Orlen rozważa, co dalej z rozbudową kompleksu Olefiny III w głównym zakładzie Orlenu w Płocku. Możliwe warianty tej inwestycji to: optymalizacja projektu albo zatrzymanie lub czasowe wstrzymanie inwestycji.
Orlen oznajmił w środę, że "wnioski z przeprowadzonych audytów oraz weryfikacji założeń biznesowych inwestycji Olefiny III w zderzeniu z wynikami analiz rynku petrochemicznego, sytuacji makroekonomicznej oraz rentowności projektu nie uzasadniają kontynuowania tej inwestycji w dotychczasowym zakresie".
Dwa scenariusze
Jak przekazał koncern, przy wsparciu zewnętrznych doradców analizuje on obecnie "dwa scenariusze" inwestycji w Olefiny III. Są to: "optymalizacja projektu w zakresie mocy produkcyjnych i wykorzystania obecnych jednostek lub zatrzymanie projektu w obecnym kształcie lub jego czasowe, częściowe wstrzymanie".
Orlen zapewnił przy tym, że dalszej analizie nie będzie podlegała już koncepcja kontynuowania projektu w dotychczasowym zakresie.
"Szacunki zewnętrznych, renomowanych doradców wskazały, że ten scenariusz wymagałaby zwiększenia nakładów inwestycyjnych i kosztów okołoprojektowych do 45-51 mld zł, z uwzględnieniem niezbędnej infrastruktury oraz uwarunkowań kontraktowych, makroekonomicznych oraz prognoz rynkowych" - podkreślono w komunikacie. Wspomniano jednocześnie, że w tym przypadku konieczne byłoby przesunięcie terminu zakończenia zadania o kolejne trzy lata.
"Inwestycja w obecnym zakresie, przy uwzględnieniu stale rosnących jej kosztów, oddalającego się terminu realizacji i braku obiecujących perspektyw dla sektora petrochemicznego w Europie, nie ma biznesowego uzasadnienia i nie może być kontynuowana" - oświadczył prezes Orlenu Ireneusz Fąfara, cytowany w informacji koncernu.
Jak przypomniał Fąfara, obecny zarząd Orlenu zobowiązał się, że podejmowane decyzje biznesowe będą dobrze przemyślane, racjonalne i transparentne. "Dlatego dokładnie przeanalizowaliśmy wszystkie scenariusze dla tej inwestycji, a szczególnie wariant pozostawiony przez poprzedni zarząd i wyciągamy z nich wnioski" – dodał.
Orlen zwrócił uwagę, że w przypadku Olefin III nakłady planowane na etapie decyzji inwestycyjnej nie uwzględniały pełnego zakresu infrastruktury towarzyszącej, niezbędnej do funkcjonowania kompleksu.
Koncern zaznaczył, że nakłady nie zostały też właściwie oszacowane później. Wskazano, że w czerwcu 2023 r. przewidywany koszt inwestycji w Olefiny III wzrósł ponad trzykrotnie do 25 mld zł, a termin realizacji przesunął się o trzy lata, pomimo tego, że wyeliminowano z projektu linię wysokomarżowych produktów petrochemicznych takich, jak fenol i pochodne aromatów.
Czytaj więcej: Daniel Obajtek zapłaci za straty Orlenu z własnej kieszeni? "Niech oddaje pieniądze" >>>
Sprzeciw Obajtka
Do tych informacji odniósł się w mediach społecznościowych były prezes Orlenu Daniel Obajtek.
"Orlen niszczy właśnie największą inwestycję petrochemiczną w Europie i zarazem jedyną w Europie Środkowo-Wschodniej. Wstrzymanie jej to wstrzymanie całej gałęzi petrochemii" - ocenia obecny europoseł. "Na takie inwestycje powinno się patrzeć z perspektywy dziesięcioleci. Zwycięstwo Trumpa szybko wpłynie na światową gospodarkę. Zmieni się makro, niedługo przyjdą czasy, gdy ropa i gaz będą tańsze i zamiast wtedy zarabiać już na produkcie, będzie się wznawiać budowę" - czytamy we wpisie Obajtka na portalu X.
Olefiny III
W Płocku znajduje się główny zakład produkcyjny Orlenu, największy w Polsce kompleks rafineryjno-petrochemiczny i jeden z największych w Europie. Umowę na budowę kompleksu instalacji Olefiny III koncern podpisał w czerwcu 2021 r. ze spółkami Hyundai Engineering z siedzibą w Seulu oraz z Tecnicas Reunidas z siedzibą w Madrycie.
Początkowo informowano, że inwestycja ma potrwać w fazie budowy do początku 2024 r., a uruchomienie produkcyjne instalacji planowane jest na początek 2025 r. Później jako przewidywany termin inwestycji podawano pierwszą połowę 2027 r.
Rozpoczynając budowę Olefin III Orlen informował, że jest to największa inwestycja petrochemiczna w naszym regionie Europy od 20 lat i zarazem kluczowy projekt dla rozwoju koncernu.
Jednocześnie zwracano uwagę, że cała inwestycja wygeneruje dla budżetu państwa podatki w wysokości 160 mln zł rocznie, a jej efektem dla krajowej gospodarki będzie zwiększenie dostępności petrochemikaliów bazowych, niezbędnych w wielu dziedzinach przemysłu, ograniczając w ten sposób konieczność ich importu.
Inwestycja miała również przynieść korzyści dla środowiska. Jak podawał Orlen, w momencie uruchomienia produkcji emisja CO2 na tonę produktu miała się zmniejszyć o 30 proc.
W 2023 r., gdy budowa instalacji Olefiny III już trwała, w jej pobliżu powstało kontenerowe miasteczko dla pracowników, mogące przyjąć ok. 6 tys. osób. Koncern informował wtedy, że do pracy przy budowie - według danych wykonawcy inwestycji - są i będą zatrudniani pracownicy m.in. z Korei Płd. i Hiszpanii, a także z Indii, Malezji, Pakistanu, Filipin, Turcji i Turkmenistanu.
Śledztwo "Uwagi!" TVN w sprawie inwestycji Orlenu
Reporterzy "Uwagi!" TVN przeprowadzili dziennikarskie śledztwo, w ramach którego ujawnili na początku maja między innymi, że pracownicy zatrudnieni przy inwestycji otrzymywali niepełne i nieterminowe wypłaty, skarżyli się na brak umów o pracę czy ubezpieczenia, fatalne warunki mieszkaniowe i nieodpowiednie traktowanie.
Dwóch z cudzoziemców, z którymi rozmawiała "Uwaga", gdy upomniało się o umowy i zaległe pensje, zostało wyrzuconych z hotelu, w którym byli zakwaterowani. Były też problemy z bezpieczeństwem. - Na budowie niektóre materiały były niebezpieczne. Mieliśmy ubrania ochronne, ale maski nie działały. Za każdym razem miałem kaszel, bardzo ciężki kaszel - tak warunki, w jakich przyszło mu pracować, opisywał jeden z bohaterów reportażu.
Pracowników pozyskiwała dla inwestycji Orlenu koreańska agencja pracy. Po reportażu TVN przedstawiciele inwestora spółki Orlen poinformowali, że współpraca z tą jedną koreańską agencją pracy zostanie zakończona.
Po materiale w sprawie warunków zatrudnienia przy inwestycji kontrolę wszczęła Państwowa Inspekcja Pracy. W jej ramach Państwowa Inspekcja Pracy wykryła "liczne przypadki naruszeń przepisów BHP" na budowie kompleksu Olefiny III pod Płockiem, realizowanej przez Orlen.
Na skandaliczne warunki pracy skarżyli się w rozmowie z dziennikarzami również polscy pracownicy oraz przedsiębiorcy.
Źródło: PAP, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: MOZCO Mateusz Szymanski / Shutterstock