Jest projekt nowego prawa budowlanego. Co się zmieni?

Jak informuje Komisja Kodyfikacyjna Prawa Budowlanego (KKPB), w dokumencie opublikowanym też na stronach Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, w projekcie kodeksu dokonano usystematyzowania przepisów prawa dotychczas zawartych w odrębnych ustawach: ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane wraz z nowelizacją z 20 lutego 2015 r. oraz ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych.

Zdaniem KKPB projekt wprowadza nowe rozwiązania mające na celu przede wszystkim uelastycznienie procedur, w tym również procedur legalizacyjnych i naprawczych, ułatwienie realizacji inwestycji budowlanych, czy stabilizację wydanych pozwoleń na budowę. Wśród najważniejszych rozwiązań jakie przewiduje projekt kodeksu budowlanego, Komisja wymienia: Wprowadzenie pojęcia zgody budowlanej. Ma ono obejmować pozwolenie na budowę i tzw. "milczącą zgodę" organu – udzieloną w wyniku zgłoszenia i niewniesienia sprzeciwu przez organ. Wprowadzono też możliwość przeniesienia zgody budowlanej na nowego inwestora bez względu na to, czy przyjmie ona postać pozwolenia na budowę, czy zgłoszenia w wariancie z projektem urbanistyczno-architektonicznym. Będzie to możliwe także bez tego projektu. Inwestor będzie mógł również wystąpić z wnioskiem o uchylenie pozwolenia na budowę.

W projekcie kodeksu utrzymano zasadę zwiększenia katalogu obiektów budowlanych realizowanych na zgłoszenie. Uregulowane będą w nim podstawowe zasady sytuowania budynków od granicy działki. W związku z tym nie będzie możliwe uzyskanie odstępstwa od zastosowania normy dotyczącej odległości budynku od granicy działki. Przyjęto, że reguły kodeksowe będą miały zastosowanie wówczas, gdy odległości te nie będą w odmienny sposób określone w planie miejscowym. Ponadto wprowadzono nową instytucję – zgodę sąsiada na zbliżenie obiektu budowlanego do granicy działki, która będzie miała formę aktu notarialnego. Wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego nie będzie wymagać zgody budowlanej. "Stosowanie przyjętej w kodeksie zasady, zgodnie z którą budowa obiektu budowlanego wymaga zgody budowlanej, ograniczono jedynie do robót budowlanych polegających na budowie. Wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego nie będzie wymagało zgody budowlanej (z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w kodeksie)" - napisali autorzy dokumentu. W zakresie zmian dotyczących projektu budowlanego zmieniono jego elementy. Dotychczas projekt budowlany składał się z projektu zagospodarowania działki lub terenu i projektu architektoniczno-budowlanego, a także oświadczeń gestorów mediów i zarządców dróg publicznych oraz dokumentów geodezyjnych. Zgodnie z kodeksem w przyszłości projekt budowlany będzie obejmował projekt urbanistyczno-architektoniczny (odpowiednik projektu zagospodarowania działki lub terenu, zawierający m.in. podstawowe parametry urbanistyczne) i projekt techniczny. Do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę nie będzie konieczne załączenie projektu technicznego.

W projekcie kodeksu zawarto też zamkniętą listę uzgodnień projektu budowlanego i zmniejszono wymogi dotyczących egzemplarzy projektu budowlanego - do wniosku o pozwolenie na budowę trzeba będzie dołączyć tylko jeden egzemplarz projektu urbanistyczno-architektonicznego w formie papierowej, a dwa dodatkowe egzemplarze już w wersji elektronicznej. Zapewnieniu trwałości decyzji o pozwoleniu na budowę ma służyć zaproponowana zasada, zgodnie z którą nie stwierdza się nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę (a także nie uchyla się decyzji o pozwoleniu na budowę w wyniku wznowienia postępowania), jeżeli na jej podstawie obiekt budowlany został wybudowany, a od uzyskania zgody na użytkowanie upłynął 1 rok. Zaproponowano też skrócenie terminu rozpatrzenia zgłoszenia. Organ administracji architektoniczno-budowlanej ma mieć 21 dni na rozpatrzenie zgłoszenia robót budowlanych. W projekcie przewidziano rozwiązanie usprawniające postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę. W przypadku nieruchomości sąsiednich o nieuregulowanym stanie prawnym, a także w przypadku niemożności ustalenia adresu strony lub w przypadku gdy liczba stron postępowania przekroczy 20, pisma będą doręczane przede wszystkim poprzez obwieszczenie w siedzibie organu. Do ustalenia adresu strony będzie wykorzystana instytucja katastru.

W projekcie kodeksu wprowadza się też instytucję etapowania, czyli obowiązek dokonania odbiorów cząstkowych określonych etapów robót. Ma to szczególnie znaczenie przy robotach ulegających zakryciu. Obecnie, jeśli odbiór odbywa się na zakończenie budowy – trudno zweryfikować poprawność robót budowlanych, które uległy zakryciu – zwłaszcza w zakresie bezpieczeństwa konstrukcji. W projekcie zrezygnowano z obowiązku zawiadomienia organu nadzoru budowlanego o terminie rozpoczęcia robót budowlanych. Nowe rozwiązania mają umożliwić likwidację tego obowiązku i nadmiernej bariery inwestycyjnej. Projekt kodeksu tworzy również pojęcie zgody na użytkowanie obejmującej pozwolenie na użytkowanie oraz „milczącą zgodę” organu nadzoru budowlanego, czyli niewniesienie sprzeciwu w stosunku do zawiadomienia o zakończeniu budowy. Pozwolenie na użytkowanie ma być wydawane jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Przede wszystkim w przypadkach obiektów budowlanych, które były przedmiotem postępowań legalizacyjnych lub naprawczych, a także w przypadku obiektów budowlanych, których budowa nie została zakończona, ale wybudowane obiekty lub części tych obiektów nadają się do użytkowania zgodnie ze swoim przeznaczeniem. Pozwolenie na użytkowanie będzie również wymagane w przypadku wolno stojących kominów i masztów, w tym masztów elektrowni wiatrowych, a także obiektów budowlanych przeznaczonych na pobyt ludzi w liczbie jednorazowo przekraczającej 50 osób.

W projekcie uzależniono wysokość opłaty legalizacyjnej od wartości rynkowej dokonanej samowoli. Obecnie opłaty legalizacyjne przy legalizowaniu samowoli budowlanej ustala się według taryfikatora i kategorii obiektu budowlanego. W konsekwencji np. dla legalizacji dobudowanego ganku do niewielkiego budynku mieszkalnego jednorodzinnego należy wnieść opłatę w wysokości 50 tys. zł, podczas gdy taką samą karę należy wnieść również w przypadku legalizacji całego budynku mieszkalnego jednorodzinnego o dużych rozmiarach. Projekt kodeksu przewiduje także, że w postępowaniach naprawczych organ nadzoru budowlanego będzie wzywał do usunięcia naruszenia prawa w określonym terminie, zanim zostaną wydane decyzje nakazowe. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Budowlanego przekazała już gotowy projekt kodeksu do resortu infrastruktury, teraz MIR analizuje propozycję - poinformował rzecznik MIR Piotr Popa. - Obecnie projekt jest analizowany w resorcie. Jeśli będziemy mieć do niego uwagi, zgłosimy je do komisji, która ustosunkuje się do nich merytorycznie -zapowiedział Popa. Według niego powinno to nastąpić w ciągu najbliższych tygodni.

Autor: msz\kwoj / Źródło: PAP