Wyspa Poveglia - uznawana za jedno z najbardziej tajemniczych miejsc w lagunie weneckiej - zostanie przekształcona w park miejski dostępny wyłącznie dla mieszkańców Wenecji. Od 1 sierpnia lokalna społeczność przejmie ją w 99-letnią dzierżawę od państwa i rozpocznie rewitalizację terenu, który przez stulecia służył jako miejsce kwarantanny oraz szpital psychiatryczny. Wokół wyspy narosła legenda.

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Źródło:
CNN

Dane osobowe większości z 1,4 miliona klientów Allianz Life w Ameryce Północnej zostały wykradzione przez hakerów - poinformowała spółka-matka ubezpieczyciela.

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Źródło:
BBC

- Kiedy słucham o tym, co w Polsce może wejść, to mam wrażenie, że cofam się (w czasie o) dwie dekady - mówiła w programie "Wstajesz i weekend" Marta Balukiewicz, autorka reportażu o czeskich parach jednopłciowych, odnosząc się do polskich projektów ustawy o związkach partnerskich. - Wygląda u nas to bardzo źle - ocenił na antenie TVN24 mecenas Artur Kula.

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Źródło:
TVN24

Amerykańska agencja kosmiczna NASA zapowiedziała, że w najbliższym czasie z pracy odejdzie około 20 procent zatrudnionych - poinformowała agencja Reuters. Według przedstawicieli NASA, decyzja ma na celu usprawnienie funkcjonowania instytucji.

Potężne cięcia w NASA. "Katastrofalne skutki"

Potężne cięcia w NASA. "Katastrofalne skutki"

Źródło:
PAP

Dom gotowy w kilka godzin - tak reklamują się firmy sprzedające budynki modułowe. Ale rozwiązania alternatywne mają też swoje wady: gorszą akustykę, mniejszą trwałość. To jednak nie zniechęca tych, którzy nie chcą poświęcać lat na budowę. - To jest najlepszy dom na świecie. Nic się nie sypie, nie cieknie - mówi nam Małgorzata z Dolnego Śląska. - Dom na pokolenia? Kto dzisiaj takiego potrzebuje? - pyta.

Polacy nie chcą męczyć się z budową domu. Oto rozwiązanie

Polacy nie chcą męczyć się z budową domu. Oto rozwiązanie

Źródło:
tvn24.pl

W sobotnim losowaniu Lotto żadnemu z graczy nie udało się wytypować prawidłowo wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do dziesięciu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 26 lipca 2025 roku.

Duża kumulacja w Lotto

Duża kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Koszty budowy domu jednorodzinnego w Polsce poszybowały. W ciągu pięciu lat wzrosły aż o 50 procent. Eksperci przewidują dalsze podwyżki, choć ich tempo ma być bardziej umiarkowane. Za co zapłacimy najwięcej?

Koszty wzrosły aż o połowę. To jeszcze nie koniec

Koszty wzrosły aż o połowę. To jeszcze nie koniec

Źródło:
PAP

Rosnące globalne zainteresowanie japońską herbatą matcha przekłada się na gwałtowny wzrost cen. Eksperci wskazują, że boom na ten produkt, połączony z ograniczoną podażą i barierami handlowymi, powoduje trudności w zaopatrzeniu.

Globalny szał. "Proszą nawet o kilogram dziennie"

Globalny szał. "Proszą nawet o kilogram dziennie"

Źródło:
BBC

Na obecnym etapie nie da się jednoznacznie ocenić jakości gazu ziemnego w złożu odkrytym w pobliżu Świnoujścia - ocenił profesor Christian Holden z Norweskiego Uniwersytetu Naukowo-Technicznego (NTNU) w Trondheim. Jego zdaniem nie są również znane potencjalne koszty inwestycji ani wydobycia.

Złoża na Bałtyku. Ekspert studzi entuzjazm

Złoża na Bałtyku. Ekspert studzi entuzjazm

Źródło:
PAP

Sektor lotniczy mierzy się obecnie z wyjątkowo trudną sytuacją - oceniają ekonomiści Allianz Research w najnowszym raporcie. Z jednej strony rośnie globalny popyt na podróże lotnicze, z drugiej - zakłócenia w łańcuchach dostaw ograniczają dostępność nowych maszyn.

Branża w krytycznym momencie. "Poważne wąskie gardło"

Branża w krytycznym momencie. "Poważne wąskie gardło"

Źródło:
PAP

Średnia kwota podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), płaconego przez Polaków, wyniosła w 2025 roku pięć tysięcy złotych - wynika z raportu firmy PITax. To wzrost o czterdzieści dwa procent w porównaniu z rokiem 2023.

Rekordzista otrzymał 193 tysiące złotych

Rekordzista otrzymał 193 tysiące złotych

Źródło:
PAP

Już wkrótce podróżowanie po krajach Bliskiego Wschodu stanie się łatwiejsze pod względem formalnym. Wszystko za sprawą nowej wizy turystycznej - The GCC Grand Tours Visa - która umożliwi swobodne odwiedzanie Arabii Saudyjskiej, Bahrajnu, Kataru, Kuwejtu, Omanu oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Jedna wiza do sześciu krajów

Jedna wiza do sześciu krajów

Źródło:
PAP

Elektryki, hybrydy, auta o napędzie wodorowym i alternatywnym - o takie pojazdy ma się wydłużyć lista samochodów, którym przysługiwałby zwrot kosztów użytkowania - wynika z odpowiedzi Ministerstwa Infrastruktury dla tvn24.pl. Stawki za tak zwane kilometrówki mają być obliczane na podstawie mocy silnika, a nie pojemności, jak było do tej pory.

Zmiany w kilometrówkach. Kto może na tym zyskać?

Zmiany w kilometrówkach. Kto może na tym zyskać?

Źródło:
tvn24.pl

- Jesteśmy w tej chwili dwudziestą największą gospodarką na świecie, ale oczywiście chcemy więcej. Musimy wzmocnić kluczowe branże polskiego przemysłu, chociażby przemysł kosmiczny, który ma potencjał do tego, aby w polskiej gospodarce mieć rosnące znaczenie - powiedział w "Faktach po Faktach" minister finansów i gospodarki Andrzej Domański. Pytany o plany podniesienia kwoty wolnej od podatku minister nie podał konkretnej daty.

"Jesteśmy 20. gospodarką świata, ale chcemy więcej"

"Jesteśmy 20. gospodarką świata, ale chcemy więcej"

Źródło:
TVN24

W piątek w Eurojackpot została rozbita olbrzymia kumulacja. W Polsce padła duża wygrana drugiego stopnia w wysokości prawie 3,5 miliona złotych. Oto wyniki losowania z 25 lipca 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Wysoka wygrana w Polsce

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Wysoka wygrana w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Bezpieczna podróż to nie tylko przestrzeganie przepisów, ale także świadome decyzje, które pozwolą uratować życie - przekazała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w drogowym dekalogu bezpiecznego kierowcy. Jak podkreślono, kluczowe znaczenie mają między innymi odpowiednie przygotowanie pojazdu, zabezpieczenie bagażu i pełna koncentracja za kierownicą.

Jak bezpiecznie dotrzeć do celu? Wakacyjny kodeks dla kierowców

Jak bezpiecznie dotrzeć do celu? Wakacyjny kodeks dla kierowców

Źródło:
PAP

W przyszłym tygodniu ceny na stacjach paliw pozostaną względnie stabilne - przewidują analitycy e-petrol. Z kolei według Biura Maklerskiego Reflex, możliwe są delikatne spadki. Za litr benzyny Pb95 kierowcy płacą obecnie o 52 gr mniej niż przed rokiem. Diesel w skali roku staniał o 37 gr na litrze - wskazali analitycy Refleksu.

Sytuacja na stacjach benzynowych jest "korzystna dla kierowców"

Sytuacja na stacjach benzynowych jest "korzystna dla kierowców"

Źródło:
PAP

Meta, właściciel Facebooka i Instagrama, poinformowała, że z początkiem października przestanie wyświetlać reklamy związane z polityką, wyborami i kwestiami społecznymi dla użytkowników w Unii Europejskiej. Decyzja amerykańskiego koncernu wynika "z powodu niepewności prawnej wynikającej z przepisów Unii Europejskiej dotyczących reklam politycznych".

Bez politycznych reklam na Facebooku i Instagramie

Bez politycznych reklam na Facebooku i Instagramie

Źródło:
Reuters

Właściciel koncernu LVMH Bernard Arnault powiedział w czwartek "Wall Street Journal", że naciska na europejskich przywódców, by zawarli porozumienie handlowe z USA. Według gazety najbogatszy Europejczyk zachęca do przyjęcia warunków podobnych do tych, które USA zawarły z Japonią.

Najbogatszy Europejczyk "naciska ze wszystkich sił" na liderów UE

Najbogatszy Europejczyk "naciska ze wszystkich sił" na liderów UE

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) ostrzegł w piątek przed talerzami z Chin, dystrybuowanymi przez Woolworth Polska. Powodem jest stwierdzona wysoka migracja ołowiu, która może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia - poinformowano w komunikacie.

Talerze z Chin wycofane ze sklepów. "Istotne zagrożenie dla zdrowia"

Talerze z Chin wycofane ze sklepów. "Istotne zagrożenie dla zdrowia"

Źródło:
PAP

Komornicy będą mogli pracować do 70. roku życia. Tak wynika z nowelizacji ustawy, którą podpisał prezydent Andrzej Duda. Wcześniejsze regulacje pozwalały na pracę do 65. roku życia. Ta sama nowela znosi także maksymalny okres asesury komorniczej, wynoszący obecnie 6 lat.

Koniec z dyskryminacją komorników. Prezydent podpisał nowelizację

Koniec z dyskryminacją komorników. Prezydent podpisał nowelizację

Źródło:
PAP

Spółka Pepco Germany planuje przeorganizować swoją sieć sklepów w Niemczech w ramach postępowania restrukturyzacyjnego i w związku z tym złożyła wniosek o upadłość - poinformowano w komunikacie prasowym.

Niemiecki oddział popularnej sieci składa wniosek o upadłość

Niemiecki oddział popularnej sieci składa wniosek o upadłość

Źródło:
PAP

Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa wydała koncernowi Chevron nową licencję na wydobycie ropy w Wenezueli – podał w czwartek dziennik "Washington Post", powołując się na anonimowe źródła. Oznacza to zwrot w polityce Waszyngtonu wobec reżimu w Caracas.

Zwrot Trumpa. Licencja na wydobycie ropy w kraju o największych na świecie złożach

Zwrot Trumpa. Licencja na wydobycie ropy w kraju o największych na świecie złożach

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Amerykańska firma technologiczna Intel poinformowała w czwartek, że rezygnuje z realizacji zapowiadanych inwestycji w Polsce i w Niemczech. Intel planował otworzyć fabrykę półprzewodników pod Wrocławiem.

Gigant rezygnuje z wielkiej inwestycji w Polsce

Gigant rezygnuje z wielkiej inwestycji w Polsce

Źródło:
PAP

Nie chciałbym, by nie tylko takie decyzje jak mrożenie cen energii, ale też decyzje strategiczne dla polskiej energetyki były wetowane - powiedział w programie "Jeden na jeden" na antenie TVN24 minister energii Miłosz Motyka. Zapowiedział, że złożenie ustawy mrożącej ceny energii, bez elementów dotyczących farm wiatrowych, "jest absolutnie na stole". Szef ME zabrał także głos w sprawie zmian w rozliczaniu fotowoltaiki.

Minister o cenach prądu: to jest absolutnie na stole

Minister o cenach prądu: to jest absolutnie na stole

Źródło:
TVN24