Niebieska karta – co to jest, jak ją założyć i kiedy wygasa

Źródło:
TVN24 Biznes
Kocharska-Dziedzic: przemoc domowa to także przemoc wobec dzieci i zwiększyła się od początku pandemii
Kocharska-Dziedzic: przemoc domowa to także przemoc wobec dzieci i zwiększyła się od początku pandemii
wideo 2/6
Kocharska-Dziedzic: przemoc domowa to także przemoc wobec dzieci i zwiększyła się od początku pandemii

Procedura „Niebieskiej karty” służy ochronie osób, które doświadczają przemocy domowej. Jak działa ta procedura i jak ją uruchomić? Na czym polega dawana przez nią pomoc i ochrona? Czy można wycofać uruchomioną już „niebieską kartę”? 

„Niebieska karta” to procedura mająca chronić osoby dotknięte przemocą domową.Procedurę tę uruchamiają uprawnione służby, m.in. policja, pracownicy opieki społecznej, oświaty, opieki zdrowotnej, ratownicy medyczni.Policji nie wolno odmówić przyjęcia zgłoszenia o przemocy domowej.Procedura „Niebieskiej karty” kończy się jedynie, gdy skończy się przemoc.

Niebieska karta – regulacje prawne

Obowiązek funkcjonowania procedury „Niebieskiej karty” nakłada na określone służby ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Przebieg tej procedury oraz wzory niezbędnych formularzy określa natomiast rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie karty” i wzorów formularzy „Niebieskiej karty”.

Niebieska karta – co to za procedura?

„Niebieska karta” to procedura uruchamiana w przypadku uzasadnionego podejrzenia o wystąpieniu przemocy w rodzinie. Uruchamianie procedury i podejmowanie związanych z tym interwencji może następować niejako z urzędu. Decydują o tym same uprawnione służby i w wielu przypadkach nie wymaga to wniosku ani zgody ze strony osoby dotkniętej przemocą.

Służby uprawnione do uruchamiania procedury „Niebieskiej karty” to policja, ośrodki pomocy społecznej (MOPS i GOPS), gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, placówki oświatowe i placówki ochrony zdrowia. 

Procedura jest wszczynana, gdy pracownik jednej ze wskazanych instytucji otrzyma wiarygodne zgłoszenie lub w toku czynności służbowych nabierze podejrzenia, że w określonej rodzinie dochodzi do aktów przemocy wobec jej członków

Jak założyć niebieską kartę?

Założenie „Niebieskiej karty” jest możliwe z inicjatywy własnej upoważnionych do tego służb lub po otrzymaniu przez nie wiarygodnego zgłoszenia. Aby samemu zainicjować tę procedurę wystarczy zgłosić się z informacjami o przemocy domowej do policji, pracownika socjalnego, lekarza, ratownika medycznego czy nauczyciela. 

Zgłoszenia takiego może dokonać nie tylko osoba będąca ofiarą przemocy w rodzinie. Może to być również każdy świadek przypadków takiej przemocy, na przykład sąsiad lub znajomy. Incydenty przemocy można zgłaszać również pod numerem „Niebieskiej Linii” 801 120 002, natomiast porady dla osób pokrzywdzonych dostępne są pod numerem 22 688 7000. Specjalne zakładki dotyczące pomocy dla osób doświadczających przemocy domowej znajdują się również na stronach: www.niebieskalinia.pl i www.pokrzywdzeni.gov.pl.

Policja nie może nie przyjąć zgłoszenia do „Niebieskiej karty”. Warto o tym pamiętać zarówno aby być pewnym zapewnienia poszkodowanym pomocy, jak i w celu ograniczania możliwych w tym zakresie nadużyć. 

Niebieska karta – etapy

„Niebieska karta” to procedura, która składa się łącznie z sześciu etapów:

1. Wszczęcie procedury. 2. Opracowanie indywidualnego planu pomocy. 3. Oddziaływanie na sprawcę przemocy. 4. Realizacja indywidualnego planu pomocy. 5 Ewentualne zdarzenia niebezpieczne w trakcie procedury „Niebieskiej karty”. 6. Zakończenie procedury.

Od strony formalnej procedura ta składa się z czterech formularzy „Niebieskiej karty” oznaczonych liderami od A do D. 

Procedura niebieskiej karty

Procedura „Niebieskiej karty” wszczynana jest wypełnieniem przez upoważnioną do tego osobę formularza „Niebieskiej karty”. Karta ta składa się z dwóch części: A (NK-A) oraz B (NK-B). 

W Karcie A osoba uruchamiająca procedurę dokumentuje zastaną lub zgłoszoną sytuację oraz wskazuje podjęte działania. Karta ta jest wypełniana od razu, często na miejscu zdarzenia i w obecności osoby podejrzewanej o bycie sprawcą przemocy. Karta A w ciągu siedmiu dni trafia do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego funkcjonującego najczęściej w lokalnym ośrodku pomocy społecznej. Następnie powoływana jest w tej sprawie grupa robocza, w skład której wchodzą przedstawiciele różnych instytucji, dobranych indywidualnie do sprawy: pracowników socjalnych, dzielnicowego, przedstawicieli szkoły, gminnej komisji alkoholowej, ochrony zdrowia, psycholog.

W Karcie B opisane zostają natomiast najważniejsze przestępstwa przemocy domowej oraz dane teleadresowe instytucji, u których ofiara może szukać pomocy. Karta ta jest wręczana osobie dotkniętej przemocą w rodzinie, a jeżeli osoba ta jest niepełnoletnia – jego rodzicowi, opiekunowi lub innej osobie zgłaszającej przemoc w rodzinie. Karta B ma funkcję informacyjną na temat praw osoby pokrzywdzonej i praktycznych możliwości uzyskania przez nią pomocy.

W ciągu 30 dni osoba doświadczająca przemocy w rodzinie zostanie zaproszona na spotkanie z grupą roboczą. W oparciu o rozmowę i wywiad środowiskowy opracowany zostanie indywidualny plan pomocy, który zapisany zostanie na Karcie C (NK-C).

Następnie na spotkanie z grupą roboczą zostanie wezwana także osoba podejrzewana o stosowanie przemocy. Dokumentacja tego spotkania wraz z diagnozą dotyczącą tej osoby zostanie zapisana na Karcie D (NK-D). W uzasadnionych przypadkach zespół interdyscyplinarny może też złożyć wniosek o np. dozór policyjny dla tej osoby, nakaz opuszczenia przez nią lokalu, czy nawet areszt tymczasowy.

Kiedy wygasa niebieska karta?

Następnie realizowany jest indywidualny plan pomocy. Może on obejmować m.in. pracę socjalną oraz pomoc psychologiczną dla osób doznających przemocy, a także ich dzieci. Osoby poszkodowane mogą również liczyć na badania lekarskie, bezpieczne schronienie czy pomoc w uzyskaniu mieszkania socjalnego. Odbywane są również okresowe spotkania grupy roboczej zarówno z osobą poszkodowaną, jak i stosującą przemoc.

Jeżeli w trakcie procedury „Niebieskiej karty” będą zdarzać się kolejne przypadki stosowania przemocy, ważne jest, aby były one zawsze zgłaszane. Jeżeli zgłoszenie będzie miało miejsce na policji, to z każdej interwencji powstanie kolejna Karta A dołączana do dokumentacji, natomiast gdy zgłoszenie będzie do członków grupy roboczej – powstanie nowa notatka w Karcie C.

Zakończenie procedury „Niebieskiej karty” następuje dopiero, gdy przypadki przemocy przestają się zdarzać i występuje „uzasadnione przypuszczenie o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy”. Nie ma więc określonego terminu, po którym procedura ta „wygasa” – najczęściej trwa ona kilka miesięcy.

Jeżeli zachowania przemocowe znów się pojawią, procedura „Niebieskiej karty” może w każdej chwili rozpocząć się od nowa od wypełnienia kolejnej Karty A.

Może się również zdarzyć wcześniejsze zakończenie procedury. Dzieje się tak, gdy członkowie powołanej grupy roboczej na jakimkolwiek etapie dojdą do wniosku, że w danej rodzinie nie dochodzi do aktów przemocy. Wówczas zadecydują o braku zasadności dalszych działań, choć możliwe jest mimo to dalsze prowadzenie obserwacji członków tej rodziny. 

Niebieska karta – jak sprawdzić, czy jest założona?

Osoby, których dotyczy rozpoczęta procedura „Niebieskiej karty”, w praktyce otrzymują na ten temat informację. Dzieje się tak niezależnie od tego, czy procedura została uruchomiona na skutek zgłoszenia, czy też z inicjatywy upoważnionych do tego służb. 

W pierwszej kolejności informowana o tym jest osoba doświadczająca przemocy w rodzinie. Może to nastąpić od razu po wypisaniu Karty A i B lub najpóźniej po utworzeniu grupy roboczej. Osoba podejrzewana o stosowanie przemocy domowej informowana jest natomiast najpóźniej z chwilą wezwania do złożenia wyjaśnień niezbędnych do wypełnienia Karty D.

Przepisy nie zobowiązują jednocześnie służb do zawiadamiania stron o rozpoczynaniu procedury „Niebieskiej karty”. Tym samym jest możliwe, że osoby, których ona dotyczy, nie będą o niej wiedziały aż do czasu zaproszenia na pierwszą rozmowę z powołaną grupą roboczą.

Niebieska karta – czy można wycofać?

Organy uprawnione do uruchamiania procedury „Niebieskiej karty” nie mogą odmówić jej uruchomienia, gdy dostaną wiarygodne zgłoszenie dotyczące przemocy domowej. 

Nie jest również możliwa zmiana ani wycofanie raz wypełnionej karty A nawet, jeżeli zawnioskuje o to sama osoba pokrzywdzona. Jednocześnie wycofanie swoich zeznań przez zgłaszającą przypadek przemocy lub będącą jego ofiarą może wpłynąć na niemożność zapewnienia odpowiedniej opieki i ochrony osobom tego potrzebującym.

Co daje niebieska karta przy rozwodzie?

Przemoc domowa jest jedną z częstych przyczyn rozpadu związku i rozwodu. Uruchomiona procedura „Niebieskiej karty” może mieć wówczas istotne znaczenie. Po pierwsze może być jednym z dowodów procesowych wskazującym, że między małżonkami zanikła więź fizyczna i emocjonalna. Brak tej więzi jest jednym z warunków udzielenia rozwodu.

Po drugie, „Niebieska karta” może być ważnym argumentem działającym na korzyść osoby poszkodowanej. Może ona stanowić dowód na winę stosującego przemoc małżonka/i za rozpad pożycia małżeńskiego. Ewentualne orzeczenie o winie w czasie procesu rozwodowego ma duże znaczenie w późniejszym ubieganiu się o alimenty.

Sąd zawsze weryfikuje przy tym, czy przemoc rzeczywiście była stosowana, aby uniknąć wykorzystywania procedury „Niebieskiej karty” do manipulacji. Nieuzasadnione rozpoczęcie procedury „Niebieskiej karty” tylko dla celów rozwodowych jest niedozwolone i grozi odpowiedzialnością karną. 

Akty prawne: Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” i wzorów formularzy „Niebieska Karta”.

Przydatne linki: https://www.parpa.pl/index.php/przeciwdzialanie-przemocy/procedura-niebieskie-karty , https://www.nik.gov.pl/plik/id,10944.pdf, http://www.niebieskalinia.info 

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Pozostałe wiadomości

Izba Reprezentantów przegłosowała "jedną wielką piękną ustawę" Donalda Trumpa, w której połączono cięcia podatków z cięciami wydatków socjalnych i zwiększeniem wydatków na deportacje migrantów. Projekt, który ma powiększyć dług USA o niemal cztery biliony dolarów, trafi na biurko prezydenta.

"Pierwsze duże zwycięstwo legislacyjne w drugiej kadencji Donalda Trumpa"

"Pierwsze duże zwycięstwo legislacyjne w drugiej kadencji Donalda Trumpa"

Źródło:
PAP

Branża przewozowa wyraziła obawy w związku z przywróceniem czasowych kontroli na granicach z Litwą oraz Niemcami. Jak podkreślono, kolejna bariera może sprawić, że wielu przewoźników podejmie decyzję o "zaprzestaniu tej niedochodowej dziś działalności".

Branża w strachu. "Z niepokojem czekam na poniedziałek"

Branża w strachu. "Z niepokojem czekam na poniedziałek"

Źródło:
PAP

"Ty masz zdjęcie z Panteonem, oni twój portfel" - przestrzega Ambasada RP we Włoszech polskich turystów. To hasło jest elementem kampanii mającej zwrócić uwagę na problem kieszonkowców, którzy są "stałym problemem" w Italii. W jej ramach wskazano też, na co szczególnie uważać.

Ambasada we Włoszech apeluje do polskich turystów

Ambasada we Włoszech apeluje do polskich turystów

Źródło:
PAP

Nie oszukujmy się, ta wczorajsza obniżka, to jest raczej symboliczna. Wciąż mamy wiele niewiadomych - tak decyzję w sprawie stóp procentowych skomentował w "Faktach po Faktach" w TVN24 ekonomista, profesor Witold Orłowski. Dziennikarz ekonomiczny Maciej Samcik stwierdził, że inflacja "jeszcze nie jest pokonana".

"Nie oszukujmy się". Echa decyzji w sprawie stóp procentowych

"Nie oszukujmy się". Echa decyzji w sprawie stóp procentowych

Źródło:
TVN24

W kolejnych kwartałach inflacja może nieco wzrosnąć z powodu odmrożenia cen energii - stwierdził prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński. Dodał jednak, że przy sprzyjających danych obniżka stóp procentowych we wrześniu jest możliwa.

Co z inflacją? Prezes NBP Adam Glapiński wskazuje na jeden czynnik

Co z inflacją? Prezes NBP Adam Glapiński wskazuje na jeden czynnik

Źródło:
PAP

Aż 933 loty zostały odwołane we Francji po rozpoczęciu strajku kontrolerów lotów. Agencja AFP podała, że w piątek można spodziewać się jeszcze większego chaosu. Strajkujący domagają się poprawy warunków i organizacji pracy, ale francuski minister transportu nie chce słyszeć o rozmowach i określił żądania jako "nie do zaakceptowania".

Chaos na lotniskach. Odwołano prawie tysiąc lotów

Chaos na lotniskach. Odwołano prawie tysiąc lotów

Źródło:
PAP

Chiny, Włochy, Grecja i Hiszpania to kraje, których gospodarki mogą ucierpieć najbardziej ze względu na panujące tam upały - wynika z analizy Allianz Trade. Ekstremalne temperatury negatywnie wpływają także na wydajność pracy.

Upał uderza w wielkie gospodarki

Upał uderza w wielkie gospodarki

Źródło:
PAP

Cła nałożone przez Donalda Trumpa na Unię Europejską mają wejść w życie już 9 lipca. Kanclerz Niemiec Friedrich Merz wezwał Unię Europejską do tego, by jak najszybciej doszła do porozumienia z USA w tej sprawie.

Kanclerz Niemiec wzywa Brukselę. "Musimy osiągnąć szybki rezultat"

Kanclerz Niemiec wzywa Brukselę. "Musimy osiągnąć szybki rezultat"

Źródło:
PAP

Miała być prawdziwa rewolucja w Kodeksie pracy, ale w praktyce - przynajmniej w najbliższym czasie - niewiele może się zmienić. Pracodawcy dostali kilka furtek, dzięki którym nie będą musieli publikować informacji o wysokości wynagrodzenia w ogłoszeniach o pracę. Więcej narzędzi do walki z nierównościami ma dać pełna implementacja unijnej dyrektywy o jawności płac. Na zmiany czekają pracownicy otrzymujący niższe pensje, w tym nie tylko kobiety. Nie wszyscy jednak na nich zyskają.

To miała być rewolucja na rynku pracy. "Wypacza cały sens"

To miała być rewolucja na rynku pracy. "Wypacza cały sens"

Źródło:
TVN24+

Prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej Magdalena Jaworska-Maćkowiak wycofała rezygnację, którą w ostatni piątek złożyła w Ministerstwie Infrastruktury - poinformował rzecznik PAŻP Marcin Hadaj.

Prezes PAŻP wycofała rezygnację

Prezes PAŻP wycofała rezygnację

Źródło:
PAP

Magdalena Jaworska-Maćkowiak nadal pełni funkcję prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej oraz ma pełne wsparcie Ministerstwa Infrastruktury - poinformował wiceminister infrastruktury i pełnomocnik rządu do spraw CPK Maciej Lasek. Jak stwierdził, przeprowadził w tej sprawie konstruktywne rozmowy z szefową PAŻP.

Wiceminister o prezes PAŻP. "Ma pełne wsparcie"

Wiceminister o prezes PAŻP. "Ma pełne wsparcie"

Źródło:
PAP

Wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe wzrosła w czerwcu o 47,1 procent w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku - wynika z danych Biura Informacji Kredytowej. Średnia wartość wnioskowanego kredytu mieszkaniowego wyniosła w czerwcu 2025 roku 477 tysięcy złotych i była najwyższa w historii.

"Punkt zwrotny" dla kredytobiorców. Skokowy wzrost

"Punkt zwrotny" dla kredytobiorców. Skokowy wzrost

Źródło:
PAP

Microsoft ogłosił zwolnienie do dziewięciu tysięcy pracowników w kolejnym etapie redukcji etatów. Nieoficjalnie mówi się, że cięcia dotkną między innymi dział Xbox - podał portal stacji BBC. Firma niedawno zapowiedziała, że przeznaczy 80 miliardów dolarów na centra danych do trenowania AI.

Gigant zwolni tysiące osób

Gigant zwolni tysiące osób

Źródło:
BBC

Sprzedawcy odzieży, obuwia lub galanterii skórzanej z Azji podszywają się pod polskie marki, kusząc promocjami - poinformował w czwartek Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Produkt może odbiegać od tego na zdjęciach, a z przedsiębiorcą nie można się skontaktować - dodał.

Podszywają się pod polskie marki, kuszą promocjami. Urząd ostrzega

Podszywają się pod polskie marki, kuszą promocjami. Urząd ostrzega

Źródło:
PAP

W argentyńskim Kongresie pojawił się projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowej waluty o nazwie argentum. Nowy środek płatniczy miałby zastąpić obecne peso, którego wartość znacznie spadła w wyniku wieloletniej inflacji.

Chcą zmienić walutę. Projekt w Kongresie

Chcą zmienić walutę. Projekt w Kongresie

Źródło:
PAP

Planowany strajk kontrolerów ruchu lotniczego we Francji spowoduje poważne zakłócenia na wielu lotniskach w całym kraju. Protesty zaplanowano na czwartek i piątek, tuż przed rozpoczęciem letnich wakacji szkolnych, które ruszają w sobotę.

Poważne zakłócenia dla podróżnych. Strajk we Francji

Poważne zakłócenia dla podróżnych. Strajk we Francji

Źródło:
PAP

W czwartek Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że sąd upadłościowy może badać nieuczciwość umowy kredytu we frankach szwajcarskich konsumentów w stanie upadłości. Pytania prejudycjalne dotyczące tej sprawy skierował do TSUE Sąd Rejonowy w Łodzi.

TSUE orzekł w sprawie frankowiczów

TSUE orzekł w sprawie frankowiczów

Źródło:
PAP

- Pracownik versus duża organizacja, czy nawet mała organizacja, naprawdę nie ma szans - stwierdza w rozmowie z tvn24.pl Adriana Rychter, zajmująca się HR-em, jedna z autorek ogólnopolskiego badania o mobbingu "Pracować po ludzku". - To jest bardzo trudne zjawisko, bo z konsekwencjami trzeba potem bardzo długo pracować - dodaje psycholożka Joanna Kolenda, druga autorka raportu.

"Widać, że system nie działa". Alarmujący raport

"Widać, że system nie działa". Alarmujący raport

Źródło:
tvn24.pl

Korea Południowa może stracić nawet 85 procent populacji w ciągu 100 lat - ostrzegają demografowie z think tanku Korean Peninsula Population Institute. W najczarniejszym scenariuszu do 2125 roku kraj będzie zamieszkiwać 7,5 miliona osób, czyli mniej niż obecnie liczy Seul.

Szokująca prognoza. Mogą stracić nawet 85 procent populacji

Szokująca prognoza. Mogą stracić nawet 85 procent populacji

Źródło:
PAP

Prezydent Andrzej Duda podpisał w środę ustawę o ustanowieniu 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci o Polakach - Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN i UPA na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej. Nie będzie to jednak dzień ustawowo wolny od pracy.

Nowe święto państwowe. Jest podpis prezydenta

Nowe święto państwowe. Jest podpis prezydenta

Źródło:
PAP