Rewolucja dla setek tysięcy Polaków. Grunty na własność za opłatą rozłożoną na lata

Za projekt dotyczący przekształcenia użytkowania wieczystego gruntów, na których stoją budynki mieszkalne, we współwłasność tych gruntów odpowiada Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.

W projekcie zaproponowano, że od 1 stycznia 2019 roku prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi i wielolokalowymi zostanie przekształcone w prawo współwłasności gruntu na rzecz właścicieli domów i lokali położonych na takich gruntach. Osoby, które staną się z mocy prawa właścicielami gruntów, będą zobowiązane do uiszczania należności za nabycie prawa własności w formie opłat rocznych, przez okres 20 lat. Wysokość opłat za przekształcenie zostanie ustalona według stanu na 1 stycznia 2019 roku. Samorządy będą mogły waloryzować te opłaty - już z tytułu własności - ale tylko przy zastosowaniu wskaźników ogłaszanych przez Główny Urząd Statystyczny. Osobom, które będą chciały uregulować opłaty wcześniej niż w ciągu 20 lat, zostaną zaproponowane bonifikaty. Dla tych, którzy postanowią zapłacić całą 20-letnią sumę jednorazowo w pierwszym roku, bonifikata będzie wynosiła 60 procent, a w kolejnych latach - będzie obniżana o 10 procent. Taka bonifikata będzie dotyczyła tylko przekształcenia gruntów należących do Skarbu Państwa. Podobnych ulg będą mogły udzielać samorządy, ale ich wysokość ustalą same - nie określono tego w projekcie ustawy. Proponowane przepisy stanowią, że jeśli zajdzie taka sytuacja, iż na gruncie będą znajdowały się zarówno budynki mieszkalne, jak i komercyjne, to cały grunt zostanie przekształcony we własność, ale przedsiębiorca nie skorzysta z ewentualnej bonifikaty. Własność gruntów w księgach wieczystych oraz w ewidencji gruntów i budynków będzie ustalana na podstawie zaświadczenia wydawanego przez organy reprezentujące dotychczasowych właścicieli gruntów - Skarb Państwa oraz gminy. Wpisy mają być wolne od opłat sądowych. Proponuje się także wprowadzenie przepisu likwidującego możliwość ustanawiania od 1 stycznia 2019 roku nowych praw użytkowania wieczystego na cele mieszkaniowe. Oznacza to, że od tej daty, z własnością lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego będzie mogło być związane wyłącznie prawo własności gruntu.

Projektodawcy tłumaczą, że proponowane zmiany są odpowiedzią na problemy z przekształcaniem praw użytkowania wieczystego na mocy obowiązującej ustawy z 29 lipca 2005 roku o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. W ocenie ministerstwa ustawa ta, w niektórych sytuacjach, nie zapewnia właścicielom lokali w budynkach wielolokalowych faktycznej możliwości przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności.

Chodzi między innymi o przypadek, gdy przekształceniu ma ulec grunt, na którym znajdują się budynki wielorodzinne. Wówczas do przekształcenia w prawo własności była potrzebna zgoda większości mieszkańców, a część osób nie zgadzała się na to i w efekcie blokowała przekształcenie użytkowania wieczystego.

Użytkowanie wieczyste przypomina własność, ale nią nie jest. Do polskich przepisów zostało wprowadzone w 1961 roku i wzorowane jest na rozwiązaniach ze Związku Radzieckiego. Grunty w użytkowanie wieczyste oddają samorządy lub Skarb Państwa (najczęściej na 99 lat), które jednak wciąż pozostają właścicielami ziemi, na której stoją np. bloki mieszkalne.

Kto więc kupił mieszkanie w bloku na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste (lub np. postawił dom) jest jego właścicielem, ale gruntu już nie.

Nowe prawo może dotyczyć setek tysięcy Polaków – według resortu infrastruktury i budownictwa na koniec 2015 roku w kraju było ponad 1,7 mln nieruchomości objętych użytkowaniem wieczystym.

Autor: mb//dap / Źródło: PAP, tvn24bis.pl