Jak powstała Dolina Krzemowa? Czym jest i jakie znane firmy stworzyły jej sukces?

● Dolina Krzemowa to położone w Kalifornii zagłębie globalnych koncernów technologicznych. ● W Dolinie Krzemowej swoje siedziby miały lub mają m.in. Apple, Amazon, Tesla, Google i Meta. ● Za sukcesem Doliny Krzemowej stoi koncentracja w jednym miejscu nowoczesnych przedsiębiorstw, najlepszych uczelni oraz wielkich funduszy inwestycyjnych. ● Dolina Krzemowa wyróżnia się rzadko spotykanym sposobem funkcjonowania i kulturą biznesową.

Dolina Krzemowa (z ang. Sillicon Valley) to niewielka część amerykańskiego stanu Kalifornia znana jako światowe zagłębie zaawansowanych technologii i siedziba licznych międzynarodowych korporacji. Jej nazwa została stworzona w 1971 roku przez dziennikarza Dona C. Hoeflera. Określił tak kalifornijską Dolinę Santa Clara, w której firmy używały krzemu jako głównego komponentu wykorzystywanego w produkcji półprzewodników. 

Jak powstała Dolina Krzemowa? Działo się to stopniowo. Zmiany w rolniczej dolinie Santa Clara zaczęły następować na przełomie XIX i XX wieku, gdy pobliskie San Francisco stało się ważnym centrum przemysłu telegraficznego i radiowego, a w samej aglomeracji otwarty został Uniwersytet Stanforda.

Po wybuchu drugiej wojny światowej rozpoczął się w Stanach Zjednoczonych proces przenoszenia części przemysłu z najbardziej zagrożonego działaniami wojennymi wschodniego wybrzeża na zachód, m.in. do Kalifornii. W ten sposób w Dolinie Krzemowej zaczęły szybko powstawać kolejne ośrodki naukowo-badawcze oraz zakłady przemysłowe produkujące m.in. radary. Powstawanie tych obiektów spowodowało zarazem napływ tysięcy wysoko wykwalifikowanych specjalistów technologicznych.

W ten sposób od lat 50. XX wieku Dolina Krzemowa stała się wielkim centrum zaawansowanych technologii, w którym swoje siedziby mają największe globalne firmy technologiczne.

Za sukces Doliny Krzemowej w dużej części odpowiada jej wyróżniający się sposób funkcjonowania i kultury biznesowej. Działające w niej firmy stawiają przede wszystkim na innowacyjność i otwarte umysły, pozostawiając swoim pracownikom dużo swobody i zaufania. Ważną zasadą w zlokalizowanych tam firmach jest dzielenie się wiedzą, obowiązuje również dość duża otwartość na podejmowanie ryzyka biznesowego.

Obecnie środowisko Doliny Krzemowej to cała sieć powiązań zawodowych i osobistych, w której rozwój tysięcy przedsiębiorstw wspierany jest przez utalentowanych ludzi z lokalnych uczelni i centrów badawczych, łatwy dostęp do kapitału z funduszy inwestycyjnych, a także innowacyjne modele zarządzania i najnowsze technologie. Ta skoncentrowana na niewielkiej przestrzeni sieć powiązań nazywana bywa środowiskiem plug and play (ang. podłącz i używaj), po pojawieniu się w którym dalszy rozwój staje się szybszy i łatwiejszy.

Dolina Krzemowa jest ponadto znana z bardzo łagodnego klimatu, w którym nie ma ani ostrych zim, ani nazbyt gorącego lata. Klimat ten również ma sprzyjać kreatywności i pracy umysłowej.

W Dolinie Krzemowej znajdują się siedziby największych międzynarodowych korporacji z branży nowych technologii. Szacuje się, że Dolina Krzemowa zatrudnia pół miliona specjalistów technologii informatycznych, a dzięki jej działalności gospodarka całego stanu Kalifornia jest warta 3,4 biliona dolarów. Gdyby Kalifornia była odrębnym państwem czyniłoby to ją piątą największą gospodarką świata, niewiele mniejszą od niemieckiej.

Jednym z pierwszych wielkich przedsiębiorstw Doliny Krzemowej było Hewlett-Packard założone w 1939 roku. Po wynalezieniu w latach 40. XX wieku przez inną firmę z Doliny, Bell Labs, procesorów komputerowych, w Dolinie powstały kolejne znane dziś firmy: Fairchild, Intel, AMD, Nvidia.

Kolejnym wielkim wynalazkiem w którym uczestniczyła Dolina Krzemowa był rozwój Internetu. Obecnie w Dolinie Krzemowej swoje siedziby mają takie międzynarodowe koncerny jak m.in. Apple, Google, Cisco, Adobe, eBay, Yahoo, PayPal, Facebook (obecnie: Meta), Twitter, Uber. Jednocześnie w ostatnich latach rosnące koszty życia spowodowały, że część z nich zaczęła przenosić się z Kalifornii do tańszego Teksasu. Swoją siedzibę przeniosła tam już firma Tesla, firma Oracle, a także jeden z pionierów Doliny Krzemowej - Hewlett-Packard.

Z Doliną krzemową związane są liczne historie i ciekawostki. Jest taka, która dotyczy historii powstania Uniwersytetu Stanforda, jednej z najlepszych na świecie uczelni, zlokalizowanej w aglomeracji San Francisco. Jej założycielem był Leland Stanford Sr., uważany przez to czasem za prekursora Doliny Krzemowej.

Leland Stanford Sr. dorobił się w Kalifornii dużego majątku najpierw na sprzedaży narzędzi dla poszukiwaczy złota, później zaś inwestując w koleje w stadninę koni. Gdy w 1884 roku zmarł jego jedyny syn, Leland Stanford Jr., ojciec postanowił upamiętnić go tworząc uniwersytet jego imienia. Uniwersytet Lelanda Stanforda Juniora zaczął działać 1 października 1891 r. Misją uczelni było kształcenie absolwentów, którzy odnosiliby sukcesy w życiu zawodowym i osobistym i byli użyteczni dla innych by - jak sformułował to Stanford Sr. - „Dzieci Kalifornii były naszymi dziećmi”. Późniejsi absolwenci Uniwersytetu Stanforda znacząco przyczynili się do rozwoju branży technologicznej w Dolinie Krzemowej.