Ile ważne jest skierowanie na badania lub do specjalisty?

● Skierowania upoważniają do skorzystania na koszt NFZ z niektórych świadczeń, badań i konsultacji specjalistycznych. ● Skierowania najczęściej nie mają terminu ważności – ważne są tak długo, jak istnieją przesłanki do podjęcia określonych działań zdrowotnych. ● Pacjent ma obowiązek dostarczyć oryginał skierowania w ciągu 14 dni od wpisania na listę oczekujących. ● W wyjątkowych przypadkach skierowania mają ściśle określony termin ważności.

Zasady udzielania i korzystania ze świadczeń Narodowego Funduszu Zdrowia reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ustawa ta precyzuje również zasady kwalifikowania na te świadczenia oraz ich finansowania. 

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Do korzystania ze świadczeń zdrowotnych w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia uprawnieni są wszyscy objęci powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Dotyczy to więc m.in. osób mających umowę o pracę, prowadzących działalność gospodarczą, dzieci, uczniów i studentów, emerytów, a także osób dobrowolnie opłacających tę składkę. 

Do skorzystania z niektórych świadczeń, badań i konsultacji specjalistycznych, konieczne jest jednak posiadanie nie tylko ubezpieczenia, ale również specjalnego skierowania. Skierowanie to jest dokumentem wystawianym przez lekarza – w większości przypadków lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub innego lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, rzadziej przez dowolnego lekarza. Lekarz ten sam decyduje o potrzebie wystawienia danego skierowania po przeprowadzeniu badania lub konsultacji z pacjentem. 

Posiadanie ważnego skierowania jest potrzebne do skorzystania z:

● opieki specjalistycznej,  ● leczenia szpitalnego,  ● leczenia uzdrowiskowego,  ● rehabilitacji leczniczej,  ● opieki nad przewlekle chorymi.

Nie do wszystkich lekarzy są potrzebne skierowania. Bez tego dokumentu można skorzystać z wizyty u:

● lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, np. internisty, pediatry, ● ginekologa i położnika,  ● onkologa,  ● psychiatry,  ● wenerologa,  ● dentysty.

Skierowania nie muszą przedstawiać również:

● inwalidzi wojenni i wojskowi, ● kombatanci, osoby represjonowane i niewidome cywilne ofiary działań wojennych, ● chorzy na gruźlicę i zakażeni wirusem HIV, ● osoby korzystające z opieki medycznej w zakresie badań dawców narządów, ● uzależnieni od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych - w zakresie leczenia odwykowego, ● weterani - w zakresie leczenia urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa.

Jeżeli skierowanie jest wymagane w przypadku danego świadczenia zdrowotnego, od jego posiadania zależy sfinansowanie tego świadczenia przez NFZ. Skorzystanie z tego świadczenia bardzo często jest jednak możliwe również bez skierowania, wówczas jego kosztem obciążany jest jednak sam pacjent.

Ustawa nie określa czasu ważności wystawionego skierowania na badania. Jak informuje NFZ, skierowanie jest ważne na tak długo, jak długo istnieją przesłanki do skierowania na określone badania. Zachowuje ono więc swoją ważność do czasu realizacji, czyli np. zgłoszenia i ustalenia terminu przeprowadzenia badania.

Pacjent musi jednak w ciągu 14 dni od wpisania na listę oczekujących na badanie dostarczyć do właściwej placówki medycznej oryginał skierowania. W przypadku niedopełnienia tego obowiązku zostaje on skreślony listy.

Skierowania na badania krwi i moczu podlegają takim samym zasadom jak skierowania na wszystkie inne badania. Oznacza to, że ustawa nie przewiduje odgórnie ustalonego terminu ich ważności.

Jednocześnie jednak wiele poradni diagnostycznych honoruje skierowania na badania jedynie przez 30 dni od ich wystawienia. Choć podejście takie nie wynika bezpośrednio z przepisów, lekarze uzasadniają to koniecznością zbadania chorego w określonym stanie – chodzi o ustalenie, czy po upływie długiego czasu od wystawienia skierowania wciąż istnieją przesłanki ku jego realizacji. Z tego powodu poradnie mogą więc honorować jedynie skierowania wystawione w ciągu ostatnich 30 dni.

Skierowania do specjalisty nie mają określonego przepisami terminu ważności, można więc stwierdzić, że są bezterminowe. Skierowanie nie straci ważności niezależnie od tego, jak długo będzie trzeba czekać na wizytę.

Po zarejestrowaniu się w poradni specjalistycznej - tak jak w przypadku innych skierowań - pacjent zobowiązany jest jedynie dostarczyć do niej oryginał skierowania w ciągu 14 dni roboczych od dnia wpisania na listę oczekujących. 

Gdy dany pacjent znajdzie się już pod opieką lekarską, skierowanie pozostaje ważne tak długo, jak długo utrzymuje się jego problem zdrowotny, a jego lekarz prowadzący wyznacza kolejne wizyty.

Skierowanie do szpitala, podobnie jak inne skierowania, nie ma ustalonego przepisami czasu ważności. W praktyce jest więc ważne do czasu ustalenia terminu przyjęcia na wskazany oddział szpitalny. Pacjent jest wówczas zobowiązany do dostarczenia do szpitala w ciągu 14 dni oryginału skierowania.

W niektórych przypadkach długość ważności skierowania jest jednak odgórnie ograniczona. Ograniczenia te wynoszą:

● 14 dni w przypadku skierowania do szpitala psychiatrycznego, ● 30 dni w przypadku skierowania na cykl zabiegów fizjoterapeutycznych, ● 18 miesięcy w przypadku skierowania na leczenie uzdrowiskowe.

W dwóch pierwszych przypadkach po upływie wskazanego terminu ważność skierowania wygasa. Jeżeli nadal jest potrzebne, pacjent musi uzyskać nowe skierowanie lub aktualizację poprzedniego. Natomiast w przypadku skierowania na leczenie uzdrowiskowe co 18 miesięcy następuje jego obowiązkowa weryfikacja.

Źródło: Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/informacje-o-swiadczeniach/