Czy pracodawca może przymusowo wysłać pracownika na zaległy urlop?

Źródło:
TVN24 Biznes
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?TVN24
wideo 2/4
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?TVN24

Pracodawca powinien udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Jeśli to się nie uda, mówimy o urlopie zaległym, który trzeba wykorzystać do 30 września roku kolejnego. Czy pracodawca może wysłać pracownika na przymusowy zaległy wypoczynek bez zgody zainteresowanego? W tej sprawie zdania Państwowej Inspekcji Pracy i części prawników są rozbieżne.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE

Co do zasady najpóźniej do 30 września kolejnego roku pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi zaległego urlopu za ubiegły rok. O spełnieniu wymogu decyduje pierwszy dzień urlopu. Jeśli nasz zaległy wypoczynek rozpoczniemy 30 września, wtedy wymogi przepisu zostaną spełnione i zaległy urlop zostanie wykorzystany w terminie.

Nieudzielenie pracownikowi przysługującego mu zaległego urlopu traktowane jest jako wykroczenie i grozi za nie mandat w wysokości do nawet 30 tysięcy złotych. W przypadku rozwiązania umowy o pracę, zaległy - niewykorzystany - urlop oznacza obowiązek wypłacenia ekwiwalentu.

Przymusowy urlop?

Jest jednak pewien spór, czy pracodawca może wysłać pracownika na przymusowy zaległy urlop (bez jego zgody). Państwowa Inspekcja Pracy konsekwentnie stoi na stanowisku, że zgoda pracownika nie jest konieczna.

"Przepis art. 168 Kodeksu pracy stanowi, że urlopu zaległego należy pracownikowi udzielić najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego. W takim przypadku (zaległego urlopu - red.) pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania z pracownikiem terminu wykorzystania urlopu, lecz musi udzielić mu urlopu w terminie określonym w przywołanym wyżej przepisie. W wyroku z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. akt I PK 124/05, Sąd Najwyższy stwierdził jednoznacznie, że pracodawca ma prawo wysłać pracownika na urlop zaległy nawet bez jego zgody" - czytamy w wyjaśnieniu przesłanym portalowi TVN24 Biznes przez rzeczniczkę Głównego Inspektoratu Pracy Danutę Rutkowską.

Wskazała ona także, że prawo pracodawcy do skierowania pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy obecnie jest uregulowane także w tak zwanej tarczy antykryzysowej.

Jak wytłumaczyła rzeczniczka PIP, przewidziano w niej, że "w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, pracodawca może udzielić pracownikowi, w terminie przez siebie wskazanym, bez uzyskania zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze do 30 dni urlopu, a pracownik jest obowiązany taki urlop wykorzystać".

Podobne zdanie w sprawie zaległego urlopu ma Małgorzata Małecka z Kancelarii Prawa Pracy. "Przepisy Kodeksu pracy nie stanowią o tym, czy pracodawca ma prawo wysłać pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy. Odpowiedzi na to pytanie udziela orzecznictwo Sądu Najwyższego, które jest utrwalone w tym zakresie. Sąd Najwyższy stoi na stanowisku, że pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody" - tłumaczy w odpowiedzi na pytania TVN24 Biznes.

"Wyłącznie w okresie wypowiedzenia umowy o pracę"

Tymczasem zdaniem Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Inicjatywa Pracownicza błędne jest powoływanie się na wyrok Sądu Najwyższego przy twierdzeniu, że "pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody"

"Wskazać należy, że wyrok ten odnosi się tylko do udzielenia zaległego urlopu w okresie wypowiedzenia, a nie normalnego pozostawiania przez pracownika w stosunku pracy" - czytamy w komunikacie na stronie związku.

Podobnie uważa radca prawny Wojciech Bigaj, senior partner w Kancelarii Prawnej Baran Książek Bigaj (BKB). "W przypadku urlopu zaległego pracodawca może wysłać pracownika przymusowo na taki urlop wyłącznie w okresie wypowiedzenia umowy o pracę" - wyjaśnia TVN24 Biznes.

"W aktualnym stanie prawnym pracodawca nie może - poza okresem wypowiedzenia - przymusowo wysłać pracownika na urlop zaległy, z jednym obecnie w okresie pandemii wyjątkiem" - dodaje Bigaj. Chodzi o rozwiązanie, na które wskazała wcześniej także Danuta Rutkowska z PIP.

"Aby nie narazić się na zarzut naruszenia przepisów Kodeksu pracy pracodawca może, w okresie od 1 stycznia do 30 września kolejnego roku, wydać pracownikowi polecenie wskazania terminu, w którym chciałby on wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy. W przypadku niewykonania takiego polecenia pracodawca może wtedy pracownika ukarać karą porządkową upomnienia lub nagany (art. 108 kp) i ponowić polecenie. Powtórna odmowa może już nawet uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. Jest to jedyna forma 'przymuszenia' pracownika do wykorzystania urlopu zaległego w w/w terminie" - tłumaczy Wojciech Bigaj.

Także Monika Gładoch z Kancelarii Gładoch wyjaśnia, że "zgodnie z przepisami KP (Kodeksu pracy - red.) pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop wyłącznie w trakcie okresu wypowiedzenia".

Jak jednak dodaje, "Sąd Najwyższy w kilku wyrokach zezwolił pracodawcy na przymusowe wysłanie na urlop zaległy, wtedy gdy pracownik konsekwentnie odmawiał jego wykorzystania". 

Autorka/Autor:mp/dap

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W ramach rekonstrukcji rządu powstał resort gospodarki i finansów, na którego czele stanął Andrzej Domański. Przejął on zadania likwidowanego Ministerstwa Rozwoju i Technologii, zarządzanego przez Krzysztofa Paszyka.

Resort znika, minister odchodzi. "Nawet Ronaldo schodzi z boiska"

Resort znika, minister odchodzi. "Nawet Ronaldo schodzi z boiska"

Źródło:
pap/tvn24.pl

Szef rządu Donald Tusk ogłosił długo wyczekiwane przetasowania w Radzie Ministrów. Po rekonstrukcji w jej składzie zostanie tylko czternastu z dotychczasowych ministrów, z czego niektórzy z nowymi funkcjami.

Pozostają w rządzie, niektórzy w innej roli

Pozostają w rządzie, niektórzy w innej roli

Źródło:
tvn24.pl

Stopa bezrobocia w czerwcu 2025 roku wyniosła 5,2 procent - przekazał w środę Główny Urząd Statystyczny (GUS). Miesiąc wcześniej bezrobocie było na poziomie 5,0 procent.

Rośnie bezrobocie. Nowe dane

Rośnie bezrobocie. Nowe dane

Źródło:
PAP

Chiński wiceminister handlu Wang Wentao stanowczo zaprotestował przeciwko objęciu dwóch instytucji finansowych 18. pakietem sankcji wobec Rosji - przekazało ministerstwo handlu w Pekinie. Sprzeciw został wyrażony podczas rozmowy z unijnym komisarzem do spraw handlu Maroszem Szefczoviczem.

"Stanowczy protest" Chin wobec unijnych działań

"Stanowczy protest" Chin wobec unijnych działań

Źródło:
PAP

Premier Donald Tusk po godzinie 10 ogłosił zmiany w składzie Rady Ministrów. Dotychczasowy minister finansów Andrzej Domański będzie ministrem finansów i gospodarki. - To pierwszy taki przypadek w historii, żeby w jednym miejscu skupić decyzje i gospodarcze i finansowe - oznajmił Tusk.

To będzie nowy superresort

To będzie nowy superresort

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Przemysłu stało się jednym z najkrócej funkcjonujących ministerstw w historii Polski. Od formalnego utworzenia resortu, który miał dbać za transformację energetyczną kraju do ogłoszenia jego zniknięcia minął rok, cztery miesiące i 22 dni. Po środowej rekonstrukcji rządu ministerstwo, które miało swoją siedzibę w Katowicach przestaje funkcjonować.

Ministerstwo instant. "Żyło" ledwie nieco ponad 500 dni

Ministerstwo instant. "Żyło" ledwie nieco ponad 500 dni

Źródło:
tvn24.pl

Premier Donald Tusk ogłosił powstanie Ministerstwa Energii. Na jego czele ma stanąć Miłosz Motyka, który do tej pory był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, gdzie odpowiadał za sektor odnawialnych źródeł energii oraz elektroenergetyki.

Miłosz Motyka stanie na czele nowego Ministerstwa Energii

Miłosz Motyka stanie na czele nowego Ministerstwa Energii

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Nowym ministrem aktywów państwowych zostanie Wojciech Balczun - poinformował Donald Tusk. W wyniku rekonstrukcji rządu Balczun ma zastąpić na czele MAP Jakuba Jaworowskiego.

Wojciech Balczun nowym ministrem aktywów państwowych

Wojciech Balczun nowym ministrem aktywów państwowych

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W wyniku rekonstrukcji rządu stanowisko ministra rolnictwa i rozwoju wsi straci Czesław Siekierski. Zastąpić go ma Stefan Krajewski - przekazał premier Donald Tusk.

Stefan Krajewski będzie szefem resortu rolnictwa i rozwoju wsi

Stefan Krajewski będzie szefem resortu rolnictwa i rozwoju wsi

Źródło:
tvn24.pl

Pracownicy sezonowi na Zachodzie zarabiają dwukrotnie więcej niż w Polsce, jednak wysokie koszty utrzymania i transportu sprawiają, że krótkoterminowe wyjazdy stały się mniej opłacalne - pisze "Rzeczpospolita".

Zmiany na rynku pracy. "Mniejsze zainteresowanie Polaków"

Zmiany na rynku pracy. "Mniejsze zainteresowanie Polaków"

Źródło:
PAP

W czerwcu Argentyna odnotowała najniższą inflację od trzech lat, co pozwoliło jej opuścić grupę krajów z najwyższym wzrostem cen - podał portal Infobae. Na czele rankingu znajdują się Wenezuela, Sudan i Zimbabwe.

Kraje z najwyższą inflacją. Zmiana lidera

Kraje z najwyższą inflacją. Zmiana lidera

Źródło:
PAP

Donald Trump poinformował o zawarciu "ogromnej umowy" handlowej z Japonią. Porozumienie przewiduje inwestycje w USA na poziomie 550 miliardów dolarów, a także wprowadzenie 15-procentowej taryfy celnej na japońskie towary.

Trump: pracowaliśmy nad tym długo i mocno

Trump: pracowaliśmy nad tym długo i mocno

Źródło:
PAP

Kanada w rozmowach ze Stanami Zjednoczonymi przyjmie tylko najkorzystniejsze dla siebie rozwiązania - przekazał szef rządu Mark Carney na spotkaniu z premierami kanadyjskich prowincji i terytoriów.

"Jedyna rzecz, którą rozumie prezydent Trump"

"Jedyna rzecz, którą rozumie prezydent Trump"

Źródło:
PAP

Donald Trump zasugerował we wtorek, że pozwoli Jerome'owi Powellowi dokończyć kadencję na stanowisku przewodniczącego Rezerwy Federalnej (Fed). - I tak wkrótce odejdzie - powiedział prezydent USA.

"Wkrótce odejdzie". Trump nie ustaje w atakach

"Wkrótce odejdzie". Trump nie ustaje w atakach

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Lotto żadnemu z graczy nie udało się wytypować prawidłowo wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do sześciu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 22 lipca 2025 roku.

Wyniki losowania Lotto

Wyniki losowania Lotto

Źródło:
tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu w Eurojackpot nie odnotowano głównej wygranej, a kumulacja rośnie do 480 milionów złotych. W Polsce najwyższe byłe wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 22 lipca 2025 roku.

Ogromna kumulacja w Eurojackpot

Ogromna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Sejmowa komisja odrzuciła we wtorek petycję w sprawie uzależnienia wysokości składek na ubezpieczenie emerytalne od liczby posiadanych dzieci. - Prawo nie może nakazywać, nie możemy my nakazywać komuś posiadania dzieci, co jest niezgodne z Konstytucją - powiedział przedstawiający założenia petycji poseł Marcin Józefaciuk (KO). Z kolei Rafał Bochenek z PiS argumentował, że "państwo polskie powinno dbać o to, aby w Polsce rodziło się jak najwięcej dzieci".

Chcą, by bezdzietni płacili więcej. Jest decyzja w sprawie petycji

Chcą, by bezdzietni płacili więcej. Jest decyzja w sprawie petycji

Źródło:
PAP

Niektórzy posłowie w oświadczeniach majątkowych informują o znacznych kwotach w zobowiązaniach - oznacza to, że mają do spłaty duże kredyty i pożyczki. Są nawet parlamentarzyści, których wierzytelności i długi przekraczają milion złotych.

Oni mają milionowe zobowiązania. Oświadczenia majątkowe posłów

Oni mają milionowe zobowiązania. Oświadczenia majątkowe posłów

Źródło:
tvn24.pl

Wybierając się na wakacje w Polsce, możemy zostać dodatkowo obciążeni opłatą klimatyczną. Jej wysokość w różnych częściach naszego kraju jest zróżnicowana. Eksperci podatkowi wyjaśniają, jak wybór odpowiedniego miejsca może ograniczyć koszty całego wyjazdu.

Nawet 300 złotych różnicy w opłatach "za powietrze"

Nawet 300 złotych różnicy w opłatach "za powietrze"

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o aplikacji mObywatel - podała Kancelaria Prezydenta RP. Nowelizacja wprowadza dodatkowe usługi - takie jak mStłuczka, wirtualnego asystenta AI oraz mLegitymację dla uczniów i nauczycieli.

Zmiany w mObywatelu. Jest podpis prezydenta

Zmiany w mObywatelu. Jest podpis prezydenta

Źródło:
PAP

Ogłoszono wezwanie do naprawy ponad 5,2 miliona basenów ogrodowych, które sprzedano w USA i Kanadzie - podał portal stacji CNN. Organy regulacyjne wyjaśniły, że paski mocujące były umieszczone nieprawidłowo, co ułatwiało dzieciom dostęp do wody i stwarzało ryzyko utonięcia.

Wada w pięciu milionach basenów. "Ryzyko utonięcia"

Wada w pięciu milionach basenów. "Ryzyko utonięcia"

Źródło:
CNN

Główny Inspektorat Farmaceutyczny wstrzymał w całym kraju obrót lekiem Atorvastatin Medical Valley, przeznaczonym do stosowania u pacjentów ze zwiększonym stężeniem cholesterolu i trójglicerydów we krwi. "Produkt ten nie spełnia przewidzianych dla niego wymagań jakościowych" - czytamy w komunikacie GIF.

Wszystkie serie leku wstrzymane w obrocie

Wszystkie serie leku wstrzymane w obrocie

Źródło:
PAP

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w czerwcu 2025 roku wzrosła o 2,2 procent w ujęciu rocznym - podał Główny Urząd Statystyczny. Analitycy oczekiwali wzrostu o 3,9 procent. "Rozczarowujące dane z handlu" - napisali w komentarzu analitycy ING Banku Śląskiego. W maju sprzedaż detaliczna wzrosła o 4,4 procent.

"Rozczarowujące" dane ze sklepów

"Rozczarowujące" dane ze sklepów

Źródło:
tvn24.pl

W 2024 roku mediana wynagrodzeń miesięcznych w Niemczech kształtowała się na poziomie 4013 euro brutto - przekazała Federalna Agencja Pracy. W przeliczeniu po obecnym kursie to około 17 tysięcy złotych. Zarobki na zachodzie kraju były wyższe średnio o 578 euro (2,5 tysiąca złotych) w porównaniu do wschodu.

Tak się zarabia w Niemczech

Tak się zarabia w Niemczech

Źródło:
PAP