NIK alarmuje ws. kopalin. "Nadzór nad gospodarowaniem jest nieprawidłowy"

Nadzór nad gospodarowaniem zasobami kopalin w Wielkopolsce nie funkcjonuje prawidłowo – wynika z kontroli NIK. Zdaniem Izby podobne problemy są w całym krajushutterstock.com

Nadzór nad gospodarowaniem zasobami kopalin w Wielkopolsce nie funkcjonuje prawidłowo – wynika z kontroli NIK. Ma to wpływ m.in. na nieskuteczne przeciwdziałanie nielegalnemu wydobywaniu piasku i żwiru. Zdaniem Izby podobne problemy są w całym kraju.

Wyniki kontroli w piątek w Poznaniu zaprezentował prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski. - Kontrola była przeprowadzana na terenie woj. wielkopolskiego, ale już dziś mogę powiedzieć, że (...) mamy smutne przekonanie, że (wnioski-PAP) są reprezentatywne dla całej Polski. Następstwem kontroli jest moje wystąpienie do ministra ochrony środowiska, ministra administracji i cyfryzacji oraz głównego geologa kraju o szczegółowe zapoznanie się z wnioskami i podjęcie stosownych działań – powiedział Kwiatkowski.

Raport NIK-u

Resort środowiska zapewnia, że urzędy górnicze mogą liczyć na niezbędny sprzęt, zaś kontrole zakładów górniczych będą częstsze i bardziej skuteczne.

Woj. wielkopolskie jest jednym z głównych regionów w Polsce, gdzie na masową skalę wydobywa się piaski i żwiry. W skali kraju ok. 80 proc. nielegalnej eksploatacji kopalin dotyczy właśnie wydobycia piasków i żwirów.

Według NIK, w regionie jest problem z obsadą stanowisk geologicznych w samorządach oraz w nadzorze górniczym. Zadania wymagające specjalistycznej wiedzy i doświadczenia wykonują często osoby bez wymaganych uprawnień, zaś służby geologiczne nieskutecznie przeciwdziałają nielegalnemu wydobywaniu kopalin.

- Efektem tych braków i niedoborów było to, że nadzór nad gospodarowaniem zasobami kopalin w wielu miejscach na terenie Wielkopolski faktycznie albo nie jest realizowany, albo jest realizowany w niewystarczający sposób lub nieprawidłowy – zaznaczył prezes NIK.

Kwiatkowski dodał, że „nie udało się stworzyć skutecznego nadzoru ze strony służb geologicznych, co sprzyja niekontrolowanemu użytkowaniu i degradacji gruntów i stwarza warunki do nielegalnego składowania odpadów”. - Nielegalne wyrobiska są często wykorzystywane do nielegalnego składowania odpadów, co powoduje nieodwracalne zmiany w środowisku – sprecyzował.

"Brak profesjonalizmu"

Jedynie w dwóch spośród siedmiu skontrolowanych starostw zatrudniano geologów powiatowych. W pozostałych pięciu powiatach zadania związane z nadzorem geologicznym, tj. prowadzenie spraw związanych z przygotowaniem koncesji na wydobywanie kopalin, wydawanie decyzji dla przedsiębiorców, kontrole w zakresie wywiązywania się z warunków koncesji oraz zadania dotyczące ochrony złóż przed nielegalną eksploatacją, wykonywały przeważnie osoby bez odpowiednich kwalifikacji w tej dziedzinie.

- Brak profesjonalizmu kadr przyczynił się do stosowania złych praktyk administracyjnych. Od części przedsiębiorców organy koncesyjne żądały kompletu wymaganych przepisami dokumentów, bez ustalenia czy dokumentacja złożona przy ubieganiu się o koncesję zachowała aktualność. Od innych z kolei nie żądano żadnych dokumentów. W konsekwencji dochodziło do nierównego traktowania przedsiębiorców – wynika z informacji o wynikach kontroli.

Z kontroli NIK wynika, że główną przyczyną trudności z obsadą stanowisk geologów powiatowych były wysokie wymagania kwalifikacyjne, co jednak nie szło w parze z odpowiednim wynagrodzeniem. Według NIK, również Okręgowy Urząd Górniczy w Poznaniu miał problemy kadrowe. W latach 2013-2014 na jednego pracownika Urzędu przypadał nadzór nad 163 zakładami górniczymi, co oznacza, że systematyczna kontrola wszystkich zakładów była praktycznie niemożliwa.

Innym istotnym utrudnieniem w skutecznym zwalczaniu nielegalnej eksploatacji kopalin było niewystarczające wyposażenie urzędu górniczego. NIK dodała, że nielegalne wydobywanie kopalin ma także swoje skutki finansowe – gminy i fundusz ochrony środowiska tracą wpływy z niewnoszonych opłat eksploatacyjnych.

Kontrola NIK wykazała ponadto, że Marszałek Województwa Wielkopolskiego w latach 2012–2013 skontrolował zaledwie 6 proc. koncesjonowanych złóż, choć prowadził nadzór nad realizacją 327 koncesji. W efekcie nie wiedział, jak przedsiębiorcy wypełniają warunki określone w pozwoleniach na eksploatację kopalin. Planowe kontrole przedsiębiorców prowadzono tylko w jednym spośród siedmiu skontrolowanych starostw, choć skontrolowani przez NIK starostowie w sumie sprawowali nadzór nad 144 koncesjami.

Więcej kontroli?

Rzeczniczka resortu środowiska Katarzyna Pliszczyńska poinformowała w piątek PAP, że administracja geologiczna w samorządach może liczyć na szkolenia. Należy się też spodziewać, że kontrole zakładów górniczych będą częstsze i bardziej skuteczne.

- Prawdą jest, że często brakuje geologa powiatowego, że kompetencje osób, które się zajmują m.in. geologią, nie są dostosowane do tego zadania. Wiemy też o brakach sprzętowych. Wraz z Państwowym Instytutem Geologicznym szkolimy administrację geologiczną w terenie. Instytut prowadzi m.in. portal poświęcony geologii samorządowej. Ponadto w ub. roku rozpoczął się projekt wspierający administrację samorządową w zakresie geologii poprzez szkolenia i konferencje – powiedziała.

Rzeczniczka podkreśliła, że Państwowy Instytut Geologiczny zbiera informacje od geologów powiatowych odnośnie ich potrzeb. Na tej podstawie opracowywana jest oferta szkoleniowa.

Pliszczyńska poinformowała, że na początku miesiąca minister środowiska podpisał rozporządzenie powołujące nowy Okręgowy Urząd Górniczy w Gdańsku.

- Ten okręg przejął od urzędu w Poznaniu dwa województwa. Okręgowy Urząd Górniczy w Poznaniu ma obecnie pod swoją kontrolą trzy województwa i już nie ponad 2 tys. zakładów górniczych, ale o prawie 900 mniej. Spodziewamy się, że im mniej zakładów górniczych jest do skontrolowania, tym większa będzie częstotliwość i skuteczność kontroli – dodała.

Rzeczniczka podała ponadto, że można się spodziewać dodatkowego wyposażenia urzędów górniczych w niezbędny sprzęt do prowadzenia kontroli. Według niej Wyższy Urząd Górniczy wystąpił już o sfinansowanie zakupu sprzętu dla kontrolerów. - Czekamy, aż ten sprzęt się pojawi, sprawa jest w toku – zapewniła.

W okresie objętym kontrolą NIK w woj. wielkopolskim zarejestrowano 84 sprawy dotyczące nielegalnej eksploatacji. Po ich rozpatrzeniu wydano 42 decyzje w sprawie wstrzymania nielegalnego wydobycia. W niemal wszystkich zakończonych dotąd postępowaniach nastąpiło umorzenie sprawy ze względu na niewykrycie sprawcy.

Autor: mb / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: shutterstock.com

Pozostałe wiadomości

Rada Polityki Pieniężnej (RPP) podjęła decyzję o obniżeniu stóp procentowych - o 0,25 punktu procentowego każdą - podano w komunikacie. Oznacza to, że stopa referencyjna wynosi 5,00 procent. 

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
tvn24.pl

Pierwsze takie transakcje na świecie już przeprowadzono. - Udział w nieruchomości można było nabyć za około dwa tysiące złotych - opowiada o dubajskim projekcie w rozmowie z TVN24+ Krzysztof Piech, dyrektor Centrum Technologii Blockchain na Uczelni Łazarskiego. Jak dodaje, jeden z apartamentów objętych tokenizacją został sprzedany w ciągu dwóch minut. W aukcji wzięło udział 49 inwestorów z 35 krajów, a w kolejce czekało 10 tysięcy osób. Czy taka transakcja będzie możliwa w Polsce? - Projekt ustawy o kryptoaktywach jest tragedią - ocenia radca prawny Radosław Nosowski.

Jeden z apartamentów sprzedano w dwie minuty. "W kolejce czekało 10 tysięcy osób"

Jeden z apartamentów sprzedano w dwie minuty. "W kolejce czekało 10 tysięcy osób"

Źródło:
TVN24+

Na Morzu Czerwonym cały czas trwają działania wojenne, dlatego coraz więcej statków transportowych zmienia trasę i opływa Afrykę dookoła. To nie tylko wydłużenie czasu dostaw przeróżnych towarów, ale także ryzyko, że nie dotrą one w ogóle. Przez burzliwe wody na południu kontynentu coraz więcej kontenerów trafia za burtę.

Nie dotarło twoje zamówienie? Może pływać nieopodal Przylądka Dobrej Nadziei

Nie dotarło twoje zamówienie? Może pływać nieopodal Przylądka Dobrej Nadziei

Źródło:
PAP

Mediana wynagrodzeń w styczniu 2025 roku wyniosła 6882,80 złotego i była niższa o 21 procent od przeciętnego wynagrodzenia brutto - podał Główny Urząd Statystyczny (GUS).

Tyle naprawdę zarabiają Polacy

Tyle naprawdę zarabiają Polacy

Źródło:
PAP

Do Polski dotarła fala upałów. Warto przypomnieć, że w Kodeksie pracy znajdują się rozwiązania prawne, które nakładają dodatkowe obowiązki na pracodawcę, gdy pojawią się wysokie temperatury. Co więcej, resort rodziny od dłuższego czasu pracuje nad poprawieniem przepisów, a zmiany mają wejść życie w 2027 roku.

Praca w upał. To jest obowiązkowe

Praca w upał. To jest obowiązkowe

Źródło:
PAP

Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie wydała zgodę na powołanie Andrzeja Klesyka na stanowisko prezesa Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń S.A. - podano w komunikacie. Klesyk sprawował już tę funkcję w latach 2007-2015.

Nowy prezes polskiego giganta. KNF dała zielone światło

Nowy prezes polskiego giganta. KNF dała zielone światło

Źródło:
PAP

Po izraelskich atakach na cele jądrowe w Iranie, dokonanych w połowie czerwca, Teheran przygotowywał się do zaminowania cieśniny Ormuz – poinformował Reuters, powołując się na amerykańskie źródła.

Iran szykował się do zaminowania cieśniny Ormuz

Iran szykował się do zaminowania cieśniny Ormuz

Źródło:
PAP

Za 15 lat kraje Unii Europejskiej miałyby drastycznie zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych. Komisja Europejska zaproponowała w środę wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r.

Ambitny cel Brukseli. Nowe wytyczne klimatyczne na 2040 rok

Ambitny cel Brukseli. Nowe wytyczne klimatyczne na 2040 rok

Źródło:
PAP

W zeszłym tygodniu odbył się pokaz Prady w Mediolanie, który wywołał skandal w... Indiach. Powodem było obuwie, które wyglądało jak tradycyjne indyjskie sandały "Kolhapuri". Dom mody stał się obiektem ataków, gdyż nie pochwalił się skąd zaczerpnął inspirację. Indyjscy rzemieślnicy jednak już widzą wzrost zainteresowania ich produktem.

Sandałowy skandal po pokazie Prady

Sandałowy skandal po pokazie Prady

Źródło:
Reuters

Zainteresowanie na rynku pierwotnym niższe niż przed rokiem. Sprzedaż nowych mieszkań w czerwcu br. spadła o 8,7 proc. wobec maja - wynika z Barometru Cen Mieszkań portalu Tabelaofert.pl. W porównaniu z ubiegłym rokiem, ceny mieszkań są wyższe o 6,1 proc. Największy wzrost odnotowano w Bydgoszczy.

Ceny rosną, sprzedaż "mocno hamuje". Lista miast z dwucyfrowymi podwyżkami

Ceny rosną, sprzedaż "mocno hamuje". Lista miast z dwucyfrowymi podwyżkami

Źródło:
PAP

Spółka medialna Paramount Global, właściciel stacji CBS, zawarła ugodę z prezydentem USA Donaldem Trumpem w sprawie pozwu dotyczącego emisji wywiadu z wiceprezydent Kamalą Harris w programie "60 Minutes". Firma ma zapłacić aż 16 milionów dolarów.

Trump zawiera ugodę z mediami. Zapłacą aż 16 milionów dolarów

Trump zawiera ugodę z mediami. Zapłacą aż 16 milionów dolarów

Źródło:
Reuters, CNN

Resort sprawiedliwości przygotował nową wersję projektu przyspieszającego sprawy sądowe dotyczące kredytów frankowych - podano na stronie Rządowego Centrum Legislacji. "Sprawy frankowe charakteryzują się niezwykle powtarzalnym stanem faktycznym" - napisano w uzasadnieniu.

Sprawy frankowiczów mają przyspieszyć. Nowa wersja projektu

Sprawy frankowiczów mają przyspieszyć. Nowa wersja projektu

Źródło:
PAP

Dziś rozpoczyna się drugi i zarazem ostatni dzień posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej. Ma na nim zapaść decyzja dotycząca stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego.

Ważna decyzja dla kredytobiorców. "Pewność przekracza nieznacznie rzut monetą"

Ważna decyzja dla kredytobiorców. "Pewność przekracza nieznacznie rzut monetą"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

We wtorek rząd przyjął projekt nowelizacji przepisów mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa na drogach. Nowe regulacje przewidują między innymi zaostrzenie kar za driftowanie samochodami oraz wykonywanie akrobacji na motocyklach. Za tamowanie ruchu podczas nielegalnych zgromadzeń minimalna grzywna wyniesie 10 tysięcy złotych.

Surowe kary dla driftujących i motocyklistów-akrobatów

Surowe kary dla driftujących i motocyklistów-akrobatów

Źródło:
PAP

Informacje o przedsiębiorcach w jednym miejscu. Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy, która umożliwić dostęp do scentralizowanych danych o podmiotach gospodarczych. Ma to ułatwić sprawdzanie kontrahentów. Obecnie, aby sprawdzić, z kim mamy współpracować trzeba zajrzeć do kilku rejestrów.

Będzie można łatwiej sprawdzić przedsiębiorcę

Będzie można łatwiej sprawdzić przedsiębiorcę

Źródło:
PAP

Prezydent USA Donald Trump oświadczył we wtorek, że wbrew wcześniejszym wypowiedziom nie rozważa przedłużenia dekretu o zawieszeniu wyższych ceł dla prawie 70 krajów i UE, które upływa 9 lipca. Wyjaśnił, że napisze listy do przywódców innych państw, w tym Japonii, informujące o nowym poziomie ceł. Prezydent ponownie skrytykował także szefa amerykańskiej Rezerwy Federalnej. Tym razem nazwał go "kretynem".

Zapowiedź Trumpa. "Niektórym nie pozwolimy nawet na handel z nami"

Zapowiedź Trumpa. "Niektórym nie pozwolimy nawet na handel z nami"

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny opublikował komunikat dotyczący kilkunastu partii piwa. Są one wycofywane z obrotu. Powód? Możliwość wystąpienia wtórnej fermentacji, a następnie wybuchu butelki.

Wybuchowe piwo. Wycofano kilkanaście partii

Wybuchowe piwo. Wycofano kilkanaście partii

Źródło:
tvn24.pl

One Big Beautiful Bill Act ("jedna wielka piękna ustawa"), łączący obiecane przez Donalda Trumpa cięcia podatków z cięciami wydatków socjalnych i zwiększeniem wydatków na deportacje migrantów została we wtorek przyjęta przez amerykański Senat. "To świetna ustawa. Jest tam coś dla każdego" - chwalił we wtorek projekt Trump. Projekt ma podwyższyć dług USA o blisko 4 biliony dolarów.

"Wielka piękna ustawa" przyjęta. Flagowy projekt Trumpa coraz bliżej

"Wielka piękna ustawa" przyjęta. Flagowy projekt Trumpa coraz bliżej

Źródło:
PAP

Firmy finansowe będą musiały udostępnić swoim klientom elektroniczny kanał składania reklamacji. Tak wynika z projektu ustawy, który przyjął dziś rząd.

Rewolucja w składaniu reklamacji. Decyzja rządu

Rewolucja w składaniu reklamacji. Decyzja rządu

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Lotto nikt nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że w czwartek do wygrania będzie trzynaście milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 1 lipca 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Lotto

Rośnie kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Od 1 lipca w Singapurze obowiązują przepisy, które pozwalają policji na przejęcie kontroli nad czyimś kontem i zablokowanie przelewów, jeśli podejrzewają, że osoba ta padła ofiarą oszustów. Jak zauważa BBC, Singapur ma poważne problemy z oszustwami, tylko w zeszłym roku straty nimi spowodowane osiągnęły rekordowy poziom 860 milionów dolarów.

Policja może przejąć konto bankowe i zablokować przelewy

Policja może przejąć konto bankowe i zablokować przelewy

Źródło:
BBC

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zyska nowe uprawnienia i kompetencje - wynika z projektu, który trafił we wtorek do Rządowego Centrum Legislacyjnego. Będzie on mógł reprezentować nie tylko małych i średnich przedsiębiorców, ale także dużych i rolników. Zaproponowano też zmianę nazwy na Rzecznika Praw Przedsiębiorców.

Nie tylko dla "małych" i "średnich". Nowe uprawnienia dla Rzecznika Przedsiębiorców

Nie tylko dla "małych" i "średnich". Nowe uprawnienia dla Rzecznika Przedsiębiorców

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot ponownie nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 180 milionów złotych. W Polsce najwyższa była wygrana trzeciego stopnia w wysokości ponad 1,3 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 1 lipca 2025 roku.

Ogromna kumulacja w Eurojackpot jest jeszcze większa

Ogromna kumulacja w Eurojackpot jest jeszcze większa

Źródło:
tvn24.pl

Ceny za tygodniowy pobyt dla dwóch osób w hotelu przy plaży na Wyspach Kanaryjskich zaczynają się już od 2119 złotych. Tymczasem w Ustce ceny hoteli są nawet o 1400 złotych wyższe, i to bez gwarancji lokalizacji tuż przy morzu - wynika z wyliczeń przygotowanych przez Rankomat.pl.

Tydzień urlopu w Polsce i za granicą. Gdzie jest taniej?

Tydzień urlopu w Polsce i za granicą. Gdzie jest taniej?

Źródło:
tvn24.pl

Angielska Premier League i Microsoft we wtorek ogłosiły pięcioletnie partnerstwo, w ramach którego informatyczny gigant wdroży swoją sztuczną inteligencję Copilot na cyfrowych platformach ligi, aby zapewnić szybki dostęp do faktów i statystyk dotyczących meczów - donosi Reuters.

Premier League i Microsoft nawiązują współpracę. Skorzystają kibice i widzowie

Premier League i Microsoft nawiązują współpracę. Skorzystają kibice i widzowie

Źródło:
Reuters

Pasażerowie wycieczkowców płynących na wyspy Mykonos i Santorini muszą od wtorku uiścić dodatkową opłatę w wysokości 20 euro - poinformowało ministerstwo finansów Grecji. Nowe przepisy, które będą obowiązywać do 30 września, mają zmniejszyć ruch turystyczny, który latem wystawia na próbę miejscową infrastrukturę.

Od wtorku dodatkowa opłata dla turystów

Od wtorku dodatkowa opłata dla turystów

Źródło:
PAP

Możliwość złożenia wniosku o dowód osobisty, śledzenie statusu jego przygotowań, unieważnienie tego dokumentu czy zgłoszenie utraty lub uszkodzenia paszportu - to nowe funkcje, które zostały dodane do rządowej aplikacji mObywatel.

Nowe usługi w rządowej aplikacji. "Pomagają oszczędzać czas"

Nowe usługi w rządowej aplikacji. "Pomagają oszczędzać czas"

Źródło:
PAP

W Rumunii spłonął budynek centrum dystrybucyjnego, wynajmowany przez polską spółkę LPP. Firma poinformowała, że w wyniku pożaru uległ zniszczeniu towar o wartości około 300 milionów złotych, a także sprzęt o orientacyjnej wartości 100 milionów złotych.

Pożar magazynu polskiego giganta. Straty liczone w milionach

Pożar magazynu polskiego giganta. Straty liczone w milionach

Źródło:
PAP/profit.ro

Ceny gazu w dół o niemal 15 procent. Ma to związek z wejściem w życie 1 lipca nowej taryfy. Obniżka zostanie zastosowana automatycznie - przekazała w komunikacie spółka PGNiG Obrót Detaliczny z Grupy Orlen. Według koncernu nowe ceny to nawet tysiąc złotych oszczędności rocznie w przypadku domów ogrzewanych gazem.

Nowa taryfa wchodzi w życie. Zmiany dla klientów

Nowa taryfa wchodzi w życie. Zmiany dla klientów

Źródło:
PAP

Wskaźnik PMI w czerwcu 2025 roku wyniósł 44,8 punktu - przekazał S&P Global. To największe pogorszenie warunków w polskim przemyśle od października 2023 roku. Zdaniem analityków to "katastrofalny odczyt".

"Katastrofalny odczyt". Nieoczekiwane dane

"Katastrofalny odczyt". Nieoczekiwane dane

Źródło:
PAP