Renta inwalidzka, to świadczenie pieniężne, które przyznaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Żeby ją otrzymać należy spełnić szereg warunków - przede wszystkim otrzymać orzeczenie lekarskie. Natomiast o jej wysokości decyduje między innymi czas odprowadzania składek.
Renta inwalidzka to potoczna nazwa renty z tytułu niezdolności do pracy. O niezdolności do pracy - w celu ustalenia uprawnień do świadczeń, których przyznanie zależy od stwierdzenia niezdolności do pracy – orzekają lekarze orzecznicy i komisje lekarskie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenie przyznawane jest w formie pieniężnej.
Komu należy się renta inwalidzka?
Świadczenie to przysługuje osobie, którą uznano za całkowicie lub częściowo niezdolną do wykonywania pracy zarobkowej z powodu stanu zdrowia. Która ponadto:
- otrzymała orzeczenia lekarza orzecznika ZUS,
- ma wymagany - stosowny do wieku, w którym powstała niezdolność do pracy - okres składkowy i nieskładkowy,
- niezdolność do pracy powstała w okresach ściśle określonych w ustawie, np. w okresie ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego (chorobowego lub opiekuńczego) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Staż ubezpieczenia musi wynosić: 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat; 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat; 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat; 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat; 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
Wymóg powstania niezdolności do pracy w określonym ustawą emerytalną czasie nie obowiązuje w stosunku do osoby, która spełnia łącznie następujące warunki: została uznana za całkowicie niezdolną do pracy, spełnia warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego oraz legitymuje się co najmniej 20-letnim (w przypadku kobiety) i 25-letnim (w przypadku mężczyzny) okresem składkowym i nieskładkowym.
Ile wynosi renta inwalidzka netto (na rękę)?
Renta inwalidzka ustalana jest indywidualnie.
Zakład Ubezpieczeń społecznych, jak czytamy na jego stronie, aby ustalić wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, dodaje do siebie:
- 24 proc. kwoty bazowej,
- po 1,3 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów składkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy,
- po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy,
- po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresu, który brakuje do pełnych 25 lat stażu ubezpieczenia (okresów składkowych i nieskładkowych), liczonych od dnia, w którym złożysz wniosek o rentę, do dnia, w którym osiągnąłbyś wiek 60 lat. Okres ten nazywamy stażem hipotetycznym.
Jakie warunki trzeba spełnić, żeby dostać rentę inwalidzką?
Podstawowym warunkiem uzyskania renty jest wystąpienie całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i brak rokowań odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.
Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Z kolei za częściowo niezdolną do pracy uznaje się natomiast osobę, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi przez nią kwalifikacjami.
Renta stała przysługuje ubezpieczonemu którego niezdolność do pracy została uznana za trwałą.
Renta okresowa przysługuje jeśli niezdolność do pracy ma charakter czasowy. Przysługuje ona przez okres wskazany w decyzji organu rentowego.
Po upływie tego okresu ubezpieczony może wystąpić do ZUS z wnioskiem o przedłużenie prawa do renty na dalszy okres. Ewentualne kolejne prawo do renty uzależnione jest od wyniku ustaleń zawartych w orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej.
Można otrzymać również rentę szkoleniową. Przysługuje ona osobie, która spełnia warunki wymagane do przyznania renty i otrzyma orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie. Po przyznaniu renty organ rentowy kieruje zainteresowanego do powiatowego urzędu pracy w celu odbycia szkoleń przygotowujących do zdobycia nowego zawodu. Przyznawana jest na okres 6 miesięcy
Jak złożyć wniosek o rentę inwalidzką?
Ubiegając się o rentę inwalidzką należy zgromadzić niezbędne dokumenty, zaświadczenia oraz wypełnić formularze, a kolejno całość przekazać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Po pierwsze należy udać się na wizytę do lekarza pierwszego kontaktu bądź specjalisty, by otrzymać zaświadczenie o stanie zdrowia (druk OL-9). Nie może być ono z datą wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem wniosku.
Warto również przygotować całą dokumentacją medyczną (historia choroby, karty informacyjne z leczenia szpitalnego, karta badania profilaktycznego, dokumentacja rehabilitacji leczniczej lub zawodowej).
Następnie trzeba zgromadzić dokumenty, które potwierdzą staż ubezpieczeniowy – zarówno okresy składkowe, jak i nieskładkowe, na przykład: świadectwa pracy, legitymacja ubezpieczeniowa, zaświadczenie ze szkoły wyższej, które potwierdzi okres nauki, wyciągi z aktów urodzenia dzieci, książeczka wojskowa lub zaświadczenie z Wojskowej Komendy Uzupełnień (WKU) o okresie zasadniczej służby wojskowej. Potrzebne będzą również dokumenty potwierdzające osiągane wynagrodzenie.
Posiadając powyższe dokumenty należy wypełnić ERN wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy i przekazać go z załącznikami do ZUS-u. Można go pobrać poniżej, bądź też ze strony www.zus.pl. Można go także złożyć elektronicznie logując się do Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE). Formularz jest również dostępny w każdym oddziale ZUS w punkcie informacyjnym w sali obsługi klientów.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock