Otworzono kanał, choć tor do portu jest za płytki. Trwa spór między Elblągiem a rządem

Sprawa dotyczy pogłębienia ostatniego odcinka toru wodnego przed portem morskim w Elblągu, bez czego nowa droga wodna wraz z Kanałem Żeglugowym przez Mierzeję Wiślaną nie będzie funkcjonalna. Prace pogłębiarskie na rzece Elbląg wykonywane przez wykonawcę wybranego przez inwestora, czyli Urząd Morski w Gdyni, kończą się niespełna kilometr przed portem. Samorząd Elbląga uważa, że ten ostatni odcinek toru powinien wykonać inwestor (Skarb Państwa - Urząd Morski) a nie samorząd.

Ostatnio prezydent Elbląga Witold Wróblewski przedstawił opinię prawną wykonaną na zlecenie samorządu przez Centrum Ekspertyz i Analiz Prawnych i podpisaną przez prof. Politechniki Warszawskiej Roberta Suwaja. Wynika z niej, że "Miasto Elbląg nie posiada kompetencji do realizacji zadań polegających na budowie, modernizacji lub utrzymaniu torów wodnych na wewnętrznych, przepływowych wodach morskich w granicach Portu Morskiego Elbląg".

Ministerstwo Infrastruktury przesłało PAP swoje stanowisko w tej sprawie. Rzecznik resortu Szymon Huptyś przekazał, że "opinia prawna nie wpłynęła do tej pory ani do Urzędu Morskiego w Gdyni, ani do Ministerstwa Infrastruktury. Nie jest zatem możliwe odniesienie się do jej treści".

"MI podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie zakresu prac objętych programem "Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską". Za ostatni, 800-metrowy odcinek infrastruktury zapewniającej dostęp do portu jest odpowiedzialny podmiot nim zarządzający, czyli samorządowa spółka Zarząd Portu Morskiego Elbląg sp. z o.o. Poniesienie kosztów utworzenia czy modernizacji toru nie leży po stronie Urzędu Morskiego w Gdyni, lecz podmiotu zarządzającego Portem Elbląg" - podkreślił resort infrastruktury.

Ekspertyza zamówiona przez elbląski samorząd wskazuje, że "zadania Portu Morskiego Elbląg jako podmiotu zarządzającego sprowadzają się wyłącznie do możliwości prowadzenia budowy, modernizacji i utrzymania infrastruktury portowej znajdującej się na gruntach, którymi on gospodaruje, oraz utrzymania akwenu portowego" - mówił w październiku prezydent Elbląga Witold Wróblewski.

Jak wskazywał włodarz miasta, z opracowania wynika, że "wydatkowanie środków własnych, pochodzących z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na prowadzenie budowy, modernizacji i utrzymania infrastruktury zapewniającej dostęp do portów i przystani morskich przez Port Morski Elbląg stanowić będzie naruszenie zasad dokonywania wydatków ze środków publicznych jako realizujących cele, dla których środki powinny być określone w ustawie budżetowej na zadania publiczne z zakresu administracji rządowej".

17 września br. został otwarty Kanał Żeglugowy będący częścią nowej drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską. Polska dzięki przekopowi przez Mierzeję Wiślaną zyskała niezależne od Rosji przejście z Zalewu na Bałtyk - podkreślał wówczas rząd. Wskazywano również na zwiększenie atrakcyjności gospodarczej województwa warmińsko-mazurskiego, a w szczególności Elbląga i portu w tym mieście, a także innych portów Zalewu Wiślanego.

Całkowita długość drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej przez Zalew Wiślany do Elbląga to prawie 23 km. Samo przejście przez Zalew Wiślany ma nieco ponad 10 km, a na rzece Elbląg – także ponad 10 km. Pozostałe ok. 2,5 km to odcinek, na który złożą się śluza i port zewnętrzny oraz stanowisko postojowe. Kanał i cały tor wodny będą miały docelowo 5 m głębokości.

Aby Kanał Żeglugowy był funkcjonalny, potrzebne były inwestycje uzupełniające. II etap prac obejmuje przebudowę istniejącego toru wodnego na rzece Elbląg w zakresie obudowy brzegów, które docelowo przejmą funkcje ziemnych wałów przeciwpowodziowych, budowę przystani niskich ułatwiających dostęp do rzeki oraz budowę mostu obrotowego nad rzeką Elbląg w Nowakowie, wraz ze zmianami układu drogowego. W tym zakresie prace już się toczą. Trwa też realizacja III etapu, czyli pogłębienie toru wodnego na Zalewie Wiślanym.

Po zakończeniu całości prac, co planowane jest na 2023 r., droga wodna łącząca Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską umożliwi wpływanie do portu w Elblągu jednostek o długości do 100 m oraz do 20 m szerokości i zanurzeniu do 4,5 m.