Niebieska karta – co to jest, jak ją założyć i kiedy wygasa

Źródło:
TVN24 Biznes
Kocharska-Dziedzic: przemoc domowa to także przemoc wobec dzieci i zwiększyła się od początku pandemii
Kocharska-Dziedzic: przemoc domowa to także przemoc wobec dzieci i zwiększyła się od początku pandemii
wideo 2/6
Kocharska-Dziedzic: przemoc domowa to także przemoc wobec dzieci i zwiększyła się od początku pandemii

Procedura „Niebieskiej karty” służy ochronie osób, które doświadczają przemocy domowej. Jak działa ta procedura i jak ją uruchomić? Na czym polega dawana przez nią pomoc i ochrona? Czy można wycofać uruchomioną już „niebieską kartę”? 

„Niebieska karta” to procedura mająca chronić osoby dotknięte przemocą domową.Procedurę tę uruchamiają uprawnione służby, m.in. policja, pracownicy opieki społecznej, oświaty, opieki zdrowotnej, ratownicy medyczni.Policji nie wolno odmówić przyjęcia zgłoszenia o przemocy domowej.Procedura „Niebieskiej karty” kończy się jedynie, gdy skończy się przemoc.

Niebieska karta – regulacje prawne

Obowiązek funkcjonowania procedury „Niebieskiej karty” nakłada na określone służby ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Przebieg tej procedury oraz wzory niezbędnych formularzy określa natomiast rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie karty” i wzorów formularzy „Niebieskiej karty”.

Niebieska karta – co to za procedura?

„Niebieska karta” to procedura uruchamiana w przypadku uzasadnionego podejrzenia o wystąpieniu przemocy w rodzinie. Uruchamianie procedury i podejmowanie związanych z tym interwencji może następować niejako z urzędu. Decydują o tym same uprawnione służby i w wielu przypadkach nie wymaga to wniosku ani zgody ze strony osoby dotkniętej przemocą.

Służby uprawnione do uruchamiania procedury „Niebieskiej karty” to policja, ośrodki pomocy społecznej (MOPS i GOPS), gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, placówki oświatowe i placówki ochrony zdrowia. 

Procedura jest wszczynana, gdy pracownik jednej ze wskazanych instytucji otrzyma wiarygodne zgłoszenie lub w toku czynności służbowych nabierze podejrzenia, że w określonej rodzinie dochodzi do aktów przemocy wobec jej członków

Jak założyć niebieską kartę?

Założenie „Niebieskiej karty” jest możliwe z inicjatywy własnej upoważnionych do tego służb lub po otrzymaniu przez nie wiarygodnego zgłoszenia. Aby samemu zainicjować tę procedurę wystarczy zgłosić się z informacjami o przemocy domowej do policji, pracownika socjalnego, lekarza, ratownika medycznego czy nauczyciela. 

Zgłoszenia takiego może dokonać nie tylko osoba będąca ofiarą przemocy w rodzinie. Może to być również każdy świadek przypadków takiej przemocy, na przykład sąsiad lub znajomy. Incydenty przemocy można zgłaszać również pod numerem „Niebieskiej Linii” 801 120 002, natomiast porady dla osób pokrzywdzonych dostępne są pod numerem 22 688 7000. Specjalne zakładki dotyczące pomocy dla osób doświadczających przemocy domowej znajdują się również na stronach: www.niebieskalinia.pl i www.pokrzywdzeni.gov.pl.

Policja nie może nie przyjąć zgłoszenia do „Niebieskiej karty”. Warto o tym pamiętać zarówno aby być pewnym zapewnienia poszkodowanym pomocy, jak i w celu ograniczania możliwych w tym zakresie nadużyć. 

Niebieska karta – etapy

„Niebieska karta” to procedura, która składa się łącznie z sześciu etapów:

1. Wszczęcie procedury. 2. Opracowanie indywidualnego planu pomocy. 3. Oddziaływanie na sprawcę przemocy. 4. Realizacja indywidualnego planu pomocy. 5 Ewentualne zdarzenia niebezpieczne w trakcie procedury „Niebieskiej karty”. 6. Zakończenie procedury.

Od strony formalnej procedura ta składa się z czterech formularzy „Niebieskiej karty” oznaczonych liderami od A do D. 

Procedura niebieskiej karty

Procedura „Niebieskiej karty” wszczynana jest wypełnieniem przez upoważnioną do tego osobę formularza „Niebieskiej karty”. Karta ta składa się z dwóch części: A (NK-A) oraz B (NK-B). 

W Karcie A osoba uruchamiająca procedurę dokumentuje zastaną lub zgłoszoną sytuację oraz wskazuje podjęte działania. Karta ta jest wypełniana od razu, często na miejscu zdarzenia i w obecności osoby podejrzewanej o bycie sprawcą przemocy. Karta A w ciągu siedmiu dni trafia do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego funkcjonującego najczęściej w lokalnym ośrodku pomocy społecznej. Następnie powoływana jest w tej sprawie grupa robocza, w skład której wchodzą przedstawiciele różnych instytucji, dobranych indywidualnie do sprawy: pracowników socjalnych, dzielnicowego, przedstawicieli szkoły, gminnej komisji alkoholowej, ochrony zdrowia, psycholog.

W Karcie B opisane zostają natomiast najważniejsze przestępstwa przemocy domowej oraz dane teleadresowe instytucji, u których ofiara może szukać pomocy. Karta ta jest wręczana osobie dotkniętej przemocą w rodzinie, a jeżeli osoba ta jest niepełnoletnia – jego rodzicowi, opiekunowi lub innej osobie zgłaszającej przemoc w rodzinie. Karta B ma funkcję informacyjną na temat praw osoby pokrzywdzonej i praktycznych możliwości uzyskania przez nią pomocy.

W ciągu 30 dni osoba doświadczająca przemocy w rodzinie zostanie zaproszona na spotkanie z grupą roboczą. W oparciu o rozmowę i wywiad środowiskowy opracowany zostanie indywidualny plan pomocy, który zapisany zostanie na Karcie C (NK-C).

Następnie na spotkanie z grupą roboczą zostanie wezwana także osoba podejrzewana o stosowanie przemocy. Dokumentacja tego spotkania wraz z diagnozą dotyczącą tej osoby zostanie zapisana na Karcie D (NK-D). W uzasadnionych przypadkach zespół interdyscyplinarny może też złożyć wniosek o np. dozór policyjny dla tej osoby, nakaz opuszczenia przez nią lokalu, czy nawet areszt tymczasowy.

Kiedy wygasa niebieska karta?

Następnie realizowany jest indywidualny plan pomocy. Może on obejmować m.in. pracę socjalną oraz pomoc psychologiczną dla osób doznających przemocy, a także ich dzieci. Osoby poszkodowane mogą również liczyć na badania lekarskie, bezpieczne schronienie czy pomoc w uzyskaniu mieszkania socjalnego. Odbywane są również okresowe spotkania grupy roboczej zarówno z osobą poszkodowaną, jak i stosującą przemoc.

Jeżeli w trakcie procedury „Niebieskiej karty” będą zdarzać się kolejne przypadki stosowania przemocy, ważne jest, aby były one zawsze zgłaszane. Jeżeli zgłoszenie będzie miało miejsce na policji, to z każdej interwencji powstanie kolejna Karta A dołączana do dokumentacji, natomiast gdy zgłoszenie będzie do członków grupy roboczej – powstanie nowa notatka w Karcie C.

Zakończenie procedury „Niebieskiej karty” następuje dopiero, gdy przypadki przemocy przestają się zdarzać i występuje „uzasadnione przypuszczenie o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy”. Nie ma więc określonego terminu, po którym procedura ta „wygasa” – najczęściej trwa ona kilka miesięcy.

Jeżeli zachowania przemocowe znów się pojawią, procedura „Niebieskiej karty” może w każdej chwili rozpocząć się od nowa od wypełnienia kolejnej Karty A.

Może się również zdarzyć wcześniejsze zakończenie procedury. Dzieje się tak, gdy członkowie powołanej grupy roboczej na jakimkolwiek etapie dojdą do wniosku, że w danej rodzinie nie dochodzi do aktów przemocy. Wówczas zadecydują o braku zasadności dalszych działań, choć możliwe jest mimo to dalsze prowadzenie obserwacji członków tej rodziny. 

Niebieska karta – jak sprawdzić, czy jest założona?

Osoby, których dotyczy rozpoczęta procedura „Niebieskiej karty”, w praktyce otrzymują na ten temat informację. Dzieje się tak niezależnie od tego, czy procedura została uruchomiona na skutek zgłoszenia, czy też z inicjatywy upoważnionych do tego służb. 

W pierwszej kolejności informowana o tym jest osoba doświadczająca przemocy w rodzinie. Może to nastąpić od razu po wypisaniu Karty A i B lub najpóźniej po utworzeniu grupy roboczej. Osoba podejrzewana o stosowanie przemocy domowej informowana jest natomiast najpóźniej z chwilą wezwania do złożenia wyjaśnień niezbędnych do wypełnienia Karty D.

Przepisy nie zobowiązują jednocześnie służb do zawiadamiania stron o rozpoczynaniu procedury „Niebieskiej karty”. Tym samym jest możliwe, że osoby, których ona dotyczy, nie będą o niej wiedziały aż do czasu zaproszenia na pierwszą rozmowę z powołaną grupą roboczą.

Niebieska karta – czy można wycofać?

Organy uprawnione do uruchamiania procedury „Niebieskiej karty” nie mogą odmówić jej uruchomienia, gdy dostaną wiarygodne zgłoszenie dotyczące przemocy domowej. 

Nie jest również możliwa zmiana ani wycofanie raz wypełnionej karty A nawet, jeżeli zawnioskuje o to sama osoba pokrzywdzona. Jednocześnie wycofanie swoich zeznań przez zgłaszającą przypadek przemocy lub będącą jego ofiarą może wpłynąć na niemożność zapewnienia odpowiedniej opieki i ochrony osobom tego potrzebującym.

Co daje niebieska karta przy rozwodzie?

Przemoc domowa jest jedną z częstych przyczyn rozpadu związku i rozwodu. Uruchomiona procedura „Niebieskiej karty” może mieć wówczas istotne znaczenie. Po pierwsze może być jednym z dowodów procesowych wskazującym, że między małżonkami zanikła więź fizyczna i emocjonalna. Brak tej więzi jest jednym z warunków udzielenia rozwodu.

Po drugie, „Niebieska karta” może być ważnym argumentem działającym na korzyść osoby poszkodowanej. Może ona stanowić dowód na winę stosującego przemoc małżonka/i za rozpad pożycia małżeńskiego. Ewentualne orzeczenie o winie w czasie procesu rozwodowego ma duże znaczenie w późniejszym ubieganiu się o alimenty.

Sąd zawsze weryfikuje przy tym, czy przemoc rzeczywiście była stosowana, aby uniknąć wykorzystywania procedury „Niebieskiej karty” do manipulacji. Nieuzasadnione rozpoczęcie procedury „Niebieskiej karty” tylko dla celów rozwodowych jest niedozwolone i grozi odpowiedzialnością karną. 

Akty prawne: Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” i wzorów formularzy „Niebieska Karta”.

Przydatne linki: https://www.parpa.pl/index.php/przeciwdzialanie-przemocy/procedura-niebieskie-karty , https://www.nik.gov.pl/plik/id,10944.pdf, http://www.niebieskalinia.info 

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Pozostałe wiadomości

Donald Trump podpisał memorandum, które nakłada roczną opłatę w wysokości 100 tysięcy dolarów za wizę pracowniczą dla specjalistów. Prezydent USA zatwierdził także program "złotych kart", który pozwala na stały pobyt za milion dolarów.

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

Źródło:
PAP

Zamiast wprowadzać trwałe strefy tylko dla pieszych, władze Sztokholmu stawiają na tymczasowe projekty, które okresowo wyłączają ulice z ruchu pojazdów - pisze Politico. Skuteczność programu potwierdza rosnąca liczba ulic objętych ograniczeniami - z dwóch w 2015 roku do ponad czterdziestu tego lata.

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Źródło:
Politico

Cyberatak zakłócił działalność kilku ważnych europejskich portów lotniczych - w tym londyńskiego Heathrow, Brukseli i Berlina. Operatorzy informują o opóźnieniach i odwołanych lotach - przekazał Reuters. "Na ten moment nie ma sygnałów o zagrożeniu dla lotnisk w Polsce" - poinformował wicepremier Krzysztof Gawkowski.

Cyberatak na europejskie lotniska. Opóźnione i odwołane loty

Cyberatak na europejskie lotniska. Opóźnione i odwołane loty

Źródło:
Reuters, tvn24.pl, PAP

Nad Jeziorem Żarnowieckim powstaje największy w Europie magazyn energii - przekazał premier Donald Tusk w mediach społecznościowych. Jak podkreślił, podobne inwestycje w przyszłości przyczynią się do obniżek cen prądu.

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Nowe założenia w zakresie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) zaszkodzą gospodarce, obniżą skuteczność zbiórki i recyklingu odpadów oraz doprowadzą do podwyżek cen produktów - uważa Konfederacja Lewiatan.

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Źródło:
PAP

Decyzja agencji Moody's o zmianie perspektywy na negatywną odzwierciedla słabszą perspektywę wskaźników fiskalnych i długu publicznego w porównaniu z wcześniejszymi oczekiwaniami - wyjaśnił resort finansów.

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

37 procent wszystkich mieszkań w Chorwacji kupują obcokrajowcy. Według eksperta branży nieruchomości Boro Vujovicia najczęściej inwestują Niemcy, Austriacy i Słoweńcy, ale coraz częściej pojawiają się nabywcy z Polski.

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska zaproponowała państwom Unii Europejskiej 19. pakiet sankcji wobec Rosji. Wśród tych propozycji znajduje się między innymi całkowity zakaz transakcji dla rosyjskich banków, objęcie Rosnieftu i Gazprom Nieftu zakazem transakcji, całkowity zakaz importu rosyjskiego LNG od 1 stycznia 2027 roku oraz rozszerzone restrykcje wobec tak zwanej rosyjskiej floty cieni.

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Źródło:
PAP

Agencja Moody’s zmieniła perspektywę ratingu Polski ze stabilnej na negatywną. Jednocześnie utrzymała długoterminowe ratingi Polski na poziomie A2. Moody's to jedna z tzw. wielkiej trójki agencji ratingowych. Wcześniej perspektywę ratingu zmieniła również agencja Fitch.

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

W piątek rząd ogłosił swoje priorytety, wśród których znalazły się: poprawa konkurencyjności gospodarki, wsparcie rozwoju sztucznej inteligencji, bezpieczeństwo dostaw energii i stabilizacja jej cen, rozwój Centralnego Portu Komunikacyjnego, renesans kolei, deregulacja oraz ochrona ziemi rolnej i funkcji produkcyjnych wsi.

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Źródło:
PAP

Piątkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej. W Polsce odnotowano wygraną trzeciego stopnia w wysokości niemal 2,4 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 19 września 2025 roku.

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W nadchodzącym tygodniu podwyżki cen paliw na stacjach będą kontynuowane - prognozują w piątek analitycy portalu e-petrol.pl. Ich zdaniem na razie nie ma ryzyka, że ceny paliw osiągną sześciozłotowe poziomy.

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Źródło:
PAP

Władze Bali zakazują budowy nowych hoteli i restauracji na rolniczych terenach wyspy. To skutek ostatnich powodzi, w których życie straciło 18 osób. Eksperci uważają, że do tak tragicznych skutków kataklizmu przyczyniła się masowa turystyka.

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Źródło:
"Guardian", tvn24.pl

Najwyższa Izba Kontroli poinformowała w piątkowym komunikacie, że przekazanie przez Skarb Państwa 551,3 miliona złotych z Funduszu Reprywatyzacji na dokapitalizowanie Polskiego Holdingu Hotelowego odbyło się niezgodnie z prawem. W związku z tym NIK złożyła zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

NIK: przekazanie pieniędzy państwowej spółce niezgodnie z prawem

NIK: przekazanie pieniędzy państwowej spółce niezgodnie z prawem

Źródło:
PAP

Wstępnie zweryfikowano wszystkie projekty z dofinansowaniem z KPO dla branży HoReCa; w przypadku 39 przeprowadzono pogłębioną kontrolę, stwierdzono 7 nieprawidłowości - poinformowała w piątek minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Dodała, że pogłębione kontrole będą kontynuowane.

Pełczyńska-Nałęcz o efektach kontroli kontrowersyjnych dotacji z KPO

Pełczyńska-Nałęcz o efektach kontroli kontrowersyjnych dotacji z KPO

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministrowie finansów na nieformalnym spotkaniu w Kopenhadze będą omawiać powstanie cyfrowego euro - stablecoina, czyli waluty cyfrowej powiązanej z euro i wspieranej przez Europejski Bank Centralny. Niektórzy chcieliby przyspieszyć proces, aby przeciwdziałać wzrostowi stablecoinów opartych na dolarze amerykańskim, napędzanych przez ustawę Genius Act prezydenta Donalda Trumpa.

Cyfrowe euro. Ministrowie planują kolejne kroki

Cyfrowe euro. Ministrowie planują kolejne kroki

Źródło:
EUR-Lex, eutoday.com

Zmiana na szczycie Inter IKEA Group. Obecny dyrektor generalny Jon Abrahamsson Ring ustąpi ze stanowiska z końcem 2025 roku. Od 1 stycznia 2026 roku stery przejmie Polak – Jakub Jankowski.

Polak stanie na czele IKEA

Polak stanie na czele IKEA

Źródło:
Reuters, IKEA

Zeszłoroczny pomysł wprowadzenia zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych utknął na mieliźnie. - Tego projektu nie mamy - przekazał w piątek minister ds. nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu Maciej Berek, zapytany o pracę nad pomysłem. Jak dodał, z nową minister zdrowia wrócą do rozmów o nim.

Co z zakazem sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. "Tego projektu nie mamy"

Co z zakazem sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. "Tego projektu nie mamy"

Źródło:
tvn24.pl

Kanada i Meksyk zgodziły się na pogłębienie więzi, zobowiązując się do bliższej współpracy w dziedzinie handlu i bezpieczeństwa. Przywódcy krajów podpisali w czwartek umowę o partnerstwie strategicznym i ogłosili nowy plan dwustronnej współpracy na następne lata. Oba kraje zmagają się z rosnącą presją gospodarczą ze strony USA.

Kanada i Meksyk pogłębiają współpracę w obliczu wojny handlowej Trumpa

Kanada i Meksyk pogłębiają współpracę w obliczu wojny handlowej Trumpa

Źródło:
PAP, BBC

Czwartkowa sesja na Wall Street zakończyła się wzrostami głównych indeksów. S&P 500 zanotował najwyższy poziom w historii. Czwartkowe ruchy następują dzień po tym, jak Fed po raz pierwszy w tym roku obniżył stopy procentowe.

Nowy rekord na amerykańskiej giełdzie

Nowy rekord na amerykańskiej giełdzie

Źródło:
PAP, CNBC

PKP Cargo planuje przeprowadzić zwolnienia grupowe, które obejmą do 500 pracowników. Spółka poinformowała w czwartek, że zgodę na ten krok wyrazili zarząd, rada nadzorcza oraz zarządczyni masy sanacyjnej. Proces wypowiadania umów ma zakończyć się do końca września.

Zwolnienia grupowe w kolejowym gigancie. "Trudna sytuacja finansowa"

Zwolnienia grupowe w kolejowym gigancie. "Trudna sytuacja finansowa"

Źródło:
PAP